عباس هاشمی دبیر کل انجمن صنایع لوازم خانگی ایران از تاثیر گرانی ارز بر این صنعت می‌گوید.
گرانی این روز‌های ارز چه تاثیری روی قیمت لوازم خانگی در ایران می‌گذارد؟
طبیعی است که وقتی قیمت ارز افزایش می‌یابد قیمت اجناس هم به تبع آن زیاد می‌شود و وقتی قیمت اجناس زیاد می‌شود از آنجا که درآمد خانوار‌ها زیاد نشده قدرت خریدشان کم شده و در نتیجه تقاضای خرید کالا کم می‌شود و افت و رکود در بازار اتفاق می‌افتد.
اما برخی معتقدند با کاهش تقاضا قیمت نیز کاهش پیدا می‌کند، نظر شما چیست؟
آنچه گفتم به این معنی نیست که قرار است چیزی ارزان شود، چون موجودی کالاهای موجود در انبار هم در مضیقه است و در این زمینه هم بحران داریم. از سوی دیگر وقتی هزینه تولید کالا افزایش می‌یابد تولیدکننده نمی‌تواند دامنه سود خود را کاهش دهد.
در لوازم خانگی قیمت ارز چقدر تاثیرگذار است؟
۶۵ تا ۷۰ درصد اجزا و قطعات مورد نیاز برای ساخت لوازم خانگی تولید داخل ایران است و ۳۵ درصد از خارج وارد می‌شود. اما باید توجه کنیم که همان قطعات اولیه ساخت داخل نیز مواد اولیه‌شان ممکن است از خارج وارد شود؛ بنابراین نرخ ارز از دو مسیر بر قیمت تمام‌شده لوازم خانگی تاثیر می‌گذارد. در تولید لوازم خانگی مثلا پلی کربنات تولید داخل کشور است، اما ورقه استیل ضدلکه از خارج وارد می‌شود.
ارز لازم برای تولید لوازم خانگی در ایران توسط بانک مرکزی تامین نمی‌شود؟
مدتی ارز نیمایی توسط بانک مرکزی ارائه شد، اما از اوایل بهمن سال گذشته این ارز برای قطعات و مواد اولیه کاهش یافت تا جایی که در سه ماه اخیر تقریبا متوقف شده است. اما مشکل ما که به وزارت صمت هم اعلام کرده‌ایم چیز دیگری است.
چه مشکلی؟
ما به وزارت صمت اعلام کرده‌ایم ارزی که به ما می‌دهند چه ارز نیمایی، چه ارز حاصل از صادرات، به هر شکلی که هست باید در روندی شفاف صورت گیرد. تحقق این هدف در سالی که با عنوان سال جهش تولید نام‌گذاری شده دارای الزاماتی است که یکی از آن‌ها تامین ارز لازم برای تولیدکنندگان و واردکنندگان است تا بتوانند کالای خود را با قیمت نهایی مناسب‌تری در بازار به فروش برسانند.
به جز نرخ ارز با چه مشکل دیگری روبه‌رو هستید؟
تامین مواد اولیه از مسائل جدی دیگر است. مبنای محاسبه قیمت در بورس‌کالا، قیمت‌های جهانی است. اکنون در حاشیه این بازار، یک بازار آزاد هم ایجاد شده که قیمت‌های آن بیشتر از قیمت فلزات در بورس کالا است.
یعنی کف قیمت فلزات در بازار آزاد، بیشتر از قیمت در بورس کالا است؟
بله. کف قیمت در بورس کالا به‌صورت تصنعی تعیین می‌شود و در بازار آزاد همیشه قیمت فلزات از بازار جهانی بیشتر محاسبه می‌شود.
این مساله برای تولیدکننده به چه معناست؟
این گرانی مواد اولیه موجب مشکلاتی برای تولیدکننده می‌شود و باعث می‌شود تولید خود را کاهش دهند و قیمت را افزایش دهند و در نتیجه آن قاچاق رونق می‌گیرد.
سازمان حمایت چه تدابیری می‌تواند داشته باشد؟
سازمان حمایت به‌زعم خودش اقدامات مفیدی انجام داده است، اما این سازمان نیز توجیهاتش این است که کالای تولید‌شده باید بر اساس قیمت مواد اولیه محاسبه شود، اما در عمل این اتفاق نمی‌افتد، چون یک واحد تولیدی به دلیل عدم اطمینان از تامین مواد اولیه باید مواد اولیه مورد نیازش را انبار کند. در حالی که در جهان الان تولید از مدل just in time پیروی می‌کند و تولیدکنندگان حداقل انبار مواد را دارند.
یعنی سازمان حمایت انتظار دارد قیمت نهایی کالا با قیمت مواد اولیه در زمانی که خریداری شده تناسب داشته باشد؟
دقیقا. اما به این نکته توجه نمی‌شود که تولیدکننده باید بتواند مواد اولیه خود را با قیمت‌های جدید کالای نهایی جایگزین کند و اگر این اتفاق نیفتد در چهار سیکل تولید کالا هیچ ماده اولیه‌ای برایش باقی نمی‌ماند. یعنی وقتی دلار گران می‌شود تولیدکننده اگر قیمت کالایی خود را که مواد اولیه ارزان‌تری داشته افزایش ندهد به مرور دچار مشکل می‌شود.
گرانی این روز‌های ارز چه تاثیری روی قیمت لوازم خانگی در ایران می‌گذارد؟
طبیعی است که وقتی قیمت ارز افزایش می‌یابد قیمت اجناس هم به تبع آن زیاد می‌شود و وقتی قیمت اجناس زیاد می‌شود از آنجا که درآمد خانوار‌ها زیاد نشده قدرت خریدشان کم شده و در نتیجه تقاضای خرید کالا کم می‌شود و افت و رکود در بازار اتفاق می‌افتد.
اما برخی معتقدند با کاهش تقاضا قیمت نیز کاهش پیدا می‌کند، نظر شما چیست؟
آنچه گفتم به این معنی نیست که قرار است چیزی ارزان شود، چون موجودی کالاهای موجود در انبار هم در مضیقه است و در این زمینه هم بحران داریم. از سوی دیگر وقتی هزینه تولید کالا افزایش می‌یابد تولیدکننده نمی‌تواند دامنه سود خود را کاهش دهد.
در لوازم خانگی قیمت ارز چقدر تاثیرگذار است؟
۶۵ تا ۷۰ درصد اجزا و قطعات مورد نیاز برای ساخت لوازم خانگی تولید داخل ایران است و ۳۵ درصد از خارج وارد می‌شود. اما باید توجه کنیم که همان قطعات اولیه ساخت داخل نیز مواد اولیه‌شان ممکن است از خارج وارد شود؛ بنابراین نرخ ارز از دو مسیر بر قیمت تمام‌شده لوازم خانگی تاثیر می‌گذارد. در تولید لوازم خانگی مثلا پلی کربنات تولید داخل کشور است، اما ورقه استیل ضدلکه از خارج وارد می‌شود.
ارز لازم برای تولید لوازم خانگی در ایران توسط بانک مرکزی تامین نمی‌شود؟
مدتی ارز نیمایی توسط بانک مرکزی ارائه شد، اما از اوایل بهمن سال گذشته این ارز برای قطعات و مواد اولیه کاهش یافت تا جایی که در سه ماه اخیر تقریبا متوقف شده است. اما مشکل ما که به وزارت صمت هم اعلام کرده‌ایم چیز دیگری است.
چه مشکلی؟
ما به وزارت صمت اعلام کرده‌ایم ارزی که به ما می‌دهند چه ارز نیمایی، چه ارز حاصل از صادرات، به هر شکلی که هست باید در روندی شفاف صورت گیرد. تحقق این هدف در سالی که با عنوان سال جهش تولید نام‌گذاری شده دارای الزاماتی است که یکی از آن‌ها تامین ارز لازم برای تولیدکنندگان و واردکنندگان است تا بتوانند کالای خود را با قیمت نهایی مناسب‌تری در بازار به فروش برسانند.
به جز نرخ ارز با چه مشکل دیگری روبه‌رو هستید؟
تامین مواد اولیه از مسائل جدی دیگر است. مبنای محاسبه قیمت در بورس‌کالا، قیمت‌های جهانی است. اکنون در حاشیه این بازار، یک بازار آزاد هم ایجاد شده که قیمت‌های آن بیشتر از قیمت فلزات در بورس کالا است.
یعنی کف قیمت فلزات در بازار آزاد، بیشتر از قیمت در بورس کالا است؟
بله. کف قیمت در بورس کالا به‌صورت تصنعی تعیین می‌شود و در بازار آزاد همیشه قیمت فلزات از بازار جهانی بیشتر محاسبه می‌شود.
این مساله برای تولیدکننده به چه معناست؟
این گرانی مواد اولیه موجب مشکلاتی برای تولیدکننده می‌شود و باعث می‌شود تولید خود را کاهش دهند و قیمت را افزایش دهند و در نتیجه آن قاچاق رونق می‌گیرد.
سازمان حمایت چه تدابیری می‌تواند داشته باشد؟
سازمان حمایت به‌زعم خودش اقدامات مفیدی انجام داده است، اما این سازمان نیز توجیهاتش این است که کالای تولید‌شده باید بر اساس قیمت مواد اولیه محاسبه شود، اما در عمل این اتفاق نمی‌افتد، چون یک واحد تولیدی به دلیل عدم اطمینان از تامین مواد اولیه باید مواد اولیه مورد نیازش را انبار کند. در حالی که در جهان الان تولید از مدل just in time پیروی می‌کند و تولیدکنندگان حداقل انبار مواد را دارند.
یعنی سازمان حمایت انتظار دارد قیمت نهایی کالا با قیمت مواد اولیه در زمانی که خریداری شده تناسب داشته باشد؟
دقیقا. اما به این نکته توجه نمی‌شود که تولیدکننده باید بتواند مواد اولیه خود را با قیمت‌های جدید کالای نهایی جایگزین کند و اگر این اتفاق نیفتد در چهار سیکل تولید کالا هیچ ماده اولیه‌ای برایش باقی نمی‌ماند. یعنی وقتی دلار گران می‌شود تولیدکننده اگر قیمت کالایی خود را که مواد اولیه ارزان‌تری داشته افزایش ندهد به مرور دچار مشکل می‌شود.
