کره جنوبی در اقدامی عجیب به جای بازپرداخت بدهی هفت میلیارد دلاری خود به ایران، یک محموله کمک های بشردوستانه به ارزش 500 هزار دلار به کشورمان ارسال کرده است. نزدیک به دو سال از زمانی که قرار بود کره ای ها پول نفتی را که از ایران خریداری می کنند را بپردازند گذشته است، اما این کشور کماکان حاضر به صاف کردن بدهی هایش نیست و پول ایران در سئول بلوکه شده است. اما آیا واشنگتن پشت سر سئول هفت تیر گذاشته تا پول های ایران در بانک های این کشور به گروگان گرفته شود یا ماجرا تنها بی وفایی کره شمالی نسبت به روابط شصت ساله بین دو کشور است؟
چرا کره جنوبی پول ایران را بلوکه کرده است؟
با برطرف شدن تحریم ها علیه ایران پس از برجام، کره جنوبی یکی از کشورهایی بود که از نظر سیاسی و اقتصادی به تهران نزدیک شد. از آنجایی که سئول وارد کننده عمده انرژی است و بدون آن قادر به تامین نیازهای خود نیست، خرید نفت از ایران به یکی از برنامه های اصلی کره جنوبی تبدیل شد. در آن سال ها ایران روزانه 350 هزار بشکه نفت را روزانه تنها به این کشور صادر می کرد. اما پرداخت پول این خریدها با مشکل مواجه شد. پس از آنکه ترامپ ایران را تهدید کرد، کره جنوبی با بهانه عدم همکاری بانک ها و ترس آنها از واشنگتن حاضر به پرداخت هزینه خریدهای قبلی خود نشد.
هفت میلیارد دلار از پول ایران که در کره جنوبی بلوکه شده است، بالاترین میزان پولی است که ایران در کشورهایی دارد که با آنها مبادله اقتصادی داشته است. با این حال مقامات سئول، در دوسال گذشته به درخواست ایران برای آزاد کردن این پول توجهی نکرده اند و در آخرین اقدام خود تنها به میزان نیم میلیون دلار از این پول را آنهم به صورت کالای بشردوستانه به ایران فرستاده است.
کره جنوبی می گوید از زمان شروع تحریم ها با ایران دست به رایزنی هایی با مقامات آمریکایی زده تا بتواند مبادلات تجاری خود را با ایران ادامه دهد. اما برخی ناظران معتقدند این موضوع چندان حقیقت ندارد. ایالات متحده در ابتدا کره جنوبی را به همراه یازده کشور دیگر معاف از تحریم ها اعلام کرد. اما در همان زمان سئول ترجیح داد تا به دنبال جایگزین دیگری برای خرید انرژی بگردد و از این فرصت استفاده نکرد.
کره جنوبی می گوید پول ایران به دو بانک این کشور ارسال شده اما چون بانک مرکزی ایران تحریم است، بانک های سئول قادر به ارسال این مبلغ به ایران نیستند. تهران در یک سال و نیم گذشته تلاش کرده تا با رایزنی با مقامات این کشور اعتراض خود را به گوش کره ای ها برساند. اما روند رسیدگی به درخواست ایران همچنان کند است. سخنگوی وزیر خارجه در توضیح ارسال محموله پزشکی به قیمت ۵۰۰ هزار دلار به ایران اعلام کرد که در مرحله دوم این رقم به دو میلیون دلار می‌رسد. با این حال او به مقامات کره جنوبی کنایه زد و گفت: زحمت کشیده‌اند. ما چیزی حدود دو سال با کره جنوبی مذاکره داشتیم ولی کره‌ای‌ها در این زمینه به آمریکایی‌ها گوش می‌دهند و برای پرداخت بدهی‌شان منتظر پاسخ مثبت آمریکا بودند.
سئول چه راه حلی را ارائه کرده ؟
کره جنوبی می گوید مشغول رایزنی با آمریکایی هاست تا فکری به حال پرداخت پول به تهران کند. به نظر می رسد تلاش های سئول برای متقاعد کردن واشنگتن از سرعت کافی یا شدت عمل لازم برخوردار نیست. در شرایطی که اغلب کشورهای جهان خواستار تعلیق تحریم ها علیه کشورمان به دلیل کرونا کرده اند، سئول ساکت مانده و حرف چندانی از پول کلانی که در دست دارد نمی زند. در عین حال طبق اخبار بیرون آمده، ایالات متحده برای رفع این مشکل میان سئول و تهران، چراغ سبز نشان داده است.
خبرگزاری یونهاپ می گوید آمریکا نظر موافقی برای طرح بشردوستانه کره دارد. بر اساس این طرح ایران می تواند دارو و محصولات کشاورزی را از این کشور با پولی که در اختیار بانک های کره جنوبی است، بخرد. با اینکه این مذاکرات مربوط به پیش از کروناست اما آغاز ارسال کالاهای مورد نیاز با دیرکرد قابل توجهی اتفاق افتاده است. در کنار چنین تعللی، کره جنوبی به ایران اعلام کرده که تنها قادر به خرید محصولات ساخت این کشور هستند. این در حالیست که واشنگتن حداقل در ظاهر درخواستی از این بابت نداشته است. پیش از این هم کره جنوبی سابقه سنگ اندازی در مقابل پرداخت این پول به تهران را داشته و با وضع محدودیت هایی در زمانی که دست سئول برای پرداخت بدهی بازتر از امروز بود، مانع از این اتفاق شده است. سوال اصلی و بی جواب اینجاست که چرا این کشور با بهانه کردن ترس شرکت های خصوصی برای همکاری با ایران، مجوز واشنگتن را هم نادیده می گیرد و تنها به اقداماتی قطره چکانی بسنده می کند؟
ایران چه توقعی از کره جنوبی دارد؟
در همین باره روزنامه اعتماد نوشت: برای ایران آزادسازی پولی که در سئول باقی مانده اهمیت بیشتری از خرید برخی داروهای مربوط به کرونا دارد. چرا که در ماه های گذشته کمک های زیادی به سوی کشورمان سرازیر شده و در داخل هم تولید محصولات مورد نیاز برای مقابله با ویروس به میزان کافی انجام گرفته است. کره جنوبی تمایلی به فروش داروهای مربوط به بیماری های خاص نشان نداده و آزادسازی پول را هم منتفی می داند. این در حالیست که تهران درخواست کرده تا این داروها به جای بدهی 7 میلیارددلاری، ارسال شوند.
وابستگی کره جنوبی به آمریکا پس از جنگ جهانی دوم و جدایی دو کره این روزها چهره خود را بیش از هر زمان دیگری نشان داده است. این کشور مطلقا اعتراضی بابت این که ایالات متحده تلاش کرده مبادلات تهران و سئول را به صفر برساند نداشته است و حالا حتی در وضعیتی که واشنگتن راضی به برخی مبادلات شده، برای خوش رقصی یا جلب نظر مقامات کاخ سفید، راه های پرداخت را سد می کند.
اقدامات کره جنوبی در حالی صورت می گیرد که بر اساس قطعنامه 2231 کشورها باید به تحریم ها علیه ایران پایان دهند. ایالات متحده با خروج از توافق هسته و ای و نقض آن دست به تحریم های جدیدی علیه تهران زد . اما در میان کشورهاییکه تحت فشار برای قطع روابط تجاری با ایران گرفتند، هیچکدام به اندازه کره جنوبی عجله نداشته اند. به نظر می رسد که مقامات سئول با برتر دانستن منافع داخلی خود، سعی دارند تا با همصدا شدن با کاخ سفید از منافع همراهی با آمریکا بهره ببرند.
