شناخت نشانه‌های فساد در مورد برخی لوازم آرایشی ضروری است، اما در برخی دیگر از لوازم آرایشی حتی استفاده از محصول بعد از فرا رسیدن تاریخ انقضا هم مشکل‌ساز نمی‌شود.
آیا تاریخ انقضای لوازم آرایش مهم است؟
از کجا متوجه زمان انقضای یک محصول آرایشی شویم؟ این سوالی است که خیلی از خریداران محصولات آرایشی و بهداشتی دارند. برچسب شبنم تا حدودی کمک کرده زمان تولید و انقضای محصولات و قاچاق بودن یا نبودن آن مشخص باشد، اما هنوز هم خیلی از محصولات آرایشی و بهداشتی برچسب شبنم ندارند. گاهی نیز برچسب روی بسته‌بندی محصولات زده می‌شود و اگر جعبه را دور بیندازید و زمانی از مصرف ماده آرایشی بگذرد دیگر نمی‌توانید متوجه زمان تولید یا انقضای محصول شوید.
روی بسته‌بندی اصلی محصولات هیچ توضیحی در مورد تاریخ تولید و انقضا داده نشده و تنها علامتی که بسیاری از افراد حتی متوجه آن هم نمی‌شوند، کاسه‌ای است که روی آن عددی قید شده و نشان می‌دهد بعد از باز کردن در محصول تا چند ماه بعد می‌توانید محصول را همچنان استفاده کنید، اما آیا واقعا به خاطر دارید کرم ضدآفتاب یا رژ لبتان را کی خریده بودید و چند ماه از زمان مصرف آن گذشته است؟
در این مطلب ابتدا اشاره به مدت زمانی داریم که هر یک از محصولات را طی آن مدت باید مصرف کنید و از آنجا که به هر حال مشخص نیست چه فاصله زمانی بین تولید و باز شدن در محصول آرایشی بوده، به علائمی اشاره می‌کنیم که با توجه به آن‌ها متوجه فساد یک محصول آرایشی می‌شوید.
طول عمر محصولات آرایشی تقریبا چقدر است؟
• ژل دوش و شامپو: ۲ تا ۳ سال.
• لوسیون بدن: ۹ تا ۱۲ ماه.
• کرم صورت: کاسه‌ای ۹ ماه، بطری‌های پمپی یا تیوپی ۱۲ ماه.
• لاک ناخن: ۱ تا ۲ سال.
• ریمل مژه و ابرو: ۳ ماه.
• پوشاننده سیاهی دور چشم: ۳ تا ۶ ماه.
• کرم روز، شب: ۶ تا ۹ ماه.
• پاک‌کننده آرایش چشم، صورت: ۶ تا ۹ ماه.
• اسکراب و لایه‌بردارها: ۶ تا ۹ ماه.
• ماسک مرطوب‌کننده، پاک‌کننده: ۶ تا ۹ ماه.
• کرم ضدقرمزی: ۸ ماه.
• کرم‌پودر: ۹ ماه.
• لوسیون بدن: ۱۲ ماه.
• رژگونه: ۲ تا ۳ سال.
• سایه چشم: ۲ تا ۳ سال.
• پنکک: ۲ تا ۳ سال.
• مداد چشم: ۲ سال.
• مداد ابرو: ۲ سال.
• رژ و مداد لب: ۲ سال.
متخصصان در رابطه با کرم‌های ضدآفتاب توصیه می‌کنند بعد از پایان فصل گرم سال، آن را دور بیندازید، زیرا معمولا در زمستان افراد به ندرت از کرم ضدآفتاب استفاده می‌کنند و ترکیبات موثر کرم در پیشگیری از آسیب‌رسانی اشعه‌های ماورای‌بنفش خورشید به پوست تا سال بعد موثر باقی نمی‌مانند. پس کرم ضدآفتاب را باید سالانه تعویض کرد.
شیوه نگهداری از لوازم آرایش
مدت زمان‌های قیدشده در بالا حداکثر زمانی است که می‌توانید از یک محصول آرایشی استفاده کنید، به شرطی که این محصول در شرایط مناسب نگهداری شده باشد، اما لازم است تعریف درستی از شرایط مناسب داشته باشیم. برای این منظور باید به این نکات توجه داشته باشید:
• محصولات آرایشی را باید در محیطی خشک و دور از رطوبت نگه دارید، زیرا رطوبت احتمال رشد باکتری‌ها را در محصول آرایشی افزایش می‌دهد. بر این اساس حمام و توالت مکان‌های مناسبی برای نگهداری محصولات آرایشی نیست.
• هنگام خرید بیشتر محصولات تیوپی و پمپی را انتخاب کنید. محصولات کاسه‌ای در مقایسه با انواع دیگر بیشتر در معرض آلودگی قرار دارند و طول مدت مصرفشان کاهش می‌یابد.
• بعد از مصرف محصولات در آن‌ها را محکم ببندید. در غیر این صورت احتمال اکسیده شدن محصولات افزایش می‌یابد.
• قبل از مصرف کرم‌های کاسه‌ای حتما دستانتان را بشویید.
• پد‌های آرایشی و فرچه و قلمو‌های آرایشی‌تان را هر از گاهی بشویید.
• هرگز محصولات آرایشی و ابزار‌های آرایشتان را با کسی شریک نشوید.
از کجا بفهمیم لوازم آرایش فاسد شده‌اند یا سالم مانده‌اند؟
شناخت نشانه‌های فساد در مورد برخی مواد آرایشی ضروری است، اما در برخی دیگر حتی استفاده از محصول بعد از فرا رسیدن تاریخ انقضا هم مشکل‌ساز نمی‌شود. مثلا عطر‌ها هر چند تاریخشان بگذرد برای سلامت مضر نخواهند بود. رنگ عطری که فاسد شده و از زمان مصرف آن گذشته، معمولا تیره است و بوی اولیه خود را ندارد. در نتیجه فرد مصرف‌کننده خواه ناخواه آن را کنار می‌گذارد، اما بوی بیشتر محصولات آرایشی مثل رژ لب، کرم‌پودر و... معمولا پس از مدتی تغییر می‌کند و بوی روغن اشباع‌شده دارند. محصولات پودری نیز خشک می‌شوند و بافتشان تغییر می‌کند.
برخی محصولات به‌ویژه ریمل و خط چشم هم بوی نامطبوعی می‌گیرند یا خشک می‌شوند. در مورد محصولاتی که با چشم در ارتباط‌اند باید به محدوده زمان مصرف توجه زیادی داشت. در عین حال شرایط نگهداری را رعایت کرد و محصول را دور از گرما و نور آفتاب نگه داشت، زیرا این مواد با چشم در ارتباط هستند و به سادگی سبب عفونت می‌شوند. اگر بافت، رنگ و بوی محصول آرایشی‌تان تغییر کرده، بدون شک آن را دور بیندازید. در غیر این صورت باکتری‌های موجود در این محصولات می‌تواند زمینه‌ساز بروز آکنه یا جوش‌های چرکی و حساسیت باشد.
محققان چه می‌گویند؟
بر اساس نتایج تحقیقی که روی هزار زن انگلیسی ۱۸ تا ۷۰ ساله انجام شده، ۶۸ درصد زنان اصلا اهمیتی به تاریخ انقضای محصولات آرایشی نمی‌دهند و محصول را تا زمانی که تمام شود، نگه می‌دارند و مصرف می‌کنند. خانم‌ها به طور متوسط برخی محصولات را تا ۴ سال و برخی دیگر را حتی تا ۱۵ سال نگه می‌دارند. به‌عنوان مثال، حداکثر زمان نگهداری از مداد چشم ۵/۱ سال است، اما به طور میانگین خانم‌ها ۸ سال از یک مداد استفاده می‌کنند.
مدت زمان نگهداری از رژلب نیز حداکثر ۲ سال است، اما برخی خانم‌ها تا ۸ سال یک رژ را در کیفشان دارند. این موضوع فقط مختص خانم‌های انگلیسی نیست و تحقیقات مشابه در سراسر جهان این موضوع را ثابت کرده است. محققان پس از بررسی محصولات منقضی‌شده و به‌ویژه محصولاتی که خانم‌ها در کیفشان نگه می‌داشتند، اعلام کردند این محصولات حاوی باکتری‌های مضر و بیماری‌زایی است که می‌تواند باعث مشکلات زیادی شود.
از آن جمله می‌توان به خارش، تورم، خشکی لب، حساسیت و جوش‌های پوستی اشاره کرد. تحقیقات پژوهشگران دانشگاه متروپولیتن لندن نیز نشان داد در محصولات آرایشی منقضی، باکتری‌هایی از جمله یوباکتریوم آئروموناس و پریوپیونوباکتریوم یافت شده که می‌توانند حتی عامل عفونت‌های واژینال، عفونت‌های گوارشی، مننژیت و سپتیسمی در نوزادان باشند. به همین دلیل محققان نسبت به مصرف مواد آرایشی منقضی مخصوصا به خانم‌های باردار و شیرده هشدار داده‌اند.
نتایج تحقیقات همچنین نشان داده دوسوم خانم‌ها محصولات خود را به اطرافیانشان قرض می‌دهند که این مساله نیز می‌تواند احتمال عفونت و آلودگی محصول را چند برابر کند.
از ۵ سال پیش تاکنون درج مدت زمان مجاز مصرف محصولات آرایشی روی بسته‌بندی از سوی اتحادیه اروپا اجباری شده، با این وجود هنوز هم خانم‌ها به این موضوع بی‌توجه هستند.
منبع:هفته نامه سلامت
