خانهنشینی نزدیک به ۲ ماه است که در کشورمان به یک الزام برای حفظ سلامتی تبدیل شده است. مسئولان با شیوع ویروس کرونا در کشور به مردم توصیه میکنند «نگران نباشید، اما مراقب باشید» و با شستشوی مکرر دستها و ماندن در خانه خود و خانواده را از شر کرونا نجات دهید به همین دلیل مردم برای غلبه بر این بیماری منحوس به کمپین «در خانه بمانیم» پیوستند.
هرچند که خانوادههای زیادی به این توصیه مهم بیتوجهی کردند، اما بسیاری نیز این نکته را جدی گرفتند و در ۲ ماه اخیر جز برای موارد ضروری از منزل خارج نشدند. این در خانه ماندن چالشهای زیادی را در خانوادهها ایجاد کرد یکی از این چالشها رفتار مناسب با فرزندان و به ویژه کودکان با وضعیت به وجودآمده است.
کودکان و نوجوانانی که قبل از کرونا با حضور در مهدهای کودک، مدرسه، پارک ها، کلاسهای آموزشی و ورزشی و ... اوقات خود را سپری میکردند حال برای مصون ماندن از این بیماری در خانه بمانند که این قرنطینه خانگی امانشان را بریده است.
کنترلِ کودکان و نوجوانان پرهیجان و پرانرژی که این روزها دیگر دوستان خود را در مدارس و ... نمیبینند و از فضای بازی و سرگرمیهای ورزشی محروم ماندند برای بسیاری از خانوادهها سخت است و از طرفی بیم آن میرود که فرزندانشان دچار افسردگی و استرسهای پسا کرونایی شوندو بر روحیات، عادات و حتی سلامت جسمی آنها نیز تأثیر بگذارد.
از سویی دیگر فرزندان بیش از والدین در فضای پراسترس کرونایی قرار دارند و گاهی این هیجانهای منفی میتواند منجر به بروز یک واکنش ناخواسته یا هنجارشکنانه شود.
این قرنطینه طولانی کرونایی ما را بر آن داشت تا گفتگویی با شهریار برقعهای، روانشناس، داشته باشیم که در ادامه آن را میخوانید.
شهریار برقعی روانشناس،در گفتوگو با باشگاه خبرنگاران جوان، در این باره گفت: قرنطینه خانگی، کودکان را از هر ارتباط حضوری و مکالمه با دوستان، همسن و سالان، همکلاسیها و حتی پدربزرگ و مادربزرگها منع کرده است واین امر باعث میشود که نتوانند تنشهای مختلف خود را از بین ببرند.
او ادامه داد: از طرفی این روزها کودکان هم به ناچار مانند بزرگسالان در جریان اخبار و اتفاقاتی که رخ داده قرار میگیرند. این آگاهی ممکن است از طریق رادیو و تلویزیون، گفتوگوی پدر و مادرها یا تغییر اجباری سبک زندگی در کودکان ایجاد شود. این مطلع شدن لحظهبهلحظه از اخبار بیرون، حساسیت والدین در رعایت نکات بهداشتی و وسواس زیاد بر بهداشت میتواند از عوامل اضطراب جبرانناپذیر برای کودکان و نوجوانان باشد که این یک بخش از قضیه است.
او در ادامه راهکاری برای کم کردن اضطراب کودکان ونوجوانان گفت :یکی از بزرگترین اشتباهات والدین سرکوب کردن احساسات فرزندان است مانند استفاده از جملاتی مثل مرد که گریه نمیکنه، باید قوی باشی، برای فلان موضوع ناراحت نباش و...
برقعی افزود: در حال حاضر با شرایط کنونی مهمترین کاری که والدین میتوانند انجام بدهند این است که از فرزند خود علت ناراحتی یا حتی عصبانیت او را جویا شوند البته این موضوع مستلزم این است که خود پدر نیز از نظر روحی در شرایط خوبی قرارا داشته باشند.
افسردگی چیست و چگونه باید آن را تشخیص داد؟
این روانشناس با اشاره به این که بین غم و افسردگی مرز باریکی وجود دارد، گفت: تشخیص تفاوت بین غم و افسردگی بسیار مهم است چرا که غم نیازی به درمان ندارد، اما افسردگی باید درمان شود که تفاوتهای آنها به شرح زیر است:
۱-غم یک انسان شما را غمگین میکند، اما افسردگی اش حوصله شمارا سر میبرد
۲-در افسردگی فرد انگیزه وامید ندارد در صورتی که در غم اینطور نیست
۳-در افسردگی فرد خود را سرزنش میکند و لی در غم خیر.
او در ادامه گفت: بسیاری از کودکان واکنششان به اضطرابهای به وجود آمده این است که افسرده شوند که درنتیجه هم سیستم بدنیشان خارج میشود وهم اینکه امیدشان را از دستیابی به خواسته هایشان از دست میدهند وبه این شکل میتوانند کمی آرامتر شوند که این امر سبب بروز آسیبهایی در آنها از جمله ناامیدی، بی هدفی و گوشه گیری در آنها میشود.
برقعی با اشاره به این موضع که درمان افسردگی نیز مانند استرس است، گفت: باید با احساسات کودکان ونوجوانان به درستی برخورد شود و یک نزدیکی عاطفی به وجود بیاید. البته این به این معنا نیست که هر چه تقاضا کردند والدین در اختیارشان قرار دهند.
چگونگی کنترل بی تابی کودکان پس از این مدت طولانی خانه نشینی
این روانشناس بالینی درباره این موضوع گفت: بهترین راه حل کمک گرفتن از خود کودکان است و والدین با نزدیکی به فرزندان خود و صحبت با آنها میتوانند متوجه نیازهای فرزند خود وعواملی که حال و او را خوب میکند، شوند.
او در پایان گفت: این قرنطینه و رو به رو شدن کودکان ونوجوان با چنین شرایطی یک تجربه بزرگ برای آنها شد که در آینده به کمک آنها خواهد آمد.