از روزی که نمایندگان مجلس طرح دو فوریتی اصلاح قانون انتخابات مجلس را با نیت مقابله با برخی گزارش‌های خلاف واقع در بزنگاه بررسی صلاحیت‌ها و موضوع ردصلاحیت‌های گسترده شورای نگهبان کلید زده و به تصویب رساندند یک هفته می‌گذرد و امروز بررسی کلیات این طرح در دستورکار بهارستانی‌ها قرار گرفت. هرچند کلیات هم در نهایت با رای موافق ۱۵۹ نماینده از مجموع ۲۱۶ حاضر به تصویب رسید اما در طول بررسی آن حواشی‌ای که رقم خورد کم نبود. از حضور چهره های اصولگرا در صف موافقان این طرح تا پیشگویی رد شدن این طرح در شورای نگهبان.
طرح دو فوریتی و ادعای تضعیف و شکستن هیبت دستگاه نظارتی
رحیم زارع اولین نماینده‌ای بود که در مقام مخالف پشت تریبون قرار گرفت و این طرح را تضعیف دستگاه‌های امنیتی و شورای نگهبان معرفی کرد. او گفت: «در بازرسی کل کشور گزارش‌هایی می‌رسد که بسیاری از آنها مستند و بسیاری غیرمستند است و بر اساس قانونی که وجود دارد، دستگاه ملزم به رسیدگی است و گزارش‌های مستند تحقیق و بررسی میشود و مراحل آن طی میشود.»
زارع ادامه داد: «امروز هیبت دستگاه‌های نظارتی با این مصوبه شکسته میشود، اگر می‌خواهید مبارزه با فساد باشد اولین ترس آن این است که گزارشی که به دست ارگان‌های امنیتی و نظارتی می‌رسد و کارشناسان مربوطه می‌خواهند آن را بررسی کنند، با ترس و خیلی از موارد پیش رو این گزارش‌ها را رسیدگی می‌کند و اول فکر خود هستند، در نتیجه گزارش‌های بدون سند رسیدگی نمی‌شود.»
او گفت: «بحث دیگر عملکرد دستگاه‌های نظارتی و امنیت است که باعث میشود عملکرد این دستگاه‌ها تضعیف شود و این مسئله فقط محدود به قانون انتخابات نیست برخی موارد بحث فساد و تخلفات در دستگاه‌ها نیز است، دیگر آنکه به بسیاری از موارد گزارش‌های رسیده به دستگاه‌ها خط و خطوطی داده میشود.در نتیجه تصویب این طرح به گزارش‌های بدون سند انتخاباتی هیچ اهمیتی داده نمی‌شود، این مصوبه در مجموع به ضرر دستگاه‌های امنیتی و هم موارد مبارزه با فساد است و در آینده همه کاندیداهای هیچ خط ونشانی از خود بر جای نمی گذارند و از طرق دیگر دست به کارهایی می زنند که قابل رسیدگی نیست.»
تشویق ادیانی برای دو دو نمایندگان
علی ادیانی که چند هفته پیش با اخطارش طرح سه فوریتی قرنطینه یک ماهه کشور را به یغما فرستاد دوباره با فریاد اخطار اخطار خواست تا درباره این دو فوریتی هم صحبت کند. مسعود پزشکیان هم که اقبال زیادی به اخطارهای ادیانی نشان داده است این بار نیز دستور داد تا میکروفن او برای شنیدن اخطارش روشن شود. او گفت: «براساس اصل ۹۸ قانون اساسی تفسیر قانون اساسی برعهده شورای نگهبان است و این شورا نیز در نظریه تفسیری خود به شماره ۵۳۱۸ در ۲۴ مهر ۱۳۷۲ خطاب به مجموعه حاکمیت از جمله مجلس صراحتاً اعلام می کند اگر مجمع تشخیص مصلحت نظام من باب رعایت مصلحت و یا حل اختلاف میان مجلس و شورای نگهبان اظهارنظر کرد، مجلس صرفاً پس از گذشت زمان مورد نظر و در صورتی که تغییر مصلحت موجه باشد، حق طرح یا قانون مغایر را دارد.»
نماینده مردم قائمشهر ادامه داد: «در صورتی که مجمع تشخیص مصلحت نظام قانونی را تعیین تکلیف کند، براساس اصل ۹۸ قانون اساسی و تفسیر شورای نگهبان، مجلس نمی تواند طرح یا لایحه ای که موجب رد، نقض و یا نسخ قانون مذکور شود را تصویب کند.»
در همین لحظه صدای دو دو گفتن نمایندگان بلند شد که ادیانی خطاب به آنها گفت «بلندتر دو دو کنید بگذارید این روزهای آخر تیر خلاص را بزنید» در همین لحظه پزشکیان به او تذکر داد که ادامه اخطارش را مطرح کند.
ادیانی ادامه داد: «مجمع تشخیص مصلحت نظام در سال ۷۸ برای حل اختلاف نظر مجلس و شورای نگهبان درباره قانون لزوم رسیدگی دقیق به شکایات داوطلبان رد صلاحیت شده در انتخابات مختلف به صراحت روش و سازوکار استیفای رد صلاحیت شده ها را مطرح می کند، بنابراین طرح اصلاح برخی قوانین راجع به انتخابات ریاست جمهوری مجلس شورای اسلامی و شوراهای اسلامی کشور مخالف نظر مجمع تشخیص مصلحت نظام و نظریه تفسیری شورای نگهبان است.»
مسعود پزشکیان که ریاست جلسه علنی را برعهده داشت در پاسخ به این اخطار گفت: «شورای نگهبان در این باره تصمیم گیری می کند. سخنان شما، تفسیر خودتان است.»
گفتنی است، برخی نمایندگان مجلس در جریان طرح اخطار قانون اساسی از سوی ادیانی با اعلام شماره ۲ مخالفت خود را با این اخطار بیان کردند.
صف‌بندی مخالفان و موافقان/تیر خلاص نزنید
احمد امیرآبادی نماینده مردم قم نیز از مخالفان این طرح در این رابطه گفت: کمیسیون شوراها یک تبصره را به یک قانون تبدیل کرده است در حالی که ما طرح‌ها و لوایح مهم‌تری داشتیم و اگر کلیات این طرح تصویب شود در جلسات باقی‌مانده مجلس شورای اسلامی قانون مالیات بر ارزش افزوده هم به اتمام نمی‌رسد ما چه پاسخی برای مردمی داریم که گرفتار مسائل و مشکلات اقتصادی ناشی از کرونا هستند؟ آیا آنها نمی‌گویند که چه وقت رسیدگی به این مسائل است؟آیا اگر مراجع چهارگانه را مسلوب‌الاختیار کنید که واقعیت‌ها را به شورای نگهبان منعکس نکنند فکر می‌کنید شورای نگهبان به وظیفه‌اش عمل می‌کند؟
او ادامه داد: کمتر از ۶۰ نماینده فعلی در مجلس بعدی رای آوردند بیش از این تیرخلاص به مجلس نزنیم.
محمد جواد ابطحی از نمایندگان عضو جبهه پایداری مجلس دهم نیز از دیگر مخالفان این طرح بود او در باره علت مخالفتش گفت: شورای نگهبان برای بررسی گزارش‌ها محدودیت زمانی دارد راه‌حل این است که فرصت شورای نگهبان افزایش پیدا کند. کدام داوطلب است که ردصلاحیت شود و بگوید گزارش‌ها خلاف نبوده است. ما این راه را باز می‌کنیم که همه بگویند گزارش‌ها خلاف بوده است.
ابطحی در صحبت‌هایش مدعی شد که محسن کوهکن به عنوان طراح این طرح خودش به عنوان مخالف ثبت‌نام کرده است ادعایی که دقایقی بعد تکذیب شد.
پای روزنامه کیهان به صحن مجلس باز شد
مصطفی کواکبیان از نمایندگانی بود که به عنوان موافق این طرح صحبت کرد. او گفت: من تأیید صلاحیت شدم و جزء رد صلاحیت‌ها نبودم و به این شکل نیست که همه نمایندگانی که این طرح را امضا کردند جزو رد صلاحیت‌ها هستند.
کواکبیان خطاب به امیرآبادی فراهانی عضو هیأت رئیسه مجلس افزود: شما در جایگاه هیأت رئیسه باید از حقوق نمایندگان دفاع کنید، این طرح برای تقویت جایگاه شورای نگهبان تدوین شده، چرا باید این نهاد در معرض انواع و اقسام بی‌حرمتی‌ها واقع شود؟
او ادامه داد: ۱۲ عضو شورای نگهبان نمی‌توانند در عرض یک هفته ۶ هزار پرونده را بررسی کنند؛ چندین بار تذکر دادم که شورای نگهبان با بحث استانی شدن مخالف است.وقتی روزنامه کیهان می‌نویسد ۷۵ نماینده رد صلاحیت شده باید بلافاصله به دادگاه صالح معرفی شوند، آیا نباید این نمایندگان اقدامی انجام دهند؟ امام صادق (ع) می‌فرمایند حرمت مومن از حرمت کعبه بیشتر است. جمعی از نمایندگان می‌گویند، ما کاری به شورای نگهبان نداریم اما کسانی که گزارش خلاف دادند باید محاکمه شده و شفافیت ایجاد شود.انتظار می‌رود شورای نگهبان برای دفاع از حقوق نمایندگان و مجلسی که باید در رأس امور باشد این طرح را تأیید کند و این طرح در جهت دفاع از حق‌الناس و شفافیت است.
موسوی لارگانی از نمایندان اصولگرای موافق این طرح نیز گفت: شورای نگهبان رکن رکین انقلاب اسلامی است و باید تقویت شود و این طرح در همین راستاست. بحث این است که اگر گزارش‌هایی سندیت ندارد و کسانی از روی حب و بغض این گزارش‌ها را درباره کاندیداها می‌دهند شورای نگهبان نباید مورد تهمت و هجمه قرار گیرد و گفته شده است که این شورا براساس گزارشات بی‌اساس کسی را رد کرده است. اگر گزارش مستند باشد قطعا شورای نگهبان به هیچ توصیه‌ای توجه نمی‌کند، اما اگر گزارشی مستند نباشد باید این فرصت وجود داشته باشد که علیه گزارش‌دهنده به دادگاه ثالث شکایت شود. ما نمی‌خواهیم شورای نگهبان را تضعیف کنیم.
نطق طوفانی کوهکن /آقایان نماینده چرا می ترسید؟
هرچند ابطحی مدعی شده بود که محسن کوهکن نماینده مردم لنجان و از طراحان این دو فوریتی جزو مخالفان ثبت نام کرده است اما او در مقام موافق این طرح نطقی کرد که مشابه آن کمتر از سوی یک نماینده اصولگرا مشاهده شده بود. او با بیان اینکه با بیان اینکه این طرح با سه دهه تاخیر مطرح میشود، گفت: تمام بار بررسی و هزینه رد کاندیداها به دوش شورای نگهبان است و این طرح از شورای نگهبان حمایت می‌کند.
کوهکن با بیان خاطره ای از انتخابات بلاروس و نقش احزاب گفت: ما در نظام جمهوری اسلامی که احزاب نداریم حاکمیت که قبل از ثبت نام ورود نمی‌کند که به من به گوید به این علت ثبت نام نکن. یک موضوع تکلیف شرعی هم داریم که برای حوزه‌ای که یک نفر می‌خواهد ۶۰ نفر ثبت نام می‌کنند و بعد هم بار رد همه این ها به دوش شورای نگهبان می‌افتد.
او خطاب به کدخدایی گفت: آقای کدخدایی اگر با دقت نگاه می‌کردید این طرح از شما حمایت می‌کند.
کوهکن این را هم گفت: مجلس برای کنار زدن منتخبین خود قانون دارد و حتی رئیس و هیات رئیسه را برای یکسال انتخاب می‌کند و در ائین نامه دارد که اگر تخلفی صورت بگیرد استیضاح می‌کند و از کار برکنار می‌کند اما برای حقوقدانان شورای نگهبان هیچ قاعده و قانونی وجود ندارد. روز اول می‌آیند اینجا و متواضعانه می‌نشینند که رای بگیرند اما بعد از رای جواب تلفن شما را نمی‌دهند شما جواب بدهید و محکم بگویید تخلف دارید و مطابق این مدارک صلاحیت ندارید. جناب آقای کدخدایی اگر نمایندگان متوسل به این و آن می‌شوند برای این است که شان نماینده هم نیست به آنها وقتی بدهید.
او گفت: آقای قاضی‌پور که در صداقت‌ش شک نداریم و حتی بعضی شب ها در مجلس می خوابد، بگوید شورای نگهبان چه‌طور با او برخورد کرده است.
کوهکن گفت: شما در مقام داوری هستید چرا در مورد یک طرح دوفوریتی موضع‌گیری می‌کنید نظر شورای نگهبان برای ما حرف آخر است ولی اما باید این قداست را به اظهارنظر تک‌تک حقوقدان‌ها باید برگردانیم؟ آقای کدخدایی اگر مصاحبه کرد منِ نماینده نباید چیزی بگویم؟
کوهکن خطاب به نمایندگان گفت: دوستانی که رای آورده‌اید چرا حرف نمی‌زنید؟ از چه چیزی می‌ترسید؟ می‌ترسید رد صلاحیتتان کنند؟ خب رد صلاحیت کنند پای حرفتان بایستید؟
وقتی کوهکن خواست خاطره‌ای از سال ۵۸ زمانی که نماینده دادستان بود تعریف کند وقت او به پایان رسید و هیات رئیسه میکروفن او را خاموش کرد.
در نهایت بعد از اظهارات موافقان و مخالفان کلیات طرح به رای گذاشته شد و با 159 رأی موافق به تصویب مجلسی ها رسید تا بهارستان نشینان وارد بررسی جزئیات این طرح شوند.
