شبهه‌ای این روز‌ها مطرح می‌شود که چرا قم که به استناد روایت منتسب به امام صادق (ع) بلا از آن دور است گرفتار بیماری کرونا شد؟
به گزارش فارس بخش پاسخگویی به سوالات و شبهات دینی موسسه فرهنگی دارالعرفان (وابسته به حجت‌الاسلام شیخ حسین انصاریان) جواب این شبهه را اینگونه داد:
این روز‌ها که مردم شریف و متدین قم و سایر شهر‌های میهن اسلامی ایران با بیماری ویروس کرونا دست و پنجه نرم می‌کنند، عده‌ای خواسته یا ناخواسته و گاهی با استناد به احادیث به ایجاد شبهه در اذهان مردم مومن می‌پردازند.
یکی از آن روایات، حدیثی است که ازامام صادق (ع) نقل شده است که فرمودند: «إِذا عَمَّتِ الْبُلْدَانَ الْفِتَنُ فَعَلَیْکُمْ بِقُمَّ وَ حَوَالَیْهَا وَ نَوَاحِیهَا فَإِنَّ الْبَلَاءَ مَدْفُوعٌ عَنْهَا؛ زمانی که فتنه‌ها در همه جا فراگیر شد، به قم و حوالی آن بروید، زیرا بلا از قم دور است.»
و یا این روایت که امام صادق (ع) فرمودند: «إذَا أَصَابَتْکُمْ بَلِیَّةٌ وَ عَنَاءٌ فَعَلَیْکُمْ بِقُمَّ فَإِنَّهُ مَأْوَی الْفَاطِمِیِّینَ وَ مُسْتَرَاحُ الْمُؤْمِنِینَ؛ چون بلا و رنجی به شما رسد، بر شما است که به قم روید که جایگاه بنی‌فاطمه و آسایشگاه مؤمنان است...»
سوال این است که اگر قم به عنوان پناهگاه و محل امن معرفی شده، چگونه اکنون گرفتار بیماری ویروس کرونا گردیده است؟
پاسخ این شبهه را در قالب چند نکته اساسی بیان می‌کنیم، ان شاء الله موجب تنویر افکار عمومی شود.
۱- شبهه‌افکنی نسبت به تشیع و اماکن مقدسه مذهبی سابقه بسیار طولانی دارد و کسانی که هرگز نتوانسته‌اند، این مذهب را باور نمایند با هر بهانه به تشویش اذهان عمومی پرداخته‌اند تا بتوانند علاوه بر رنج و غمی که مردم به آن گرفتار شده‌اند، روحیه دینی جامعه را با تلقینات و وسوسه‌های خناسانه مضطرب کنند و بدون تردید جامعه مومنین متوجه این دسیسه شیطانی هستند و هوشیارتر از همیشه به خداوند متعال توکل کرده‌اند و این روز‌های سخت را پشت سر خواهند گذاشت.
۲- میزان ارزش هر شهر و مکانی به ارزش و منزلت افرادی است که در آن شهر ساکن هستند و به هر اندازه که مردمان یک سرزمین از درجات ایمان و دیانت بالاتری برخوردار باشند، ارزش و اعتبار بیشتری به آن شهر می‌دهند. شهر مقدس قم از اولین شهر‌های ایران بوده که اسلام را با آغوش باز پذیرفت و از همان قرن اول تاکنون پایگاه شیعه در جهان اسلام مطرح بود و اندیشمندان از سراسر عالم به قم عزیمت داشتند و بدین سبب مورد خشم حاکمان زور و تزویر قرار داشت و بار‌ها مورد هجوم و آسیب قرار گرفت.
۳- جهان هستی بر پایه حکمت آفریده شده و خداوند حکیم است. ابتلائات و مصیبت‌ها هم براساس حکمت الهی است و جهان بدون سختی‌ها، مشکلات و امتحان‌ها مکانی مناسب برای تکامل برآمده از اختیار و اراده نیست. بدون تردید جوهر کمال انسان در مسیر بلا‌ها و سختی‌ها شکوفا می‌شود. مصائب و سختی‌ها لازمه نظام احسن است، چنانکه نعمت، نقمت، عطا و سلب نعمت نیز مقدمه رشد و تکامل انسانی است.
سلامتی، بیماری، فقر و رفاه یکی از ابتلائات است که برای همه انسان‌ها پیش می‌آید؛ چنانکه درآیات متعدد بیان شده است. حتی انبیاء، امامان و اولیای الهی از قاعده و سنت الهی مستثنا نیستند. فقر و بیماری حضرت ایوب، غم حضرت یعقوب در فراق حضرت یوسف، ابتلائات پیامبر اکرم (ص) درطول ۲۳ سال، رنج فراوانی که امیر مومنان (ع) درطول ۲۵ سال از رحلت پیامبر اعظم (ص) متحمل شد و مصیبت جان‌کاه حماسه کربلا که برسیدالشهداء (ع) و اهل‌بیت و یاران او وارد شد که در بزرگی این مصیبت همین بس که امام مجتبی (ع) فرمودند: «لایوم کیومک یااباعبدالله علیه السلام.»
تاریخ اهل‌بیت (ع) و تاریخ اسلام و تشیع پر از برگ‌هایی است که گویای این ابتلائات گوناگون است. البته از نگاه انسان‌های خردمند و اولیای الهی مصیبت‌ها و سختی‌های اگرچه به ظاهر رنج‌آور و آزاردهنده است، اما پیام‌های سازنده به همراه دارد.
درسایه این مصیبت‌ها، گوهر صبر و شکیبایی انسان به کمال می‌رسد و انسان را به مقام صابران می‌رساند تا بتواند به پاداش عظیم که از حسابگری انسان فراتر است، نائل شود چنانکه که پروردگار می‌فرماید:
«إِنَّما یُوَفَّى الصَّابِرُونَ أَجْرَهُمْ بِغَیْرِ حِسابٍ؛ (زمر،۱۰) فقط صابران، پاداش خویش را کامل و بدون حساب دریافت خواهند کرد.»
بنابراین، برفرض که این روایت از امام صادق (ع) نقل شده باشد و نیز روایات دیگر به این مضمون هرگز بدین معنا نیست که مردم قم مصون از هر بلا و گرفتاری و رنج و بیماری‌اند، بلکه بر پایه حدیثی از امام کاظم (ع): مومن هر اندازه که ایمانش بیشتر باشد. گرفتاری و ابتلایش بیشتر می‌شود.
۴- آنچه از احادیث که در مدح و عظمت قم بیان شده است بر فرض صحت سند که در جای خود باید بحث شود، ناظر به بُعد معنوی این شهر است نه جنبه مادی آن؛ لذا قم نیز مانند سایر بلاد در معرض بلایای طبیعی مثل سیل و زلزله و طوفان است و از این رو سفارش معصومین (ع) به توجه و یا سکونت در شهر قم و اطراف آن برای محفوظ ماندن از فتنه‌هایی است که به ایمان انسان آسیب می‌زند.
قابل توجه اینکه حتی مسجدالحرام که به عنوان خانه امن الهی در قرآن معرفی شده است، بار‌ها دچار ابتلائات شدید مثل سیل و ویرانی و آتش سوزی و ... گردیده است.
️بنابراین؛ مقصود از امن بودن مسجد الحرام و حرم اهل‌بیت عبارت از امنیت معنوی است نه امنیت مادی و جسمی.
