براساس اعلام کارشناسان تاریخی، هنگامی که رضا خان بعد از فروپاشی قاجار در سال 1304 به سلطنت رسید دارایی زیادی نداشت و بعد از 16 سال که از سلطنت برداشته شد دارایی هایش معادل 300 میلیون دلار بود.
به گزارش فارس رضاشاه در طول حدود 16 سال توانست به عنوان یکی از مالکین بزرگ در ایران و حتی آسیا شناخته شود، کارشناسان معتقدند یکی از دلایل تصرف املاک از سوی رضاشاه، فقدان مشروعیت پادشاهی بوده است. رضاشاه پیش از سلطنت، نه برآمده از خانواده اشرافی بود، نه ثروت زیادی داشت و نه با درباریون و خانواده‌های منتسب به پادشاهان، ارتباط برقرار کرده بود. به همین دلیل وی پس از روی کار آمدن و برای قدسی بخشیدن به پادشاهی خود، تمامی این موارد را عملی کرد و البته در تصرف زمین بیش از سایر موارد، کوشش کرد.
موسی حقانی رئیس پژوهشکده تاریخ معاصر ایران درباره زمین‌خواری‌های دوره پهلوی اظهار داشت: دوره پهلوی دوره سیاهی در تاریخ کشور ما است و 15 سال بعد از انقلاب مشروطه، انگلیس کودتا کرد و یک فرد وابسته به خود را روی کار آورد و این بزرگترین خیانت به کشور ما بود؛ چراکه رضاشاه یک فرد جنایتکار و لعین بود.
وی ادامه داد: انگلیس به دنبال این بود که سرمایه ایران را غارت کند و با کودتا می‌توانست تسلط به سرمایه‌های ایران داشته باشد و تا سال 1312 نفت ایران را غارت می‌کرد و مجددا با تمدید قرارداد شرایط بهتری برای غارت نفت ایران پیدا کرد و رضاشاه بهترین کسی بود که نیروهای مخالف را از بین می‌برد.
رئیس پژوهشکده تاریخ معاصر ایران اظهار داشت: رضا شاه علاقه زیادی به تصرف زمین و املاک داشت و بهترین زمین‌های استان‌های مختلف را به نام خود می‌زد، حتی هنگامی که گرگان 500 هزار نفر جمعیت داشت به دلیل تصرف املاک آنجا را خانه شاه می‌گفتند و تعداد جمعیت گرگان نیز کاهش پیدا کرد. هنگامی که رضاشاه در سال 1320 از سلطنت خارج شد اعلام کردند که 300 میلیون دلار دارایی دارد و در سال 1331 دارایی‌های پهلوی به 500 میلیون دلار رسید.
حقانی یادآور شد: درآمد عایدی جنگل‌ها، معادن، حق‌العرض اراضی شیراز، حق‌العرض مستغلات در مازندران درآمد فروش از حریر و پوست، درآمد مهمانخانه هراز، چالوس، بابلسر، و آبعلی، درآمد حاصل از خاکبرداری، درآمد حاصل از صیفی‌جات، درآمد حاصل از 610 کیلو به‌دانه، نصیب رضاشاه می‌شد.
2167 پارچه و روستا در فارس: 19 پارچه با 200 خانوار، کرمان: 191 پارچه با 4250 خانوار، آذربایجان غربی: 115 پارچه با 6365 خانوار، تهران: 428 پارچه با 4424 خانوار، گیلان و مازندران: 1241 پارچه با 32878 خانوار و... جمع کل روستاها: 2167 پارچه، جمع کل خانوار: 49116. به نام رضاشاه بوده است.
حال بعد از انقلاب اسلامی با بررسی های صورت گرفته املاک تصرفی به مردم واگذار شد و تا کنون 92 هزار فقره سند در قالب اسناد علوی در اختیار مردم قرار گرفته است.
سندهایی که به نام مردم خورد
پرویز فتاح، رئیس بنیاد مستضعفان کشور در خصوص واگذاری املاک غصبی به مردم بیان داشت: این اقدام با دستور مقام معظم رهبری انجام می شود و هیچ منتی بر مردم نیست چرا که این املاک برای مردم است و به آن ها باز می گردد.
فتاح طولانی شدن فرآیند واگذاری ایم املاک را به دلیل سخت بودن و زنمان بر بودن فرآیند تفکیک این املاک دانست و گفت: تاکنون 92 هزار فقره سند به نام مردم خورده است و تا پایان سال آینده تمام املاک متعلق به مردم بازگردانده می شود.
۸۶ هزار هکتار از زمین‌های پهلوی به مالکانش رسید
سید صولت مرتضوی ئیس سازمان اموال و املاک بنیاد مستضعفان با اشاره به دستور مقام معظم رهبری در سال ۹۲ برای واگذاری اسناد این زمین‌ها به مردم و مالکانشان گفت: بعد از این دستور مقام معظم رهبری، در اقدامی جهادی، شناسایی این املاک و واگذاری این زمین‌ها در قالب اسناد علوی به متصرفین و واجدین شرایط آغاز شد و تا امروز ۸۴ هزار و ۳۶۱ فقره سند به مساحت ۲۷۸ هزار و ۷۵ هکتار و به ارزش ۱۷۷۵ میلیارد تومان به مالکان اصلی این زمین‌ها واگذار شده است.
رئیس سازمان اموال و املاک بنیاد مستضعفان با تاکید بر سرعت گرفتن روند واگذاری این اسناد به مالکانشان افزود: علی رغم تلاش‌های انجام شده، ریاست بنیاد مستضعفان به شدت از روند و سرعت واگذاری این املاک به مالکان اصلی آن‌ها گلایه دارند و تاکید دارند اسناد این املاک با سرعت بیشتری به مالکان آن‌ها بازگردانده شود.
مرتضوی در پایان خاطرنشان کرد: امیدوارم این تحفه بنیاد مستضعفان موجبات رضایتمندی مردم، مقام معظم رهبری و شادی روح شهدا و امام راحل را فراهم کند.
