زهرا عبدالهی درباره مصرف نان در کشور بیان کرد: در کشور ما نان قوت غالب و غذای اصلی مردم به شمار می‌رود. نان در مقایسه با بسیاری از مواد غذایی مثل گوشت و شیر دارای چگالی انرژی بیشتری است؛ بنابراین نان یک محصول غذایی است که در امنیت غذایی خانوارها، جایگاه ویژه‌ای دارد.
به گزارش آنا وی افزود: بر اساس نتایج مطالعه سبد غذایی مطلوب در سال ۱۳۹۱ که توسط دفتر بهبود تغذیه معاونت بهداشت و با همکاری دانشکده بهداشت و دانشکده علوم تغذیه و رژیم شناسی دانشگاه علوم پزشکی تهران و انستیتو تحقیقات تغذیه‌ای و صنایع غذایی کشور انجام شد، متوسط مصرف سرانه روزانه نان در کشور ۳۱۰ گرم است که حدود ۴۰ تا ۵۰ درصد انرژی دریافتی و بیش از ۴۵ درصد پروتئین، ۳۰ درصد کلسیم و فسفر و حدود ۶۰ درصد آهن مورد نیاز روزانه هر فرد را تامین می‌کند. اقشاری که مقدار بیشتری نان مصرف می‌کنند بیش از ۶۰ درصد پروتئین، بیش از ۴۵ درصد کلسیم و فسفر و بیش از ۸۰ درصد آهن مورد نیاز روزانه خود را از نان به دست می‌آروند. به این دلیل نان نقش مهمی در تأمین نیاز‌های تغذیه‌ای جامعه دارد.
سبوس نان و پیشگیری از بیماری‌ها
عبدالهی گفت: سبوس موجود در آرد و نان با کاهش جذب مواد قندی و چربی در دستگاه گوارش از اضافه وزن و چاقی، دیابت، بیماری‌های قلبی عروقی و انواع سرطان‌ها، به ویژه سرطان‌های دستگاه گوارش جلوگیری می‌کند.
مدیر دفتر بهبود تغذیه جامعه وزارت بهداشت افزود: بر اساس آخرین مطالعات اپیدمیولوژیک یکی از توصیه‌های مهم و اساسی برای پیشگیری از بیماری‌های غیرواگیر از جمله دیابت نوع دو، بیماری‌های قلبی عروقی و حتی برخی سرطان‌ها، دریافت فیبر کافی با استفاده از غلات کامل در برنامه غذایی و به حداقل رساندن غلات فرآوری شده و تصفیه شده مانند آرد‌های سفید و بدون سبوس یا کم سبوس است.
وی ادامه داد: مطالعات انجام شده توسط مرکز تحقیقات غدد دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی حاکی از آن است که میزان ابتلا به بیماری‌های غیر واگیر در افرادی که نان‌های سفید مصرف می‌کنند بیشتر از کسانی است که از نان‌های سبوس دار مصرف می‌کنند.
بازنگری استاندارد‌های آرد و نان
عبدالهی اظهار کرد: با توجه به اهمیت موضوع نان و پیچیدگی مسائل مربوط به زنجیره گندم، آرد و نان، موضوع ارتقای کیفیت نان از اواخر سال ۱۳۹۲ در دستور کار دبیرخانه شورای عالی سلامت و امنیت غذایی کشور در وزارت بهداشت قرار گرفت. در نهایت بعد از جلسات متعدد کمیته فنی کارشناسی در دبیرخانه شورا با صاحب نظران و متخصصان هر سه حوزه گندم و آرد و نان، موضوع بازنگری استاندارد‌های آرد و نان و نظارت بر حسن اجرای استاندارد‌های مذکور در چهاردهمین جلسه شورای عالی سلامت و امنیت غذایی مطرح و به تصویب رسید.
وی افزود: در زمینه آرد در حال حاضر تولید انواع آرد مصرفی در نان‌های سنتی دامنه وسیعی از درصد سبوس گیری دارند. به عنوان مثال بر اساس استاندارد فعلی آرد گندم، کارخانجات آرد می‌توانند آرد نان لواش و تافتون را با درصد سبوس گیری از حدود ۱۵ درصد تا سبوس گیری حدود ۱۸ درصد و آرد سنگک را با درصد سبوس گیری از حدود ۷ درصد تا سبوس گیری ۱۲ درصد تولید کنند.
مدیر دفتر بهبود تغذیه جامعه وزارت بهداشت بیان کرد: عدم نظارت بر اجرای استاندارد آرد انواع نان‌ها سبب شده که کارخانجات آرد سازی، آرد نان لواش و تافتون و آرد نان سنگک را با درصد سبوس گیری بالا یعنی حدود ۱۸ درصد سبوس گیری تولید کنند و تولید آرد کامل با میزان سبوس ۷ درصد تقریبا متوقف شده است.
وی ادامه داد: بدون شک با تولید نان با آردی که ۱۸ درصد سبوس گیری شده، میزان مواد مغذی و فیبر آرد کاهش یافته و با توجه به مصرف بالای نان در کشور در طولانی مدت در گسترش بیماری‌های غیرواگیر مانند دیابت تاثیر خواهد داشت.
عبدالهی گفت: با پیگیری‌های مداوم وزارت بهداشت از وزارت صمت و سازمان ملی استاندارد خواسته شده که بازنگری و کاهش میزان سبوس گیری آرد در اولویت قرار گیرد، ولی تاکنون به دلایلی که عنوان می‌شود از جمله کیفیت گندم و سست بودن آرد، اقدام جدی در خصوص تجدید نظر استاندارد سبوس در آرد انجام نشده است.
۶۰ درصد نانوایی‌ها میزان نمک کمتر از یک درصد را رعایت کرده‌اند
وی بیان کرد: وزارت بهداشت به عنوان متولی سلامت مردم کاهش میزان نمک در نان را به عنوان مهمترین راهکار کاهش مصرف نمک و پیشگیری از فشار خون بالا و کاهش شیوع آن در شورای عالی سلامت و امنیت غذایی مطرح کرد و بر اساس بند چهار مصوبات چهاردهمین جلسه شورای عالی سلامت و امنیت غذایی مورخ سوم اسفند ۹۴ میزان نمک در نان به یک درصد کاهش یافت.
مدیر دفتر بهبود تغذیه جامعه وزارت بهداشت گفت: بر اساس بند ۴ مصوبات چهاردهمین جلسه شورای عالی سلامت و امنیت غذایی سازمان ملی استاندارد ایران موظف است ضمن بازنگری استاندارد‌های آرد و نان و اجباری کردن استاندارد نان، استاندارد نمک در کلیه نان‌های سنتی را در حد یک درصد مصوب کند.
عبدالهی افزود: مرکز سلامت محیط و کار وزارت بهداشت نیز مکلف است بر حسن اجرای استاندارد‌های اجباری نان سنتی نظارت کند؛ بنابراین به منظور اجرای این مصوبه در دی ماه ۱۳۹۵ تفاهم نامه‌ای بین معاونت بهداشت وزارت بهداشت و رییس سازمان ملی استاندارد ایران منعقد شد. بازرسان بهداشت محیط بازدید از نانوایی‌ها را بر عهده دارند و بر اساس آخرین گزارشات، حدود ۶۰ درصد نانوایی‌های کشور میزان نمک کمتر از یک درصد را رعایت کرده‌اند.
وی ادامه داد: وزارت بهداشت از وزرات صمت، وزارت جهاد کشاورزی، سازمان ملی استاندارد و تولیدکنندگان آرد کشور می‌خواهد به منظور پیشگیری از روند رو به افزایش بیماری‌های غیرواگیر در کشور به وظایف خود در جهت بهبود کیفیت گندم و آرد از جمله اصلاح سامانه توزیع آرد به نحوی که مطابق با استاندارد ملی ایران، آرد‌های مورد مصرف بر اساس نوع پخت نانوایی چهارگانه (سنگک، لواش، تافتون، بربری) تحویل شود.
عبداللهی گفت: این دستگاه‌ها باید به ملزم ساختن مدیران تولید و مدیران کارخانه صنایع آرد سازی کشور به طی دوره‌های تخصصی لازم جهت ارتقای دانش فنی آنان به منظور بهبود کیفیت آرد و تعیین ضوابط درجه بندی کارخانجات آرد کشور نیز عمل کنند.
