دریاچه ارومیه طی سال‌های گذشته درگیر مسائل و مشکلات زیادی، از جمله تشدید فعالیت‌های کشاورزی و آبیاری، احداث پروژه‌های متعدد توسعه منابع آب، احداث بزرگراه روی دریاچه، افزایش آلودگی ناشی از فعالیت‌های کشاورزی و صنعتی و شهری، بهره برداری ناپایدار از منابع دریاچه و مهم‌تر ازهمه، وقوع خشک سالی‌های شدید بوده است.
به گزارش فارس دریاچه ارومیه بزرگ ترین آبگیر دائمی آسیای غربی و شورترین دریاچه داخلی ایران بوده که در شمال غرب ایران قرار گرفته است این دریاچه با وسعتی بین 4500 تا 6000 کیلومتر مربع به عنوان بزرگ ترین دریاچه داخلی ایران و بیستمین دریاچه جهان اهمیت ویژه‌ای دارد.
براساس آمارهای موجود، عوامل اقلیمی و کاهش میزان نزولات جوی ۶۵ درصد در وضعیت کنونی دریاچه ارومیه دخیل بوده 25 درصد نیز مربوط به مصارف آب در بخش کشاورزی، 5 درصد مربوط به احداث سازه‌های هیدرولیکی مانند سدها بر روی رودخانه‌های حوضه آبریز و 3 درصد مربوط به عوامل دیگر است.
تراز دریاچه ارومیه ۶۷سانتی‌متر افزایش یافت
فرهاد سرخوش نماینده استانی ستاد احیای دریاچه ارومیه با اشاره به آخرین وضعیت دریاچه ارومیه، اظهار کرد: امروز تراز دریاچه ارومیه 1271.30 بوده که نسبت به مدت زمان مشابه سال گذشته 67 سانتی‌متر افزایش تراز را نشان می‌دهد.
وی با بیان اینکه هم‌اکنون وسعت پهنه آبی دریاچه ارومیه ۲ هزار و 828 کیلومترمربع است، تصریح کرد: دریاچه ارومیه هم‌اکنون نسبت به مدت زمان مشابه سال گذشته 677 کیلومترمربع افزایش وسعت دارد.
افزایش یک میلیارد و 430میلیون متر مکعبی حجم دریاچه ارومیه
نماینده استانی ستاد احیای دریاچه ارومیه در آذربایجان‌غربی حجم دریاچه را ۳ میلیارد و 430 میلیون مترمکعب عنوان کرد و افزود: این حجم آبی نسبت به سال گذشته افزایش یک میلیارد و 680 میلیون مترمکعبی داشته است.
سرخوش در ادامه راجع به رهاسازی آب به‌سمت دریاچه ارومیه، اعلام کرد: هم‌اکنون 69 میلیون مترمکعب از سد شهید کاظمی بوکان و نیز 45 میلیون مترمکعب از سد شهرچای ارومیه در حال رهاسازی به‌سمت دریاچه است و از سوی دیگر رواناب های تمام رودخانه‌های حوضه دریاچه ارومیه به‌سمت پیکره دریاچه هدایت می‌شوند.
وی خاطرنشان کرد: مقرراست در سال آبی امسال 700 میلیون مترمکعب آب پس از مشخص شدن منابع و مصارف کشاورزی و شرب به‌سمت دریاچه ارومیه هدایت شود.
اعتبار 180 میلیارد تومانی برای انتقال آب از زاب به دریاچه ارومیه
مسعود تجریشی مدیردفتر برنامه‌ریزی و تلفیق ستاد احیای دریاچه ارومیه نیز در این خصوص، با اشاره به اینکه دولت پرداخت 200 میلیارد تومان به دستگاه‌های مرتبط با ستاد احیای دریاچه ارومیه را به تصویب رساند، اظهار کرد: این اعتبار از محل ماده 10 و 12 بوده و پایان سال تزریق می‌شود.
وی تصریح کرد: زمانی که بودجه و اعتبار به اسناد خزانه تبدیل می شود، دستگاه‌های اجرایی براساس آن بودجه می توانند با پیمانکاران قرارداد ببندند.
تجریشی بیان کرد: بنابراین هم اکنون تمام هم و غم دولت برای تزریق پول نقد برای پروژه انتقال آب از راه تونل است و سازمان برنامه و بودجه، تزریق جدید مالی به مبلغ 170 تا 180 میلیارد تومان برای انتقال آب از زاب مصوب کرده است.
وی گفت: خوشبختانه پروژه انتقال آب از رودخانه زاب به دریاچه ارومیه نیز با وجود مشکلات اقتصادی به خوبی پیش می‌رود.
مدیردفتر برنامه‌ریزی و تلفیق ستاد احیای دریاچه ارومیه افزود: پروژه‌های اولویت دار ستاد احیای دریاچه ارومیه پروژه‌هایی هستند که در مرحله پایانی قرار دارند که از آن جمله می‌توان به تصویه‌خانه‌ها و تونل، اشاره کرد و علاوه بر این، در 6 ماه نخست سال آینده نیز پروژه‌های سردهنه‌سازی انجام می‌شود که نیازمند اعتبار چندانی نیست.
بحران کنونی دریاچه ارومیه ماحصل سال‌ها بهره‌برداری غیرمنطقی و اقدامات انسانی چون افزایش اراضی زیرکشت حوضه از ۳۰۰ هزار هکتار به ۵۰۰ هزار هکتار، کاشت محصولات با میزان آب‌بری بالا مثل چغندرقند، اجرای طرح های سدسازی و وجود ۸۸ هزار حلقه چاه در حوضه آبریز دریاچه که نیمی از این تعداد غیرمجازبوده و کاهش بارندگی ها روند خشک شدن دریاچه را سرعت بخشیده است.
کاهش 53 درصدی بارش در کل حوضه آبریز دریاچه ارومیه
حبیب عبدلی، مدیرکل هواشناسی آذربایجان‌غربی اظهار داشت: متوسط کل بارش استان طی سال زراعی جاری نسبت به نرمال، 28 درصد کاهش و میزان بارش در کل حوضه آبریز دریاچه ارومیه 53 درصد کاهش را نشان می‌دهد.
وی با بیان اینکه متوسط بارش در حوضه آبریز دریاچه ارومیه طی سال زراعی جاری نسبت به گذشته با 72 درصد کاهش همراه است، افزود: متوسط بارش استان در این مدت 56 درصد کاهش نشان می دهد.
مدیرکل هواشناسی آذربایجان‌غربی با بیان اینکه سال زراعی جاری بیشترین میزان بارش با 199 میلیمتر مربوط به شهرستان سردشت گزارش شده، گفت: شرق دریاچه ارومیه با 30.2 میلیمتر، کمترین بارش‌ها را به خود اختصاص داده است.
به گزارش خبرگزاری فارس، طبق برنامه‌ریزی‌ها، دریاچه ارومیه با تاخیر ۱.۵ ساله نسبت به پیش‌بینی صورت گرفته تا سال ۱۴۰۶ به طور کامل احیا می‌شود و تاکنون دولت بیش از ۹۰ هزار میلیارد ریال برای احیای دریاچه ارومیه هزینه کرده که در ادامه با ۱۵ درصد این میزان نیز کارهای سخت‌افزاری پایان می‌یابد.
