امسال بخش مسابقه سی‌وهشتمین جشنواره فیلم فجر بیست و دو فیلم با مضامین وداستان‌های متفاوت را به نمایش می‌گذارد. بیست و دو فیلم با رویکرد ونگاه متفاوت که قرار است ویترین سینمای سال آینده را طراحی کنند. در گزارش پیش رو نگاهی داشتیم به قصه‌هایی که این فیلم‌ها برای مخاطبان جشنواره تعریف می‌کنند.
۱. «سه کام حبس»
هفتمین فیلم سامان سالور یک داستان زن محور دارد؛ این فیلم قصه تمام آدم‌هایی است که در جامعه امروز با شرایط سخت اقتصادی کار می‌کنند تا بتوانند خانواده خود را از زیر فشار در آورند، اما واقعیت‌های موجود در جامعه به آن‌ها اجازه نمی‌دهد و نتیجه تلاش آن‌ها برعکس می‌شود.
به نظر می‌آید «سه کام حبس» در کارنامه سامان سالور جایگاه ویژه‌ای داشته باشد برای اینکه این فیلم ماحصل تمام تجربیات ۶ فیلم گذشته او به حساب می‌آید با این تفاوت که فیلم داستان گو‌تر و در فضای اجتماعی قابل لمس‌تر اتفاق می‌افتد. بازی‌ها قابل باورتر است و مخاطب ارتباط بیشتری با این فیلم برقرار می‌کند. محسن تنابنده، پریناز ایزدیار، سمیرا حسن‌پور نقش‌های اساسی را در این فیلم بر عهده دارند.
۲. «قصیده گاو سفید»
بهتاش صناعی‌ها برای ساخته شدن دومین فیلمش «قصیده گاو سفید» به لحاظ مضمونی نزدیک به چهار سال دوندگی کرد تا بتواند پروانه ساخت آن را دریافت کند گویا داستان فیلم موضوعی جسورانه ودرعین حال حساس دارد و مخاطب گسترده‌ای را در بر می‌گیرد. غلامرضا موسوی در مقام تهیه‌کننده با دومین فیلم صناعی‌ها همکاری دارد و مریم مقدم، علیرضا ثانی‌فر و پوریا رحیمی سام بازیگران اصلی فیلم را تشکیل می‌دهند. ساخت فیلم «احتمال باران اسیدی» نخستین ساخته صناعی‌ها استقبال و جوایز زیادی را درپی داشت و مستند بلند «دیپلماسی شکست‌ناپذیر آقای نادری» هم ایضا.
۳. «خروج»
زندگی گروهی کشاورز پنبه‌کار شهرستانی که محصول‌شان بر اثر بارش شدید باران و سیل به باد می‌رود و وعده‌هایی که به آن‌ها داده شده، پوچ از آب در می‌آید؛ به همین دلیل آن‌ها به صورت دسته جمعی سوار تراکتور می‌شوند و برای اعتراض به وضعیت‌شان نزد هیات دولت می‌روند. این خلاصه داستان واپسین ساخته ابراهیم حاتمی کیا با نام «خروج» که از منبع موثق دریافت کردیم را می‌گذاریم کنار اولین عکسی که از فیلم او چند روز پیش منتشر شده به نظرمی رسد با اثر غیرمعمول در کارنامه او رو به رو باشیم که حتی ممکن است مهم‌ترین فیلم کارنامه این کارگردان تلقی شود.
کمااینکه به عقیده فرامرز قریبیان که نقش اصلی این فیلم را برعهده دارد «خروج» حاتمی‌کیا بهترین فیلم کارنامه‌اش است. البته ترکیب بازیگران فیلم جدید حاتمی‌کیا ترکیب متداول فیلم‌های او نیست. به غیر از فرامرز قریبیان؛ پانته‌آ پناهی‌ها، جهانگیر الماسی، سام قریبیان، کامبیز دیرباز، گیتی قاسمی و محمدرضا شریفی‌نیا هم دراین فیلم نقش‌آفرینی می‌کنند. نکته دیگر درباره فیلم «خروج» اینکه ابراهیم حاتمی‌کیا تمام همکاران خود را در پشت صحنه از میان جوانان تازه‌کار انتخاب کرده است. با توجه به مضمونی که فیلم خروج دارد به نظر می‌آید بی‌شباهت به موضوع فیلم «زنده بادزاپاتا»ی الیاکازان نباشد.
۴. «آبادان یازده ۶۰»
فیلم «آبادان یازده ۶۰» به کارگردانی مهرداد خوشبخت در زمره فیلم‌های جنگی امسال جشنواره فیلم فجر به حساب می‌آید و داستان این فیلم روایت آغازین روز‌های جنگ و حواشی مرتبط با آن است و به تاثیر رادیو نفت آبادان در شکست حصر آبادان می‌پردازد.
علیرضا کمالی، حسن معجونی و ویدا جوان از مهم‌ترین بازیگران این فیلم به شمار می‌روند. شاید جالب باشد بدانید که مهدی جعفری کارگردان فیلم «بیست و سه نفر» در مقام مدیر فیلمبرداری با خوشبخت همکاری می‌کند و به نوعی مشاور او در این پروژه هم به حساب می‌آید و جهانگیر میرشکاری صدابردار معروف آبادانی در این فیلم با اوهمکاری دارد.
۵. «روز بلوا»
طبق شنیده‌های موثق ما فیلم «روز بلوا» به کارگردانی بهروز شعیبی موضوع سیاسی دارد و به فساد اقتصادی و اختلاس‌ها در کشور می‌پردازد. در خلاصه داستان فیلم آمده «عماد استاد دانشگاهی خوشنام و یک چهره تلویزیونی مورد توجه است که ناگهان توسط پلیس با اتهام‌هایی جدی مواجه می‌شود» مهران کاشانی نویسنده فیلم «روز بلوا» ست. در این فیلم بابک حمیدیان با گریم متفاوت نقش اصلی را برعهده دارد و لیلا زارع و داریوش ارجمند هم دیگر بازیگران فیلم به شمار می‌روند. ناگفته نماند که کارن همایونفر موسیقی این فیلم را می‌سازد.
۶. «مردن در آب مطهر»
نوید محمودی در فیلم «مردن در آب مطهر» به بحث مهم مهاجرت می‌پردازد. داستان این فیلم درباره دو جوان به نام رونا و حامد است که عاشق و معشوقی هستند که مهاجرت مهم‌ترین مانع سر راه عشق‌شان است. اساسا مهم‌ترین مشخصه کارنامه برادران محمودی پرداختن به موضوع مهاجرت یا مهاجر است.
در این فیلم هم به دلیل جذابیتی که ابعاد موضوع مهاجرت برای‌شان داشته و از آنجایی که آن‌ها به این بحث آشنا هستند با شناخت‌شان به این مقوله ورود کرده و بر بستری عاشقانه آن را به چالش کشیدند. متین حیدری‌نیا، صدف عسگری، علی شادمان و نداجبرئیلی به عنوان بازیگر در این فیلم با برادران محمودی همکاری دارند. به این نکته هم اشاره کردیم که مرتضی غفوری فیلمبردار این فیلم است. به این نکته اشاره کنیم که جمشید محمودی تهیه‌کننده و نوید محمودی‌کارگردان این فیلم هستند.
۷. «مغز استخوان»
دومین فیلم حمیدرضا قربانی هم همچون «خانه‌ای در خیابان چهل و یکم» از بازیگران شناخته شده‌ای بهره برده؛ پریناز ایزدیار، بابک حمیدیان، نوید پورفرج، جواد عزتی و بهروز شعیبی در فیلم «مغز استخوان» بازی دارند. داستان این فیلم درباره کودکی است که مادرش مجبور می‌شود برای نجات او دست به کاری غیرمتعارف بزند. این فیلم به نوعی ادامه‌دهنده مسیر فیلم گذشته حمیدرضا قربانی به حساب می‌آید با این تفاوت که در فیلم «مغز استخوان» کارگردان ذهنیت خود رابه مخاطب امروزی نزدیک می‌کند. اگر در فیلم «خانه‌ای در خیابان چهل و یکم» مخاطبان خاص بیشتری با فیلم ارتباط برقرار می‌کردند دومین فیلم این کارگردان سلیقه تماشاگران خاص و عام را توامان در نظر گرفته است.
۸. «درخت گردو»
گویا پنجمین فیلم کارنامه محمد حسین مهدویان تحت عنوان «درخت گردو» هم به لحاظ ساختاری و هم مضمونی متفاوت از دیگر کار‌های او ساخته شده و کارگردان سوژه‌ای تلخ را از دل جنگ بیرون آورده است و محصول یک فیلم ضد جنگ به‌شمار می‌رود. داستان این فیلم در مورد وقایع بعد از بمباران شیمیایی سردشت و آثار مخربی است که بر اهالی یک روستا به جای می‌گذارد.
سیدمصطفی احمدی، تهیه‌کننده واپسین ساخته فیلم مهدویان است و مهران مدیری و پیمان معادی و مینا ساداتی هم به عنوان بازیگر در این فیلم حضور دارند. انتخاب مهران مدیری و پیمان معادی خود دلیلی بر متفاوت بودن این کار می‌تواند تلقی شود. علیرضا قربانی خواننده موسیقی سنتی کشورمان قطعه‌ای را برای «درخت گردو» خوانده و گویا حبیب خزایی‌فر آهنگساز و اردشیر کامکار نوازنده کمانچه در این فیلم همکاری دارند.
۹. «من می‌ترسم»
«من می‌ترسم» به کارگردانی، تهیه‌کنندگی و نویسندگی بهنام بهزادی زمستان پارسال مقابل دوربین رفت و کلیه مراحل فنی این فیلم امسال به پایان رسید. داستان چهارمین فیلم این کارگردان بر اساس شنیده‌های ما تقاطع چند انسان مختلف یا روایت متقاطع چند آدم با یکدیگر را به نمایش می‌گذارد: «بدیش اینه من وسط کلی شک‌ام که می‌خوام برم یا نه…ولی بدترش اینه که صدبرابرش مطمئنم نمی‌تونم بمونم.» به نظر می‌رسد این فیلم هم در امتداد دیگر ساخته‌های بهنام بهزادی و دل مشغولیش قرار می‌گیرد. فیلم نیم نگاهی به مساله قدرت دارد. پوریا رحیمی سام، الناز شاکر دوست، امیر جعفری، ستاره پسیانی، مهران احمدی و پیام یزدانی در این فیلم به ایفای نقش می‌پردازند.
۱۰. «عامه‌پسند»
گفته می‌شود «عامه‌پسند» تکمیل سه‌گانه سهیل بیرقی درباره زنان است و مانند دو فیلم پیشین بیرقی محوریت کاراکترهایش با زن است. اگر چه «عامه پسند» موضوع اجتماعی دارد، اما فضایی کاملا متفاوت با دو فیلم قبلی این کارگردان دارد. فاطمه معتمد آریا، هوتن شکیبا و باران کوثری گروه بازیگران ساخته جدید این کارگردان را تشکیل می‌دهند. حسین جعفریان در مقام مدیر فیلمبرداری، هایده صفی‌یاری به عنوان تدوینگر، کریستف رضاعی در جایگاه آهنگساز، مهرداد میرکیانی به عنوان طراح چهره‌پردازی با بیرقی در این فیلم همکاری داشتند.
۱۱. «خون شد»
به اذعان آن دسته از منتقدانی که توانستند بخش‌هایی از فیلم جدید مسعود کیمیایی را ببینند «خون شد» توانسته نظر آن‌ها را تامین کند و این فیلم یکی از پنج فیلم خوب کارنامه این کارگردان قدیمی تلقی می‌شود. در واقع «خون شد» همان مانیفست کیمیایی به حساب می‌آید و به سبک و سیاق همه فیلم‌های گذشته او ساخته شده با این تفاوت که نوع پرداخت کارگردان در این فیلم متفاوت است.
قصه این فیلم ترکیبی از داستان دو فیلم «قیصر» و «گوزن ها»ی این کارگردان است: «مردی بعد از چند سال دوری از خانواده بر می‌گردد؛ فقط مادر و پدر در خانه بزرگ زندگی می‌کنند.» علیرضا زرین‌دست از رفقای قدیمی کیمیایی که همکاری پیوسته‌ای هم با این کارگردان قدیمی داشته در مقام مدیر فیلمبرداری، اسحاق خانزادی در کسوت فیلمبردار، محمد قومی به عنوان طراح گریم و هایده صفی یاری در مقام تدوینگر با این فیلمساز در این پروژه همکاری دارند. ساخت موسیقی فیلم خون شد هم برعهده ستار اورکی است. سعید آقاخانی، سیامک انصاری، لیلا زارع، نسرین مقانلو، هومن برق‌نورد، سیامک صفری و... گروه بازیگران این فیلم به تهیه‌کنندگی جواد نوروزبیگی با سرمایه‌گذاری صادق رنج‌کشان را تشکیل می‌دهند.
۱۲. «روز صفر»
«فیلم قصه‌ای متفاوت از یک اتفاق ملتهب معاصر را روایت می‌کند.» این تنها خلاصه داستانی است که از «روز صفر» فیلم اول سعید ملکان در مقام کارگردان منتشر شده است. آن طور که در رسانه‌ها مطرح شده ماجرای فیلم اول ملکان درباره عبدالمالک ریگی رییس گروهک تروریستی است. ساعد سهیلی و امیر جدیدی دو بازیگر اصلی این فیلم به شمار می‌روند. البته سال گذشته نرگس آبیار داستانی حول موضوع عبدالمالک ریگی ساخته بود حالا باید ببینیم ملکان از چه زاویه‌ای به این شخص نگاه کرده است.
