در تمام نظام‌های اقتصادی جهان٬ پرداخت مالیات٬ نه تنها یک وظیفه شهروندی٬ بلکه یک الزام حقوقی و اخلاقی است و فرار از مالیات٬ یک ننگ بزرگ به شمار می‌آید. چرا که دولت‌ها٬ برای تامین هزینه‌های سنگین امر خطیر کشور داری ناچار به کسب درآمدهای مالیاتی هستند و بر اساس ضرب المثل هر که بامش بیش برفش بیشتر٬ هر اندازه درآمد بیشتری به دست بیاورید٬ باید مالیات بیشتری به دولت بدهید.
به گزارش تسنیم این قاعده برای هنرمندان٬ نویسندگان و فرهیختگان هم صدق می‌کند و اتفاقاً آنان در صورت ارتکاب فرار مالیاتی ضرر بزرگتری را متحمل می‌شوند و جایگاه فرهنگی٬ اجتماعی و معنوی‌شان زیر سوال می‌رود.
تصمیمی برای خودشیرینی
اما ظاهراً ین روزها در ایران عده‌ای به تقلا افتاده‌اند تا سلبریتی‌های ریز و درشت عالم سینما و موسیقی و دیگر حوزه‌هات را از پرداخت مالیات معاف کنند.
تحلیل‌ها در مورد این تصمیم فراوان است اما کسی نیست که به شکل جدی از چنین تصمیمی حمایت کند و جالب اینجاست که خود سلبریتی‌های مشهور و پردرآمد که در مورد بسیاری از مسائل سیاسی٬ حقوقی٬ ورزشی٬ اجتماعی و غیره اظهار نظر می‌کنند٬ در مورد این موضوع سکوت کرده‌اند. هر چه باشد٬ آنان اصلی‌ترین ذینفع این ماجرا هستند.
ارقام پنهان٬ کارمند و کارگر ملزم٬ سلبریتی معاف
در شرایطی که سلبریتی‌های پردرآمد سکوت کرده و در مورد میزان دستمزد و رقم قرارداد بازیگران و خوانندگان مشهور٬ هفت خوان اطلاعاتی محرمانه وجود دارد٬ در کشورهای دیگر٬ اغلب ارقام قراردادها شفاف و مشخص است و کسی از اعلام میزان درآمد خود باک و ابایی ندارد. اما پنهان‌کاری در مورد میزان دستمزدها٬ فقط به خاطر اتخاذ تدبیر در برابر حاسدان احتمالی نیست، بلکه راهی است برای فرار از مالیات.
گفته می‌شود رقم دستمزد بسیاری از بازیگران مشهور در رقم قرارداد با دریافتی واقعی آنان از زمین تا آسمان فاصله دارد تا گرفتار پرداخت مالیات نشوند. به عبارتی بهتر٬ آنان ترجیح می‌دهند کارگران٬ معلمین٬ کارمندان و دیگر اقشار ضعیف جامعه مالیات بدهند اما خودشان این پول را پرداخت نکنند و از اعلام میزان دستمزد خود پرهیز می‌کنند.
آیا آسمان خانه همسایه همین رنگ است؟
نمی‌خواهد برای بررسی وضعیت مالیات سلبریتی‌ها٬ به آمریکا و هالیوود و فرانسه برویم٬ سراغ همین حوالی نزدیک را بگیریم و از ترکیه مثال بیاوریم.
کشور مسلمان همسایه غربی ایران یعنی جمهوری ترکیه٬ دقیقاً مانند کشور ما 82 میلیون نفر جمعیت دارد. آیا سلبریتی‌های مشهور ترکیه هم از پرداخت مالیات گریزان هستند؟
پاسخ به شکل قاطعانه منفی است. حتی محبوب‌ترین هنرمندان این کشور٬ جرات ندارند از مالیات فرار کنند یا میزان درآمدهای خود را پنهان کنند. چرا که از میزان سود و درآمد به دست آمده از یک کنسرت ساده در یک شهرستان دورافتاده گرفته تا فیلم، سریال، تئاتر و هر فعالیت دیگری٬ شفاف و روشن است و باید مالیات آن را به دولت داد.
ابراهیم تاتلیسس خواننده و بازیگر مشهور ترکیه که در سال 1999 میلادی مالیات خود را پرداخت نکرده بود٬ ممنوع الخروج شد و برنامه برگزاری کنسرت یک هفته‌ای خود را از دست داد. او در آن دوران 444 میلیارد لیره بابت مالیات بر درآمد به دولت بدهکار بود. (در دورانی که هنوز صفرها را از پول ملی ترکیه حذف نکرده بودند.)
او ناچار شد برای سفر به خارج٬ تا قروش آخر را پرداخت کند. آیا تاتلیسس بعد از آن٬ دچار مشکل شد؟ خیر. او در سال 2001 میلادی 911 میلیارد لیره بابت مالیات به دولت پرداخت کرد.
در روزگار فعلی هم٬ در بر همین پاشنه می‌چرخد و برخی از سینماگران٬ بازیگران و خوانندگان ترکیه٬ بر سر این رقابت می‌کنند که با اعلام میزان پرداخت مالیات سالانه٬ هم اعتبار و پردرآمدبودن خود را نشان دهند و هم پایبندی به عدالت و نظام مالیاتی را.
سلبریتی‌های ترک در لیست مالیات‌های نجومی
برخی از هنرمندان مشهور ترکیه٬ افتخار می‌کنند که نامشان در لیست پرداخت بالاترین میزان مالیات سالانه گنجانده شود.
به چند نمونه اشاره کنیم:
شوکری آوشار صاحب شرکت سینمایی – تلویزیونی آوشار٬ سال گذشته 22 میلیون لیره (نزدیک به 4 میلیون دلار) مالیات پرداخت کرد.
علی آجون اللی جالی٬ مجری مشهور برنامه‌های کشف استعداد و صاحب یک شبکه تلویزیونی به نام تی.وی 8 در سال سال 2017 میلادی 8 میلیون لیره بابت مالیات سالانه پرداخت کرد. او از نزدیک‌ترین دوستان رجب طیب اردوغان رئیس جمهور ترکیه است و شاید در شرایط عادی انتظار می‌رفت که برای او امتیازی در نظر بگیرند، اما واقعیت این است که درآمد مالیاتی برای دولت ترکیه حکم آب و اکسیژن دارد و با کسی شوخی و مماشات ندارد.
کوانچ تاتلی توغ بازیگر خوشتیپ بوسنیایی تبار سینما و تلویزیون ترکیه در سال 2017 میلادی نزدیک به 5 میلیون لیره بابت مالیات پرداخت کرد. (با این پول می‌توان در شهر استانبول 25 واحد آپارتمان متوسط به بالا خریداری کرد.)
جم ییلماز بازیگر و کمدین مشهوری که تماشاگران٬ برای ورود به تالار اجرای کمدی‌های استندآپ او صف صد متری تشکیل می‌دهند٬ در سال 2018 میلادی رقمی معادل 5 و نیم میلیون لیره مالیات داد.
خانم صدا سیایان مجری و خواننده مشهور هم 2 میلیون لیره٬ خانم سیبل جان خواننده مشهور 600 هزار لیره٬ آژدا پکان خواننده نزدیک به 1 و نیم میلیون لیره٬ خلیل ارگون بازیگر قدیمی 620 هزار لیره٬ بایزید اوزترک مشهور به بیاز مجری و خواننده مشهور نزدیک به 1 و نیم میلیون لیره و مهمت علی اربیل گوینده نیز 1 میلیون لیره به عنوان مالیات سالانه به حساب دولت ریخته‌اند.
جالب اینجاست که در ترکیه٬ وکلای مدافع نیز از بزرگ‌ترین پرداخت‌کنندگان مالیات سالانه هستند. در شرایطی که برخی از وکلای مدافع در ایران تلاش می‌کنند قرارداد را به گونه‌ای تنظیم کنند که مالیات ناچیزی از آنها گرفته شود٬ در ترکیه چنین نیست.
گوننچ گوروکایناک در سال 2017 میلادی٬ رقمی معادل 19 میلیون لیره (بیش از 3 میلیون دلار) درآمد سالانه پرداخت کرده است. او صاحب یک شرکت مشاوره حقوقی است و وکالت توییتر را در ترکیه بر عهده دارد.
همچنین شرکت حقوقی سدید متعلق به شیخموس احمد در همان سال 11 میلیون لیره به عنوان مالیات به حساب خزانه ریخته است و دیگر رقیب و همکار او احمد پکین نیز 8 و نیم میلیون لیره مالیات داده است.
