حجتالاسلام روحانی رئیسجمهور امروز با شرکت در نشست شورای اداری استان کرمان صحبت از کمبود منابع مالی در سال آینده کرد و اینکه در بودجه سال بعد ۳۰۰ هزار میلیارد کسری داریم و دولت نمیداند چگونه باید آن را تامین کند.
به گزارش تسنیم رئیسجمهور با بیان اینکه بودجه سالیانه کشور، حدود ۴۵۰ هزار میلیارد تومان است که شاید امسال بیشتر هم شود و ما این پول را نیاز داریم تا در خزانه برای مصارف دولت و ارایه خدمات به مردم اعم از آموزش و پرورش، بهداشت و درمان، حقوق کارمندان و بازنشستگان، رسیدگی به معلولان و اقشار کمدرآمد و مجموع خدماتی که باید ارایه کنیم گفت: بدون پول که نمیشود کاری کرد و انجام امور نیاز به تأمین منابع دارد.
وی با بیان اینکه بالاترین مالیاتی که پیشبینی میکنیم سال آینده میتوانیم دریافت کنیم ۱۵۰ هزار میلیارد تومان است و این سوال مطرح میشود که ۳۰۰ هزار میلیارد تومان مابقی نیاز را دولت باید از کجا بیاورد، اظهار داشت: در حالی که گمرکات ما در مجموع حدود ۲۰ هزار میلیارد تومان و یکسری درآمدهای متفرقه دیگر هم داریم، اما آن درآمد اصلی که کشور را اداره میکند، پول نفت است. اگر در شرایط عادی قرار داشتیم، سالانه ۶۰ میلیارد دلار نفت میفروختیم و با تبدیل آن به ریال حدود ۶۰۰ میلیارد تومان یعنی ۲ برابر آنچه نیاز داشتیم به راحتی به دست میآوردیم.
سخنان رئیسجمهور در سفر چند روز اخیر به یزد و کرمان بازتابهای فراوان و انتقادآمیزی بههمراه داشت. در حالیکه اکثریت مردم انتظار داشتند وی به مناطق زلزلهزده در استان آذربایجان شرقی سفر کند، تیم رسانهای برای سفرِ یزد فضاسازی زیادی انجام داد که حکایت از صحبتهای متفاوت رئیسجمهور داشت.
مواضع رادیکال وی و حمله به قوه قضائیه و اجرای عدالت درباره برخی مفسدان اقتصادی، حتی موجب انتقاد حامیان وی و برخی اصلاحطلبان نیز شد. محمود صادقی نماینده تهران در مجلس به رئیسجمهور متذکر شد که بهجای حمله به قوه قضائیه باید با فساد در زیر مجموعه دولت برخورد کرد.
صادق زیباکلام فعال سیاسی اصلاحطلب هم اظهار داشت از ۲۴ میلیون رای سال ۹۶، الان روحانی ۲۴۰ هزار رای هم ندارد و وی سرمایه اصلاح طلبان را هم سوزاند.
حسین مرعشی سخنگوی حزب کارگزاران نیز امروز در مصاحبه با روزنامه سازندگی با بیان اینکه در زمینه پاکدستی و بهکارگیری آدمهای صالح انتظار بیشتری از روحانی داشتیم، گفت: نباید در این سطح در دولتهای ما آدمهای آلوده وارد کار شود.
اظهارات روز گذشته وی درباره پیمان بستن پیامبر اکرم با کفار نیز واکنش مورخان و پژوهشگران تاریخ اسلام را در پی داشت و آنرا تحریف مسلم سیره پیامبر و آیات قران دانستند.
اظهارات امروز رئیس جمهور درباره شرایط اقتصادی کشور نیز از چند جنبه قابل بررسی است. اولاً شرایط اقتصادی پیشآمده که کسری بودجه ۳۰۰ هزار میلیارد تومانی را رقم زده است ناشی از مدیریت غلط اقتصادی دولت در ۶ سال گذشته است و میتوان این صحبتها را اقرار رئیس جمهور در به تعطیلی کشاندن کشور توسط دولت دانست. روحانی و تیم اقتصادی وی از زمان روی کارامدن در سال ۹۲ تمام تمرکز خود برای حل ادعایی مشکلات اقتصادی را به مذاکره بر سر پرونده هستهای گره زدند تا جایی که رئیس جمهور در یک سخنرانی حتی حل مشکل آب خوردن را منوط به انجام توافق دانست. با امضای برجام این باور پیش آمد که اکنون زمان تحقق وعدههای دولت روحانی در موضوعات اقتصادی است اما دستاورد تقریبا هیچ اقتصادی و در ادامه خروج رسمی آمریکا از برجام و همچنین تعلل اروپاییها در انجام تعهداتشان مشکلات اقتصادی را تشدید کرد و در این شرایط نیز تیم اقتصادی دولت توجه جدی به ظرفیتهای داخلی نداشت و شرایط پیش آمده ماحاصل عملکرد ضعیف دولت و تیم اقتصادی است تا جایی که مسعود نیلی تئوریسین اقتصادی دولت و دبیرستاد هماهنگی اقتصادی دولت دوازدهم استفعا داد و از همکاری با دولت کنار کشید.
دوم اینکه، سخنان ناامیدانه روحانی را نباید به پای کلیت نظام و کشور نوشت چرا که ظرفیتها و ارادههای کشور متفاوت از ظرفیت و اراده آقای روحانی است. پیروزی جبهه مقاومت بر داعش در جنگ سوریه، افزایش توان انصارالله یمن، اجرای گامهای هستهای ایران در تعلیق تعهدات برجامی که موجب عقبنشینی ترامپ از مواضعش شد و نیز تغییرات مثبتی که از چند ماه پیش در روند مسائل اقتصادی پیش آمده نشان میدهد ایران بهرغم همه مشکلات دست برتر را در معادلات منطقه دارد تا جایی که ترامپ حتی نتوانست نسبت به سقوط پهپاد گلوبال هاوک توسط نیروهای سپاه در حریم هوایی ایران واکنشی نشان دهد.
حتی انفجار تاسیسات نفتی آرامکو عربستان از سوی انصارالله یمن نیز با انفعال آمریکا و عربستان روبهرو شد. سخنان اخیر امانوئل مکرون رئیس جمهور فرانسه در نشست خبری مشترک با ترامپ و اعتراف به اینکه هژمونی غرب در جهان رو به پایان است و برخی از تصمیمات و اقدامات غلط کشورهای غربی ازجمله آمریکا موجب شده که برخی از واقعیتهای ژئوپلیتیکی تغییر کند، نشان از شرایط نامساعد آمریکا است و اصطلاحا گوشه رینگ قرارگرفتن آن دارد.
منهای دولت که در ۶ ساله گذشته عملکرد قابل دفاعی نداشته، مجموعهی جمهوری اسلامی در برهه فعلی در شرایطی که آقای روحانی توصیف میکند به سر نمیبرد و اگر ظرفیت دولت نیز به این ظرفیت و همت مردمی اضافه میشد قاعدتاً وضعیت به مراتب بهتر و قابل دفاعتر بود.
سوم اینکه، صحبتهای امروز آقای روحانی روی دیگری هم دارد و آن گِرا دادن به دشمن برای افزایش فشارها است. آمریکا سال گذشته با خروج از برجام، اقدام به اعزام ناو هواپیمابر به خلیج فارس و تشدید تنشها داشت و حتی پمپئو وزیر خارجه آمریکا شروط ۱۲گانهای برای مذاکره با ایران تعیین کرده بود اما با شروع اولتیماتومهای جمهوری اسلامی در اجرای گام اول، دوم، سوم و چهارم هستهای ترامپ عملاً در یک بیعملی قرار گرفت و در سفر روحانی به مجمع عمومی سازمان ملل تقاضای دیدار با رئیس جمهور را داشت. شرایط به گونهای تغییر کرد که اندیشکده و شخصیتهای قابل توجهی در خود غرب هم اذعان کردند که کمپین فشار حداکثری آمریکا علیه ایران شکست خورده و یا در آستانه شکست است.
حال در چنین شرایطی صحبت از کمبود بودجه و نبود امکان فروش نفت و مجموعهی گزارههایی که کشور را در یک شرایط آچمز و بنبست نشان میدهد موجب میشود تا دولتهای غربی احساس کنند شرایط برای افزایش فشارها و آوردن دولت آمریکا به پای میز مذاکره مساعد است. اشتباهی که دولت تدبیر و امید یکبار در مرتکب شد و حسن روحانی در اوایل روی کار آمدنش در همایش پنجاهمین سالگرد تاسیس شرکت ملی گاز مدعی شد در شرایطی کار خود را آغاز کرده که با یک خزانه خالی و انبوهی از بدهکاریها مواجه است. وی ۲۲ مهر ۹۲ و دو روز مانده به آغاز مذاکرات ایران و ۱+۵ در دانشگاه تهران بر تحت فشار بودن دولت تاکید داشت و این اظهارات به امیدواری کشورهای غربی برای تحت فشار قرار دادن ایران میافزود.