«محمد جواد ظریف»، وزیر امور خارجه ایران امروز سه‌شنبه پیامی خطاب به کشورهای اروپایی در خصوص چهارمین گام ایران برای کاستن از تعهدات خود ذیل برجام منتشر کرده است.
آقای ظریف در این پیام که در صفحه توئیتر خودش منتشر کرده عکسی از یک مصاحبه «مایک پامپئو»، وزیر خارجه آمریکا در نوامبر سال گذشته منتشر شده و یادآوری کرده که او باعث شده «دونالد ترامپ»، رئیس‌جمهور آمریکا درباره تصمیم‌گیری در خصوص خروج از برجام تصمیم اشتباه بگیرد.
پامپئو در آن مصاحبه که روز ۴ نوامبر سال ۲۰۱۸ با شبکه خبری سی‌بی‌اس انجام داده در پاسخ به سوالی درباره اینکه اگر بعد از خروج آمریکا از برجام ایران هم از این توافق خارج شود برنامه آمریکا چیست، می‌گوید: «ما اطمینان داریم که ایرانی‌ها این تصمیم را نخواهند گرفت.»
ظریف امروز سه‌شنبه در توئیتر نوشت: «پاسخ ما به تروریسم اقتصادی و باج‌خواهی آمریکا عکس آن چیزی است که ترامپ در اثر القائات دیگران گمان داشت. چهارمین گام ما برای معلق کردن یکی از مفاد برجام، در بند ۳۶ به عنوان پاسخی برای نقض تعهدات آمریکا و سه کشور اروپایی پیش‌بینی شده است. راه حل ساده برای اتحادیه اروپا و سه کشور اروپایی این است: به تعهداتتان پایبند باشید و ما تغییر رویه می‌دهیم.»
واشنگتن بعد از خروج از برجام در راستای سیاستی موسوم به «فشار حداکثری» به اقداماتی تحریک‌آمیز مانند قرار دادن نام سپاه پاسداران انقلاب اسلامی در فهرست سازمان‌های اصطلاحاً تروریستی، اعزم یک ناوگروه، چند بمب‌افکن بی-۵۲ و چند جنگنده اف-۲۲ به منطقه و تحریم وزیر خارجه ایران روی آورده است.
دولت آمریکا در تازه‌ترین اقدام تحریک‌آمیز دوشنبه اعلام کرد نام ۹ فرد از مقام‌های ارشد ایران و یک نهاد را به فهرست تحریمی این کشور علیه ایران اضافه کرده است.
ایران در واکنش به خروج آمریکا از برجام و تحریم‌های این کشور در بیانیه‌ای روز ۱۸ اردیبهشت‌ماه به طرف‌های توافق هشدار داد در صورتی که ظرف ۶۰ روز به تعهدات خود در زمینه‌های نفتی و بانکی عمل نکنند ایران طبق مفاد برجام، از تعهدات خود ذیل این توافق خواهد کاست.
جمهوری اسلامی ایران تا کنون در سه گام گام از تعهدات خود کاسته و اعلام کرده گام چهارم در این راستا را از فردا (چهارشنبه) برخواهد داشت و تزریق گاز به سانتریفیوژهای نصب‌شده در تأسیسات زیرزمینی فردو را آغاز می‌کند. بر اساس برجام، این تأسیسات قرار بود به مرکز تحقیق و توسعه و تولید ایزوتوپ‌های پایدار بدل شود.
سانتریفیوژهای مرکز فوردو از نوع سانتریفیوژهای نسل اول هستند. در توافق هسته‌ای مقرر شده بود این سانتریفیوژها بدون تزریق گاز اورانیوم بچرخند. در مقابل ۵۰۶۰ سانتریفیوژ تأسیسات هسته‌ای نطنز، طبق این توافق مجاز به غنی‌سازی هستند.
سانتریفیوژ دستگاهی است که با چرخاندن سریع گاز هگزافلوراید اورانیوم، ماده اورانیوم را غنی می‌کند. سرعت غنی‌سازی اورانیوم با سانتریفیوژهای نسل ششم ده برابر بیشتر از سانتریفیوژهای نسل اول است.
«علی‌اکبر صالحی»، رئیس سازمان انرژی اتمی دیروز (دوشنبه) گفت ایران طی ۲ ماه، ۱۵ سانتریفیوژ نسل جدید راه‌اندازی کرده و شاهد راه‌اندازی زنجیره ۳۰ تایی ماشین‌های سانتریفیوژ IR6 است.
ایران در حال حاضر سطح غنی‌سازی خودش را از ۳.۶۷ تعیین‌شده در برجام به ۴.۵ درصد ارتقا داده است. تهران همچنین میزان تولید اورانیوم خودش را از حدود ۴۵۰ گرم در روز به ۵ کیلوگرم افزایش داده است.
صالحی گفت که ایران بیش از ۵۰۰ کیلوگرم اورانیوم کم‌غنا ذخیره کرده است. توافق هسته‌ای برجام ایران را ملزم کرده بود طی مدت ۱۵ سال، ذخائر اورانیوم خود را در حد ۳۰۰ کیلوگرم «هگزافلوراید اورانیوم» غنی شده تا ۳.۶۷ درصد یا معادل آن در سایر اشکال شیمیایی محدود کند.
جمهوری اسلامی ایران اعلام کرده گام‌هایش برای کاستن از تعهدات برجامی طبق مفاد این توافق انجام می‌شوند. شورای عالی امنیت ملی در بیانیه ۱۸ اردیبهشت اعلام کرده گام‌‌های ایران برای کاستن از تعهدات خود ذیل برجام در اعمال حقوق‌های تهران ذیل بندهای برجام انجام می‌شوند.
کشورهای طرف برجام در بند ۲۶ متعهد شده‌اند «از بازگرداندن یا تحمیل مجدد تحریم هایی که اجرای آنها را وفق این برجام لغو کرده است» خودداری نمایند. در این بند همچنین آمده است: «ایالات متحده، با حسن نیت، نهایت تلاش خود را برای دوام این برجام و پیشگیری از ایجاد تداخل در تحقق متمتع شدن ایران از لغو تحریم‌های مشخص شده در پیوست دو به عمل خواهد آورد.»
در بند ۳۷ هم آمده است: « ایران بیان داشته است که چنانچه تحریم‌ها جزئا یا کلا مجددا اعمال شوند، ایران این امر را به منزله زمینه‌ای برای توقف کلی یا جزئی تعهدات خود وفق این برجام قلمداد خواهد نمود.»
