پنیر منبع خوبی از کلسیم و پروتئین است، اما ممکن است حاوی مقدار زیادی چربی اشباع شده و سدیم باشد. آیا باید پنیر بیشتر بخوریم؟
به گزارش برترین‌ها پنیر طی 50 سال اخیر محبوبیت زیادی پیدا کرده است. تحقیقات نشان می دهند مصرف آن از سال 1970 تا 2009 سه برابر شده است. تنوع پنیرها و تعداد متخصصان تولید پنیر نیز بیشتر از قبل شده است.
برخی افراد به خاطر حساسیت به شیر یا عدم تحمل لاکتوز و یا به دلیل انتخاب رژیم برای کاهش وزن از مصرف مواد لبنی اجتناب می کنند.
پنیر دارای مزیت هایی است که بری از آنها شگفت انگیز هستند.
انواع پنیر
پنیر یکی از مهم ترین ترکیبات همراه برخی غذاهای محبوب، از جمله پیتزا، غذای مکزیکی، سالاد و دیگر ساندویچ هاست. به علاوه پنیر می تواند یک میان وعده یا پیش غذا باشد و به سس، سوپ، شیرینی ها و بسیاری از غذاها اضافه می شود. صدها نوع پنیر وجود دارد که طعم آن ها نیز متنوع است.
- پنیر با شیر کامل. هر 28 گرم آن حاوی 6 تا 10 گرم چربی است. از این میزان 4 تا 6 گرم آن چربی اشباع شده است.
- پنیر کم چرب یا پنیری که چربی آن گرفته شده. این پنیر با شیر 2 درصد تولید می شود. شیر بدون چربی یا شیر خشک نیز برای تولید این پنیر استفاده می شود.
- پنیرهای تازه پنیرهایی هستند که مدت زیادی نگهداری نمی شوند. این پنیرها اغلب رطوبت بالا و بافت نرم و طعم ملایمی هستند.
- پنیرهای بالغ یا پنیرهایی که تولید آن ها مدت زیادی طول می کشد، دارای بافت سفت تری هستند و معمولا به مدت 6 ماه یا بیشتر نگهداری می شوند. هر چه مدت نگهداری طولانی تر باشد، طعم و بوی پنیر قوی تر خواهد بود. پنیر چدار و پنیر سوئیسی از این نوع هستند.
- پنیر فراوری شده پنیرهای غذا و پنیرهای طعم دار
- پنیرهای غیر لبنی، مانند پنیر سویا که مناسب افرادی است که نمی توانند محصولات لبنی مصرف کنند. اما این نوع پنیر به شدت پردازش شده است.
خواص پنیر
محصولات لبنی یکی از بهترین منابع کلسیم و دیگر مواد مغذی هستند. در ادامه به چند مورد از مهم ترین ارزش های غذایی و مزایای پنیر اشاره می کنیم.
1. پنیر و سلامت استخوان ها
کلسیم، پروتئین، منیزیم، زینک و ویتامین های A، D و K مواد مغذی موجود در پنیر هستند که به سلامت استخوان ها در کودکان و بزرگسالان کمک می کنند و از بروز پوکی استخوان پیشگیری می کنند.
برخی نظریه ها حاکی از این است که مصرف محصولات لبنی منجر به بالا رفتن سطح اسید بدن می شود و این مسئله می تواند به استخوان ها آسیب برساند. به هرحال شواهد علمی از این نظریه حمایت نمی کنند.
2. پنیر و سلامت دندان ها
پنیر می تواند سلامت دندان ها را نیز بهبود بخشد. کلسیم نقش مهمی در شکل گیری دندان ها بازی می کند و منبع خوبی از کلسیم است. به علاوه حداقل یکی از بررسی ها نشان داده اند که خوردن پنیر می تواند سطح pH در پلاک دندان را افزایش دهد و از دندان ها در مقابل پوسیدگی محافظت کند. به نظر می رسد شیر و ماست بدون قند دارای این تاثیر نیستند.
3. پنیر و فشار خون
بررسی ها نشان داده اند علیرغم اینکه برخی پنیرها حاوی چربی و سدیم هستند، افرادی که پنیر بیشتر می خورند، فشار خون پایین تری دارند.
کلسیم می تواند به کاهش فشار خون کمک کند. پنیرهای حاوی چربی پایین و سدیم پایین بیشتر توصیه می شوند. قبل از خرید پنیر اطلاعات تغذیه آن را به دقت بررسی کنید، زیرا بعضی پنیرهای بدون چربی دارای سدیم اضافه هستند. به دلیل فراوری بیش از حد پنیرهای بدون چربی به عنوان بخشی از رژیم غذایی توصیه نمی شوند.
4. پنیر و عروق خونی سالم
برخی پنیرها حاوی سطح بالای کلسترول و سدیم هستند و ممکن است منجر به بروز مشکلات قلبی و عروقی شوند. با این حال بررسی هایی که در سال 2014 انجام شد نشان دادند که محصولات لبنی می توانند منبع خوبی از آنتی اکسیدانی به نام گلوتاتیون glutathione باشند. این آنتی اکسیدان برای سلامت مغز و پیشگیری از مشکلات ناشی از افزایش سن ضروری است.
*گلوتاتیون glutathione : یک ترکیب پروتئینی کوچک است که از سه اسید آمینه ساخته شده‌است. به دلیل استفاده از سه آمینو اسید در ساختار این پروتئین به آن تری پپتید هم می گویند.
در سال 2016 دانشمندان دریافتند که خواص آنتی اکسیدانی پنیر می تواند از بدن در مقابل تاثیرات منفی سدیم در کوتاه مدت محافظت کند.
در این بررسی عروق خونی شرکت کننده هایی که از پنیر لبنی مصرف می کردند، عملکرد بهتری نسبت به عروق خونی کسانی داشتند که از پنیر سویا استفاده می کردند.
5. پنیر و بهبود میکروبیولوژی روده و کلسترول
پنیر به عنوان یک غذای تخمیر شده می تواند به افزایش باکتری های سالم روده کمک کند. این مسئله روی سطح کلسترول خون نیز تاثیر می گذارد.
6. پنیر و وزن سالم
بررسی ها نشان داده اند شخصی که دارای شاخص توده بدنی یا BMI بالاست بیش از دیگران در معرض کاهش سطح کلسیم است. از آنجایی که پنیر منبع خوبی از کلسیم است، بنابراین برای کسانی که رژیم غذایی برای کاهش وزن انتخاب کرده اند، پنیر مفید خواهد بود. اما به هرحال مصرف زیاد پنیر می تواند تاثیر معکوس داشته باشد و منجر به افزایش وزن شود. بهترین حالت برای تاثیر پنیر بر روی وزن این است که به میزان مناسب از پنیر استفاده کنید.
7. پنیر و اسیدهای چرب امگا 3
اسیدهای چرب امگا 3 در برخی از انواع پنیر موجود هستند، به ویژه پنیرهایی که با شیر گاوهایی تولید می شود که علف طبیعی و تازه می خورند. تصور می شود اسیدهای چرب امگا 3 برای سیستم قلب و عروق و مغز موثر است.
8. پنیر و سلامت سلول ها
سلول ها برای ساخت و ساز و ترمیم نیاز به پروتئین دارند. 28 گرم پنیر چدار حاوی 7 گرم پروتئین است. میزان پروتئین توصیه شده برای هر فرد به سن، اندازه بدن و میزان فعالیت وی بستگی دارد.
چه زمانی مصرف پنیر برای شما خوب نیست؟
رژیم غذایی سرشار از سدیم و چربی اشباع شده خطر ابتلا به فشار خون بالا، بیماری های قلبی و عروقی و دیابت نوع 2 را افزایش می دهد.
چربی اشباع شده : 28 گرم پنیر چدار حاوی 120 کالری و حدود 6 گرم چربی اشباع شده است. مصرف زیاد چربی اشباع شده می تواند خطر بروز دیابت، چاقی و مشکلات قلبی را افزایش می دهد.
برخی بررسی ها نیز نشان می دهند که چربی اشباع شده مربوط به غذاهای لبنی نسبت به چربی اشباع شده از دیگر منابع چربی دارای ضرر کمتری است.
سدیم: علاوه بر چربی، برخی پنیرها حاوی سدیم زیادی هستند، به ویژه پنیرهایی فراوری شده و پنیرهای طعم دار شده.
هورمون ها: نگرانی هایی در مورد وجود استروژن و دیگر هورمون های استروئیدی در محصولات لبنی وجود دارد. این هورمون ها می توانند سیستم غدد درون ریز را مختل کنند و خطر بروز برخی سرطان ها را افزایش دهند.
کلام آخر در مورد پنیر
پنیر می تواند منبع خوبی از کلسیم باشد، به ویژه برای افرادی که دچار عدم تحمل یا حساسیت به لاکتوز نیستند، اما باید نوع پنیر با دقت انتخاب شود و همچنین در میزان مصرف آن نیز ملاحظه شود.
یک متخصص تغذیه در این باره و با توجه به شرایط جسمی شما می تواند مصرف شیر، پنیر یا هر یک از دیگر محصولات لبنی را توصیه کند.
