مثانه، یک عضو توخالی در لگن است آن در پشت استخوان شرمگاهی لگن قرار دارد، اما زمانی که پر از ادرار است آن می‌تواند به قسمت پایین شکم گسترش یابد عملکرد اصلی آن ذخیره ادراری است که از کلیه از طریق ساختار‌های لوله مانند به نام حالب (حالب از هر دو کلیه به مثانه باز می‌شود) به مثانه تخلیه می‌شود در مردان، غده پروستات در مجاورت پایه مثانه که در آن مجرای ادرار به مثانه می‌پیوندد واقع شده است.
به گزارش پزشک نیوز حجم طبیعی مثانه پر حدود ۴۰۰ تا ۶۰۰ میلی لیتر یا حدود ۲ فنجان است سرطان مثانه رشد سلول‌های غیر طبیعی یا سرطانی در پوشش داخلی دیواره مثانه است سرطان مثانه معمولاً افراد مسن را تحت تاثیر قرار می‌دهد هر چند می‌تواند در هر سنی رخ دهد بیشتر سرطان‌های مثانه در مراحل اولیه تشخیص داده می‌شود زمانی که تومور به خارج از مثانه گسترش نیافته و درمان‌ها موفق هستند اکثریت بزرگی از سرطان‌های مثانه در مراحل اولیه تشخیص داده می‌شود در حالی که سرطان مثانه بسیار قابل درمان است با این حال، حتی درمان سرطان مثانه در مراحل اولیه احتمال عود دارد به همین دلیل، نجات یافتگان از سرطان مثانه اغلب برای سال‌ها بعد از درمان نیاز به پیگیری برای پیشگیری از عود سرطان مثانه دارند.
علائم سرطان مثانه
وجود خون در ادرار (هماچوری)
یکی از نشانه‌های سرطان مثانه وجود خون در ادرار است که به نام هماچوری شناخته شده است وجود خون در ادرار همیشه به معنی سرطان مثانه نیست هماچوری اغلب توسط شرایط دیگر مانند تروما، عفونت، اختلالات خونی، مشکلات کلیوی، ورزش و یا برخی از دارو‌ها ایجاد می‌شود وجود خون در ادرار ممکن است با چشم غیر مسلح) هماچوری آشکار) دیده و یا فقط در آزمایش ادرار (هماچوری میکروسکوپی) شناسایی شود ادرار ممکن است تغییر رنگ داده و ظاهر قهوه‌ای یا تیره‌تر از حد معمول یا به ندرت، رنگ قرمز روشن پیدا کند.
تغییرات مثانه
سرطان مثانه گاهی اوقات باعث تغییر در عادات مثانه مانند تکرر ادرار بیشتر و یا احساس نیاز فوری به داشتن ادرار بدون تولید ادرار می‌شود یکی دیگر از علائم سرطان مثانه درد یا سوزش در هنگام ادرار بدون شواهدی از عفونت در دستگاه ادراری است این نشانه‌های مشکلات مثانه، مانند خونریزی، معمولاً توسط شرایط به غیر از سرطان ایجاد می‌شود سرطان مثانه تمایل به ایجاد هیچ علامتی ندارد تا زمانی که به مرحله پیشرفته که به سختی درمان می‌شود.
علل سرطان مثانه
سیگار کشیدن
سیگار کشیدن عامل خطر شناخته شده برای بزرگترین سرطان مثانه است افراد سیگاری نسبت به افراد غیر سیگاری چهار برابر بیشتر احتمال سرطان مثانه دارند مواد شیمیایی مضر از دود سیگار وارد جریان خون در ریه‌ها و در نهایت توسط کلیه به ادرار فیلتر شده است این امر منجر به غلظت مواد شیمیایی مضر در داخل مثانه می‌شود کارشناسان معتقدند که سیگار کشیدن باعث حدود نیمی از سرطان‌های مثانه در مردان و زنان است.
قرار گرفتن در معرض مواد شیمیایی
قرار گرفتن در معرض مواد شیمیایی خاص در کار می‌تواند خطر ابتلا به سرطان مثانه را افزایش دهد مشاغلی که ممکن است قرار گرفتن در معرض مواد شیمیایی سرطان زا باشد شامل کارگران فلزکار، آرایشگری و مکانیک می‌باشد. مواد شیمیایی آلی به نام آمین‌های آروماتیک به ویژه با سرطان مثانه مرتبط است و در صنعت رنگ استفاده می‌شود. کسانی که با رنگ، فلز و یا در ساخت چرم، منسوجات و لاستیک کار می‌کنند باید مطمئن شوند پروتکل‌های ایمنی توصیه شده را رعایت می‌نمایند سیگار کشیدن، خطر را حتی بیشتر از کارگران افزایش می‌دهد.
چه کسی در معرض خطر سرطان مثانه است؟
سرطان مثانه می‌تواند هر کسی را تحت تاثیر قرار دهد، اما گروه‌های خاصی در معرض خطر بیشتری هستند مردان با احتمال سه برابر بیشتر از زنان به سرطان مثانه مبتلا می‌شوند حدود ۹۰ ٪ از موارد در افراد بالای ۵۵ رخ می‌دهد و سفید‌ها دو برابر آمریکایی‌های آفریقایی تبار در توسعه این بیماری هستند.
عوامل دیگری که خطر ابتلا به سرطان مثانه را افزایش می‌دهند شامل یک سابقه خانوادگی از شرایط و درمان سرطان‌های قبلی است نقص مادرزادی مثانه خطر ابتلا به سرطان مثانه را افزایش دهد هنگامی که مردم با یک نقص قابل یا غیرقابل مشاهده مثانه خود در اتصال با ارگان دیگر در شکم متولد می‌شوند این سبب مثانه مستعد ابتلا به عفونت‌های مکرر می‌شود و این حساسیت مثانه را افزایش می‌دهد و سبب اختلالات سلولی می‌شود که می‌تواند به سرطان منجر شود التهاب مزمن مثانه (عفونت‌های مکرر مثانه، سنگ مثانه و دیگر مشکلات دستگاه ادراری که مثانه را تحریک کند) خطر ابتلا به سرطان مثانه را افزایش می‌دهد.
تشخیص سرطان مثانه
تست
هیچ تست آزمایشگاهی واحد که به طور خاص بتواند سرطان مثانه را تشخیص دهد وجود ندارد اگر سرطان وجود داشته باشد چندین آزمایش از جمله سیتولوژی ادرار و آزمون برای پروتئین نشانگر تومور ممکن است غیر طبیعی باشد.
سیستوسکوپی
یک نوع از انجام آندوسکوپی است سیستوسکوپی، یک روش است که اجازه می‌دهد تا داخل مثانه را از طریق یک لوله نازک روشن که شامل یک دوربین است تجسم کنیم با این ابزار همچنین می‌توان نمونه‌های کوچک (بیوپسی) از نواحی غیر طبیعی برداشت بیوپسی بافت قابل اطمینان‌ترین راه برای تشخیص سرطان مثانه است.
علائم سرطان مثانه کدامند؟
آزمایش کامل ادرار و سیتولوژی ادرار
تجزیه و تحلیل ادرار یک آزمون بسیار مفید در تشخیص و غربالگری برای بسیاری از بیماری‌ها و شرایط است آزمایش ادرار هر گونه اختلال در ادرار مانند خون، پروتئین و قند (گلوکز) را تشخیص می‌دهد سیتولوژی ادرار بررسی ادرار زیر میکروسکوپ است که به دنبال سلول‌های غیر طبیعی نشانه سرطان مثانه می‌گردند.
مراحل سرطان مثانه
مرحله بندی سرطان معمولاً تا حدودی مشخص می‌کند که یک سرطان رشد کرده و یا پخش شده است یک سیستم مرحله بندی یک راه برای حرفه ای‌ها به طور خاص است که نشان می‌دهد که سرطان چقدر پیشرفت کرده است به طور معمول، سیستم TNM برای سرطان مثانه استفاده می‌شود و نشان دهنده موارد زیر است:
T توصیف می‌کند که تا چه حد تومور رشد کرده است.
N نشان می‌دهد که آیا هر سرطان به غدد لنفاوی در نزدیکی مثانه گسترش یافته است.
M نشان می‌دهد که آیا سرطان به نقاط دیگر دورتر از مثانه گسترش (متاستاز) یافته است.
مراحل سرطان مثانه
0a مرحله: (N0, M0 , Ta) سرطان پاپیلاری غیر تهاجمی است و به بافت همبند یا عضله دیوار مثانه حمله نکرده است.
0is مرحله: (Tis، N0، M۰) سلول‌های سرطانی تنها در بافت پوشش داخلی مثانه است.
I مرحله: (T۱، N0، M0) تومور بر روی دیواره مثانه گسترش یافته است.
II مرحله: (T۲، N0، M0) تومور به دیواره داخلی نفوذ کرده است و در حال حاضر در عضله دیواره مثانه است.
III مرحله: (T۳، N0، M0) تومور از طریق مثانه به چربی در اطراف مثانه گسترش یافته است.
مرحله IV در مورد یکی از موارد زیر (T۴، N0، M0) تومور از طریق دیواره مثانه و به دیوار شکم و لگن رشد کرده است.
(هر T و N۱، M0) تومور به غدد لنفاوی مجاور گسترش یافته است.
(هر N , هر T و M۱) تومور به غدد لنفاوی دوردست و یا به محل‌های مانند استخوانها، کبد یا ریه گسترش یافته است.
علائم سرطان مثانه کدامند؟
درمان سرطان مثانه
جراحی
درمان از طریق پیشابراه
سرطان در مراحل اولیه که معمولاً توسط عمل جراحی از طریق پیشابراه درمان می‌شود ابزار (resectoscope) با یک حلقه سیم کوچک است که از طریق مجرای ادرار به مثانه وارد می‌شود حلقه با برش یا سوزش و با جریان الکتریکی سبب حذف تومور و اجازه می‌دهد تا آن از مثانه خارج شود.
سیستکتومی جزئی و رادیکال
سیستکتومی جزئی شامل حذف بخشی از مثانه است این عمل معمولاً برای تومور‌های با درجه پایین که به دیواره مثانه حمله کرده اند، اما در یک منطقه کوچک از مثانه محدود شده اند استفاده می‌شود در سیستکتومی رادیکال، کل مثانه و گره‌های لنفاوی اطراف آن و مناطق دیگر که حاوی سلول‌های سرطانی است برداشته می‌شود و همچنین اگر سرطان به خارج از مثانه و به بافت‌های همسایه متاستاز داده باشد ارگان‌های دیگر نیز مانند رحم و تخمدان در زنان و پروستات در مردان نیز ممکن است برداشته شوند.
انحراف ادراری پس از جراحی
هنگامی که کل مثانه برداشته می‌شود جراح یک راه جایگزین برای ذخیره و سرانجام عبور ادرار ایجاد می‌کند این روش انحراف ادراری نامیده می‌شود با توجه به اولویت، یک کیسه هم می‌تواند برای جمع آوری ادرار در داخل یا خارج از بدن قرار داده شود انحراف ادراری Non-continent وقتی که یک کیسه urostomy در خارج از بدن قرار می‌گیرد و یک نگرانی برای لباس زیر است انحراف ادراری Continent شامل یک کیسه، ساخته شده از بافت روده، در داخل بدن برای نگه داشتن ادرار است که در یک عمل جراحی به تازگی معرفی شده است درج مثانه مصنوعی نیز برای برخی از بیماران موفق شده است
شیمی درمانی
شیمی درمانی در برخی موارد قبل از عمل جراحی برای کوچک کردن تومور سرطان مثانه داده شده است همچنین می‌تواند بعد از عمل جراحی استفاده شود و برای از بین بردن هر سلول تومور باقی مانده است شیمی درمانی ممکن است به صورت داخل وریدی داده شده و یا به طور مستقیم به مثانه (شیمی درمانی داخل مثانه) وارد شود شیمی درمانی داخل مثانه در کاهش عود سرطان سطحی مثانه در صورت کوتاه مدت موثر است، اما در برابر سرطان مثانه که قبلاً به دیواره عضلانی حمله کرده موثر نیست وقتی که سرطان عمیقاً به مثانه، غدد لنفاوی، یا ارگان‌های دیگر نفوذ کرده است شیمی درمانی سیستمیک یا داخل وریدی لازم است.
عوارض جانبی شیمی درمانی
عوارض جانبی از بیمار به بیمار دیگر متفاوت است عوارض جانبی شایع شیمی درمانی سیستمیک شامل موارد زیر است:
تهوع و استفراغ
از دست دادن اشتها
ریزش مو
زخم در داخل دهان یا در دستگاه گوارش
احساس خستگی و یا فاقد انرژی
افزایش استعداد ابتلا به عفونت
کبودی یا خونریزی
بی حسی یا سوزش در orfeet دست
ایمونوتراپی
ایمونوتراپی شامل باکتری‌های مفید که از طریق یک کاتتر به داخل مثانه وارد می‌شود تا به دنبال ان سیستم ایمنی بدن به هر دو باکتری‌ها و سلول‌های سرطانی حمله کند ایمونوتراپی تنها در مرحله Ta، T۱ و CIS (کارسینوم درجا) سرطان‌های مثانه داده می‌شود BCG یک نوع باکتری مورد استفاده در این روش درمانی است درمان BCG یک بار در هفته داده می‌شود و می‌تواند بعد از عمل جراحی برای کاهش احتمال عود تومور استفاده کدامند؟
تابش اشعه
تابش چیست؟
پرتودرمانی استفاده بدون درد، نامرئی، اشعه‌های پر انرژی است که می‌تواند هر دو سلول‌های سالم و سرطانی را بکشد تابش می‌تواند به عنوان یک روش جایگزین و یا علاوه بر شیمی درمانی یا جراحی برای از بین بردن سلول‌های سرطانی استفاده می‌شود.
پرتو درمانی خارجی
پرتودرمانی خارجی که توسط یک ماشین در خارج از بدن تولید می‌شود هدف دستگاه یک پرتو متمرکز از تشعشع در تومور است پرتودرمانی خارجی معمولاً پنج روز در هفته به مدت پنج تا هفت هفته داده می‌شود.
تابش داخلی
تابش داخلی شامل قرار دادن یک پلیت کوچک از ماده رادیواکتیو در داخل مثانه است درمان چند روز طول می‌کشد و مورد نیاز است تا بیماران برای چند روز در بیمارستان بمانند تا زمانی که پلیت حذف شود.
عوارض جانبی تابش
پرتو درمانی نیز عوارض جانبی دارد که می‌تواند شامل خستگی، تهوع، سوزش پوست، درد هنگام ادرار و اسهال باشد.
درمان‌های جایگزین برای سرطان مثانه
هیچ درمان‌های جایگزین و یا مکمل برای جلوگیری و یا درمان سرطان مثانه وجود ندارد مطالعات و تحقیقات در حال انجام، در حال بررسی نقش چای سبز و یا کلم بروکلی به عنوان درمان‌های بالقوه می‌باشد.
رابطه جنسی بعد از درمان سرطان مثانه
عمل جراحی برای سرطان مثانه می‌تواند به اعصاب لگن آسیب برساند و سبب مشکلات جنسی می‌شود.
تغییرات برای مردان
برخی از مردان ممکن است مشکل در نعوظ داشته باشند، اما در مردان جوان، این ممکن است در طول زمان بهبود یابد اگر عمل جراحی سبب حذف غده پروستات و کیسه‌های منی شود مایع منی نمی‌تواند تولید شود.
تغییرات برای زنان
در زنان، رحم، تخمدان و بخشی از مهبل در طول سیستکتومی رادیکال حذف می‌شود این به طور دائم سبب توقف قاعدگی شده و حاملگی‌های آینده ممنوع می‌شود زنانی که تحت عمل جراحی برای سرطان مثانه هستند نیز ممکن است راحتی در دستیابی به ارگاسم در آن‌ها مشکل باشد.
پیشگیری از سرطان مثانه
هیچ راهی شناخته شده برای جلوگیری از سرطان مثانه وجود ندارد، اما همیشه به پیروی از یک زندگی سالم، ترک سیگار و مصرف الکل توصیه می‌شود یک رژیم غذایی سالم حاوی مقدار زیادی از میوه ها، سبزیجات، غلات کامل، و سهم صحیح از گوشت بدون چربی، ورزش منظم و داشتن معاینات منظم همچنین می‌توانید به سلامتی کمک کند اجتناب از مواجهه با مواد شیمیایی ناایمن و محافظت در کار با مواد شیمیایی موثر است.
درمان‌های جدید و تجربی برای سرطان مثانه
درمان جدید برای سرطان مثانه بررسی شده است این خدمات عبارتند از درمان فتودینامیک، ژن درمانی و درمان هدف می‌باشد آزمایشات بالینی در دسترس برای تست برخی از این‌ها و یا دیگر روش‌های درمانی جدید هستند.
فتودینامیک درمانی
در درمان فتودینامیک با استفاده از یک نور لیزر و مواد شیمیایی سلول‌های سرطانی را می‌کشند و توده را کوچک می‌کنند چند روز قبل از درمان، به بیمار ترکیبات حساس به نور به صورت داخل وریدی داده می‌شود که سلول‌های سرطانی به اشعه‌های نور ساطع شده از یک لیزر حساس هستند.
ژن درمانی
ژن درمانی سبب معرفی سلول‌ها با تغییر آزمایشگاهی DNA به بدن به منظور جلوگیری از جهش و گسترش سلول‌های سرطانی و یا برای حمله به سلول‌های سرطانی و تومور‌ها با قطع جریان خون و باعث مرگ سلولی داخلی شده و سلول‌های سرطانی را هدف قرار می‌دهند ژن درمانی اغلب ممکن است نیاز به استفاده از خون و یا مغز استخوان در بیماران به منظور انجام این روش باشد ژن درمانی یک روش تازه در حال ظهور با یک پایه تحقیق در حال رشد است بعضی از دانشمندان معتقدند ژن درمانی ممکن است بهترین راه برای پیدا کردن درمانی برای سرطان است.
درمان هدفمند
درمان‌های هدفمند در محدود کردن رشد سلول‌های سرطانی است در درمان هدفمند از مواد دارویی برای تداخل با مولکول‌های خاص در سرطان و رشد تومور استفاده می‌شود.
