حجت‌الاسلام والمسلمین سیدعلی قاضی‌عکسر، نماینده پیشین ولی فقیه در امور حج و زیارت که چهار دهه در ارتباط با حج فعالیت داشته و اوایل امسال از مسؤولیت خود در بعثه کناره‌گیری کرد، از جمله مقامات ایرانی در رأس امور حج کشورمان بود که در یک دهه اخیر و بویژه پس از فاجعه منا و تعطیلی حج، بر مذاکرات حج و به نتیجه رساندن آن نظارت مستقیم داشته است. او در پاسخ به حرفهای «مرتضی رکن‌آبادی»، برادر غضنفر رکن‌آبادی (دیپلمات ایرانی و از جان‌باختگان فاجعه منا) که در یک برنامه تلویزیونی گفته است «ایران مسؤولیت فاجعه منا در سال ۱۳۹۴ را به عهده گرفته تا راه حج باز شود»، در گفت‌وگو با ایسنا این‌گونه اظهارنظر کرد: این یک دروغ مسلم است. نه نظام و نه مسؤولان نظام هرگز حاضر نیستند عزت‌شان را با هیچ چیزی معاوضه کنند. در این چند سال حج بحمدالله با عزت انجام شده است، دقیقا ضد آن چیزی که ایشان (رکن‌آبادی) اظهار کرده‌اند.
به گزارش ایسنا این مقام مطلع در امور حج تاکید کرد: در تفاهم‌نامه حج ایران و عربستان دقیقا ذکر شده است که مساله منا باید روشن شود و حقوق شهدا باید داده شود، آن‌ها (عربستان) هم آن را امضا کرده‌اند. ایشان (مرتضی رکن‌آبادی) در این‌باره فقط ادعا کرده و هیچ‌گونه مدرک معتبری در اختیار ندارد.
او افزود: با توجه به این‌که ایشان (مرتضی رکن‌آبادی) مسؤولان نظام را متهم کرده به نظر می‌رسد شبکه افق باید پاسخگو باشد که چطور چنین اتهامی منتشر می‌شود اما نظر مسؤولان نظام پرسیده نمی‌شود؟ ایشان متاسفانه در این مدت حرفهای ضعیف زیاد زده است، لیکن مسؤولان محترم رسانه باید مراقب باشند با این حرفهای بی‌اساس عزت کشور را خدشه‌دار نکنند.
قاضی‌عسکر درباره "اسناد و منابع موثقی" که رکن‌آبادی مدعی شده به استناد آن‌ها چنین اظهارنظری داشته است، گفت: قطعا هیچ سندی ندارند. تفاهم‌نامه امضاشده در اختیار ما است و قطعا این حرف نادرست است. تفاهم‌نامه حج که بین ایران و عربستان امضا شده کاملا فکرشده امضا شده و ادعای مطرح‌شده درباره آن درست نیست.
او درباره پیش‌شرط‌های عربستان برای امضای تفاهم‌نامه حج با ایران و برقراری دوباره حج برای زائران ایرانی پس از فاجعه منا، تصریح کرد: عربستان هیچ پیش‌شرطی در مذاکرات نگذاشته بود، نه تنها راجع به منا بلکه درباره سایر موارد. در آن تفاهم‌نامه هر آن‌چه نظر جمهوری اسلامی ایران بود، قید شده است.
نماینده پیشین ولی فقیه در امور حج درباره به تعویق انداختن حج به مدت یک‌سال از سوی ایران که به نظر می‌رسید به خاطر تامین نشدن خواسته‌های جمهوری اسلامی ایران بوده است، بیان کرد: آن سال (۱۳۹۵) بنده مخالف بودم که حج تعطیل شود، اما بعضی افراد به دلایلی که مورد قبول اینجانب نبود حج را تعطیل کردند و در این‌باره تصمیم گرفتند، وگرنه آن سال هم منعی برای اعزام زائران ایرانی وجود نداشت.
او در پاسخ به این سوال که ماجرای تعرض به سفارت عربستان در ایران چقدر باعث این تعویق و به نتیجه نرسیدن مذاکرات حج بود، گفت: این موضوع و مسائل دیگری در این چند سال مطرح بود که همه به تعطیلی حج کمک کرد، وگرنه آن سال (۱۳۹۵) هم مصلحت در تعطیلی حج نبود، چون ملت ما از تعطیلی حج سودی نمی‌برد.
قاضی‌عسکر در پاسخ به این پرسش که آخرین اقدامات برای پیگیری فاجعه منا چه بوده که اکنون باعث شده اظهاراتی مبنی بر این مطرح شود که "روی خون شهدای منا پا گذاشته شده است تا راه حج باز شود"، گفت: در تمام مذاکرات با وزیر حج عربستان و حتی امسال مساله منا به‌جد پیگیری شده است. آن‌ها (عربستان) در مورد مسجدالحرام اظهار می‌کنند که غرامت و دیه را پرداخت می‌کنند ولی با کمال تاسف به خاطر بدی روابط، این پرداخت با مشکل مواجه شده است. درباره حادثه منا هم هنوز نگفته‌اند مقصر که بوده است، بلکه می‌گویند پرونده به نتیجه نهایی نرسیده و ما همیشه گله‌مند بوده‌ایم چرا بعد از این چند سال که همه اسناد در اختیارشان قرار گرفته نظر نهایی را اعلام نمی‌کنند.
این مقام مطلع در امور حج در پاسخ به این سوال که پس از حادثه منا مطرح شد عربستان، ایران را مقصر آن فاجعه دانسته است و آیا این مساله در مذاکرات و یا رسما بین طرفین مطرح شد، گفت: این حرف‌ها شایعاتی بود که مطرح شد، وگرنه آن‌ها (عربستان) تا کنون هیچ نظر رسمی‌ای نداده‌اند. همگان بدانند قطعا ایران مقصر نبوده چرا که آن خیابان اصلا مسیر حرکت زائران ایرانی نبوده و اطمینان داشته باشید هیچ تقصیری متوجه زائران ایرانی نبوده است.
***
یکشنبه، دهم ذی‌الحجه به تقویم عربستان و ۲۰ مردادماه به وقت ایران با سالگرد فاجعه منا مصادف بود؛ واقعه‌ای که در پی آن اعلام شد ۴۶۴ زائر ایرانی در آن به شهادت رسیده‌اند. آمار واقعی کشته‌شدگان آن فاجعه هرگز از طرف عربستان اعلام نشد و تعداد جان‌باختگان پراکنده و متناقض بود. بیشترین عددی که گزارش‌های رسانه‌های غربی برای کشته‌شدگان منا اعلام کردند حدود دوهزار نفر بود اما مقامات حج ایران که در صحنه حاضر بودند و از غسالخانه‌ها بازدید داشتند مدعی بودند این عدد به هفت‌هزار نفر می‌رسید. عربستان هرگز مسؤولیت آن فاجعه را نپذیرفت.
«مرتضی رکن‌آبادی» برادر دیپلمات سابق ایران در لبنان که جزء جان‌باختگان فاجعه منا بود، همزمان با سالگرد آن حادثه درحالی‌که ۸۸ هزار ایرانی در حج حضور دارند، در برنامه تلویزیونی شبکه افق مدعی شد اسناد و منابع موثقی دارد که نشان می‌دهد ایران برای باز شدن راه حج، توافق‌نامه‌ای را امضا کرده که در آن پذیرفته مقصر فاجعه منا ایرانی‌ها بوده‌اند. او گفته است: «واقعا تعجب‌آور است مسؤولان جمهوری اسلامی سال گذشته توافق‌نامه‌ای را در مذاکرات حج امضا کردند که براساس آن پذیرفته‌اند آن‌چه در منا اتفاق افتاد مقصرش ایرانی‌ها بودند تا بتوانند راه حج را باز کنند. به این وسیله راه حج باز شد یعنی روی خون شهدای منا پا گذاشته شد. اطلاع دقیقی دارم و به موقع منبع را اگر نیاز بود حتما معرفی می‌کنم.»
