آخرین روزهای خردادماه را سپری می‌کنیم و از همین حالا هم گرمای تابستان آغاز شده است. تابستان با وجود میوه‌های رنگارنگ و اوقات فراغت مناسبی که برای خانواده‌ها فراهم می‌کند، فصل بیماری‌های مختلفی است؛ از گرمازدگی گرفته تا سرماخوردگی‌هایی که از بیماری زمستانی طاقت‌فرساتر است. اما اگر این بیماری‌ها و علتشان را بشناسیم، بهتر می‌توانیم از ابتلا به آنها جلوگیری کنیم.
ادامه قصد داریم که به برخی از مشکلات و بیماری‌هایی که در تابستان به وجود می‌آیند و راه‌هایی برای جلوگیری از آنها بپردازیم.
گرمازدگی: بخش زیادی از مراجعات به مراکز پزشکی در فصل تابستان به دلیل گرمازدگی است. فعالیت بدنی شدید و طولانی مدت در هوای آزاد می‌تواند باعث بروز گرمازدگی در فرد شود چرا که در این حالت بدن فرد با قرار گرفتن در معرض گرمای زیاد، دچار کم‌آبی شده و غلظت خون افزایش پیدا می‌کند. به همین دلیل جریان خون کند شده و موجب بروز اختلال در عملکرد ارگان‌های مختلف بدن می‌شود.
علائم گرمازدگی اغلب شامل سرگیجه، تهوع، گرفتگی عضلات، خستگی مفرط، برافروخته و قرمز شدن پوست و احساس ضعف است.
برای رفع این مشکل سعی کنید در فصل گرما بیشتر آب بنوشید و حتما هنگام بیرون رفتن از منزل، یک بطری آب یا نوشیدنی مناسب به همراه داشته باشید. در این فصل که نور مستقیم خورشید به زمین می‌تابد، سعی کنید رنگ‌های روشن را برای لباس‌هایتان انتخاب کنید.
در صورتی که کسی دچار گرمازدگی شد، قبل از رسیدن تیم درمان، لازم است اقداماتی را انجام دهید؛ برای این منظور حوله مرطوب روی پیشانی فرد گذاشته و زیر گردن، زیر دو بغل و ران‌ها کمپرس سرد قرار دهید. برای آب رسانی به بدن از آب معمولی، شربت خاکشیر، هندوانه، شربت آبلیمو و گلاب استفاده کنید و هرگز جلوی باد مستقیم کولر قرار نگرفته و زیر دوش آب سرد نروید.
نکته مهم: یکی از مشکلاتی که در فصل تابستان گریبانگیر افراد می‌شود، «تنش گرمایی» است. این شوک زمانی اتفاق می‌افتد که دمای بدن به شدت بالا برود که علائمی مانند سرگیجه، سردرد و تنفس نامنظم دارد. نوع دیگر تنش گرمایی، با قرار گرفتن در معرض باد خنک کولر یا دوش گرفتن با آب سرد، زمانی که دمای بدن بسیار بالاست اتفاق می‌افتد.
مسمومیت غذایی: به طور کلی باکتری‌ها در محیط گرم و مرطوب رشد می‌کنند به همین دلیل مسمومیت غذایی در روزهای گرم فصل تابستان به مراتب بیشتر است.
علاوه بر این، در این فصل، اکثر خانواده‌ها اوقات فراغت بیشتری دارند و بیشتر برای تفریح، وعده‌های غذایی‌شان را بیرون از منزل تهیه و مصرف می‌کنند؛ که در چنین شرایطی تمیز نگه داشتن وسایلی که با آن خوراکی‌ها را آماده می‌کنند و همچنین شستن دست‌ها سخت‌تر است و اغلب فراموش می‌شود.
بهترین راه حل برای این مساله، به همراه داشتن یک بطری آب و مقداری مایع دستشویی است که بتوانید قبل از آماده کردن و خوردن غذا، دست‌هایتان را بشویید.
آفتاب سوختگی: شاید برای شما هم پیش آمده باشد که بعد از قرار گرفتن در مقابل نور خورشید، قسمتی از پوستتان قرمز شده و احساس سوزش داشته باشد، این علامت آفتاب سوختگی است.
در فصل تابستان، زمین به خورشید نزدیک‌تر است که به همین دلیل، احتمال سوختگی با اشعه‌های آفتاب بخصوص در ساعات ۱۰ صبح تا ۴ بعدازظهر بیشتر می‌شود.
کسانی که پوست روشن‌تری دارند، احتمال آفتاب سوختگی برایشان بیشتر است. برای جلوگیری از این اتفاق باید حتما قبل از بیرون رفتن، یک کرم ضدآفتاب مناسب روی پوست بزنید و حتما در طول روز آن را تمدید کنید. بهتر است اگر پوست حساسی دارید، زیاد مقابل نور مستقیم خورشید قرار نگیرید.
درصورتی که دچار سوختگی شدید، می‌توانید از کمپرس شیر سرد، آلوئه‌ورا یا کرم مرطوب کننده استفاده کنید. هرگز پوستی را که دچار آفتاب سوختگی شده به شکل بافت مرده و شاخی درآمده، نَکَنید چرا که موجب آسیب بیشتر آن می‌شود.
نیش حشرات: پشه‌ها آزاردهنده‌ترین حشراتی هستند که در تابستان سر و کله‌شان همه جا پیدا می‌شود. اما نکته مهم اینجاست که گاهی آزار این موجودات فقط به نیش و خارش بعد از آن ختم نمی‌شود. بعضی مواقع، پشه‌ها، ناقل باکتری و ویروس‌های خاصی هستند که می‌تواند منجر به بیماری‌های مختلف و تب شود.
تنها راهی که می‌تواند تا حدودی از این مشکل جلوگیری کند، استفاده از قرص‌های پشه‌کش مخصوص در خانه است. درصورتی که بعد از نیش پشه متوجه تغییر و بروز مشکلاتی در سلامتی‌تان شدید، حتما هرچه سریع‌تر به یک پزشک مراجعه کنید.
سوزش چشم: سوزش یا التهاب چشم‌ها می‌تواند به دلیل ورود باکتری به چشم بوده یا منشا ویروسی و آلرژی داشته باشد.
برای جلوگیری از این مسئله حتما توجه داشته باشید که با دست‌های آلوده، چشم و پوست اطراف آن را لمس نکنید و قبل از شدت پیدا کردن التهاب، به یک متخصص مراجعه کنید.
سرماخوردگی تابستانی: سرماخوردگی‌های تابستانی معمولا علتشان نوعی ویروس خاص به نام enterovirus است که علائمی به مراتب طاقت‌فرساتر از سرماخوردگی عادی دارد. علائم این بیماری شامل تب، سردرد، گلودرد و زخم‌های داخل دهان است. اگر این علائم را داشتید باید حتما به پزشک مراجعه کنید و تحت درمان قرار بگیرید.
البته اگر سرماخوردگی صرفا ناشی از خوابیدن زیر باد مستقیم کولر باشد، نسبت به نوع خاص آن، مدت زمان کمتری برای بهبود نیاز است.
سردرد: سردرد در تابستان بیشتر بخاطر قرار گرفتن در معرض نور مستقیم خورشید و گرمای زیاد اتفاق می‌افتد. دلیل آن می‌تواند انبساط رگ‌های خونی سر به دلیل گرما باشد. دیواره‌ی رگ به دلیل انبساط، به سلول‌های عصبی فشار وارد می‌کند و در نتیجه موجب سردرد می‌شود که اغلب با مسکن التیام می‌یابد.
اسهال: یکی از شایع‌ترین بیماری‌های فصل تابستان که اغلب به دلیل آلودگی‌های میکروبی رخ می‌دهد، اسهال است که اغلب با علائم دیگری مثل دردشکم و استفراغ همراه می‌شود. در هوای گرم تابستان، انتقال میکروب از طریق آب و موادغذایی آلوده بیشتر می‌شود؛ به همین دلیل بهترین راه پیشگیری از این نوع بیماری شست و شوی مرتب دست‌ها و میوه و سبزیجات و همچنین مصرف آب آشامیدنی سالم است.
اسهال شدید، بدن را دچار بی‌آبی می‌کند به همین علت اگر به این بیماری دچار شدید، بهتر است آب و مایعات زیاد بنوشید.
بسیاری فکر می‌کنند به محض ابتلا به اسهال، باید جلوی بیماری را با دارو بگیرند اما اسهال واکنش مناسب از سوی سیستم ایمنی برای دفع عامل میکروبی بیماری‌زاست.
برای این که اوقات بهتری در تابستان سپری کنید، کافیست چند نکته را به خاطر بسپارید:
- آب زیاد بنوشید؛ مصرف مایعات را در فصل گرما افزایش دهید و حتما وقتی از خانه خارج می‌شوید، یک بطری آب یا ترکیبی از آب، آبلیمو یا هرچیزی که با ذائقه‌تان جور است (ترجیحا بدون شکر) به همراه داشته باشید.
- لباس‌های آزاد و رنگ روشن بپوشید. حتما می‌دانید که رنگ‌های تیره نور و گرما را جذب کرده و لباس‌های تنگ هم از عرق کردن جلوگیری می‌کنند. بهترین جنس پارچه‌ای که می‌توانید برای لباس‌تان انتخاب کنید، پارچه‌های نخی است.
- اگر در سفر هستید یا بیرون از منزل فعالیت می‌کنید، از فعالیت بدنی شدید و سنگین خودداری کنید و حتما زمانی را برای استراحت و دور از آفتاب در نظر بگیرید.
- اگر مجبور شدید ماشین‌تان را در آفتاب پارک کنید، تحت هیچ شرایطی کودکتان را داخل ماشین رها نکنید. فضای داخلی ماشینی که در آفتاب قرار می‌گیرد، به سرعت گرم می‌شود و از آنجا که کودکان به طور کلی ضربان قلب و دمای بدنشان نسبت به بزرگسالان بالاتر است، در مقابل گرما حساس‌ترند.
- در فصل گرما تا حد امکان از غذاهای آماده و خیابانی استفاده نکنید. استفاده از موادغذایی سالم و سبزیجات می‌تواند برای حفظ سلامتی مؤثر باشد.
- قبل از خارج شدن از منزل، از ضدآفتابی استفاده کنید که SPF آن حداقل 15 باشد و حتما در طول روز آن را تمدید کنید.
