شینزو آبه، نخست وزیر ژاپن در روزهای آتی با هدف کمک به کاهش تنش بین ایران و آمریکا به تهران سفر خواهد کرد. کارشناسان برای سفر آبه به تهران که از 22 تا 24 خرداد انجام خواهد شد دلایلی مطرح کرده‌اند که در ادامه به طور خلاصه به آنها اشاره خواهد شد.
به گزارش تسنیم ژاپن با توجه به حفظ رابطه نزدیک خود با ایران طی سالیان متمادی از یک سو و معرفی خود به عنوان یکی از متحدین آمریکا از سوی دیگر دارای موقعیت منحصر به فردی است و همین موضوع شینزو آبه را به یک میانجی گر مناسب تبدیل کرده است.
ترامپ در جریان سفر اخیر خود به ژاپن از ایده آبه برای کمک به حل تنش با ایران استقبال کرد و گفت: من معتقدم ایران مایل به مذاکره است... و اگر آنها به تمایل به مذاکره داشته باشند ما نیز به این موضوع علاقمندیم.
ژاپن با توجه به واردات حجم وسیع نفت از خاورمیانه همواره به دنبال ثبات در این منطقه است، هرچند توکیو تحت فشار آمریکا امسال از خرید نفت ایران امتناع کرده است.
بیشترین دستاوردی که از این سفر برای نخست وزیر ژاپن حاصل خواهد شد راضی کردن ایران و آمریکا به انجام مذاکرات مستقیم احتمالا در یک کشور ثالث است. به گفته کارشناسان هردو طرف شاید به دنبال ممانعت از یک درگیری نظامی هستند.
یکی از راهکارها می‌تواند دعوت ژاپن از ایران برای شرکت در اجلاس گروه 20 در توکیو باشد که قرار است در اواخر ژوئن برگزار شود.درصورت عملی نشدن این راهکار، نخست وزیر ژاپن می‌تواند منتقل کننده پیام احتمالی از سوی ایران برای آمریکا باشد.در اجلاس هفته گذشته وزرای خارجه و دفاع دو کشور ژاپن توانست رضایت روسیه برای کاهش تنش با ایران را اخذ کند.
روابط مناسب ایران و ژاپن سابقه 70 ساله داشته که بیشتر آن حول محور نفت صورت گرفته است. در دهه 1950 ژاپن با ارسال نفتکش ایدمیتسو به ایران تحریم نفتی بریتانیا علیه کشورمان را شکست. 30 سال بعد و در جریان جنگ ایران و عراق شینتارو آبه، پدر شینزو آبه که در آن زمان وزیر خارجه ژاپن به شمار می‌رفت، با هدف میانجی گری بین ایران و عراق به هر دو کشور سفر کرد.
تمرکز ژاپن بر روابط دیپلماتیک و تجاری در منطقه به جای ارسال نیروهای نظامی شاید این معنی را برای ایران داشته باشد که توکیو به نسبت متحدان دیگر آمریکا موضع خنثی‌تری داشته باشد.
از سوی دیگر ایران همواره یکی از مهمترین تامین کنندگان نفت ژاپن به شمار رفته است. هرچند درحال حاضر توکیو در بین درگیری ایران و آمریکا گرفتار شده و چاره‌ای جز پذیرفتن سیاستهای آمریکا ندارد اما به نظر این کشورهمچنان سعی در باز نگه داشتن گزینه واردات نفت ایران به منظور جلوگیری از هرگونه وقفه در تامین نفت از سوی عربستان و امارات دارد.
نتیجه سفر آبه به ایران هرچه که باشد مسلما شکست بزرگی برای وی به شمار نخواهد رفت. شینزو آبه حتی اگر به دستاورد قابل توجهی نرسد، وی به عنوان یک میانجی گر صلح شناخته خواهد شد. موفقیت در این سفر نیز می‌تواند امتیاز بزرگی برای او در آستانه انتخابات مجلس اولیا ژاپن در تابستان جاری به شمار رود و حتی او را تشویق به برگزاری انتخابات عمومی زودهنگام کند.
شینزو آبه موفقیت چندانی در دستیابی به توافق با روسیه درخصوص جزایر مورد مناقشه و یا کاهش تنش با کره شمالی درخصوص شهروندان ربوده شده ژاپنی نداشته است؛ دو موضوعی که امیدوار بود به عنوان میراث از خود به یادگار بگذارد. شاید میانجی گری در تنش ایران و آمریکا بتواند جایگزینی برای دو مورد مذکور باشد.
