ایران این روزها، بعد از سودان، ارزان‌ترین سوخت جهان را می‌فروشد. قیمت هر لیتر بنزین یا گازوئیل، با احتساب دلار 14 هزار تومانی چیزی کمتر از ۱۰ سنت است.
به گزارش فارس قیمت بنزین در حال حاضر در ایران ۱۰۰۰ تومان است و با افزایش نرخ ارز در ماه‌های اخیر فاصله قیمت سوخت در ایران با کشورهای همسایه افزایش یافته است.
همین اختلاف قیمت باعث شده است قاچاق سوخت از ایران به کشورهایی نظیر پاکستان بالا رود. نرخ دلار در بازار آزاد در اوایل سال ۱۳۹۶ حدود ۳۷۵۰ تومان بود که طی ماه‌های اخیر و به خصوص بعد از خروج آمریکا از برجام، افزایش نرخ ارزهای خارجی شدت یافت که این موضوع موجب افزایش قاچاق سوخت از ایران شده است.
حتی اگر قیمت بنزین در ایران را با دلار رسمی ۴۲۰۰ تومانی هم محاسبه کنیم، قیمت هر لیتر بنزین و گازوئیل کمی بیش از ۲۰ سنت می‌شود که همچنان جزو ارزان‌ترین کشورهای جهان است (قیمت بنزین آزاد در ایران، لیتری یک هزار تومان و گازوئیل آزاد لیتری ۶۰۰ تومان است.)
این شرایط باعث می‌شود، قاچاق سوخت، یا خرید بنزین در ایران و فروش آن در کشورهای همسایه کاسبی پر سودی باشد.
نمودار زیر قیمت بنزین ایران را با دلار آزاد حدود ۱۴ هزار تومانی و دلار رسمی ۴۲۰۰ تومانی، با چند کشور همسایه و جهان مقایسه می‌کند. همان طور که مشخص است حتی اگر دلار رسمی را در نظر بگیریم، همچنان قاچاق سوخت از ایران پرسود است.
باتوجه به ارزانتر بودن گازوئیل در ایران، و گران‌تر بودن آن در بیشتر کشورهای جهان، سود قاچاق گازوئیل از ایران بیشتر از بنزین است.
*احیای سریع کارت سوخت شخصی راه کار کنترل قاچاق
مهرداد لاهوتی یکی از نمایندگان مجلس با اشاره به شدت گرفتن قاچاق سوخت از کشور در ماه‌های اخیر گفته است : یکی از راه‌های جلوگیری از قاچاق بی‌رویه سوخت به کشورهای همسایه، این است که قیمت سوخت برابر با نرخ این کالا در کشورهای همجوار شود و افزایش پیدا کند، اما مساله این است که با توجه به شرایط و وضعیت اقتصادی کشورمان، نمی‌توانیم قیمت بنزین را افزایش دهیم.
وی در ادامه افزود: در واقع تا زمانی که نرخ سوخت در کشور ما تفاوت زیادی با قیمت این کالا در کشورهای همسایه داشته باشد، شاهد قاچاق خواهیم بود، اما شرایط اقتصادی کشور و وضعیت معیشتی مردم، دست مجلس و دولت را برای گران کردن بنزین بسته است و بنابراین در این شرایط باید مسئولان امنیتی و مرزی مراقبت بیشتری داشته باشند و به شکل جدی مانع از قاچاق گسترده سوخت شوند.
نماینده مردم لنگرود در مجلس، کاهش ارزش پول ملی به دنبال افزایش نرخ دلار را از دیگر دلایل افزایش قاچاق بنزین عنوان کرد و اظهار داشت: در گذشته بیشتر کالای قاچاق به کشور وارد می‌شد اما به دنبال کاهش ارزش پول ملی شاهد قاچاق کالاهای مختلف و از جمله بنزین به خارج از کشور هستیم و بنابراین راهکار عملی این است که کاهش ارزش پول ملی مدیریت شود و نرخ دلار کاهش پیدا کند.
لاهوتی با بیان اینکه سود سرشاری از قاچاق بنزین نصیب کشورهای همسایه می‌شود، گفت: نمی‌توان گفت که فقط بومی‌ها و افراد محلی در قاچاق بنزین نقش دارند بلکه به دلیل سود بسیار بالا، در این زمینه باندهای حرفه ای هم وارد عمل شده‌اند.
عضو کمیسیون برنامه و بودجه مجلس اظهار داشت: به نظر می رسد در شرایط فعلی احیا و استفاده مجدد از کارت سوخت، می‌تواند راهکار خوبی برای جلوگیری از قاچاق سوخت باشد.
همچنین حمید بنایی رئیس مجمع نمایندگان استان خراسان رضوی نیز در این رابطه گفته است: به دلیل جلوگیری از افزایش قاچاق سوخت باید استفاده مجدد از کارت های سوخت در دستور کار قرار بگیرد.
بنایی تصریح کرد: متاسفانه نوسانات نرخ ارز باعث شده است افراد سودجو دست به قاچاق سوخت به شیوه های مختلف بزنند که هر چه سریعتر باید جلو این افزایش بی رویه قاچاق گرفته شود.
نماینده گناباد و بجستان در مجلس شورای اسلامی تصریح کرد: برای جلوگیری از این قاچاق باید یک نوع ساماندهی در انواع سوخت های کشور صورت بگیرد که استفاده مجدد از کارت های سوخت برای کمک به این اقدام می تواند بسیار مفید باشد.
وی با اشاره به اینکه مجلس از احیای کارت های سوخت استقبال می کند، اظهار داشت: از طرفی استفاده از این کارت ها می تواند در فرهنگ سازی استفاده از سوخت نیز اثر گذار باشد. از طرفی نوسان قیمت ارز باعث شده است که قیمت بنزین در کشورهای همسایه افزایش پیدا کند و انگیزه برخی سودجویان برای قاچاق این سوخت را مضاعف کند از این رو لازم است که دولت برای جلوگیری از افزایش قاچاق سوخت تدبیری کند و قاچاق بنزین را به حداقل برساند و از طرفی مردم نیز نیز باید در مدیریت مصرف بنزین و دیگر حامل های انرژی تلاش کنند.
*احیای کارت سوخت شخصی چه شد؟
این گزارش در پایان خاطرنشان می کند دولت از آذرماه سال گذشته به دنبال احیای کارت سوخت و سهمیه بندی بنزین به منظور کنترل مصرف این حامل انرژی پر طرفدار بود اما به دلیل فشارهای نمایندگان مجلس فعلا جلوی سهمیه بندی و افزایش قیمت گرفته شد. اما نمایندگان مجلس هم موافق احیای کارت سوخت شخصی هستند.به همین دلیل، ضرورت دارد دولت هرچه سریعتر همزمان با احیای کارت سوخت شخصی، کارت سوخت جایگاه ها را جمع آوری کند و با این کار تا حد قابل توجهی قاچاق سوخت را کنترل نماید.
