علیرضا بیرانوند بدون شک از معدود بازیکنان ایرانی است که درخشش قابل توجهی هم در باشگاه خود و هم در تیم ملی ایران داشت. بیرانوند یکی از ستارگان ایران در جام جهانی روسیه بود که این درخشش را در پرسپولیس و لیگ قهرمانان آسیا و بعد در جام ملت‌های آسیا نیز ادامه داد. پایان کار برای او در هر تورنمنت اما آن چیزی نبود که باب میلش باشد و طبق گفته خودش «بدشانسی» مانع از کسب جام بین‌المللی برای او شد. دروازه‌بان شماره یک تیم ملی ایران در گفت‌وگو با «شرق» از مسائل مختلفی که این روزها در پرسپولیس و زندگی روزمره درگیر آنهاست، سخن می‌گوید. او در این گفت‌وگوی خواندنی از بزرگ‌ترین استرس خود در زندگی می‌گوید و امیدوار است طارمی خیلی زود دوباره پیراهن پرسپولیس را بر تن کند.
بسیاری عقیده دارند ایرانی‌ها بعد از چند موفقیت خیلی زود اشباع می‌شوند و دست از تلاش برمی‌دارند. با چنین خصوصیتی فکر می‌کنید کسب سومین قهرمانی متوالی پرسپولیس در لیگ میسر باشد یا خیر؟
ما دو فصل پیاپی قهرمان لیگ برتر و سوپرجام ایران شدیم و طبیعتاً با هر منطقی تکرار قهرمانی برای سومین بار بسیار سخت است و حواشی بسیاری شکل می‌گیرد تا ما قهرمان نشویم. تیم‌های دیگر مانند استقلال، سپاهان، تراکتورسازی و فولاد هم بی‌کار ننشسته‌اند که ما راحت قهرمان شویم و خرج‌های زیادی کردند تا تیم خود را تقویت کنند و مانع از موفقیت ما شوند چون آنها هم دوست دارند قهرمان شوند. اما خب متأسفانه دو پنجره نقل و انتقالات برای پرسپولیس بسته بود و یک نیم‌فصل کامل با ۱۲ بازیکن وارد زمین شدیم اما با تمام این فشارها باز هم نتایج قابل قبولی کسب کردیم. من مطمئنم اگر برانکو یکی، دو بازیکن مدنظرش را در اختیار داشت، صددرصد قهرمان لیگ قهرمانان آسیا شده بودیم. بازیکنانی در لیگ قهرمانان برای پرسپولیس بازی کردند که بیش از چهار مسابقه در لیگ برتر نداشتند. شرایط خیلی سخت است و بچه‌ها می‌دانند اگر امسال هم قهرمان شویم، کار بسیار بزرگ‌تری نسبت به قبل انجام داده‌اند. شما گفتید ایرانی‌ها بعد از موفقیت مغرور می‌شوند؛ بله قبول دارم اما با کمک کادر فنی ما اصلاً به دو سال قبل فکر نمی‌کنیم و با زندگی در حال امیدوارم رو به جلو حرکت کنیم و برای هواداران سومین قهرمانی را به ارمغان بیاوریم.
هواداران پرسپولیس تقریباً مطمئن بودند که علیرضا بیرانوند از پرسپولیس جدا خواهد شد اما در نهایت ماندید. در مصاحبه‌ای عنوان کردید که اگر پیشنهاد خیلی خوبی داشته باشم می‌روم. چطور شد که فصل جدید هم در پرسپولیس باقی ماندید؟
ابتدا اجازه دهید از هواداران عزیز پرسپولیس تشکر کنم که به من انرژی دادند تا این‌قدر پیشرفت کنم. شرایطی برای من در پرسپولیس پیش آمده که باعث شد خیلی یاد بگیرم. از لحاظ مالی در این چند سال تأمین شدم و بارها گفتم اگر قرار به لژیونر شدن من باشد دوست دارم به باشگاه بزرگی بروم که تکنیک‌های جدیدی را یاد بگیرم به‌خاطر همین تمایل دارم به اروپا بروم وگرنه باشگاه پرسپولیس در آسیا این‌قدر بزرگ است که باشگاه‌های الدحیل و السد و سایر رقبای بزرگ مقابل این تیم بازی کردند و شکست خوردند. تقابل با همین تیم‌های بزرگ برای من درس بزرگی است به همین دلیل فقط در صورتی که پیشنهادهای خوب و بزرگ به دستم برسد، دوست دارم لژیونر شدن را تجربه کنم.
بعد از جام جهانی پیشنهادهای خیلی خوبی دریافت کردم و از لحاظ مالی هم رقم دریافتی فوق‌العاده‌ای به من پیشنهاد شد و آقای گرشاسبی در جریان هستند اما ترجیح دادم در پرسپولیس بمانم چرا که حس کردم در لیگ قهرمانان آسیا می‌توانم خودم را بیشتر نشان دهم و کمک‌حال پرسپولیس و هوادارانی باشم که از من حمایت کردند. پیش خودم گفتم اگر امسال بمانم، می‌توانم خودم را ثابت کنم و خدا را شکر تا حدودی هم این اتفاق افتاد اما حیف شد قهرمان لیگ قهرمانان آسیا نشدیم و امیدوارم در سال جدید با اضافه‌شدن بازیکنان مدنظر کادر فنی قهرمانی در آسیا را تجربه کنیم.
اگر از تیم‌های عربی پیشنهاد دریافت کنی، از پرسپولیس جدا می‌شوی یا فقط با پیشنهاد خوب از اروپا؟
ببینید بارها شیخ‌های عربی با من تماس گرفتند که ما برای تو کارهایی خواهیم کرد که در لیگ ما بازی کنی اما خب قانون طوری است که دروازه‌بان غیرعربی جذب نمی‌کنند. اما من ترجیحم این است که در اروپا بازی کنم تا تکنیک‌های دروازه‌بانی جدیدی را یاد بگیرم.
در فصل جدید (لیگ برتر) رقبای پرسپولیس علیه تیم شما بیانیه می‌دهند که پرسپولیس تیمی دولتی است و لطف داوران نیز شامل حالشان می‌شود. چرا چنین تئوری‌ای شکل گرفت؟
پرسپولیس در این فصل که همه شاهد هستند چقدر از داوری ضرر دیده و بی‌اغراق بیشترین ضربه را از داوری، تیم ما خورده است. در همین مسابقه با استقلال خوزستان و فولاد همه ایران دیدند که داور چه اشتباهاتی کرد. به‌نظرم این صحبت‌هایی که علیه پرسپولیس مطرح می‌شود بی‌احترامی به تلاش و شخصیت بازیکنان ماست که با زحمت فراوان توانستند فینالیست آسیا شوند. در آسیا هم داوری برای ما بود؟ آنجا که اصلاً داور ایرانی نیست. تیم‌های بزرگی چون الدحیل و السد را شکست دادیم. وقتی پرسپولیس در هر دو جام موفق می‌شود، پس نباید این پیروزی‌های بزرگ را لوث کنیم.
در مورد تمرین دروازه‌بانی هم صحبت می‌کنید؟ چطور بازیکنان حریف را در زدن ضربه پنالتی آنالیز می‌کنید؟ چون هر تیم چند بازیکن پنالتی‌زن دارد.
من تمام بازی‌های لیگ برتر، لیگ قهرمانان آسیا و جام ملت‌ها را بر اساس پنالتی‌زن‌ها و مهاجمانشان آنالیز می‌کنم. پنالتی‌هایشان را بارها نگاه می‌کنم و بر همان اساس تمرین می‌کنم. کاشته‌زن‌های رقیب را مورد بررسی قرار می‌دهم که ضربات کوتاه یا بلند می‌زنند چون این تحلیل واقعاً تأثیرگذار است حین مسابقه و روی ذهن من خیلی اثر می‌گذارد.
درباره پنالتی که در جام ملت‌های آسیا مقابل عمان گرفتید هم حرف و حدیث زیادی مطرح شد. همین‌طور پنالتی که مقابل ژاپن تبدیل به گل شد.
بعد از پنالتی که مقابل عمان گرفتم، هجمه‌ای راه افتاد که سردار من را راهنمایی کرد، اما این مسئله درست نیست چون من اصلاً حواسم به سردار نبود و بازیکن حریف را آنالیز کرده بودم و تصمیمم را از قبل گرفتم که به سمت راست خودم شیرجه بزنم. سردار چون فوروارد است، شاید از نحوه ایستادن و حرکت‌کردن مهاجم حس کرد به کدام سمت می‌زند. در بازی با ژاپن هم عرض کردم من ضربه‌زننده را قبل از مسابقه آنالیز کرده بودم ولی متأسفانه با سردار صحبت کردم و در آخرین لحظه تصمیم خودم را عوض کردم و خلاف جهت شیرجه رفتم.
فکر می‌کنید نقطه‌ضعف شما در دروازه‌بانی چیست؟
فکر می‌کنم نقطه‌ضعف اساسی‌ام از لحاظ فنی نیست و بیشتر روحی- روانی است. بسیاری از بزرگان به من می‌گویند روی این مسئله باید خیلی کار کنی، چون من خیلی زود تمرکزم را از دست می‌دهم و اگر این مشکل را برطرف کنم، خیلی بهتر می‌شود.
اوایل حضور شما در پرسپولیس، حواشی زیادی بین شما و هواداران پیش آمد و باعث دلخوری تماشاگران در چندین مسابقه شد. همان هیس نشان‌دادن معروف هم حسابی تنش را به سکوها برد. اما در یک سال اخیر خیلی پخته‌تر صحبت می‌کنید. این تغییر از کجا نشأت گرفت؟
من خودم قبول دارم که اوایل حضورم در پرسپولیس رفتار درستی نداشتم. من چون آدمی احساساتی هستم و پرسپولیس هم تیم بزرگی است، یک مقدار بر اساس احساس و نه منطق، حرف‌هایی زدم که بسیار پشیمانم و الان تازه می‌فهمم که اشتباه بزرگی کردم. همین هوادارها هستند که باعث بزرگ‌شدن بازیکن می‌شوند و اگر من بازیکن رفتار درستی با هواداران نداشته باشم، خیلی زود فراموش می‌شوم. اوایل حضورم هم واقعاً پخته نبودم و تجربه بازی در چنین تیم بزرگ و پرتماشاگر و پرهواداری را نداشتم. اما با پیشکسوتان پرسپولیس (علی پروین و جعفر کاشانی و…) بارها صحبت کردم و من را راهنمایی کردند. زندگی ورزشی خودم را مدیون یحیی گل‌محمدی هستم. او کسی است که به پای من ایستاد تا من رشد کنم. اتفاقاتی در هیأت‌مدیره نفت تهران رخ داد که گفته بودند بازیکن سفارشی را باید بازی دهید ولی یحیی به‌خاطر ما ایستاد و استعفا داد اما حرفش را به کرسی نشاند.
سال‌ها قبل از بچه‌های ۱۰، ۱۲ ساله که سوال می‌کردند دوست داری در آینده مثل کدام بازیکن شوی، می‌گفتند خداداد یا علی دایی و کریم باقری. اما نسل‌های جدید اغلب دوست دارند علیرضا بیرانوند شوند. این تغییر نگرش بچه‌های ۱۰، ۱۲ ساله در یک دهه اخیر را چطور می‌بینید؟
نظر لطف شماست و واقعاً مردم من را شرمنده خودشان کردند. امیدوارم بتوانم روزی جواب این محبت مردم را بدهم. در فضای مجازی بارها لطف همین مردم شامل حالم شده است و اگر وقت داشتم می‌توانستم بخش کوچکی از لطفشان را جبران کنم. دست تک‌تک کسانی را که تا این حد من را شرمنده خودشان کردند، می‌بوسم.
استرس سربازی ندارید؟ قبل از جام ملت‌ها یکی از انگیزه‌های شما این بود که با قهرمانی در آسیا از سربازی معاف شوید اما این اتفاق کلاً رخ نداد.
بعد از بازی با قطر شایعه شد که امیر قطر چه جوایزی برای بازیکنانشان در نظر گرفت؛ حتی اگر صحت نداشته باشد، مطمئن باشید امتیازات بزرگی برای بازیکنان در نظر گرفته شده است. ما در تیم ملی فقط پنج بازیکن بودیم که مشکل سربازی داریم. نیازی نبود این‌قدر حاشیه‌سازی شود. بعد از اینکه خبر معافیت ما در صورت قهرمانی ایران در آسیا مطرح شد، سه نفر از مسئولان مربوطه سریع مصاحبه کردند و معافیت ما را تکذیب کردند. نیازی نبود تا این حد روحیه ما را خراب کنند. حالا شما تکذیب نمی‌کردید حداقل روحیه ما پایین نیاید. سرباز هم که کم نیست با معافیت پنج بازیکن همه‌چیز به هم بریزد. ما که می‌دانستیم معافیتی در کار نیست، اما اینکه هر روز مصاحبه و تکذیبیه می‌آمد واقعاً شرایط را سخت کرده بود. من اگر یک بچه دیگر داشته باشم از سربازی معاف خواهم شد! اما اگر لازم باشد به خدمت سربازی هم خواهم رفت، چون در هر صورت انجام وظیفه است.
انتقادی که به شما بارها مطرح شده این است که آخر، وقتی تو سر توپ می‌زنید، مهاجمِ مقابل شما توپ را می‌گیرد و کار دست تیم می‌دهید!
در بازی با تراکتورسازی می‌خواستم تو سر توپ بزنم، اشکان دژاگه فهمید و نزدیک بود فاجعه شود. باید بیشتر تمرکز کنم که یا تو سر توپ نزنم یا اگر زدم هم خیلی مطمئن باشم. خیلی از دوستان می‌گویند اگر یک‌بار این اتفاق برعکس رخ دهد، هرچه کاشته‌ام خراب خواهد شد. من دروازه‌بانی هستم که دوست دارم با مدافعان تیمم بازی کنم. چیزی که برانکو از من خواسته این است که می‌گوید وقتی بازی با پای تو خوب است نیازی نیست از این کارها کنی.
فکر می‌کنید بتوانید با پرسپولیس یک‌بار دیگر به فینال لیگ قهرمانان آسیا راه پیدا کنید؟
شرایط امسال بسیار سخت است. همان‌طور که گفتم پرسپولیس سال قبل چون فینالیست آسیا شد، باز هم این انتظار وجود دارد که حداقل فینال تکرار شود. اگر بتوانیم یکی، دو بازیکن دیگر را برای فصل بعد جذب کنیم، می‌توانیم مراحل حذفی لیگ قهرمانان آسیا را با موفقیت پشت سر بگذاریم. اعتراف می‌کنم خیلی دوست دارم مهدی طارمی به پرسپولیس برگردد. امیدوارم بعد از پایان قراردادش با الغرافه که سه ماه بیشتر نمانده است، برگردد و اطمینان دارم نظر برانکو هم به این اتفاق مثبت است.
اما هواداران واکنش مثبتی نسبت به بازگشت طارمی نداشتند.
من مطمئنم هواداران، مهدی را دوست دارند. شک نداشته باشید اگر طارمی بار دیگر در پرسپولیس گل‌زنی کند، همان بازیکن محبوب هوادارها خواهد شد. امیدوارم بعد از اتمام قراردادش، خودش بیاید و قرارداد ببندد! البته ما مهاجمان خیلی خوبی داریم اما برای تقویت تیم خیلی به مهدی طارمی نیاز داریم. طارمی دو سال در قطر بازی کرد و دیگر مشکل مالی هم ندارد پس امیدوارم خیلی زود برگردد چون برای قهرمان‌شدن در آسیا می‌تواند خیلی مفید باشد.
