آئین رونمایی از کتاب «لایک ممنوع» نوشته سیدبشیر حسینی عصر امروز دوشنبه ۱۷ دی با حضور حمیدرضا آیت اللهی، حجتالاسلام محمدرضا زائری، سیدجمال هادیان طبایی زواره، محسن رحیمی و نویسنده کتاب در فرهنگسرای رسانه و شبکههای اجتماعی برگزار شد.
فیلترینگ؛ خدمت به ضدانقلاب
به گزارش مهر، سیدبشیر حسینی عضو هیئت علمی دانشگاه صدا و سیما در این نشست گفت: سال ۱۳۸۵ زمانی که اولین مطلب را در حوزه سواد رسانهای نوشتم نخستین سئوالات را پدر و مادران از من پرسیدند. در سال ۱۳۹۱ که کتاب ۱۵۰ هشتگ را منتشر کردم به خاطر دارم که عکس العمل مادرم این بود که هشتگ چیست؟ این کتاب زمانی نوشته شد که تلگرامی در کار نبود و مطالب، گوگلی جمع شد.
وی افزود: اگر شرایط چندسال پیش را یک بار دیگر مرور کنیم در زمانه فعلی دیگر برای ما باورپذیر نیست، اما نسل جدید از تاریخ صفر خلقتشان با تکنولوژیهای ارتباطی آشنا هستند. نسل جدید اولویتها و راه حلهایشان متفاوت است.
حسینی ادامه داد: تفاوت نسلی باعث شد که بزرگترها فیلترینگ را راه حل مشکل بدانند اما این باعث شده که آمار بازید از سایت پورنوگرافی بالا رود. چون نسل جدید با فیلترشکن آشنا است و اهل دور زدن است.
این نویسنده در ادامه با تاکید به این نکته که فیلترشکنها باعث شده تا بازدید از سایتهای پورنوگرافی بالا رود، افزود: مطالعات دانشگاهی نشان داده که فیلترینگ راه حل نیست. اکنون یک فیلترینگ اینستاگرام مطرح است و این باعث میشود دو قشر از اینستاگرام بروند. نخست مذهبیهایی که دیدن سایت فیلتر شده را حرام میدانند و دوم، بخشی از جامعه سنتی. اما ۹۰ درصد جامعه در اینستاگرام باقی میماند.
وی گفت: ما با فیلتر کردن تلگرام بزرگترین خدمت را به ضدانقلاب کردیم و آنها را در این پیامرسان با مردم تنها گذاشتیم.
حسینی همچنین با اشاره به اینکه جامعه دانشگاهی ما نیز فاقد قدرت تشخیص است، اظهار کرد: دانشگاه مسائل جامعه را حل نمی کند و جامعه هم به دانشگاه اهمیت نمی دهد. خواهش می کنم بیایید دانشگاهها را از بدفهمی نجات دهیم. عجیب آنکه وقتی کتاب ۱۵۰ هشتگ برای ترفیع به دانشگاه ارائه کردم گفتم فاقد هر گونه ارزش دانشگاهی است. این در صورتی که من تمام تلاشم را کرده بودم تا بچههای دهه ۷۰ حداقل کتابم را تورق کنند.
این نویسنده در پایان اشاره کرد: همکار من در نگارش با تدوین کتاب «لایک ممنوع» طه ساقیان بود که من به صورت کتبی و شفاهی به ناشر تذکر دادم که نام او درج شود اما درج نشد و اگر در چاپ دوم نیز اصلاح نشود من دیگر با این ناشر همکاری نخواهم کرد و باقی مجلدات این مجموعه را به آنها تحویل نخواهم داد.
نسل جوان تحکمپذیر نیست
حمیدرضا آیت اللهی، نویسنده و استاد دانشگاه نیز در این نشست گفت: بچههای دهههای ۷۰ و ۸۰ نمیتوانند با تعلیم و تربیت ما خو پیدا کنند چون فکر میکنند که ما میخواهیم چیزی به آنها تحمیل کنیم. تمام بیان مطالب ما صرفا مباحثی تجویزی است که این کار را انجام بده یا آن کار را انجام نده.
وی افزود: ما در نظام تعلیم و تربیت از برقراری ارتباط صحیح عاجز هستیم و سریعا هم عصبانی میشویم. برای شکستن این جو باید اول از همه استقلال فردی را که با او کار تعلیم و تربیت میکنیم اهمیت داده و برای درک و تصمیم او ارزش قائل شویم.
آیت الله ادامه داد: در حوزه رسانه نیز مانند دیگر حوزهها اغلب نثرها توصیههایی از بالا به پائین است. جالب اینکه ما مدام از تهاجم رسانهای و شبکههای اجتماعی صهیونیسم بین الملل حرف میزنیم اما مسئولان ما خوشان توئیتر دارند و در یک نگاه از بالا به پائین توئیتر را فیلتر میکنند.
این مدرس دانشگاه در ادامه با اشاره به سبک پژوهشی و نگارشی بشیر حسینی گفت: نویسنده به خوبی نسل جدید را درک میکند و جریان سواد رسانهای را به صورت علمی پیگیری میکند. جای چنین کتابهایی در کشور ما خالی است. سبک نوشتن خواست حوزه تعلیم و تربیت برای نسل جدید است.
عدم درک نقادانه و شکست در فضای مجازی
سیدجمال هادیان طبایی زواره رئیس مرکز اطلاعرسانی وزارت ارتباطات نیز در این نشست گفت: ما همه معتقدیم که پشتوانه فرهنگی و غنی چند هزار ساله داریم و وقتی در بحث و جدلها نقاط ضعفمان را به ما گوشزد میکنند ما این عقبه فرهنگی را جدا انداخته و به آن میبالیم و این تفاخر به گذشته مکانیزم دفاعی ما در مقابل نقادان است.
وی افزود: اگر این فرهنگی را که به آن میبالیم به فرش ایرانی تشبیه کنیم فرهنگ جاری ما تار و پود اصلی این فرش است و ترنجها و گلهای قالی شاخههای فرهنگی مانند موسیقی و سینما و ... است. اصل همان فرهنگی است که در آن زندگی کرده و مواجهات اجتماعی را پیش میبریم. اگر آن تاروپود از هم باز شود دیگر معنایی پیدا نمیکند.
رئیس مرکز اطلاع رسانی وزارت ارتباطات ادامه داد: ما به چیزی که در این سالها بیتوجهی بودیم همان تاروپود آن فرش است. یعنی به فرهنگ عمومی اعتنایی نکرده و به شاخهها اهمیت دادیم. این روند در فضای مجازی تشدید شده است و کار را نگران کننده کرده است.
وی همچنین با اشاره به اینکه مشکلات ما با فضای مجازی بیشتر به ناآگاهی ما به سواد رسانه باز میگردد گفت: آگاهی عمومی درباره سواد رسانهای مختص تحصیلات نیست. اگر تفکر نقادانه در سبک زندگی نداشته باشیم در مقابل فضای مجازی شکست میخوریم. متاسفانه بلور ظریف فرهنگ را در این سالها به دست کسانی دادهایم که دانش تخصصی نداشتهاند که به همین دلیل با مشکل مواجه شدیم.
هادیان طبایی زواره در پایان گفت: ما در وزارت ارتباطات برنامههایی را برای ارتقا سواد رسانهای آغاز کردیم که برای زندگی امروز لازم است. باید مردم و جامعه را در معرض دانشها و سواد رسانهای قرار داد.