در تمام دنیا افزایش طول خطوط ریلی کشور‌ها با کاهش سوانح رانندگی و تصادفات جاده‌ای ارتباط بسیار مستقیمی دارد چراکه با استفاده بیشتر از ریل در جابجایی مسافر و حمل بار میزان سوانح رانندگی به صورت چشمگیری کاهش می‌یابد؛ نتیجه فعالیت های انجام گرفته در حوزه ریلی در کشورهای توسعه یافته نشان می دهد طول خطوط ریلی تا چه اندازه در کاهش نرخ تلفات جاده‌ای نقش دارد و دولتمردان به این باور رسیده‌اند که مسیر آسایش و رفاه مردم از افزایش و توجه ویژه به توسعه ریلی می‌گذرد.
به گزارش باشگاه خبرنگاران جوان، به طور نمونه کشور ترکیه در طول سال‌های ۲۰۰۳ تا ۲۰۱۳ میزان سرمایه‌گذاری در این حوزه را از رقم ۱۰۳۴ میلیون لیر در سال به ۷ میلیارد و ۹۲۹ میلیون لیر در سال ۲۰۱۳ افزایش داد و در هدف‌گذاری صورت گرفته برای راه‌آهن ترکیه مقرر شده تا کل شبکه با ساخت ۱۰ هزار کیلومتر خطوط سریع‌السیر و ۴ هزار کیلومتر به ۲۶ هزار کیلومتر در سال ۲۰۲۳ افزایش یابد.
بر اساس این گزارش متأسفانه با توجه به تأکیدات و فرمایشات مقام معظم رهبری، توسعه ریلی کشور متناسب با هدف‌گذاری‌های صورت گرفته چندان مورد توجه دولت نبوده و این در حالی است که امسال نسبت به بودجه تعیین شده برای توسعه شبکه ریلی کشور نسبت به سال‌های گذشته بسیار کمتر بوده است.
طبق لایحه بودجه ۹۸، تعداد ۳۷ پروژه ریلی در دست ساخت وجود دارد که برای تکمیل آن‌ها نیاز به بیش از ۸۳ هزار میلیارد تومان اعتبار است، از طرف دیگر بودجه شرکت ساخت و توسعه زیربنا‌های حمل و نقل کشور که وظیفه ساخت جاده، بزرگراه، آزادراه، بندر، فرودگاه و خطوط ریلی دارد، در سال ۹۸ حدود ۴ هزار میلیارد تومان برآورد شده که رقمی محدود است.
به عبارت دیگر درصورتی که شرکت ساخت همه منابع خود را فقط صرف ساخت و توسعه شبکه ریلی کشور کند، بیش از ۲۰ سال زمان نیاز است تا پروژه‌های ریلی در دست ساخت کنونی تکمیل شوند؛ با این توضیحات واضح است که محدودیت منابع مالی، اصلی‌ترین دلیل برای طولانی شدن و افزایش هزینه‌های اجرای پروژه‌های ریلی است.
از سوی دیگر بر اساس جزئیات لایحه بودجه ۹۸ دولت برای راه‌آهن جمهوری اسلامی ایران ۱۳ هزار و ۹۸۹ میلیارد و ۵۱۶ میلیون ریال پیشنهاد داده است؛ در بودجه امسال اعتبارات عمرانی شرکت راه آهن یک‌هزار و ۵۸۲ میلیارد و ۳۰۰ میلیون تومان بود و این کاهش اعتبار نشان از کاهش پروژه‌های راه‌آهن در سال آینده دارد و بدین ترتیب پروژه‌های اولویت‌دار روی زمین می‌ماند.
گفتنی است؛ اتصال مراکز صنعتی و تولید بار به خطوط ریلی یکی از اولویت‌دارترین پروژه‌های ریلی کشور است که دولت هیچ توجهی نسبت به آن نداشته و تنها اتصال ۵ استان به شبکه ریلی را شعار اصلی خود قرار داده است.
این در حالی است که توسعه شبکه‌های جاده‌ای و افزایش حق دسترسی آن‌ها نسبت به راه‌آهن طی چند سال گذشته از سوی دولت بسیار مورد توجه بوده و این به آن معنا است که ما تا چند سال آینده همچنان با افزایش کشته‌های جاده‌ها و تصادفات جاده‌ای مواجه خواهیم بود.
دولت به توسعه شبکه ریلی همانند مترو مورد توجه باشد
در همین راستا محمد رجبی رئیس انجمن حمل و نقل ریلی با بیان اینکه متأسفانه در بخش ساخت لوکوموتیو و واگن باری و مسافری دولت حمایت‌های لازم را از این بخش انجام نداده است، گفت: سرمایه‌گذاری در این بخش‌ها نیازمند حمایت‌های بیشتر دولت و افزایش انگیزه است، اما متأسفانه طی یکی، دو سال اخیر دولت از لحاظ تأمین منابع مالی و نقدینگی حمایت‌های کافی را انجام نداده است.
رجبی با بیان اینکه کاهش مصرف سوخت و تصادفات جاده‌ای از مهم‌ترین مزایای توسعه بخش ریلی است، افزود: متأسفانه با توجه به آن که بخش عمده‌ای از شبکه‌های ریلی به بخش‌های خصوصی واگذار شده است، اما دولت همچنان در این حوزه‌ها دخالت می‌کند و همین موضوع باعث شده که سرمایه‌گذاران به این حوزه بی توجه باشند.
رئیس انجمن حمل و نقل ریلی با بیان اینکه باید به شبکه برون شهری ریلی همانند شبکه درون شهری ریلی توجه کنند، افزود: در مترو به ازای هر نفر جابجایی ۹ سنت یارانه تعلق می‌گیرد و ما حاضر هستیم که با نصف این یارانه از سوی دولت فعالیت‌های خود را ادامه دهیم، اما متأسفانه دولت به شبکه ریلی حومه‌ای و تولید ناوگان‌های مسافری و باری بی توجه است.
بر اساس این گزارش در بسیاری از کشورهای توسعه یافته دنیا، راه‌آهن نقش اصلی در جابجایی‌ها و اتصال ظرفیت‌های بومی به سایر نقاط کشور، مرز‌ها و بازارهای صادراتی ایفا می‌کند و این نقش آفرینی از نگاه دولتمردان و قانون‌گذاران نشأت می‌گیرد که متأسفانه در ایران چندان توجهی به آن نمی‌شود و نتیجه آن کاهش تخصیص بودجه مورد نیاز برای توسعه این بخش می‌شود.
می‌توان گفت: تصمیم‌گیران این حوزه بودجه‌های مورد نیاز برای توسعه این بخش را در حوزه‌هایی هزینه می‌کنند که نه تنها سودی برای توسعه عمرانی کشور ندارد بلکه با افزایش تصادفات می‌تواند سلامت مردم را به خطر بیندازد.
امیدواریم در بودجه سال ۹۸ دولت و قانون‌گذاران توجه به توسعه شبکه ریلی، افزایش ناوگان‌های مسافری و باری و همچنین حمایت از واگن‌سازان داخلی را مورد توجه قرار دهد.
