پس از بروز حواشی متعددی در حوزه هنر‌های نمایشی و به طور مشخص شیطنت برخی کارگردانان نمایش‌ها و به دنبال آن شکل‌گیری اظهارات پینگ‌پنگی بین تعدادی از اعضای کمیسیون فرهنگی مجلس شورای اسلامی و دست‌اندرکاران تئاتر، ظاهراً افرادی وجود دارند که به جای دلسوزی برای تئاتر کسب و کارشان را در حاشیه‌سازی و تند کردن فضا تعریف کرده‌اند.
به گزارش جوان مدت‌هاست که وضعیت تئاتر کشور محل مناقشه شده است؛ موضوعی که سبب شده بار‌ها اهالی تئاتر و رسانه از باب نمایشهای لاکچری، قیمت بلیتها، محتوای آثار و... اعتراض خود را اعلام کنند. حالا هم چند روزی است که نمایندگان مجلس به عرصه تئاتر و البته عبور از برخی از خطوط قرمز اعتراض داشته‌اند؛ اعتراضی که البته واکنشهایی از سوی مدیران تئاتری کشور را به دنبال داشته است.
برخی کارگردانان حریم‌ها را رعایت نمی‌کنند
چند روز پیش بود که حجت‌الاسلام احد آزادی‌خواه سخنگوی کمیسیون فرهنگی مجلس شورای اسلامی از امضای نامه تذکر به وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی در عرصه تئاتر خبر داد. وی اظهار کرده بود که این تذکر از سوی کمیسیون فرهنگی نبوده بلکه از سوی عده‌ای از نمایندگان مجلس با مدیریت حجت‌الاسلام پژمانفر صورت گرفته است. متنی که تهیه شده نیز خطاب به وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی است زیرا ما در عرصه تئاتر متأسفانه شاهد افراط‌گری‌هایی هستیم که قابل دفاع نیست. بعضاً نویسندگان و کارگردانان حوزه تئاتر حریم‌ها را رعایت نمی‌کنند و از خط قرمز‌ها عبور می‌کنند! ما در کشور آرمان‌هایی داریم که باید مقدس شمرده شود و با عنایت به اینکه عرصه هنر باید شاد و مروج نشاط باشد، اما این تعارضی با این آرمان‌ها و اصول ندارد! آنچه بعضاً دیده می‌شود متأسفانه عدم رعایت این مسائل است که سبب ایراد جدی به تئاتر شده است. شهرام گیل‌آبادی مدیرعامل خانه تئاتر در واکنش به این موضوع، تذکر تعدادی از نمایندگان مجلس شورای اسلامی به سیدعباس صالحی درباره وضعیت تئاتر را احساسی و غیرکارشناسی خواند!
شهرام گیل‌آبادی نوشته بود: نمایندگان مجلس نخست باید آگاه بشوند که نسبت به چه چیزی نظر می‌دهند؛ به نظر من این آگاهی طی گفت‌وگویی که من با چند نماینده داشتم، وجود نداشت! خوب نیست که کار کارشناسی صورت نگیرد و نظرات عده‌ای بتواند بر فضای سیاستگذاری و اجرا تأثیر بگذارد و تشویش اذهان عمومی صورت‌بگیرد.
واکنشی درست، اما دیرهنگام
این مباحث و اظهارات پینگ‌پنگی که بیشتر در فضای سیاسی و جناحی قابل تصور است تا جایی پیش رفت که روابط عمومی اداره کل هنر‌های نمایشی مجبور شد با توجه به حواشی ایجاد شده نسبت به چند نمایش توضیحاتی را به منظور صیانت از حقوق هنرمندان و توجه به ارزش‌ها و هنجار‌های جامعه ارائه کند. متأسفانه پس از اینکه بحث‌ها به دلیل تساهل و تسامح‌های نابجای مدیران ارشاد به بالاترین سطح خودش رسید (اعتراض نخبگان، رسانه‌ها، نمایندگان مجلس و...)، اقدامی را که مسئولان هنر‌های نمایشی می‌بایست پیش از شکل‌گیری هرگونه حاشیه به عنوان وظیفه ذاتی و قانونی‌شان انجام می‌دادند، در قالب «پاره‌ای توضیحات» منتشر کردند! هرچند واکنش اداره کل هنر‌های نمایشی اقدامی درست و قابل اعتنا به حساب می‌آید، اما این دوستان نشان دادند که اصلاً زمان‌شناس نیستند. در بخشی از این توضیحات آمده است:
«به اطلاع می‌رساند با توجه به حواشی مربوط به چند نمایش اخیر و واکنش‌های مختلف به این موضوع حفظ و صیانت از حقوق هنرمندان و رعایت و احترام به اصول و قوانین هنری مبنای فعالیت و عملکرد اداره کل هنر‌های نمایشی خواهد بود.... لیکن به اطلاع همه مسئولان و اهالی دلسوز فرهنگ و هنر و تمامی عزیزانی که دغدغه پایبندی به اصول و قوانین و هنجار‌های جامعه را دارند می‌رساند قاطبه هنرمندان تئاتر با پایبندی به اصول و مبانی فکری و ارزش‌های جامعه در این راستا اقدام می‌نمایند...
یکی از مأموریت‌های اصلی اداره کل هنر‌های نمایشی حمایت و صیانت از حقوق هنرمندان در چارچوب قوانین و مقررات است و انتظار می‌رود گروه‌های نمایشی با همکاری و مشارکت مجدانه خود به این مهم توجه جدی داشته باشند. بنابراین با وجود مشکلات و حواشی شکل گرفته پیرامون اجرای چند نمایش و به جهت حفظ حرمت و حقوق دو قشر از جامعه، توجه به نگاه ارزش‌مدار و دغدغه‌مند و تأکید بر حفظ ارزش‌ها و هنجار‌های جامعه مورد تأکید است. حفظ حقوق معنوی هنرمندان که در شرایط موجود دغدغه تولید محصولی زنده بر مدار اندیشه را دارند مبتنی بر پایبندی به ارزش‌های انسانی و اسلامی است؛ لذا اداره کل هنر‌های نمایشی با استناد به اصول و قوانین فرهنگی و هنری و اهمیت سیاست فرهنگی و هنری نظام جمهوری اسلامی در این مسیر با جدیت و به دور از مماشات اقدام خواهد کرد... لذا اداره کل هنر‌های نمایشی ضمن تأکید به مدارا و در نظر گرفتن تکثّر نگاه‌ها در جامعه پویای امروز توضیح چند نکته را ضروری می‌داند:
۱- درخصوص اجرای نمایش «بینوایان» با توجه به تخلف گروه نمایشی فوق در تبلیغات اولیه نمایشی و مطابق رأی و نظر شورای مرکزی نظارت و ارزشیابی و در نظر گرفتن موارد تخلف تذکر کتبی و رسانه‌ای به گروه ابلاغ شد. همچنین در مورد رعایت مواردی، چون آرایه و گریم بازیگران مواردی ابلاغ شد.
۲- اجرای نمایش «مثل آب برای شکلات» به دلیل عدم رعایت قانون در بازبینی تیزر نمایش و حجم تبلیغات غیر‌قانونی در فضای مجازی متوقف شده است.
۳- در چند مورد به جهت عدم رعایت قوانین و مقررات در سالن‌های نمایشی به‌خصوص تبلیغات یا پوشش و آرایه بازیگران یا تغییر در شکل و محتوای نمایش به گروه یا مدیران سالن‌های نمایشی تذکر داده شده است.
در پایان... بر این نکته تأکید می‌شود که جامعه هنرمندان تئاتر با مشارکت و فعالیت مؤثر و قانونی خود همواره در راه اهداف و ارزش‌های جامعه ایران اسلامی گام برداشته و سهم زیادی در رشد و اعتلای فرهنگ و هنر این سرزمین دارند.»
تئاتر را نکشید!
واقعیت این است که تئاتر به اندازه کافی مشکل و مسئله دارد و بایستی از برخی آقایان خواست که به خاطر انتفاع شخصی و جیبی خودشان، تئاتر را به مسلخ زیاده‌خواهی مادی یا ادا و اطوار‌هایی که اولین و آخرین قربانی‌اش تئاتر است، نفرستند. کسانی که می‌خواهند نمایش موزیکال با بلیت‌های چند صد هزار تومانی را با سوء‌استفاده از لابی‌های اختصاصی که به دلیل اشغال برخی پست‌های مدیریتی برایشان مهیا و میسور گردیده، روی صحنه ببرند، بدانند که حرکت با این دست فرمان نقطه پایان و مقصد نهایی‌اش اضمحلال و مهجوریت هرچه بیشتر تئاتر است. لطفاً با توجیهات عجیب و غریب تئاتر را نکشید! و اجازه بدهید این امانت تمدنی بدون هرگونه آسیب و خدشه منبعث از نگاه سودمحور و مرعوب روشنفکرزده لیبرالی، به دست آیندگان برسد.
