"به دلیل عدم رعایت کپی‌رایت در ایران، لوح فشرده آلبوم موسیقی دیگر هیچ سودی ندارد"؛ این جمله مشترک عموم خوانندگان و مدیران مؤسسات موسیقی است اما قصه تنها این نیست.
پبه گزارش ایرنا فکر نمی‌کردیم تهیه گزارش درباره پرفروش‌ترین آلبوم‌های موسیقی در سال 97، مسیر تازه‌ای برای یک گزارش دیگر باز کند. مدت‌هاست خوانندگان و تهیه‌کنندگان موسیقی قید سود آلبوم را زده‌اند و به نون و بوقلمون سود کنسرت‌ها بسنده می‌کنند، اما هنوز هم تعداد آلبوم‌های موسیقی فروخته‌شده معیار ملموسی برای آگاهی از میزان استقبال مردم از یک اثر است. برای اطلاع از میزان دقیق یا حتی نزدیک به دقیق فروش تعداد آلبوم‌ها سراغ منابع مختلف رفتیم.
مرکز موسیقی؛ بی‌خبر و امنیتی
با مرکز موسیقی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی تماس می‌گیریم تا اطلاعاتی از پرفروش‌های سال 97 کسب کنیم. جواب داده می‌شود که ما آماری از فروش نداریم و تنها می‌توانیم درباره تعداد مجوزهای آلبوم‌ها اطلاعات بدهیم آن هم پس از ارسال نامه درخواست از سوی رسانه‌تان. برایشان مثال می‌زنیم که مؤسسه خانه کتاب تعداد پرفروش‌ها را، هرچند ناقص، اعلام می‌کند و در حوزه سینما نیز. جواب داده می‌شود که ساختار ما این‌گونه است و ... .
راستی، مگر نباید متولی اعطای مجوز از تعداد نسخه‌های منتشرشده خبر داشته باشد؟ و بر اساس تعداد آن نسخه‌ها از میزان فروش می‌تواند اطلاعات کسب کند و اطلاعات هم بدهد. اینکه برای اطلاع از تعداد مجوزهای سال 97 نیاز به نامه رسمی رسانه بود هم حکایت جالبی است.
مؤسسات؛ می‌دانیم اما نمی‌گوییم
پس از ناامید شدن از مرکز موسیقی سراغ مؤسسات و مراکز موسیقی و تولیدکنندگان آلبوم‌ها می‌رویم. با دفتر یکی از معروف‌ترین‌شان تماس می‌گیریم و پس از آنکه خودمان را معرفی می‌کنیم با پاسخ کاملاً فرهنگی مواجه می‌شویم؛ گوشی را روی‌مان قطع می‌کند. مجدد تماس می‌گیریم و این بار حتی دیگر تلفن را جواب هم نمی‌دهند.
سراغ مؤسسه دیگری می‌رویم که می‌گوید در سال 97 تنها یک آلبوم منتشر کرده است و آن هم البته مورد استقبال قرار گرفته است. از میزان استقبال پرسیدیم و جواب داده شد که به دلیل اینکه همکاران دیگر اعداد واقعی را اعلام نمی‌کنند ما نیز ترجیح می‌دهیم عددی را نگوییم اما استقبال از اولین آلبوم این خواننده و ترانه‌سرا خوب بوده است.
یک مؤسسه دیگر که چهره شناخته‌شده‌ای را به عنوان مسئول دارد، می‌گوید: "مردم مشکل اقتصادی دارند و پولی نمی‌ماند که بخواهند برای سی دی و دی‌وی‌دی بپردازند. فضای مجازی هم امکان دسترسی به دانلود این آهنگ‌ها را آسان کرده است." این مدیر در انتها با گفتن "خدا رو شکر می‌کنیم" از اعلام میزان فروش آلبوم‌هایش در سال 97 فرار می‌کند.
فروشگاه‌های قابل اعتماد؟
راه دیگری نمی‌ماند مگر استناد به گفته‌های فروشنده‌های چند فروشگاه بزرگ موسیقی در شهر. فروشنده‌ای در میدان انقلاب از استقبال مردم نسبت به سال‌های قبل گلایه دارد و می‌گوید قبلاً در دو سه نوبت آلبوم‌های موسیقی را از پخشی‌ها می‌گرفتیم اما الان سری اولی آلبومی که از یک خواننده مشهور گرفته‌ایم هنوز فروش نرفته است. بر اساس گفته‌های برخی از فروشندگان مراکز معتبر موسیقی آلبوم جنجالی "ابراهیم" محسن چاوشی بیشترین فروش را داشته و بعد از آن "ایران من "، آلبوم همایون شجریان با آهنگسازی سهراب پورناظری قرار دارد. رده بعدی متعلق به "کجا باید برم" با ترانه و صدای روزبه بمانی است. "والسی برای جانان" از امیر عظیمی و "شال" از کاوه آفاق نیز در این فهرست دیده می‌شوند.
شفافیتی که نیست
در اینکه بازار موسیقی ما در اختیار عده‌ای خاص است و برخی به عنوان سلطان کنسرت شناخته می‌شوند و سودهای شگفت‌انگیزی نصیبشان می‌شود شکی نیست. از آن طرف هم در اینکه مرکز موسیقی باید حضوری فعال‌تر داشته باشد و به عنوان متولی رسمی موسیقی در کشور نظارت و اطلاعات بیشتری هم داشته باشد کسی شکی ندارد.
انتشار اطلاعات دقیق یا حتی نزدیک به دقیق از فعالیت‌های موسیقی در کشور به نظر کار سختی به نظر نمی‌رسد مگر آنکه دست‌های پرقدرتی بخواهند فعالیت‌هایشان همچنان پنهان بماند.
