جشنواره فیلم فجر هر سال ویترین سال سینمای ایران را به نمایش می‌گذارد و از این رویداد سالانه می‌توان سال پیش روی سینما را از لحاظ کمی و کیفی تا حدودی ارزیابی کرد. جشنواره فیلم فجر نشان دهنده وضعیت سینمایی یک سال ماست. قصد داریم در این گزارش که زمان زیادی تا جشنواره فجر باقی نمانده است، فروش سال گذشته سینمای ایران را از فجر تا فجر مورد بررسی قرار دهیم.
به گزارش باشگاه خبرنگاران جوان، از جشنواره سی و ششم فجر تا جشنواره پیش رو که تا چند وقت دیگر چراغ‌های آن روشن خواهد شد، فیلم‌های مختلفی در ژانر‌های متفاوت رنگ پرده نقره ای سینما را دیده اند و موفق شدند از عرصه اکران جا نمانند. در این گزارش که به فیلم‌های اکران شده از جشنواره فجر تا فجر می‌پردازد، قصد داریم فیلم‌های موفق و بازیگران پر فروش سال گذشته را معرفی کنیم.
ژانر اجتماعی
ژانر اجتماعی در سال گذشته در سینمای ایران فیلم‌های متنوعی را به خود دید که در جشنواره فیلم فجر سی و ششم هم توانسته بودند بدرخشند و نامی برای خود دست و پا کنند. در صدر این لیست فیلم «لاتاری» ساخته محمدحسین مهدویان بیشترین فروش را با 14 میلیارد تومان به خود اختصاص داد و در این بخش عنوان نخست ژانر اجتماعی در سال گذشته را کسب کرد. فیلم «لاتاری» با بازی ساعد سهیلی و زیبا کرمعلی بیشترین سانس فوق العاده را در طول برگزاری جشنواره فجر را داشت و استقبال مخاطبان جشنواره این نوید را می‌داد که این فیلم در رتبه‌های بالای جدول فروش سالانه قرار گیرد.
رتبه دوم این ژانر به فیلم هومن سیدی تعلق دارد که توانست عنوان نخست آرای مردمی را در جشنواره فیلم فجر از آن خود کند. «مغزهای کوچک زنگ زده» که با بازی نوید محمدزاده همچنان روی پرده سینما قرار دارد، جزو فیلم‌های موفقی بود که بازی‌های تحسین برانگیز آن همچنان مورد توجه قرار دارد. این فیلم در اکران عمومی خود توانست فروش کند که این رقم با توجه به ادامه اکران فیلم می‌تواند افزایش یابد.
نوید محمد زاده با مجموع فروش فیلم‌هایی که در سال گذشته در گیشه سینما رقم خورد که بخش قابل توجهی از آن مربوط به موفقیت همین فیلم می‌شود، توانست علاوه بر جوایز متعددی که به دست آورد، عنوان پر فروش‌ترین بازیگر ژانر اجتماعی را هم تصاحب کند.
رتبه سوم ژانر اجتماعی به فیلمی با مایه‌هایی از طنز اختصاص پیدا کرده که یکی از معضلات مهم اجتماعی و چالش‌های پیش روی جوامع بشری را دستمایه خود قرار داد. فیلم «خجالت نکش» ساخته نویسنده با سابقه سینما رضا مقصودی دیگر فیلمی است که توانسته بود، سیمرغ بلورین بهترین فیلم اول را کسب کند. در گیشه هم موفق عمل کرد و با فروش 4.5 میلیارد تومانی جایگاه سوم را به دست آورد.
۱) لاتاری
۲) مغزهای کوچک زنگ زده
۳) خجالت نکش
در بهار ۹۷ سینما با دست پر به استقبال مخاطبان خود رفت و فیلم های پرچمدار جشنواره فجر به پرده اکران راه یافتند. خرگیوش، لاتاری، به وقت شام، لونه زنبور، فِراری، فیلشاه، مصادره، ناخواسته، آن سوی ابر‌ها، جشن دلتنگی، چهار راه استانبول، خجالت نکش، خوک، عصبانی نیستم و تگزاس فیلم هایی بودند که در فصل بهار نمایش داده شدند.
ژانر کمدی
در ژانر کمدی که معمولاً فیلم‌ها به دلیل ترس از تبلیغات منفی در جشنواره فیلم فجر حاضر نمی‌شوند، فروش‌های قابل توجهی در سال گذشته رقم خورد.
فیلم سینمایی «هزارپا» که توانست با توجه به افزایش بهای بلیط با فروش 37 میلیاردی رکوردار فروش تاریخ سینما شود، با بازی رضا عطاران و جواد عزتی به عنوان نقش‌های اصلی با استقبال مخاطبان در سینما مواجه شد. این فیلم که توسط ابوالحسن داوودی کارگردانی شده است، علیرغم انتقاداتی که به آن شده بود موفق شد، یکه تاز گیشه در سال گذشته باشد و جور سینمای کم فروغ این سال‌ها را به دوش بکشد. هزارپا هرچند فیلمنامه ای در ارتباط با دفاع مقدس داشت، اما بخش کمدی آن مورد توجه مخاطبان سینما قرار گرفته بود و توانسته بود از تیغ تند انتقادات عبور کند و در شرایطی خاص فروش قابل توجهی را رقم بزند.
این موفقیت «هزارپا» باعث شد تا بار دیگر رضا عطاران تنها با فروش همین فیلم لقب پر فروش‌ترین بازیگر این ژانر را کسب کند و مانند چند سال اخیر پر فروش‌ترین فیلم‌ها را در کل ژانرها برای خود تصاحب کند.
فیلم بعدی که توانست در جایگاه دوم این ژانر قرار بگیرد، ساخته بازیگر طنزی است که برای بازی در سریال پایتخت از شهرت بالایی برخوردار شد. مهران احمدی سال گذشته با فیلم «مصادره» که در ژانر کمدی ساخته شده بود؛ بر خلاف هم ردیفان خود که ترجیح می‌دهند در جشنواره فجر حضور نداشته باشند، در این فستیوال شرکت کرد و نقد‌های تند و تیز اهالی سینما رابه جان خرید، اما موفقیتی را در بخش‌های اصلی جشنواره طبق انتظار نتوانست کسب کند. این فیلم با فروش 15 میلیارد تومانی در جایگاه دوم فروش کل نیز قرار دارد.
فیلم «تگزاس» به نویسندگی برادران کایدان و کارگردانی مسعود اطیابی رتبه سوم این ژانر را از آن خود کرده است. پژمان جمشیدی بازیگر این روزهای سینما و تئاتر که شاید فکرش را هم نمی‌کرد در عرصه بازی بر خلاف فوتبال بتواند این میزان موفق عمل کند، حالا جزو بازیگران مخاطب‌پسند کمدی به شمار می‌رود. تگزاس با فروش 14 میلیاردی رتبه سوم فروش کل را نیز قرار دارد.
۱) هزارپا
۲) مصادره
۳) تگزاس
تابستان امسال هم سینما روزهای خوبی را پشت سر گذاشت و کمدی های پر فروش توانستند در کنار دیگر ژانرها مردم را به سالن های سینما بکشانند. دشمن زن،آخرین بار کی سحر را دیدی؟،دم سرخ ها،هزارپا،کاتیوشا،خاله قورباغه،دارکوب،به وقت خماری،دلم می خواد،همه چی عادیه،راه رفتن روی سیم،پشت دیوار سکوت،یک کیلو و بیست و یک گرم،چراغ های ناتمام و جاده قدیم فیلم های اکران شده در این فصل بودند.
ژانر دفاع مقدس
ژانر دفاع مقدس که بخش اعظمی از سینمای راهبردی ایران را شامل می‌شود، در سال گذشته هم توانست با آثاری با کیفیت در جشنواره فجر جوایز مختلفی را کسب کند و هم در عرصه اکران عمومی گوی سبقت را از برخی فیلم‌های کمدی رایج برباید.
جایگاه نخست این ژانر به فیلم تحسین برانگیز ابراهیم حاتمی کیا اختصاص دارد که با فروش ۱۳ میلیارد تومانی توانست از بسیاری از فیلم‌های پر سر و صدا عبور کند و جایگاه پنجم فروش کل فیلم‌های سال گذشته سینما را برای خود ثبت کند.
فیلم به وقت شام با تمام محدودیت‌هایی که موضوع دشوار آن ایجاد کرده بود، در بحبوحه جنگ با تکفیری‌های داعش مقابل دوربین رفت و گوشه‌ای از جنایات این گروهک را به تصویر کشید. این فیلم علی رغم آنکه در سانسور رسانه ای غرب راهی به جشنواره‌های پر زرق و برق پیدا نکرد، اما با استقبال بسیار خوبی در خارج از ایران مواجه شد.
این فیلم با فروش قابل توجه خود در کنار فیلم‌های دیگر بابک حمیدیان این بازیگر را پر فروش‌ترین بازیگر سال گذشته سینما در این ژانر قرار داد در حالی که هادی حجازی فر را نیز می‌توان برای بازی در این فلم کاندیدای این لقب دانست.
جایگاه دوم این ژانر به فیلم ماندگار «تنگه ابوقریب» رسیده است که با مجموع فروش حدود 6 میلیارد تومانی رتبه دهم فروش کل را در سینما به دست آورد. تنگه ابوقریب به اندازه ای در جشنواره فجر سی و ششم درخشان ظاهر شد که تقریبا تمام جوایز ریز و درشت را به نام خود زد و تحسین بسیاری از منتقدان و سینماگران را در پی داشت. بهرام توکلی به همراه سعید ملکان که بازو‌های اصلی ساخت این فیلم به شمار می‌روند، نشان دادند که هنوز سینمای دفاع مقدس ظرفیت‌های بسیاری را برای پرداخت داراست.
فیلم دیگری را که می‌توان در این ژانر قرار داد، «بمب یک عاشقانه» ساخته پیمان معادی است که به موضوع موشک باران تهران می‌پردازد. این فیلم هر چند اثری ضد جنگ تلقی می‌شود، اما محور اصلی داستان را جنگ تحمیلی شکل داده است و حال و هوای فیلم در دهه شصت می‌گذرد. فیلم معادی که به نوعی در اواخر سال سینمایی و نزدیک به جشنواره پیش رو راه به پرده نقره ای پیدا کرده است، در همان هفته‌های اولیه مورد استقبال مخاطبان سینما قرار گرفته و به احتمال زیاد جایگاه قابل توجهی را در جدول فروش سالانه برای خود رقم بزند.
۱) به وقت شام
۲) تنگه ابوقریب
۳) بمب؛ یک عاشقانه
پاییز ۹۷ سینما با فیلم های تنگه ابوقریب، عرق سرد، سوفی و دیوانه، مغزهای کوچک زنگ زده، هشتگ، داش آکل، شعله ور، گرگ بازی، پیشونی سفید، خانم یایا، لازانیا، آستیگمات، بمب؛یک عاشقانه، سرو زیر آب، پاستاریونی، میلیونر میامی، کلمبوس، بی نامی، هشتگ، لس آنجلس تهران، در مسیر ایران و مارموز همراه شده است.
ژانر کودک و نوجوان
با تمام کمبود‌هایی که سینمای ایران در بخش سرمایه گذاری در حوزه کودک و نوجوان داشته، فیلم‌هایی که در این ژانر تولید شده اند مخاطبان خاص خود را پیدا کرده اند و اتفاقاً بازگشت سرمایه خوبی را برای صاحبان خود به همراه داشته اند.
سال گذشته انیمیشن جذابی تحت عنوان «فیلشاه» در جشنواره فجر توانست مورد تحسین اهالی سینما قرار بگیرد و پیشرفت تکنولوژی در این عرصه را با نمایش خود به رخ سینماگران بکشد. هادی محمدیان که با ساخت انیمیشن «شاهزاده روم» توانایی خود در این عرصه را به اثبات رسانده بود، این بار با «فیلشاه» توانست رتبه هشتم فروش کل در سینما را بری خود به ثبت برساند. «فیلشاه» با مجموع فروش 7 میلیارد تومانی جایگاه نخست در ژانر کودک و نوجوان را کسب کرد.
هادی محمدیان با این انیمیشن و فروش قابل توجه آن در سال گذشته توانست عنوان پرفروش‌ترین سازنده این ژانر را برای خود به ارمغان آورد.
«پیشونی سفید» ساخته سید جواد هاشمی فیلم دیگری است که در این ژانر در اکران عمومی موفق عمل کرد و فصل دوم این مجموعه توانست با فروش ۳/۳ میلیارد تومانی جایگاه دوم جدول فروش سالانه ژانر کودک را به دست آورد. این فیلم با بازی‌های جذاب، کودکانه و موزیکال بسیاری از کودکان را به سینما آورد.
خاله قورباغه فیلم بعدی بود که رتبه سوم فروش این ژانر را به خود اختصاص داد. این فیلم که به سبک فیلم‌های قدیمی و نمایش عروسکی پا به سینما‌ها گذاشت، نسبتا موفق بود و با فروش دو میلیاردی جایگاه بیستم جدول فروش را تصاحب کرد.
۱) فیلشاه
۲) پیشونی سفید ۲
۳) خاله قورباغه
