آزادراه تهران-شمال به عنوان طولانی‌ترین پروژه عمرانی کشور از نظر مدت‌زمان اجرا و مشکل‌ترین پروژه از نظر سختی کار به دلیل وجود پل‌ها و تونل‌های فراوان، خاص‌ترین پروژه عمرانی ایران محسوب می‌شود.
به گزارش فارس احداث این آزادراه از حدود ۲۷ سال پیش در برنامه اجرایی قرار گرفت و تا امروز فقط یک منطقه از چهار منطقه آن تکمیل شده است، ضمن آنکه پیش‌بینی می‌شود منطقه یک آزادراه هم در فروردین ۹۷ تکمیل شود.
دولت برنامه دارد با تکمیل منطقه یک آزادراه، آن را به جاده موجود کندوان متصل کند تا بدین ترتیب تهرانی‌ها از طریق بزرگراه همت وارد منطقه کن به عنوان کیلومتر صفر آزادراه تهران-شمال شوند و سپس در منطقه شهرستانک در جاده کندوان وارد جاده موجود شوند و پس از طی مسیر جاده موجود، از سه راهی دشت‌نظیر وارد قطعه چهار آزادراه تهران - شمال شده و مسیر تا کمربندی نوشهر و کمربندی چالوس-تنکابن ادامه می‌یابد.
مناطق ۲ و ۳ این آزادراه به دلیل شرایط صعب‌العبور و کوهستانی بودن، در اولویت بعدی دولت برای اجرا قرار داد کما اینکه بخشی از تونل منطقه دو احداث شده است.
در راستای آگاهی از آخرین وضعیت احداث آزادراه تهران-شمال در منطقه یک و جزئیات پیشرفت دیگر بخش‌های این پروژه آزادراهی به سراغ مدیرعامل شرکت ساخت و توسعه زیربناهای حمل و نقل کشور رفتیم و از وی در این‌باره جویا شدیم.
* زیرسازی و احداث ابنیه منطقه یک آزادراه تمام شد
خیرالله خادمی در این‌باره به خبرنگار فارس گفت: در حال حاضر در منطقه یک آزادراه تهران - شمال زیرسازی پروژه و کارهای ابنیه نظیر ساخت پل و تونل‌ها به پایان رسیده است و در مرحله روسازی قرار داریم، با تکمیل زیرسازی و احداث همه ابنیه‌ها در حال حاضر می‌توان با خودرو کل منطقه یک را پیمود زیرا همه ابنیه‌ها شامل پل و تونل ساخته شده است.
مدیرعامل شرکت ساخت و توسعه زیربناهای حمل‌ونقل کشور ادامه داد: در منطقه یک دیگر کار سازه‌ای و ابنیه‌ای نظیر ساخت تونل و پل نداریم و فقط فعالیت‌های روسازی و نصب تجهیزات و تأسیسات باقی‌مانده است.
وی با اشاره به اینکه کار روسازی بتنی در طول مسیر منطقه یک ۵۶ درصد پیشرفت فیزیکی دارد، بیان کرد: در حال حاضر تعداد چهار دستگاه ادوات و تجهیزات روسازی در طول ۱۶ کیلومتر باقی‌مانده منطقه یک فعال است و به این ترتیب امیدواریم، اگر شرایط جوی و سرما اجازه دهد، در اسرع وقت عملیات روسازی نیز به پایان برسد.
خادمی با بیان اینکه فعالیت‌های تأسیساتی پروژه نیز همزمان در حال اجرا است، ادامه داد: در حوزه نصب تجهیزات کمی عقب هستیم که این شامل تجهیزات ایمنی داخل تونل‌ها، نصب روشنایی‌های مسیر و هوشمندسازی مسیر است که برخی از آنها انجام شده است.
معاون وزیر راه و شهرسازی ادامه داد: جت‌‌فن‌هایی داخل تونل‌ها باید به عنوان هواکش نصب شود که امیدواریم نصب آنها به زودی آغاز شود؛ در کل پروژه منطقه یک، درصد رشد عملیات تأسیسات رقم بالایی نیست اما باید حتماً این منطقه از نظر ایمنی و تأسیساتی تکمیل شود تا زیر بار عبور ترافیک برود، یعنی این گونه نیست که ما مسیر را بسازیم و افتتاح کنیم، اما تجهیزات ایمنی و تأسیساتی آنها به تدریج نصب شود، زیرا باید حتماً این منطقه از نظر تجهیزات ایمنی کامل باشد، تا مسیر زیر بار عبور ترافیک برود.
مدیرعامل شرکت ساخت و توسعه زیربناهای حمل‌ونقل کشور ادامه داد: با اتمام روسازی بتنی و پایان یافتن عملیات تأسیساتی، منطقه یک آماده افتتاح خواهد شد.
* پیش‌بینی تکمیل منطقه یک تا فروردین ۹۸
خادمی با بیان اینکه تلاش می‌کنیم پروژه تا فروردین 98 تکمیل شود، اضافه کرد: آزادراه تهران - شمال جزو آزادراه‌های پرترافیک ما خصوصاً در تعطیلات و پایان هفته‌ها خواهد بود، تونل‌های بسیار طولانی دارد که تاکنون در هیچ یک از آزادراه‌ها و جاده‌های کشور چنین تونل‌هایی نداشته‌ایم، وقتی تونل‌های ۲.۵ و ۵ کیلومتری در مسیر جاده باشد ضرورت دارد، حتماً موارد ایمنی در آنها رعایت شود و تجهیزات ایمنی آن کامل باشد، زیرا پیش‌بینی می‌کنیم به هر حال ترافیک این مسیر سنگین باشد و تراکم ترافیکی موجب می‌شود که ترافیک پس بزند، به همین دلیل باید از نظر ایمنی مسیر و تونل‌ها خصوصاً نصب جت‌فن‌ها پروژه با ۱۰۰ درصد ایمنی کامل و نصب تجهیزات زیر بار عبور ترافیک برود.
وی با بیان اینکه تعداد زیادی از جت‌فن‌ها خریداری شده و وارد کشور شده است، افزود: تعدادی از جت‌فن‌ها هم از گمرک ترخیص شده است که با حضور نماینده شرکت سازنده، تست و نصب می‌شود.
مدیرعامل شرکت ساخت و توسعه زیربناهای حمل‌ونقل کشور تأکید کرد: به هر حال کار عمده آزادراه از نظر روسازی و عمرانی تا پایان سال به پایان می‌رسد، اما اینکه بهره‌برداری رسمی چه زمانی باشد، از نظر ایمنی و با توجه به لزوم نصب تجهیزات ایمنی و موارد تأسیساتی نیازمند بررسی‌های همه‌جانبه است.
معاون وزیر راه و شهرسازی پیشرفت فیزیکی کل منطقه یک آزادراه تهران-شمال را ۹۲ درصد اعلام کرد و گفت: در حال در بخش تأسیسات منطقه یک پیشرفت ۲۶ درصدی دارد.
* اتصال منطقه یک آزادراه تهران-شمال به محور کندوان
وی درباره اتصال منطقه یک به محور موجود کندوان توضیح داد: طبق برنامه‌ریزی انجام شده، با تکمیل و افتتاح منطقه یک آزادراه تهران - شمال این منطقه به جاده موجود کندوان متصل می‌شود و در ادامه مسیر جاده کندوان هم منطقه چهار آزادراه را داریم و فعلاً تا تکمیل دو منطقه ۲ و ۳ آزادراه تهران - شمال، از محور موجود کندوان استفاده می‌کنیم.
مدیرعامل شرکت ساخت و توسعه زیربناهای حمل‌ونقل کشور در پاسخ به این سؤال که چه راهکاری برای کاهش بروز ترافیک در اتصال منطقه یک آزادراه به جاده موجود کرج - چالوس دارید؟ گفت: برای تلاقی منطقه یک آزادراه با جاده چالوس که در منطقه شهرستانک است، احداث رمپ و لوپ پیش‌بینی و اجرا شد؛ برای ورود از منطقه یک به جاده موجود و از جاده موجود به منطقه یک، رمپ و لوپ‌های استاندارد، پل، تونل دسترسی و تقاطع غیرهمسطح احداث شد.
خادمی ادامه داد: قطعاً ظرفیت ترافیکی آزادراه با ظرفیت جاده دو خطه متفاوت است و قطعاً در ایام پیک با پس‌زدگی ترافیک مواجه می‌شویم بنابراین باید تمهیدات خاص ترافیکی در روزهای پرتردد برای عبور از محدوده داشته باشیم، اما پیش‌بینی می‌کنیم در روزهای عادی هیچ گونه پس‌زدگی ترافیک رخ ندهد.
* کاهش ۶۲ کیلومتری مسیر با تکمیل منطقه یک آزادراه تهران-شمال
وی اظهار داشت: با تکمیل منطقه یک آزادراه تهران - شمال، ۶۲ کیلومتر از مسیر موجود تهران تا شمال (نسبت به محور تهران-کرج-چالوس) کاهش می‌یابد ضمن آنکه تکمیل این مسیر به ارتقاء ایمنی سیر و کاهش مصرف سوخت می‌انجامد.
مدیرعامل شرکت ساخت و توسعه زیربناهای حمل‌ونقل کشور ادامه داد: آزادراه ۱۲۱ کیلومتری تهران - شمال موجب کاهش ۶۷ کیلومتری طول مسیر موجود بین تهران تا شمال می‌شود که ۶۲ کیلومتر از کوتاه شدن مسیر، توسط منطقه یک محقق می‌شود.
خادمی افزود: با تکمیل منطقه یک، گلوگاه‌های ترافیکی که موجب توقف خودروها در ایام پیک می‌شود که شامل ترافیک بین تهران تا کرج، ترافیک ورودی به محور کرج - چالوس و ترافیک محور قدیم است، همه حذف می‌شود.
وی ادامه داد: بدین ترتیب مسیر مسافران شمال از مسافران کرج جدا می‌شوند و شاهد بروز کمتر ترافیک در آزادراه تهران - کرج خصوصاً در ایام تعطیلات خواهیم بود، ضمن آنکه همان گونه که گفته شد منطقه یک آزادراه تهران - شمال ۶۲ کیلومتر مسیر را نسبت به مسیر تهران - کرج - محور کندوان کاهش می‌دهد.
مدیرعامل شرکت ساخت و توسعه زیربناهای حمل‌ونقل کشور افزود: مؤثرترین قطعه‌ای که در آزادراه تهران - شمال باید ساخته می‌شد همین قطعه یک بود که به این ترتیب تأثیر خود را در ترافیک تهران - شمال خواهد گذاشت.
* ساخت پل و تونل در کیلومتر پایانی منطقه چهار در راستای ممانعت از پس‌زدگی ترافیک
خادمی همچنین درباره کیلومتر پایانی آزادراه تهران - شمال در منطقه چهار و اتصال بعدی مسیر توضیح داد: در راستای آنکه پس از خروج خودروها از منطقه چهار آزادراه تهران-شمال دچار ترافیک نشویم و ترافیک آزادراه مستقیم وارد نوشهر و چالوس نشود و گلوگاه ترافیکی رخ ندهد، ضرورت دارد تفکیک ترافیکی رخ دهد، بنابراین در چند سال گذشته از محل ردیف اعتباری که در آنجا داشتیم (غیر از اعتبار آزادراه) یک پل و یک تونل از چالوس به سمت نوشهر احداث کردیم، تونل مذکور به صورت سه خطه و با دهانه بزرگ است که مشکل ترافیکی ایجاد نمی‌کند، همچنین رمپ و لوپ‌هایی در پایان منطقه چهار ایجاد شده است تا ترافیکی که به سمت شرق می‌رود از طریق این پل و تونل، وارد کنارگذر نوشهر شود و به این ترتیب ترافیک کاهش یابد همچنین به سمت غرب نیز ترافیک توزیع می‌شود.
وی درباره تعریض محور موجود کرج - چالوس نیز اظهار داشت: این کار توسط ادارات کل راه و شهرسازی استان‌های مازندران و البرز در حال انجام است که در مقاطعی که امکان تعریض وجود داشته باشد جاده به صورت مقطعی چهار بانده می‌شود.
به گزارش فارس در ۳۲ کیلومتر مسیر منطقه یک، ۳۲ کیلومتر تونل شامل ۱۶ کیلومتر در مسیر رفت و ۱۶ کیلومتر در مسیر برگشت و ۳.۱ کیلومتر پل بزرگ درّه‌ای احداث شد و مابقی هم دیوار حائل است؛ منطقه یک از تقاطع بزرگراه آزادگان و بزرگراه شهید همت در تهران شروع می‌شود و با عبور از مناطق کن، سولقان، امام‌زاده عقیل٬ تونل تالون و دره لانیز، به سه راهی شهرستانک می‌رسد.
منطقه دوم آزادراه تهران ـ شمال از شهرستانک تا پل زغال دارای بزرگترین تونل جاده‌ای کشور به طول ۶ کیلومتر است، این منطقه به طول ۲۲ کیلومتر حدود ۲۴ درصد پیشرفت فیزیکی دارد و طبق گفته مدیرعامل شرکت ساخت و توسعه زیربناهای حمل و نقل در مصاحبه‌های قبلی، پیش‌بینی می‌شود منطقه دو تا سال ۱۴۰۰ به پایان برسد.
منطقه سوم آزادراه به طول ۲۷ کیلومتر جزو سخت‌ترین قسمت‌های پروژه است و اجرای آن هزینه بسیار سنگینی دارد، پیش‌بینی می‌شود قسمت اعظم پروژه فقط ابینه شامل پل و تونل باشد، همچنین لازم است لازم است ۱۰ کیلومتر جاده در محدوده هزارچم ساخته شود که مشکل‌ترین قسمت پروژه است.
منطقه چهارم آزادراه در دولت دهم به پایان رسید و زیر بار ترافیک رفت؛ البته برخی نواقص این قطعه در دولت یازدهم تکمیل شد، این منطقه به شدت پتانسیل ریزشی داشت که رفع و ریزش‌ها با نصب گالری کنترل شد.
پیگیری «آخرین وضعیت احداث آزادراه تهران-شمال»، یکی از سوژه‌های ثبت شده در سامانه «فارس من» است، سامانه «فارس من» با هدف پیگیری مستقیم مسائل و مشکلات مردم، در خبرگزاری فارس راه‌اندازی شده است و در سریع‌ترین زمان به پیگیری موارد اعلامی می‌پردازد.
