شاید از روزگاری که پوشیدن شلوارهای لی و لوله تفنگی و تی‌شرت‌های عکس‌دار به عنوان یک عمل ناهنجار و خلاف قانون در جامعه مطرح می‌شد زمان زیادی نگذشته باشد. چند سال بعد جامعه به این امر رضایت نداد و ابزار زیبایی همچون عمل بینی، تزریق بوتاکس و... در میان جوانان و نوجوانان رواج بسیاری پیدا کرد و هیچ دستگاه و نهاد فرهنگی راهی برای مقابله با این پدیده نداشت. با این حال امروزه وضعیت تغییر کرده و تا حدی پیش رفته که مجلس به این موضوع ورود و برای افراد و پزشکانی که اقدام به عمل زیبایی از جمله چشم گربه‌ای و گوش الاغی می‌کند برخورد خواهد کرد.
در این رابطه سخنگوی کمیسیون قضائی و حقوقی مجلس، از تعیین مجازات، تا دو ماه حبس و ۷۴ ضربه شلاق بر اساس ماده ۶۳۸ قانون مجازات اسلامی هم برای افراد متقاضی انجام عمل‌های چشم گربه‌ای و گوش الاغی و هم پزشکان تسهیل‌کننده این اقدام خبر داد. حسن نوروزی با تایید صحت خبر منتشرشده از سوی رئیس انجمن علمی حقوق پزشکی ایران مبنی بر اینکه جراحی‌های نوظهور زیبایی مثل تغییر رنگ چشم و شکل گوش، مشروع تلقی نمی‌شوند و بر اساس قانون مجازات اسلامی غیرقانونی و قابل تعقیب کیفری هستند، به خانه ملت گفت: اصولا تغییرات در پیکره وضعیت نظام خلقتی انسان از نظر مذاهب گوناگون رد شده است؛ همچنان اهل سنت و مسیحیت این اقدام را حرام می‌دانند و تقریبا نظر همه ادیان به این می‌رسد که انجام این نوع عمل‌ها امری ممنوع است.
انجام عمل‌های جراحی نوظهور نیازمند مجوز دادگاه
نماینده بهارستان و رباط کریم در مجلس ادامه داد: اگر افرادی که گرفتار وسواس شده باشند و تصمیم بگیرند با انجام عمل جراحی تغییراتی در ظاهر خود ایجاد کنند، باید به دادگاه صالحه - که دادگاه خانواده است - مراجعه کنند و دادخواست ارائه دهند و بعد با مجوز دادگاه به این امر مبادرت ورزند. نوروزی با اشاره به انجام عمل جراحی برای قراردادن عنبیه مصنوعی و کاشت نگین در چشم، تغییر دائم رنگ چشم به رنگ‌هایی همچون قرمز و عمل‌های نامتعارف تحت عنوان «چشم گربه‌ای» و «گوش الاغی»، تصریح کرد: انجام این نوع عمل‌ها مصداق ماده 638 قانون مجازات اسلامی و اقدامی مجرمانه است و چنین تغییراتی که در جسم انسان انجام شده و باعث تحریف در جامعه می‌شود، ممنوع است. او درباه تعیین نوع مجازات برای پزشک و فرد متقاضی انجام اینگونه عمل‌های جراحی، اظهار کرد: قطعا، هم فردی که تقاضای انجام اینگونه عمل‌های جراحی مجرمانه را دارد و هم پزشکی که راه را برای تحقق این عمل‌ها تسهیل و اسباب ارتکاب جرم را فراهم می‌کند، مجازات خواهند شد.
عمل‌های جراحی غیرمتعارف
این نماینده مجلس، درباره نوع مجازاتی که برای این افراد در قانون مجازات اسلامی تعیین شده است، یادآور شد: تعیین مجازات برای این افراد بر اساس ماده 638 قانون مجازات اسلامی انجام می‌شود که در آن قید شده «هرگاه کسی علنا در انظار و اماکن عمومی و معابر تظاهر به عمل حرامی نماید، علاوه بر کیفر عمل به حبس از 10 روز تا دو ماه یا تا 74 ضربه شلاق محکوم خواهد شد و در صورتی که مرتکب عملی شود که نفس آن عمل دارای کیفر نباشد؛ اما عفت عمومی را جریحه‌دار نماید، تنها به حبس از 10 روز تا دو ماه یا تا 74 ضربه شلاق محکوم خواهد شد». سخنگوی کمیسیون قضائی و حقوقی مجلس، در تحلیل جریحه‌دار کردن عفت عمومی در پی انجام عمل‌های جراحی غیرمتعارف، تاکید کرد: یک زمان ممکن است فردی تغییر جنسیت دهد، به این صورت که مرد خود را به زن یا زن خود را به مرد تبدیل کند که قطعا نیاز به دریافت مجوز هم دارد یا فردی خود را به شکل سگ یا گربه یا هیولا درآورد که از مصادیق جریحه‌دار کردن عفت عمومی محسوب می‌شوند.
ضعف دستگاه‌های فرهنگی
با این حال و برای بررسی این موضوع به سراغ یک جامعه شناس رفتیم. او در این باره معتقد است که دلیل این اقدامات در تعامل یک‌سوی جامعه با فرهنگ‌های غربی و تهاجم فرهنگی است. کوروش محمدی به «آرمان» می‌گوید: سال‌هاست که دستگاه‌های فرهنگی ما نتوانسته‌اند در جامعه به خوبی نقش‌شان را ایفا کنند و ما شاهد ورود فرهنگ‌های بیگانه از جمله عمل‌های جراحی غیرمتعارف هستیم. مصادیق و مظاهر فرهنگ غربی وقتی از طریق کانال‌های ارتباطی و رسانه‌ای، البسه و پوشاک به جامعه ورود پیدا می‌کنند، اینها مباحثی نیست که به لحاظ نهادی و ساختاری در جامعه ما از قبل وجود داشته باشند و ارتباطی به ساختارهای جامعه ندارد و کاملا وارداتی است. کارکردهای ضعیف فرهنگی ما باعث شده در برابر ورود این فرهنگ‌ها به جامعه کاملا تسلیم باشیم. این فرهنگ‌ها گاهی در قالب پوشش و گاهی هم در قالب گریم بر سر و صورت در جامعه دیده می‌شود. او در ادامه می‌افزاید: این اتفاقات نشان می‌دهد که از افراد نوجوان و جوان تمایلی به هنجارها و مصادیق فرهنگی جامعه خود ندارند. البته نمی‌توان فقط این افراد را مقصر دانست، بلکه دستگاه‌های فرهنگی جامعه نیز در این بین نقش دارند. جامعه‌ای که بچه‌ها در آن رشد کرده‌اند، درس خوانده‌اند، جوانی که در این دستگاه فرهنگ عمومی در آن بزرگ شده و آن دستگاه فرهنگی که خانواده‌های این افراد را رصد می‌کند، همه آنها ضعیف عمل کرده‌اند و باعث شده که این افراد با این چهره‌های غربی حالا در جامعه حاضر باشند. من بعید می‌دانم که ما با قوانین پلیسی و بازدارنده بتوانیم با این پدیده‌ها مقابله کنیم. ممکن است که ما بتوانیم آن رفتار را کنترل کنیم، اما انگیزه و نگرش افراد جامعه با این مجازات‌ها تغییر نخواهد کرد و در قالب رفتار دیگری خود را نشان می‌دهد.
نیاز جامعه به تحول آموزشی وفرهنگی
این جامعه شناس با اشاره به اینکه جامعه ما یک جامعه مذهبی و سنتی است و حتی در زمان قبل از پیروزی انقلاب که حاکمیت غیر دینی درکشور وجود داشت بازهم جامعه ما پذیرای این چهره‌ها نبودند، خاطر نشان می‌کند: امروزه ما یک جامعه دینی و با حاکمیت دینی داریم و مردم ما هنوز نگاه سنتی به جامعه دارند، وقتی بستر جامعه برای حضور این چهره‌ها آماده نیست، ممکن است این افراد با تغییر ظاهر خود به نوعی جامعه را تحت‌الشعاع قرار دهند. این عمل‌های غیرمتعارف یک تفکر و نگرش است و ما باید بپذیریم که نیاز به یک تحول در سیستم آموزشی و اجتماعی داریم. نسل جوان و نوجوان امروز تحت تاثیر فرآیندهای بیرون از جامعه و رسانه‌های غربی است و این تبلیغات بر روح و روان آنها جاری شده است. ما باید قبول کنیم که نتوانستیم برای کانال‌های ورودی و ابزارهای فرهنگی تعریف درستی داشته باشیم، ما با ورود تلفن همراه، فضای مجازی، ماهوار به داخل جامعه نتوانستیم مدیریت و کنترل داشته باشیم و تنها راهکار مقابله ما با این ابزار فیلتر و ممنوع کردن آن بود و هیچ کاری برای آموزش و فرهنگ‌سازی انجام ندادیم. رئیس انجمن آسیب شناسی ایران در پایان صحبت‌هایش می‌گوید: این امر نیاز به تحول در سیستم فرهنگ‌سازی و آموزشی دارد، چون در عصر ارتباطات با امواج و تبلیغات فرهنگی نمی‌توان مقابله کرد و باید با ارتباطات همراه شد و آن را مدیریت کرد. ما باید به‌جای تصویب این قوانین و اینکه حوزه پلیس را درگیر یک گرفتاری جدید کنیم، بهتر است رفتارهای فرهنگی و آموزش و پرورش و حوزه خانواده‌هایمان را درست کنیم.
خطراتی که فرد را تهدید می‌کند
به غیر از برخی عمل‌ها که ممکن است به عنوان ناهنجاری در جامعه مطرح شود، برخی از این عمل‌های زیبایی ممکن است عوارض جبران ناپذیری را برای فرد به همراه داشته باشد. هدف جراحی پلاستیک صورت، حفظ کارکرد طبیعی صورت و ایجاد نمای زیبا و طبیعی است؛ اما در کشور ما افراد زیادی متقاضی تغییرات بسیار روی بینی هستند و بیشتر آنها تمایل دارند بینی عروسکی داشته باشند؛ 60 سال پیش اروپاییان نیز همین تمایل را داشتند و پس از آن به طور کلی این جراحی‌ها کنار گذاشته شد. بابک ساعدی، دبیرعلمی ششمین کنگره بین المللی انجمن علمی راینولوژی ایران در این باره افزود: طی 40 تا 50 سال گذشته در کشورهای آمریکایی و اروپایی جراحی بینی به صورتی انجام می‌گرفت که بخش زیادی از غضروف بینی برداشته و بینی پس از جراحی بسیار کوچک می‌شد. این مساله عوارضی را به همراه داشت و باعث بروز مشکلاتی برای افراد می‌شد؛ به همین دلیل، نهضتی علیه جراحی بینی شکل گرفت و پس از آن جراحی‌های صورت بیشتر برای حفظ ظاهر فرد و عملکرد آن انجام شد. به گزارش ایران اکونومیست، جراحی زیبایی روی بینی، گونه و لب بسیار شایع شده است و افراد تمایل دارند لب‌های برجسته، گونه‌های بزرگ و بینی عروسکی داشته باشند. او افزود: اگر ساختار بینی زیاد تغییر کند و جراح از نسج بینی بخش زیادی را بردارد و بینی بیش از اندازه کوچک شود، شاید یک تا دو سال پس از جراحی مشکلی پیش نیاید اما در آینده به دلیل تنگی دریچه بینی و در پی آن گرفتگی شدید بینی، فرد در تنفس دچار مشکل می‌شود. 50 درصد مقاومت راه هوایی از بینی صورت می‌گیرد و درواقع نیمی از عمل تنفس از طریق این عضو انجام می‌پذیرد و کوچک شدن اندازه بینی مشکلات زیادی را برای فرد به همراه دارد.
