اقتصاد ایران روزهای پرالتهابی را سپری میکند، در چند ماه گذشته با خروج آمریکا از برجام و اعمال تحریمهای خصمانه، برخی از کشورها به بهانه تحریمهای امریکا مراودت اقتصادی با ایران را به حداقل رسانده یا به طور کامل قطع کردهاند. در آخرین نمونه، کشورهای کره جنوبی و افغانستان به جمع تحریم کنندگان محصولات و کالاهای ایرانی پیوستند.
به گزارش جوان کره جنوبی که از بزرگترین مشتریان آسیایی نفت ایران است اعلام نمود واردات نفت خود از ایران را به طور کامل قطع کرده است. سئول در حالی خرید نفت از ایران را به صفر رساند که تا ماه گذشته روزانه ۱۹۴ هزار بشکه نفت از این کشور دریافت میکرد. واردات معیانات گازی کره از ایران نیز در ماه گذشته به صفر رسید. این اتفاق در حالی رخ داد که مقامات کره جنوبی پیشتر اعلام کرده بودند برای حفظ مراودات نفتی خود با ایران و کسب مصونیت با آمریکا مذاکره خواهند کرد، اما گویی تاثیر عمیق آمریکا بر این کشور آسیایی درنهایت اثر خود را گذاشته است.
بعد از کره جنوبی، افغانستان نیز روز گذشته واردات کالاهای صنعتی ایران را ممنوع کرد. دولت افغانستان در راستای تحریمهای امریکا، طی بخشنامهای، ورود کالاهای صنعتی همچون فولاد، سیمان، آهنآلات، میلگرد و کاشی و سرامیک از ایران را ممنوع کرد. علی شریعتی عضو اتاق بازرگانی ایران هم این خبر را تأیید کرد و گفت: دولت افغانستان در راستای تحریمهای امریکا ورود برخی کالاهای صنعتی همچون فولاد، سیمان، آهن آلات و میلگرد از ایران را ممنوع کرد.
دونالد ترامپ، رئیسجمهور آمریکا در تاریخ ۸ میبه طور یکجانبه آمریکا را از توافق برجام خارج و فرمانی را برای بازگرداندن تحریمها علیه ایران پس از دورههای زمانی ۹۰ و ۱۸۰ روزه امضا کرد. بخشی از این تحریمها اوایل ماه میلادی گذشته به اجرا درآمد، در حالی که سایر تحریمها به خصوص تحریمهای نفتی پس از چهارم نوامبر اجرا خواهد شد. با این وجود، اما کره جنوبی زودتر از تاریخ اعلامی به پیشواز تحریمهای آمریکا رفت. این درحالیست که دو مشتری بزرگ نفت ایران، یعنی چین و هند، برخلاف رویکرد کره جنوبی، همچنان در مقابل تهدیدات ترامپ برای قطع کامل واردات نفت از ایران مقاومت کردهاند.
دو کشور کره جنوبی و افغانستان بیشترین توافق نامههای تجاری را تا کنون با ایران داشتهاند و برای کشوری نظیر کره جنوبی روابط اقتصادی با ایران از اهمیت زیادی برخورد است، درواقع اقدام عجیب این دوکشور، بیش از آنکه لطمهای بر پیکر اقتصاد کشورمان وارد کند بیشتر ضربهای است بر اقتصاد درونی خودشان. ازهمین رو با دکتر ابراهیم رزاقی، استاد دانشگاه تهران و کارشناس مسائل اقتصادی، پیرامون نحوه مواجه ایران با کشورهایی نظیر کره جنوبی و افغانستان به گفتگو پرداختیم.
اولین قدم؛ تحرک دولت و دیپلماسی فعال
دکتر رزاقی در ابتدای گفتگو با «جوان آنلاین» با بیان اینکه مشکل اصلی وضعیت کنونی، مدیریت اقتصادی دولت است گفت: مگر مقامات دولتی از سیاستهای ترامپ بی خبر بودهاند که حالا با سوال "چه کنیم" مواجه شدهاند؟! آنها باید از ماهها قبل خودشان را برای این روزها آماده میکردند. مسئولین دولتی از شرایط پیش آمده مطلع بودهاند، اما دراین زمینه کم کاری و کاهلی به خرج دادند و موضوع را جدی نگرفتند. باید در همان زمان اعلام بازگشت تحریمها، با به کارگیری دیپلماسی فعال، مقابل تحرکات آمریکا میایستادیم.
لزوم تحریم محصولات کره جنوبی
رزاقی معتقد است درقبال رفتار نسنجیده کشورهایی نظیر کره جنوبی و افغانستان، لازم است تصمیمی انقلابی و سختگیرانه اتخاذ شود. او در توضیح تصمیمات انقلابی میگوید: همین دو کشوری که امروز واردات کالا از ایران را ممنوع کردهاند نبض اقتصادی کشورشان دست ایران است. حالا که آنها به تبعیت از سیاستهای خصمانه امریکا درصدد هستند ایران را در تنگنای اقتصادی قرار دهند ما نیز باید در اقدامی متقابلانه واردات محصولات این کشورها به خصوص کالاهای کره جنوبی را ممنوع اعلام کنیم و از مردم نیز بخواهیم با همراهی، از خرید کالاهای ساخت کره جنوبی اجتناب کنند.
پرهیز از اقدامات منفعلانه
رزاقی با بیان اینکه کره جنوبی میخواهد در مقابل ترامپ خوش رقصی کند اظهار داشت: ما نباید در قبال اقدام آنها منفعلانه حرکت کنیم. آمریکا تمام تلاشش را هم به کار گیرد نخواهد توانست تولید نقت ایران را به زیر یک میلیون بشکه برساند؛ بنابراین مسئولان جمهوری اسلامی باید با اتخاذ تصمیمات انقلابی، درس خوبی به کره جنوبی و دیگر کشورهایی که با آمریکا همراه شدهاند بدهند.
رزاقی در پایان با تاکید براین موضوع که هنوز دیر نشده و میتوان با یک مدیریت انقلابی مقابل سیاستهای خصمانه آمریکا در جنگ اقتصادی پیروز شد اظهار داشت: لازمه اول برون رفت از اوضاع کنونی، تغییر سیاستهای اقتصادی دولت است، سیاست سرمایه داری که از دولت سازندگی به اجرا گذاشته شد و تاکنون ادامه دارد باعث مشکلات عدیدهای شده که امروز با آن مواجهیم و لازم است دولت در جهت بازبینی این سیاستها اقدام عاجل کند. همچنین تقویت تولید داخلی توسط پول ملی کشور و مقابله جدی با مفسدان و میدان دادن به نیروهای کاردان انقلابی از دیگر مولفههایی است که برای عبور از گردنه سخت اقتصادی باید لحاظ نمود.
تحریم محصولات کرهای کمک به تولید داخلی
بهرحال پرسش این است که آیا بهتر نیست ما نیز هرچه زودتر در پاسخ به تصمیمات آمریکا علیه اقتصاد کشورمان، خرید کالاهای کشورهایی که ما را تحریم کردهاند، مانند کالاهای کره جنوبی را تحریم کنیم؟ کالاهایی که از کشور کره جنوبی وارد میشوند بعضاً در داخل کشور نیز تولید میشوند و تحریم خرید این نوع کالاها قطعاً هیچ تاثیری بر زندگی روزمره ما نخواهد گذاشت و اتفاقاً با این تصمیم گامی هم در حمایت از تولید کالای داخلی بر خواهیم داشت.