بحث حضور و فعالیت کشتی‌های صیادی چین در خلیج فارس و دریای عمان چند ماهی است که به بحثی داغ در محافل رسانه‌ای تبدیل شده است برخی مدعی بودند ماهیگیران چینی دریای عمان را شخم می‌زنند، اما مسئولان می‌گویند کشتی‌های چینی «تحت اجاره اشخاص و شرکت‌های ایرانی هستند» و با مجوز قانونی از سازمان شیلات ایران همچون سایر کشور‌های همسایه از این ذخایر صید می‌کنند.
به گزارش ایرنا با پیگیری‌های خبرنگار ما از بخش اطلاع رسانی وزارت امور خارجه چین، مقامات این مرکز اعلام کردند کشتی‌های چینی در آب‌های ایران حضور ندارند و به دنبال ارسال درخواست مکتوب خبرنگار ایرنا، وزارت امور خارجه چین بیانیه‌ای منتشر و برای دفتر ایرنا در پکن ارسال کرد.
وزارت امور خارجه چین با انتشار این بیانیه نسبت به فعالیت صیادان و کشتی‌های چینی در آب‌های ایران اظهار بی اطلاعی کرد و تاکید نمود چین کشوری مسئول در امور شیلات است و هرگز اقدامات غیرقانونی در این زمینه را برنمی تابد.
در بیانیه وزارت امور خارجه چین آمده است: پکن هرگز اجازه نمی‌دهد فعالیت‌های غیرقانونی شیلات و ماهیگیری در آب‌های دیگر کشورها از جمله ایران صورت گیرد و با آن برخورد می‌کند.
این بیانیه با اشاره به اینکه پکن تلاش زیادی کرده است تا هر اقدام غیرمسئولانه‌ای را متوقف کند، تصریح می‌کند چین به سختی برای تقویت دانش ماهیگیران خود تلاش می‌کند.
این بیانیه ادامه می‌دهد: چین دوره‌های آموزشی مدیریتی برای ماهیگیران در نظر گرفته است و به آن‌ها آموزش می‌دهد تا با قوانین دیگر کشورها آشنا شده و مقررات را مراعات کرده و شیلات و ماهیگیری قانونی داشته باشند.
وزارت امور خارجه چین ابراز امیدواری می‌کند که کشور‌های دیگر نیز حقوق و منافع مشروع و امنیت ماهیگیران را تامین کنند و مورد حراست قرار دهند.
در این بیانیه تاکید شده است که چین از ارتباط و همکاری با کشور‌های ذی ربط برای برقراری نظم شیلات در فرایند عادی استقبال می‌کند.
** سازمان شیلات چین: در آب‌های ایران حضور نداریم
خبرنگار ما این موضوع را از مسئولان وزارت کشاورزی چین هم پیگیری کرد که بخش اطلاع رسانی این وزارت نیز ضمن انکار هرگونه قرارداد رسمی برای صید ماهی توسط چین در آب‌های ایران، موضوع را به اداره شیلات و ماهیگیری چین ارجاع داد.
مقامات اداره کل امور بین الملل سازمان شیلات و ماهیگیری چین نیز با قراردادی میان شیلات ایران و چین در این مورد اعلام کردند: قراردادی برای حضور در آب‌های ایران نداریم.
یکی از مقامات سازمان شیلات چین در واکنش به سئوالی مبنی بر اینکه گزارش‌های رسانه‌ای نشان می‌دهد که کشتی‌های چینی بدون رعایت استاندارد‌های جهانی و با استفاده از کشتی‌های ترال، اقدام به صیادی در آب‌های ایران می‌کنند، ضمن رد فعالیت چینی‌ها در آب‌های ایران می‌گوید: اگر چنین است چرا پلیس دریایی ایران این صیادان را دستگیر، دادگاهی و جریمه نمی‌کند.
وی می‌افزاید: شیلات چین با خیلی از کشورها، قرارداد صید ماهی دارند و هر بار که صیادان چینی دچار تخلفی شده اند، پلیس دریایی این کشورها، کشتی‌های آن‌ها را توقیف و صیادان را جریمه سنگین کرده است پیشنهاد می‌کنم اگر صیادان هر کشوری حتی چین در آب‌های ایران حضور دارند و دچار تخلفی شده اند با آن‌ها به صورت قانونی برخورد شود.
این مقام سازمان شیلات چین در پاسخ به این سئوال که آیا امکان حضور کشتی‌ها و شرکت‌های خصوصی ماهیگیری چینی در آب‌های جنوب ایران وجود دارد، تصریح می‌کند: به صورت رسمی ما چنین قراردادی نداریم، اما از حضور کشتی‌های خصوصی و یا صیادان چینی که ممکن است با پیمانکاران و شرکت‌های خصوصی ایرانی همکاری داشته باشند اطلاعی ندارم.
** داستان حضور کشتی‌های چینی چیست؟
اما آنطور که مقامات ایرانی تاکید کرده اند کشتی‌های چینی که مشغول صید (فانوس ماهیان) در آب‌های داخلی هستند، در تملک و یا اجاره مالکان ایرانی بوده و مجوز‌های آن‌ها ایرانی است و هیچ ربطی به چین ندارد.
لنج‌های ایرانی توانایی صید در عمق ۲۰۰ متری آب‌های خلیج فارس را ندارد، به همین خاطر کشتی‌های چینی برای صید به اجاره و یا به تملک ایرانی‌ها در آمده است.
یک کارشناس امور شیلات نیز در چین می‌گوید: بخش خصوصی چین و یا کشتی‌های پیشرفته این کشور در خیلی از نقاط جهان حضور دارند.
'لی یوان' تصریح کرد: این کشتی‌ها با پیمانکاران کشور‌های مختلف همکاری دارند و ماهی صید می‌کنند و ممکن است در هر کشوری وجود داشته باشند.
آنطور که شواهد نشان می‌دهد کشتی‌های چینی در آب‌های ایران حضور دارند و ماهیگیری می‌کنند، اما این کشتی‌ها متعلق به شرکت‌ها و بخش خصوصی چین است که به درخواست شرکت‌های خصوصی ایرانی حضور پیدا کرده اند.
** اظهارات مقامات سازمان شیلات ایران
رئیس سازمان شیلات ایران نیز در تازه‌ترین اظهارات خود اعلام کرد این سازمان هیچ نوع قراردادی با سایر کشورها از جمله چین برای صید فانوس ماهیان ندارد و همه مجوز‌ها برای شرکت‌های ایرانی صادر شده است.
«حسن صالحی» اظهار کرده بود حضور هر نوع شناور صیادی کشور‌های دیگر در آب‌های ایران و قرارداد آن‌ها با سازمان شیلات ایران را تکذیب می‌کنم.
وی با یادآوری اینکه صید فانوس ماهیان از سال ۱۳۹۵ آغاز شده است، گفت: شناور‌های مخصوص برای صیادی در عمق ۲۰۰ متری، با پرچم
ایران در خلیج فارس حضور دارند و هیچ شناور خارجی برای بهره برداری در آب‌های فراساحلی کشورمان نیست.
معاون وزیر جهاد کشاورزی تصریح کرد: مجوز صید به شرکت‌های ایرانی داده شده است و هیچ مجوزی تاکنون به شرکت‌های خارجی نداده و نمی‌دهیم.
صالحی اظهار داشت: ممکن است شرکت‌های ایرانی شناور‌های خود را از کره، چین، تایلند، ژاپن و یا کشور‌های اروپایی خریداری یا اجاره بلندمدت کرده باشند.
وی به تردد شناور‌های باری نیز اشاره کرد و گفت: ممکن است برخی شناور‌های باری به تجهیزات صید مجهز و در آب‌های فراساحلی برداشت کنند.
صالحی اضافه کرد: اکنون حدود ۲۲۰۰ نیرو در این شناور‌ها اشتغال به کار دارند که بخشی از این پرسنل خارجی اند، زیرا ایران دانش فنی و تکنولوژی استفاده از این شناور‌ها را ندارد.
معاون وزیر جهاد کشاورزی در عین حال گفت که سازمان شیلات در تلاش است در یک برنامه پنج ساله و از طریق آموزش نیروی انسانی در استان هرمزگان، نیرو‌های ایرانی را جایگزین نیرو‌های متخصص خارجی کند.
رئیس سازمان شیلات ایران تصریح کرد: صید فانوس ماهیان در عمق ۲۰۰ متری آب‌های عمان فراساحلی است و هیچ تلاقی با صید لنج‌ها و قایق‌های سنتی ایران ندارد.
آنچه مسلم است این است که چینی‌ها هیچ قرارداد رسمی برای صید ماهی با ایران ندارند، اما آنطور که مقامات شیلات ایران هم تایید کرده اند ممکن است صیادان چینی روی کشتی‌های ایرانی کار کنند و یا شرکت‌های ایرانی، کشتی‌های چینی‌ها را اجاره کرده باشند و کشتی‌های چینی در تملک شرکت‌های ایرانی باشند.
