پایگاه اینترنتی نشنال اینترست در گزارشی به قلم لایل گلدستاین نوشت: قطعاً این روزها برای کسانی که مدرن سازی نظامی چین را زیر نظر دارند، روزهای جالبی است. ایده هایی که زمانی دور از دسترس تلقی می شدند، همچون ناو هواپیمابر یا موشک های بالستیک ضد کشتی چین اکنون عادی به نظر می رسند. سازه های جدید و توانمندتر چین، از کشتی تفریحی Type 055 گرفته تا یک بمب افکن دوربرد نسل بعدی، به طور قطع دهه های آینده در توازن قدرت در غرب اقیانوس آرام تاثیرگذار خواهند بود. به علاوه، به نظر می رسد چین هر چند ماه یک بار موشک جدیدی با توانمندی های مؤثرتر عرضه می کند.
به گزارش صدا و سیما، چین در سلسله مقاله هایی که در اینجا ذکر شده، تلاش کرده است تمرکز خود را بر تحولات و پیشرفت ها در زمینه (تجهیزات) زیردریایی معطوف کند، چرا که این یک زمینه رقابت راهبردی است که برتری رقابتی آمریکا در آن، تضمین شده تر از همه به نظر می رسد. با توجه به این فرضیه، مقاله 23 ژوئیه روزنامه انگلیسی زبان ساوث چاینا مورنینگ پست احتمالاً جنجال برانگیز خواهد بود. این روزنامه در مقاله خود که ظاهراً بر مبنای مصاحبه با رئیس تجهیزات فناوری دریایی "مؤسسه اتوماسیون شنیانگ" چین است، مدعی شد نیروی دریایی این کشور هم اکنون مشغول ساخت "مجموعه ای از زیردریایی های بدون سرنشین بسیار بزرگ" است.
ساوث چاینا مورنینگ پست در این مقاله از واژه "زیردریایی های رباتیک" استفاده کرده است که نشان می دهد این زیردریایی ها بسیار بزرگتر از زیردریایی های بدون سرنشینی هستند که بسیاری از کشورها، از جمله چین، روی تولید آن کار کرده است. از جمله ماموریت هایی که زیردریایی های بدون سرنشین جدید چین در آن مشارکت خواهند کرد عبارتند از ".. ماموریت های شناسایی... مین گذاری... (و) حتی حملات انتحاری علیه کشتی های دشمن." به موجب این مقاله، زیردریایی های مزبور قادر به ایجاد کمین برای کشتی های دشمن در "مسیرهای راهبردی باریک" است. این زیردریایی ها می توانند با "زیردریایی هایی سرنشین دار به عنوان یک طعمه برای تحریک و شناسایی موقعیت دشمن همکاری کنند. آنها در صورت لزوم می توانند خود را به یک هدف بسیار ارزشمند بکوبند (و آن را منهدم کنند)." علاوه بر این، این زیردریایی های "عظیم" قادر به دریافت دستورالعمل از مراکز کنترل زمینی خواهند بود، و در زمان عملیاتی شدن در اوایل دهه 2020، "کار خود را با ماموریت های نسبتاً ساده آغاز خواهند کرد." از جمله جالب ترین بخش های این مقاله، این جملات مبهم است: "انرژی این زیردریایی ها از طریق موتورهای دیزلی-برقی یا دیگر منابع انرژی تامین می شود که ماهها عملیات مستمر آنها را تضمین می کند."
شاید اتفاقی نباشد که این مقاله در پی ماهها گزارش های مفصل مطبوعات دفاعی چین درباره زیردریایی بدون سرنشین و بزرگ Status-6، ساخت روسیه - که با انرژی هسته ای کار می کند و ظاهراً مسلح به یک کلاهک هسته ای بزرگ است- منتشر شد. منظور از بیان این مطلب این نیست که برنامه های چین و روسیه ارتباط مستقیم با یکدیگر دارند. در واقع، بیشتر به نظر می رسد تفاوت های آشکاری -دست کم در بخش هایی- از اهداف آنها وجود دارد. با این همه، مقاله چینی درباره زیردریایی Status-6 روسیه شاید به پی بردن به جنبه های آتی برنامه زیردریایی های رباتیک چین کمک کند.
مجله نیروی دریایی چین موسوم به "نیروی دریایی امروز" در مقاله ای کوتاه در شماره ژانویه 2018 خود، زیردریایی Status-6 روسیه را سلاح "روز رستاخیز" توصیف کرد. یک مجله دیگر نیروی دریایی چین موسوم به "کشتی های تجاری و نیروی دریایی" در نسخه ماه مارس خود، نمایی کلی از این زیردریایی ساخت روسیه برای خوانندگان چینی خود ترسیم کرد. در این طرح، علاوه بر اشاره به برد فوق العاده (ده هزار کیلومتر)، سرعت (100 گره دریایی) و عمق (ده هزار متر) که این زیردریایی قادر به حرکت در آن است، تصریح شد که این زیردریایی حامل کلاهک هسته ای با قدرت انفجاری است که دو برابر قدرت انفجاری بمب هیدروژنی تزار Tsar است. انفجار تزار بزرگترین انفجار هسته ای است که تاکنون بشر شاهد بوده است. این مجله علاوه بر ارزیابی مفصل درباره تشعشعاتی که استفاده از این سلاح به همراه خواهد داشت، پیش بینی کرد این زیردریایی مسلح به کلاهک هسته ای برای ایجاد "سونامی 500 متری" طراحی شده است که اهداف ساحلی، از جمله شهرهای ساحلی را از بین خواهد برد. مقاله ای که ماه ژوئیه در گلوبال تایمز منتشر شد نیز بسیار نگران کننده است. این مقاله حاوی نمودارهایی به زبان روسی است که حاکی از قابلیت زیردریایی Status-6 برای هدف قرار دادن مؤثر کشتی های سطحی مانند اهداف ساحلی است، و در نتیجه سلاحی قدرتمند و نابودگر برای ناوهای هواپیمابر محسوب می شود.
با این همه، رسانه های دفاعی چین سال 2018 شروع به نوشتن مقالات و گزارش ها درباره این سامانه تسلیحاتی منحصر به فرد روسیه نکردند. بلکه در "گزارش دفاعی چین" در اواخر سال 2015 تحلیل نسبتاً مفصلی در این باره منتشر شد. یک گزارش ویژه تر در این باره نیز، پائیز 2016 (در نسخه شماره 209) مجله "سلاح" چین منتشر شد. در آن گزارش، تصویر کاملی از روند تولید و توسعه اژدر هسته ای T-5 Soviet به همراه نمودارهای مفصلی از نتایج آزمایش و تفاوت بین آزمایش های مختلفی ارائه شد که پائیز 1957 در جزیره نووایا زملیا انجام شده بود. آن مقاله ویژه شاید حاکی از این باشد که چین تولید و توسعه تسلیحات هسته ای تاکتیکی نیروی دریایی روسیه، به ویژه اژدرها را با دقت زیاد بررسی می کند.
