به بهانه هفته هنر انقلاب اسلامی سراغ جوانی رفتیم که هنرش را صرف ارزش‌های انقلاب اسلامی و دفاع مقدس می‌کند، هنرمند ۳۱ ساله‌ای که چهره آسمانی شهدا را روی بوم می‌آورد و این تابلوهای نقاشی را به خانواده شهدا هدیه می‌دهد. مرتضی شهریاری دانشجوی کارشناسی ارشد دین و رسانه است و نقاشی را از ۱۵ سالگی با گذراندن دوره کنته و پاستل آغاز کرده و چند سال بعد به سمت نقاشی دیجیتال گرایش پیدا کرده است. با او درباره انگیزه‌ها و خاطراتش در این راه صحبت کرده‌ایم.
به گزارش فارس مرتضی می‌گوید جمله‌ای که از یکی از شهدای مدافع حرم شنیده، جرقه‌ای برای آغاز کارش به عنوان نقاش چهره شهدا بوده است. «حدود سال ۹۴ در یک فیلم مستند، جمله‌ای از شهید مدافع حرم هادی ذوالفقاری شنیدم که ایشان می‌گفت چون من چهره‌ام زشت است، فکر نمی‌کنم کسی باشد که پوسترم را طراحی کند.» از آن موقع تا به امروز، او تا به حال ۴۰ پرتره از شهدای مدافع حرم کشیده، البته برنامه‌ریزی خاصی نداشته و کاملاً دلی پیش رفته. «تلاش کردم بیشتر از شهدای گمنام مدافع حرم آغاز کنم و شهدایی که فرزند دارند، چرا که آنها الان بیشتر نیاز به محبت دارند. گاهی خانواده‌های شهدا به صفحه اینستاگرام من به نشانی @shahriyari_art مراجعه می‌کنند و درخواست می‌دهند که چهره شهیدشان را بکشم. شهدای مشهورتر مانند شهید دهقان و شهید بیضایی هم که طرفداران زیادی دارند، گاهی از من خواسته می‌شود چهره‌شان را متفاوت بکشم.»
کار مرتضی شهریاری در کشیدن چهره شهدای مدافع حرم خلاصه نمی‌شود و نقاشی‌های زیادی هم از شهدای دفاع مقدس کشیده است. «همین چند روز پیش پیامی دریافت کردم که مادر یکی از شهدای دفاع مقدس می‌گوید تصویر درستی از شهید ندارم، خوابش را هم نمی‌بینم و فکر می‌کنم شهید با من قهر کرده. یک عکس سیاه و سفید از این شهید به من دادند تا چهره‌اش را رنگی نقاشی کنم. یا یکی دیگر از شهدای دفاع مقدس فقط یک عکس داشت که در روستا جلوی دسته عزاداری از آن عکس استفاده می‌کردند، درخواست داشتند که با استفاده از آن عکس، چهره را طراحی کنم.»
استفاده از ابزارهای دیجیتال برای نقاشی
شهریاری آثارش را به صورت دیجیتال خلق می‌کند. «نقاشی‌ها را دیجیتال می‌کشم که متریال آن به صورت مجازی است. یعنی فرض کنید رنگ روغن، پاستل، آبرنگ و... به صورت مجازی وجود دارد و بسته به نوع چهره شهید، یکی را انتخاب می‌کنم.» این نقاش جوان می‌گوید نقاشی دیجیتال همان زحمت نقاشی سنتی را دارد و اینطور نیست که کار با فتوشاپ و... انجام شود. «در این نوع نقاشی، قلم دیجیتال همان قلم مو و مانیتور همان بوم نقاشی است. مراحلی که در نقاشی سنتی طی می‌شد، حالا با متریال مجازی انجام می‌شود. امروز در دنیا استقبال از نقاشی دیجیتال بسیار بالا رفته و دیگر نمایشگاه نقاشی در فضای مجازی برپا می‌شود.»
نقاشی دیجیتال امکان انتشار بهتری هم دارد و می‌توان از ظرفیت شبکه‌های اجتماعی استفاده کرد. البته به جز فضای مجازی، نقاشی‌های مرتضی شهریاری در حوزه هنری نیز به نمایش در آمده است. «نخستین نمایشگاه نقاشی شهدای مدافع حرم اسفند ماه سال ۹۶ به مدت یک ماه به پیشنهاد من و با استقبال سایر هنرمندان در سالن ابوالفضل عالی حوزه هنری تهران برگزار شد. در این نمایشگاه تعدادی از خانواده شهدا هم حضور داشتند و آقای مسعود شجاعی طباطبایی مدیر هنرهای تجسمی حوزه هنری همکاری خیلی خوبی کردند. ۱۰۰ پرتره از شهدای مدافع حرم به نمایش در آمد و روز افتتاحیه حال و هوای عجیبی داشت. یکی از کارکنان آنجا می‌گفت برای اولین بار است که من می‌بینم یک نمایشگاه تا این حد شلوغ است و بازدیدکننده دارد.» این هنرمند جوان از نهادهای انقلابی انتظار دارد او را حمایت کنند تا بتواند آثارش را به خوبی به نمایش بگذارد.
ماجرای اهدای تابلوی نقاشی حاج احمد متوسلیان
او از واکنش خانواده شهدا به نقاشی‌هایش خاطرات زیادی دارد. «خدا توفیق داده خواهر و مادر حاج احمد متوسلیان در همسایگی ما زندگی می‌کنند. اواخر سال گذشته نقاشی حاج احمد آقا را کشیدم و روز اول عید آن را به مادر ایشان تقدیم کردم. وقتی نقاشی را دیدند، خیلی برایشان جالب بود، به خصوص که سال‌هاست چشم‌انتظار ایشان هستند. خواهرشان هم می‌گفتند این نقاشی را خوب از آب در آوردی، چون یک شکستگی روی بینی‌شان هست که در نقاشی شما نشان داده شده.»
خانواده شهدای مدافع حرم نیز ارتباط خاصی با تابلوهای نقاشی مرتضی برقرار می‌کنند. «بازخوردهای بی‌نظیری دارم. مثلاً فرزند شهید مدافع حرم حسین عطری موقع ناهار خوردن لیوان آب را به تابلوی نقاشی پدرش تعارف می‌کند. یا خواهرزاده‌های شهید حسین معز غلامی با تابلوی شهید صحبت می‌کنند. جنس هنر لطیف است و به همین خاطر خانواده‌ها مستقیماً با این آثار ارتباط می‌گیرند.» این هنرمند ارزشی برای نقاشی‌هایی که از شهدای مدافع حرم می‌کشد، هیچ پولی نمی‌گیرد و گاهی برای مواد مصرفی مانند شاسی بانی پیدا می‌کند. «ممکن است یک سفارشی بیاید و انجام دهم، ولی هدفم از این کار بحث مالی نیست، چون خودم را مدیون این شهدا می‌دانم. از لحاظ اقتصادی وابسته به این کار نیستم و در معاونت فرهنگی مترو کار می‌کنم.»
حمایت‌ها کافی نیست
مرتضی می‌گوید در عرصه هنر مقاومت، حمایت مسئولان کافی نیست. «حتی شهید آوینی به عنوان سید شهیدان اهل قلم کسی است که حماسه دفاع مقدس را به نسل‌های مختلف نشان داد و اگر کارهای ایشان نبود، مستند جامع و کاملی از دفاع مقدس نداشتیم، ولی متاسفانه به ایشان هم به اندازه کافی بها داده نمی‌شود.» او معتقد است مسئولان فرهنگی باید هزینه کنند که هنرمند فعال در هنر انقلاب، دغدغه معیشت نداشته باشد. «کار نقاشی دیجیتال ابزار مخصوص به خودش را می‌طلبد، مثلا رایانه‌ای که با آن کار می‌کنم، بعد از مدتی کارایی لازم را ندارد و باید برای به‌روز کردن آن هزینه کنم. ما بیشترین انگیزه را در اینستاگرام و فضاهای دیگر از خود خانواده شهدای مدافع حرم می‌گیریم.»
با وجود سختی‌های راه، او قصد دارد فعلا به این کار ادامه دهد و به این نکته اشاره می‌کند که باب شهادت هنوز بسته نشده است. «تا هر موقع توفیق داشته باشم، این کار را انجام می‌دهم و همه انرژی‌ام را برای شهدا می‌گذارم. یکی از انگیزه‌های مهم من صحبت حضرت آقاست که فرمودند جوانانی که کار خودجوش فرهنگی می‌کنند، این را محکم ادامه دهند.»
