صراط: دندان عقل در سنین ۱۷ تا ۲۰ سال رشد میکند البته در دخترها زودتر از پسرها دندان عقل رشد میکند.
دندان عقل با سایز های مختلف با سایر دندان ها تفاوت داشته و در بسیاری از موارد این دندان ها برای انسان مشکل آفرین شده لذا دانستن نکات زیر در مورد دندان های عقل میتواند سودمند باشد
۱- همیشه جوانه های دندان های عقل تشکیل نشده و لذا این دندان ها در بعضی افراد وجود نداشته و غایب هستند غایب بودن دندان های عقل دلایل مختلفی میتواند داشته باشد که یکی از آن ها ارث می باشد.
۲- رویش دندانهای عقل معمولا با مشکلاتی همراه بوده که از ان جمله دردهای مبهم و گاهی شدید که د رافراد مختلف متفاوت است . همچنین تورم و اماس لثه اطراف دندان عقل در حال بیرون
آمدن و گاهی درد و خونریزی از این ناحیه. یک نوع عارضه لثه هنگام رویش دندان عقل ممکن است به وجود آید که از نظر علمی به نام پری کورونیت نامیده میشود. که عارضه ای دردناک می باشد که نیاز به درمانهای دارویی و گاهی جراحی پیدا میکند.
۳- دندان های عقل همیشه بطور طبیعی و مستقیم رویش پیدا نمیکنند بلکه در بسیاری از موارد در مسیر رویش خود به سمت دندان مجاور کج شده و دندان عقل بطور افقی در استخوان فک خوابیده و قادر به رویش نبوده و لذا به صورت نهفته در فک باقی می ماند . بسیاری از مردم از وجود دندانهای عقل اثر یک رادیوگرافی از فکین به دلایل دیگری به وجود این دندان ها پی برده میشود. در مورد این که آیا دندان عقل نهفته را باید کشید یا به نظرات متفاوت هستند، بعضی معتقدند باقی مانده این دندان ها میتواند زمینه بروز تومورهای خاصی از جمله آوملوبلاستوما را ایجاد کنند. ثابت شده است که دندان های عقل پایین بیشتر دچار نهفتگی می شوند.
۴- بسیاری از دندان عقل پس از رویش با دندان های جلویی خود به درستی جفت نشده و لذا جویدن غذا را نقشی ندارند.
۵- دندان های های عقل به دلیل نداشتن یک شکل طبیعی مشخص مانند بسیاری از دندان های دیگر و قرار گرفتن در انتهای فکین و تمیز نشدن ان ها هنگام مسواک زدن بسیار آسیب پذیر بوده و معمولا زودتر از سایر دندان ها پوسیده میشوند و باید بهکشیدن دندان عقل ممجر شوند.
۶- ترمیم و پرکردن دندان های عقل کار دشواری است و کشیدن آن ها نیز از دیگر دندان ها دشوارتر می باشد .
عفونت این دندان ها به راحتی در فضاهای صوتی و فکی پخش شده و میتواند برای بیمار خطرآفرین و مشکل ساز باشد.
۷- توصیه میشود هریک تعضای خانواده از ۲۰ سالگی با مراجعه به دندانپزشکی و در صورت لزوم گرفتن یک عکس، وضعیت دندان عقل خود را مشخص نموده و در صورت داشتن دندان عقل تکلیف نگهداری و یا خراج شدن آنها را مشخص نمایند.
کشیدن دندان عقل یکی از جراحی های شایعی است که می تواند برای هر کسی در هر دوره ای از زندگی پیش بیاید. جدا از سؤالی که اغلب درباره لزوم کشیدن دندان عقل پیش می آید، جراحی کشیدن دندان عقل با وجود ساده به نظر رسیدنش تاکنون باعث مرگ تعدادی از افراد شده است. دلایل مرگ بر اثر این جراحی در برخی مواقع نامشخص مانده است مانند مورد آخری که برای مارک لپینسکی پیش آمد.
خانواده مارک هیچ وقت فکر نمی کردند پسر جوان و ۲۵ ساله خود را فقط به دلیل کشیدن دندان عقل از دست بدهند. با وجود آنکه دوستان مارک با خبر شنیدن جراحی دندان عقل مارک، روزهای سختی را برایش پیش بینی می کردند، حتی فکرش را هم نمی کردند این جراحی به مرگ دوست شان بینجامد؛ کاری که ۵ میلیون آمریکایی در سال آن را انجام می دهند و یک عمل فوق العاده ساده است. پزشکان دلیل مرگ مارک را هنوز مشخص نکرده اند اما فرضیه هایی در این مورد وجود دارد.
داستان چه بود؟
مارک لپینسکی، جوان ۲۵ ساله برای جراحی دندان عقلش اقدام کرد. با اینکه مارک ترسی از کشیدن دندان نداشت اما در یکی از شبکه های اجتماعی نسبت به درد و سختی این کار ابراز ناراحتی کرد. دوست مارک هم در جواب برایش نوشت:«کشیدن دندان عقل خیلی سخته و باید یه چند روزی رو درد بکشی!» مارک هم در جواب نوشت:«از دلداری ات ممنونم!» بالاخره او به دندانپزشک مراجعه کرد اما حین جراحی اتفاق غیرمنتظره ای برایش افتاد. او حین جراحی به شدت به سرفه افتاد طوری که پزشک تصمیم گرفت برایش داروی قوی پروپوفول تجویز کند. اما حال مارک رو به وخامت گذاشت، طوری که پزشک مجبور به انتقال مارک به بیمارستان شد؛ جایی که مارک بعد از ۳ روز جان سپرد.
چه اتفاقی افتاد؟
چیزی که بسیار تکان دهنده به نظر می رسید این بود که مارک مرد سالم و سرحالی بود و حتی سیگار هم نمی کشید، ولی حالا طی عملیات معمول کشیدن دندان عقل جان خود را از دست داده بود. خانواده مارک معتقدند مردن کسی بر اثر کشیدن دندان امکان ندارد. باتوجه به گزارش های رسیده وقتی مارک به سرفه افتاد و به او دارو دادند، دچار قطع تنفس شد، به همین دلیل گروه متخصص به سرعت وارد عمل شد و عملیات احیا را شروع کردند. حین عملیات احیا آنها ۲ عدد گازاستریل جراحی را در راه هوایی مارک پیدا و سعی کردند با برداشتن آنها راه هوایی را باز کرده و لوله تنفسی برایش بگذارند. اما در نهایت تمام تلاش تیم پزشکی به نتیجه نرسید و بعد از ۳ روز مارک در بیمارستان جان سپرد.
علت چه بود؟
بعد از این اتفاق پزشکان از خانواده مارک درباره وضعیت سلامت او و دارو هایی که احیانا استفاده می کرد، سؤال کردند. دندانپزشک مارک توضیح زیادی درباره کل ماجرا نداد اما وکیلش درصدد دفاع از او برآمد و گفت:«این پزشک همیشه بالاترین سطح مراقبت های جراحی دهان را برای بیمارانش درنظر می گیرد. با این حال دنیای جراحی های امروز بدون خطر نیست. بعد از آنکه حال مارک رو به وخامت گذاشت اقدامات احیا انجام شده است. هرچند تمام پروتکل های استاندارد مورد بررسی قرار گرفته، دلیل وخامت شرایط این بیمار ناشناخته است.» پزشکی قانونی لس آنجلس قرار است جسد مارک را کالبدشکافی کند تا به علت مرگ پی ببرد.
اتفاقی که تکرار شده
متاسفانه مرگ بر اثر جراحی های دهان و دندان بی سابقه نیست. در اوایل سال ۲۰۱۱ دختری ۱۷ ساله به دلیل کمبود اکسیژن و حمله قلبی ناشی از آن به کما رفت و بعد از ۱۰ روز بستری بودن در بیمارستان درگذشت. جنی اولنیک برای یک جراحی ساده دندان عقل به کلینیک رفته بود.
والدین او می گویند تنها نیم ساعت بعد از رسیدن او به دندانپزشکی با آنها تماس گرفته و خواسته شده سریعا به بیمارستان بروند. اوایل سال ۲۰۱۲، ۳ بیمار دیگر بین سنین ۱۴ تا ۲۱ سال در گرجستان بین ۱۶ تا ۷۲ ساعت بعد از کشیدن دندان عقل شان جان باختند. در آن زمان هم یکی از پزشکان اعلام کرد عفونت یکی از علل مرگ و میر بعد از اقدامات دندانپزشکی است. عفونت بعد از جراحی می تواند گسترده شده و با تورم یا آسیب مغزی منجر به مرگ شود. سایر علل بالقوه مرگبار واکنش به بیهوشی، ورود خون به ریه ها و خفگی، واکنش به داروهای تجویز شده و باکتری های موجود در دهان است که وارد جریان خون می شود.
جراحی دندان عقل
به طور کلی درمان های دندانپزشکی برای بیشتر بیماران با درجاتی از استرس همراه است و این استرس معمولا هنگام جراحی به ویژه جراحی دندان عقل دوچندان می شود. جراحی دندان عقل اگر نه دشوار ترین دست کم یکی از سخت ترین انواع جراحی های حفره دهان محسوب می شود که در برخی موارد به خصوص درمورد دندان های عقل نهفته می تواند به چالشی نفسگیر برای دندانپزشک و بیمار بدل شود. جراحی دندان های عقل گاهی از یک خارج کردن ساده ۱۵-۱۰ دقیقه ای تا یک جراحی وسیع و سنگین ۲ ساعته تغییر می کند و همین غیرقابل پیش بینی بودن شرایط بر دشواری این قبیل جراحی ها می افزاید.
وقتی عقل بیمارستانی می شود
گرچه باوجود همه این دشواری ها عمده جراحی های دندان عقل (حتی دندان های نهفته) در مطب دندانپزشکی و با بی حسی موضعی انجام می شوند اما شرایطی هم هست که در آن دندانپزشک تصمیم می گیرد دندان عقل را در شرایط بیمارستانی جراحی کند. این شرایط معمولا نهفتگی عمیق یا نزدیکی دندان عقل به ساختارهای حیاتی فک یا عدم همکاری مناسب از طرف بیمار یا ابتلا او به برخی بیماری هاست که نیازمند مراقبتی مضاعف هنگام جراحی است. در این حالت بیمار تحت آرام بخشی و بی حسی دچار حالتی نزدیک به خواب شده یا بنا بر صلاحدید دندانپزشک به طور کامل بیهوش می شود.
کمی دقت در آمار بیمارانی که تاکنون در سراسر دنیا هنگام یا بعد از جراحی دندان عقل فوت کرده اند، نشان می دهد عمده این بیماران در شرایط بیمارستانی تحت جراحی قرار گرفته اند و بنا بر اظهارنظر پزشکان اصلی ترین علت فوت آنها عوارض ناشی از داروهای آرام بخشی یا بیهوشی بوده است. عوامل دیگری مانند عفونت بعد از جراحی (که در هر جراحی در هر نقطه ای از بدن ممکن است رخ دهد) یا خونریزی شدید به ندرت باعث از بین رفتن بیماران شده است.
چه بلایی سر مایک آمده؟
درمورد بیماری که اخیرا در ایالات متحده فوت کرده، مقادیر بیش از حد داروهای آرام بخشی و تجویز داروی بیهوشی اصلی ترین علت مرگ او بوده نه عوارض ناشی از جراحی دندان عقل. به عبارت دیگر خود جراحی دندان عقل صدمه ای وارد نکرده است. جراحی دندان عقل هم می تواند با عوارضی همراه باشد. موارد شایعی مانند تورم و درد بعد از عمل تا آسیب به اعصاب حسی زبان یا فک یا خونریزی و عفونت شدید طیف وسیع این عوارض را تشکیل می دهند. با این حال تقریبا می توان با اطمینان گفت اگر این جراحی در شرایط استاندارد و به طور صحیح انجام شود احتمال بروز همین عوارض نزدیک به صفر خواهد بود.
منبع:نمناک
