«آيا شما هم به خاطر كوتاه قد بودن احساس كوچكي مي‌كنيد و حس مي‌كنيد افراد بلند قد به چشم حقارت به شما نگاه مي‌كنند؟»
يا اينكه شما قد بلند و اندام متناسبي داريد؟ اگر جزو دسته دوم يعني افراد خوش قد و بالا هستيد اين گزارش به درد شما نمي‌خورد اما اگر شما نيز از مشتريان شبكه‌هاي ماهواره‌اي باشيد يا هر از گاهي به صفحات اينترنتي سري بزنيد بدون شك مشابه جملات وسوسه‌انگيزي كه در بالا ذكر شد را شنيده‌ايد و حتي ممكن است در مغناطيس القايي اينگونه حرف‌ها، شما هم به نوعي احساس كمبود و كوچكي را آن هم فقط به دليل اينكه قد شما كمي از ديگران كوتاه‌تر است تجربه كرده باشيد. آن وقت يك وسوسه به سراغتان خواهد آمد؛ وسوسه اينكه شما هم از راه‌حل‌هاي ساده بي‌دردسر و صد البته بدون جراحي، عوارض و ارزان قيمتي كه چنين تبليغاتي براي بلند قد شدن پيشنهاد مي‌كنند، استفاده كنيد و با اين افزايش قد كامياب و موفق شويد! اما بنا به تأكيد پزشكان و متخصصان امر، آنچه در اين تبليغات عنوان مي‌شود، ادعاي كذبي بيش نيست كه گاهي حتي مي‌تواند سلامت و زيبايي شما را تا پايان عمر در چنبره ناميمون خود از ميان ببرد.
همه چيز فداي مقاصد اقتصادي
مدتي است كه در كنار انواع و اقسام تبليغات مؤسسات زيبايي و انواع و روش‌هاي معقول و غيرمعقول لاغري و چاقي و اكسيرهاي جواني پوست از مجاري غيرقابل تأييدي مانند ماهواره‌ها و فضاي مجازي، اين بار تبليغات انواع و اقسام داروها و دستگاه‌ها و حتي دمپايي و كفش مخصوص براي افزايش قد را شاهد هستيم.
اين آگهي‌هاي صرفاً تجاري با تأكيد بر اينكه موفقيت و اعتماد به نفس افراد تنها در گرو زيبايي‌هاي ظاهري نظير قد بلند و اندام متناسب و چهره زيباست، مي‌كوشند تا فرهنگ و ارزش‌هاي جاري و ساري در جامعه سنتي و معناگرايي مانند ايران را استحاله كنند و در سايه اين تغيير ذائقه فرهنگي- اجتماعي اهداف اقتصادي و تجاري خود را پياده‌سازي نمايند.
بگذريم از اينكه روش‌ها و داروها و دستگاه‌هاي ادعا شده از سوي اين مؤسسات هيچ يك مبناي علمي ندارد و همواره پزشكان و كارشناسان درباره خطرات مصرف چنين روش‌هايي براي دستيابي به آنچه اين آگهي‌هاي تجاري بدون مجوز ادعا مي‌كنند، همواره هشدارهاي جدي داده و مي‌دهند.
ادعاي پيروزي بر ژنتيك!
شايد فلسفه ابتدايي آگهي‌ها آگاهي بخشيدن به مخاطب و جامعه هدف باشد؛ موضوعي كه در اكثر آگهي‌ها فراموش مي‌شود و صاحبان صنايع تجاري مي‌كوشند تا به هر وسيله ممكن محصولاتشان را به فروش و دريافت سود بيشتر نزديك كنند اما وقتي دروغ و تقلب در كار باشد ديگر هيچ تعهدي وجود ندارد و اين منافع مادي است كه بر وجدان حكومت مي‌كند، درست چيزي كه در تبليغات ماهواره‌اي اتفاق مي‌افتد. بنا به تأكيد اين آگهي‌هاي تجاري، بلند قد شدن آنقدر‌ها هم كار سخت و غيرممكني نيست و شما خيلي ساده و آسان‌تر از آنچه تصور كنيد در مدت كوتاهي قد بلند خواهيد شد!
مطابق با اين تبليغات اغواكننده و فقط با استفاده از داروهايي كه ادعا مي‌شود به هيچ وجه هورموني نيستند، دستگاه‌هاي شبيه‌ساز حركات ورزشي يا حتي كفش و دمپايي‌هايي كه مي‌تواند به راحتي در جدال با ژنتيك و نوع تغذيه شما پيروز شده و افزايش قدي بين ۸ تا ۱۲ و حتي ۳۵ سانتيمتر را برايتان به ارمغان آورد و با اين افزايش قد بدون شك درهاي خوشبختي و موفقيت به رويتان گشوده خواهد شد!
انواع و اقسام محصولات افزايش قد
تبليغات ماهواره‌اي و اينترنتي كه گاهي در قالب هرزنامه‌ها سر از صندوق پست الكترونيك شما درمي‌آورد براي افزايش قد چند راهكار را پيش روي شما قرار مي‌دهند تا بتوانند مشترياني با هر سن و سال و توان مالي براي خودشان شكار كنند.
برخي از اين آگهي‌ها تبليغ كفش و دمپايي هستند، البته نه كفش‌ها و صندل‌هاي عادي كه شما استفاده مي‌كنيد. دمپايي‌هاي معجزه‌گري كه نه يك سانت و دو سانت بلكه ۸ تا ۱۰ سانتيمتر به قدتان اضافه مي‌كنند، كاري كه بي‌ترديد غول چراغ جادو هم نمي‌تواند از پس آن بربيايد. اين دمپايي‌ها هم به گفته عرضه‌كنندگانشان اصل و تقلبي دارند و مطابق معمول نوع چيني آنها ارزان‌تر است. براي خريد اين كالا نمي‌توانيد به مغازه‌هاي معمول فروش وسايل ورزشي مراجعه كنيد و بايد از طريق شماره تلفن‌هاي اعتباري كه تنها راه ارتباط شما با فروشندگان و توزيع‌كنندگان محصول است، كالاي موردنظر خود را سفارش داده و با پيك آن را تحويل بگيريد. مشاور تلفني يكي از اين مراكز در پاسخ به خبرنگار «جوان» از افزايش قد حداقل ۴- ۵ و حداكثر ۱۰ سانتيمتري با استفاده از اين دمپايي‌هاي محرك افزايش قد سخن مي‌گويد. وي در پاسخ به اين سؤال كه چه كنيم تا افزايش قد حداكثري نصيب‌مان شود؟ مي‌گويد: «براي سنين زير۲۰ سال حداكثر جوابدهي را داريم. به اضافه اينكه شما اگر علاوه بر استفاده از صندل! حركات كششي انجام داده و كلسيم مصرف كنيد بيشترين افزايش قدي را خواهيد داشت.» قيمت نوع برزيلي اين دمپايي ۴۸ هزار تومان و قيمت نوع چيني آن ۳۵ هزار تومان است آن هم به همراه پيك رايگان. البته اين مبلغ را بايد به شماره حسابي كه در اختيارتان قرار مي‌گيرد بريزيد و با پيامك شماره فيش پرداختي به يكي از همان تلفن‌هاي اعتباري در انتظار تحويل كالاي خود باشيد. البته اين بازار نيز باانصاف و بي‌انصاف دارد و قيمت‌هاي توزيع‌كنندگان مختلف متفاوت است. همچنان كه افزايش قد ادعا شده از ۵ تا ۱۵ سانتيمتر است. يعني فردي ۱۵۰ سانتيمتري فقط با پوشيدن روزي يك ربع اين دمپايي ۱۶۵ سانتيمتري مي‌شود! دستگاه‌هاي ديگري نيز براي افزايش قد تبليغ مي‌شود؛ دستگاه‌هايي كه گاهي به اندازه پوشيدن يك دمپايي بي‌خطر نيستند.
داروهايي كه كاملاً طبيعي شما را قد بلند مي‌كند!
اما گروه ديگر اين بلند قد كننده‌ها داروها و قرص‌هايي هستند كه بنا به ادعاي تبليغات كاملاً طبيعي‌اند و هيچ گونه هورموني در ساخت آنها به كار نرفته است. بنا به ادعاي مطرح شده در اين تبليغات بعضي از انواع اين قرص‌ها كاملاً گياهي‌اند و تركيبات به كار رفته در آنها به جز مواد معدني و تركيبات گياهي مفيد هيچ چيز ديگري نيست و مي‌توانند سبب ۱۵ تا ۳۵ سانتيمتر افزايش قد شوند!
در تبليغات اين داروها براي انحراف ذهن مخاطب دليل نداشتن مجوز وزارت بهداشت اين محصولات، تحريم ايران و نداشتن نمايندگي كمپاني مزبور در داخل كشور عنوان مي‌شود.
در تبليغات ماهواره‌اي اين كپسول‌هاي معجزه‌گر چندين نفر با قرار گرفتن در جلوي دوربين از معجزه باور نكردني اين دارو و قد بلند شدنشان سخن مي‌گويند. چهره و حالات اين افراد قبل از مصرف دارو نهايت يأس و نااميدي، ضعف اعتماد به نفس و شكست را در ذهن شما تداعي مي‌كند اما پس از مصرف دارو و افزايش قدي كه يك سانت و دو سانت نيست و براساس اين لاف بزرگ تبليغاتي تا ۳۵ سانتيمتر مي‌رسد يك چهره شاد، با اعتماد به نفسي وصف‌نشدني و يك انسان موفق با زندگي ايده‌آل پيش‌رويتان مجسم مي‌شود. طبيعتاً مخاطبان چنين تبليغاتي جوانان هستند اما برخي از اين داروها براي مسن‌تر‌ها نيز تور پهن كرده و موضوع پيشگيري از پوكي استخوان را در افراد مسن مطرح مي‌كنند. البته براي قد بلند شدن با اين قرص‌ها بايد هزينه بيشتري بپردازيد؛ هزينه‌اي حدود ۹۰ هزار تومان كه اگر بيشتر خريد كنيد تخفيف هم مي‌گيريد. البته اين هزينه فقط براي دريافت يك دوره مصرف قرص افزايش قد است و هزينه‌اي كه براي از دست دادن سلامتي خود مي‌پردازيد به مراتب بيشتر خواهد بود. داروهاي تبليغ شده در ماهواره‌ها فاقد مجوزهاي بهداشتي‌اند و به صورت قاچاقي وارد مي‌شوند. تلفن‌هاي اعتباري سفارش كالا نيز براي آن است كه خطر رديابي اين محصولات دروغين مرتفع شود. به بيان ديگر گاهي دروغ‌ها آنقدر بزرگند كه باورپذير مي‌شوند و شبكه‌هاي ماهواره‌اي با تكيه بر ضريب نفوذ بالا و خلأ نظارت كافي به صيد مخاطبان عاشق زيبايي و جلب توجه اقدام مي‌كنند.
بسته شدن صفحه رشد؛ پايان رشد قد براي هميشه
اين نكته بارها و بارها از سوي پزشكان و متخصصان به مردم و به ويژه جوانان تأكيد شده است كه افزايش قد جز در موارد خاص و براي درمان برخي بيماري‌ها از هيچ طريق ديگري امكانپذير و مورد تأييد نيست. جراحي‌هاي افزايش قد نيز به هيچ وجه جنبه زيبايي ندارد در مواردي با صلاحديد پزشك و براي درمان به كار گرفته مي‌شود. دكتر ذبيح‌الله حسن‌زاده ارتوپد و عضو هيئت علمي دانشگاه بقيه‌الله(عج) نيز در گفت‌وگو با «جوان» مصرف خودسرانه چنين داروهايي را رد مي‌كند. به گفته وي، اين داروها در سنين خاص؛ سنين قبل از بلوغ و قبل از بسته شدن صفحه رشد در برخي افراد با تأييد پزشك كاربرد دارد اما عملاً بعد از بسته شدن صفحه رشد اين داروها به جاي تقويت اثرات نرمال و فيزيولوژي، اثرات مخرب دارد.
وي اثرات مضر بسياري را براي اين داروها برمي‌شمرد. يكي از ملموس‌ترين اين عوارض رشد عرضي استخوان‌هاست. (بيماري آكرومگالي) در اين بيماري كه بر اثر افزايش سطح هورمون رشد پس از دوران بلوغ و بسته شدن صفحه رشد اتفاق مي‌افتد، استخوان‌ها به جاي رشد طولي دچار بد شكلي و رشد عرضي مي‌شوند. به باور اين پزشك ارتوپد در عين حال اغلب موارد اثرات اين داروها غيرقابل پيش‌بيني است. بنا به تأكيد دكتر حسن‌زاده داروهاي افزايش قد تبليغي به هيچ عنوان طبيعي نيستند و در فرمول خود تركيبات هورموني دارند و در واقع دامي تبليغاتي‌اند كه برخي افراد شكار اين تبليغات شده و عوارضي را تجربه مي‌كنند كه غيرقابل برگشت است. بد شكلي استخوان، تغييرات رشدي، رشد مو يا بعضي دخالت‌ها در ارگونومي فرد منتج به رشد نامتناسب مي‌شود كه اغلب با عوارض روحي رواني همراه است. به بيان ديگر از آنجايي كه اين داروها هورموني هستند روي ساير هورمون‌هاي ترشح شده در بدن تأثير مي‌گذارند و باعث افزايش يا كاهش ترشح ساير هورمون‌ها سبب اختلالات كلي در سطح بدن مي‌شوند.
دكتر حسن‌زاده مصرف داروهاي محرك رشد قدي را در موارد خاص آن هم در سنين خيلي پايين و با تجويز پزشك جايز مي‌داند. به طور مثال در مواردي كه غدد داخلي فرد مشكل دارد يا در افرادي كه هايپوتيروئيد هستند يا غدد رشدشان مشكل دارد، البته در سنين پايين مي‌توان داروهاي هورموني مناسب تجويز كرد اما در سنين بالا تجويز و مصرف چنين داروهايي مشكل‌ساز خواهد بود. دكتر حسن‌زاده ادعاي اين تبليغات درباره طبيعي، بدون عوارض جانبي و غيرهورموني بودن داروهاي افزايش قد را رد مي‌كند و ارزيابي‌اش از اين غلو و هجمه تبليغاتي، دستيابي به سود و فروش بيشتر است.
توقف رشد قدي پشت چراغ قرمز سن و سال
در برخي از تبليغات داروها يا دستگاه‌هاي افزايش قد شرايط سني مطرح مي‌شود اما در برخي از اين تبليغات هيچ محدوديتي از نظر سن و سال براي افراد قائل نمي‌شوند تا بدين وسيله مشتريان بيشتري براي تجارت خود دست و پا كنند اما شايد اين سؤال براي شما هم پيش بيايد كه تا چه سن و سالي به شكل علمي و زير نظر پزشك افزايش قد امكانپذير خواهد بود؟
دكتر حسن‌زاده سن مشخصي را اعلام نمي‌كند اما كاربرد چنين داروهايي را قبل از بسته شدن صفحه رشد مي‌داند. بنا به تأكيد اين جراح استخوان از آنجايي كه فيزيولوژي افراد متفاوت است نتيجه درمان كوتاهي قد در مواردي كه به اين درمان نياز هست نيز بر حسب اين فيزيولوژي، براي افراد مختلف متفاوت خواهد بود. اين پزشك ارتوپد با تأكيد دوباره بر اينكه درمان‌هاي افزايش قد تنها براي مواردي ضروري از نظر پزشكان جايز است اين درمان را تحت نظر تيم پزشكي مركب از متخصص غدد داخلي و ارتوپدي عنوان مي‌كند.
اين متخصص ارتوپد وسايل افزايش قد، نظير دمپايي‌ها را نيز كاملاً رد و بار ديگر بر جنبه تبليغاتي و تجاري چنين وسايلي تأكيد مي‌نمايد.
ورزش و تغذيه، ياوران ژنتيك در بلندي قد
بسكتباليست‌ها و واليباليست‌ها معمولاً از بلند قد‌ترين افراد جامعه‌اند و هميشه اين سؤال وجود دارد كه آيا اين ورزش‌ها افراد را قد بلند مي‌كند يا افراد قد بلند قادرند واليباليست يا بسكتباليست شوند؟
دكتر حسن‌زاده اما درپاسخ به اين سؤال كه آيا برخي ورزش‌ها در افزايش قد تأثيري دارد يا خير؟ پاسخ مي‌دهد: در برنامه‌هاي تمريني ورزش‌هايي مانند رشته‌هاي واليبال، بسكتبال يا رشته‌هاي ديگري كه با كشش‌هاي طولي عضلات و استخوان‌ها همراه هستند معمولاً درصد ناچيزي در رشد قدي تأثيرگذارند. وي قد افراد را يك عنصر مولتي فاكتوريال مي‌داند كه علاوه بر عامل مهم وراثت از ورزش و تغذيه نيز تأثير مي‌پذيرد. مشكلات عصبي، عروقي و عفونت؛ ارمغان اعمال زيبايي افزايش قد
در مقابل بنا به تأكيد اين پزشك افرادي كه براي زيبايي اقدام به افزايش قد مي‌كنند، اغلب با مشكلات و عوارض جبران‌ناپذيري مواجه مي‌شوند. اين ارتوپد به دستگاه‌هاي پزشكي «اليزارف» براي انجام عمل افزايش قد اشاره مي‌كند. دستگاه‌هايي كه در روشي علمي اما براي افرادي كه به شكل بيماري‌زايي قدشان كوتاه است كاربرد دارد اما بازهم در سنين خاص كاربرد مي‌توان از آنها بهره برد. بنا به تأكيد وي در اينگونه موارد و با به كار‌گيري دستگاه‌هاي ارتوپدي خاص امكان افزايش چند سانتي قد وجود دارد اما در اين پروسه ملاك درمان است و زيبايي هيچ جايگاهي ندارد.
به گفته اين جراح ارتوپد معمولاً افرادي كه براي زيبايي تحت جراحي‌هاي افزايش قد قرار مي‌گيرند با مشكلات عصبي، عروقي و عفونت مواجه مي‌شوند كه اين مشكلات غيرقابل پيش‌بيني بوده و رفع آنها نيز امري پيچيده است. اين متخصص به هيچ عنوان هيچ كدام از روش‌هاي افزايش قد را براي افراد عادي توصيه نمي‌كند. به گفته وي رشد قدي افراد مطابق يك جدولي قابل پيش‌بيني است و پزشكان مي‌توانند حدس بزنند طي مدت باقي مانده از سن رشد، قد فرد چقدر خواهد شد. با چنين جدولي پزشك مي‌تواند پيش‌بيني كند كه چند سال از سن رشد فرد باقي مانده و آيا صفحه رشد وي بسته شده يا نه و آيا در صورت كوتاهي بيمارگونه قد، امكان درمان وجود دارد يا خير؟ حسن‌زاده تأكيد دارد، مسائل محيطي استفاده از لبنيات و تمرين‌هاي ورزشي پيش از بسته شدن صفحه رشد مي‌تواند در بلند قد شدن تأثيرگذار باشد. دكتر حسن‌زاده رشد قدي را به عنوان يك عمل فيزيولوژي در تمام دنيا معرفي مي‌كند كه بنيانگذار آن يك دانشمند روسي به نام اليزارف است. در اين روش حتي امكان افزايش قد ۲۰ سانتيمتري هم وجود دارد اما اين روش براي موارد خاصي مانند قطع شدن انگشت يك فرد يا درمان بيماري‌ها كاربرد دارد و افراد تحت درمان با اين روش علمي نيز عوارض جانبي نظير، فلج عصب عفونت مغز استخوان كج شدن را بايد تحمل كنند. اينها را بگذاريد كنار اين نكته كه حتي فردي كه با تأييد پزشك تحت عمل جراحي افزايش قد قرار مي‌گيرد بايد مدت‌ها از زندگي طبيعي خود خارج شود و در مواردي چنين عوارضي را هم تحمل كند.
تير بي‌تدبيري مسئولان در قلب جامعه
ماهواره‌ها و شبكه‌هاي فارسي زبان روز به روز افزايش مي‌يابند تا نه فقط فرهنگ و ارزش‌هاي فرهنگي‌مان را به تاراج ببرند بلكه از طريق ايجاد شبكه‌هاي تله شاپينگ و تبليغات اغواكننده‌اي كه بيشتر از همه نسل جوان ما را نشانه رفته است، اين بار سلامتي جسم‌مان را نيز تهديد كنند. موضوع تبليغات كالاهاي مختلف و به ويژه كالاهاي سلامت ناسالم ديگر به يك هجمه تبديل شده است. هجمه‌اي به گستردگي بيش از ۳۲ كانال ماهواره‌اي فارسي زبان! و همين دغدغه موضوع جلسه مشترك وزارت ارشاد، وزارت بهداشت و كميسيون بهداشت مجلس بود؛ جلسه‌اي كه حدود يك هفته هم از آن نمي‌گذرد اما حاصل جلسه سه ضلع مثلث تأثيرگذار در امر سلامت و تبليغات، تنها قطع تلفن‌هاي اعلام شده از سوي مراكز توزيع اين محصولات شد! تدبيري كه بدون شك نه فقط هيچ گونه تناسبي با اين تهديد ندارد بلكه مي‌تواند شبكه گسترده قاچاقچيان كالاهاي ماهواره‌اي را بيش از پيش جري سازد و بي‌ترديد تير بي‌تدبيري و انفعال مسئولان قلب جامعه را نشانه خواهد رفت.
يا اينكه شما قد بلند و اندام متناسبي داريد؟ اگر جزو دسته دوم يعني افراد خوش قد و بالا هستيد اين گزارش به درد شما نمي‌خورد اما اگر شما نيز از مشتريان شبكه‌هاي ماهواره‌اي باشيد يا هر از گاهي به صفحات اينترنتي سري بزنيد بدون شك مشابه جملات وسوسه‌انگيزي كه در بالا ذكر شد را شنيده‌ايد و حتي ممكن است در مغناطيس القايي اينگونه حرف‌ها، شما هم به نوعي احساس كمبود و كوچكي را آن هم فقط به دليل اينكه قد شما كمي از ديگران كوتاه‌تر است تجربه كرده باشيد. آن وقت يك وسوسه به سراغتان خواهد آمد؛ وسوسه اينكه شما هم از راه‌حل‌هاي ساده بي‌دردسر و صد البته بدون جراحي، عوارض و ارزان قيمتي كه چنين تبليغاتي براي بلند قد شدن پيشنهاد مي‌كنند، استفاده كنيد و با اين افزايش قد كامياب و موفق شويد! اما بنا به تأكيد پزشكان و متخصصان امر، آنچه در اين تبليغات عنوان مي‌شود، ادعاي كذبي بيش نيست كه گاهي حتي مي‌تواند سلامت و زيبايي شما را تا پايان عمر در چنبره ناميمون خود از ميان ببرد.
همه چيز فداي مقاصد اقتصادي
مدتي است كه در كنار انواع و اقسام تبليغات مؤسسات زيبايي و انواع و روش‌هاي معقول و غيرمعقول لاغري و چاقي و اكسيرهاي جواني پوست از مجاري غيرقابل تأييدي مانند ماهواره‌ها و فضاي مجازي، اين بار تبليغات انواع و اقسام داروها و دستگاه‌ها و حتي دمپايي و كفش مخصوص براي افزايش قد را شاهد هستيم.
اين آگهي‌هاي صرفاً تجاري با تأكيد بر اينكه موفقيت و اعتماد به نفس افراد تنها در گرو زيبايي‌هاي ظاهري نظير قد بلند و اندام متناسب و چهره زيباست، مي‌كوشند تا فرهنگ و ارزش‌هاي جاري و ساري در جامعه سنتي و معناگرايي مانند ايران را استحاله كنند و در سايه اين تغيير ذائقه فرهنگي- اجتماعي اهداف اقتصادي و تجاري خود را پياده‌سازي نمايند.
بگذريم از اينكه روش‌ها و داروها و دستگاه‌هاي ادعا شده از سوي اين مؤسسات هيچ يك مبناي علمي ندارد و همواره پزشكان و كارشناسان درباره خطرات مصرف چنين روش‌هايي براي دستيابي به آنچه اين آگهي‌هاي تجاري بدون مجوز ادعا مي‌كنند، همواره هشدارهاي جدي داده و مي‌دهند.
ادعاي پيروزي بر ژنتيك!
شايد فلسفه ابتدايي آگهي‌ها آگاهي بخشيدن به مخاطب و جامعه هدف باشد؛ موضوعي كه در اكثر آگهي‌ها فراموش مي‌شود و صاحبان صنايع تجاري مي‌كوشند تا به هر وسيله ممكن محصولاتشان را به فروش و دريافت سود بيشتر نزديك كنند اما وقتي دروغ و تقلب در كار باشد ديگر هيچ تعهدي وجود ندارد و اين منافع مادي است كه بر وجدان حكومت مي‌كند، درست چيزي كه در تبليغات ماهواره‌اي اتفاق مي‌افتد. بنا به تأكيد اين آگهي‌هاي تجاري، بلند قد شدن آنقدر‌ها هم كار سخت و غيرممكني نيست و شما خيلي ساده و آسان‌تر از آنچه تصور كنيد در مدت كوتاهي قد بلند خواهيد شد!
مطابق با اين تبليغات اغواكننده و فقط با استفاده از داروهايي كه ادعا مي‌شود به هيچ وجه هورموني نيستند، دستگاه‌هاي شبيه‌ساز حركات ورزشي يا حتي كفش و دمپايي‌هايي كه مي‌تواند به راحتي در جدال با ژنتيك و نوع تغذيه شما پيروز شده و افزايش قدي بين ۸ تا ۱۲ و حتي ۳۵ سانتيمتر را برايتان به ارمغان آورد و با اين افزايش قد بدون شك درهاي خوشبختي و موفقيت به رويتان گشوده خواهد شد!
انواع و اقسام محصولات افزايش قد
تبليغات ماهواره‌اي و اينترنتي كه گاهي در قالب هرزنامه‌ها سر از صندوق پست الكترونيك شما درمي‌آورد براي افزايش قد چند راهكار را پيش روي شما قرار مي‌دهند تا بتوانند مشترياني با هر سن و سال و توان مالي براي خودشان شكار كنند.
برخي از اين آگهي‌ها تبليغ كفش و دمپايي هستند، البته نه كفش‌ها و صندل‌هاي عادي كه شما استفاده مي‌كنيد. دمپايي‌هاي معجزه‌گري كه نه يك سانت و دو سانت بلكه ۸ تا ۱۰ سانتيمتر به قدتان اضافه مي‌كنند، كاري كه بي‌ترديد غول چراغ جادو هم نمي‌تواند از پس آن بربيايد. اين دمپايي‌ها هم به گفته عرضه‌كنندگانشان اصل و تقلبي دارند و مطابق معمول نوع چيني آنها ارزان‌تر است. براي خريد اين كالا نمي‌توانيد به مغازه‌هاي معمول فروش وسايل ورزشي مراجعه كنيد و بايد از طريق شماره تلفن‌هاي اعتباري كه تنها راه ارتباط شما با فروشندگان و توزيع‌كنندگان محصول است، كالاي موردنظر خود را سفارش داده و با پيك آن را تحويل بگيريد. مشاور تلفني يكي از اين مراكز در پاسخ به خبرنگار «جوان» از افزايش قد حداقل ۴- ۵ و حداكثر ۱۰ سانتيمتري با استفاده از اين دمپايي‌هاي محرك افزايش قد سخن مي‌گويد. وي در پاسخ به اين سؤال كه چه كنيم تا افزايش قد حداكثري نصيب‌مان شود؟ مي‌گويد: «براي سنين زير۲۰ سال حداكثر جوابدهي را داريم. به اضافه اينكه شما اگر علاوه بر استفاده از صندل! حركات كششي انجام داده و كلسيم مصرف كنيد بيشترين افزايش قدي را خواهيد داشت.» قيمت نوع برزيلي اين دمپايي ۴۸ هزار تومان و قيمت نوع چيني آن ۳۵ هزار تومان است آن هم به همراه پيك رايگان. البته اين مبلغ را بايد به شماره حسابي كه در اختيارتان قرار مي‌گيرد بريزيد و با پيامك شماره فيش پرداختي به يكي از همان تلفن‌هاي اعتباري در انتظار تحويل كالاي خود باشيد. البته اين بازار نيز باانصاف و بي‌انصاف دارد و قيمت‌هاي توزيع‌كنندگان مختلف متفاوت است. همچنان كه افزايش قد ادعا شده از ۵ تا ۱۵ سانتيمتر است. يعني فردي ۱۵۰ سانتيمتري فقط با پوشيدن روزي يك ربع اين دمپايي ۱۶۵ سانتيمتري مي‌شود! دستگاه‌هاي ديگري نيز براي افزايش قد تبليغ مي‌شود؛ دستگاه‌هايي كه گاهي به اندازه پوشيدن يك دمپايي بي‌خطر نيستند.
داروهايي كه كاملاً طبيعي شما را قد بلند مي‌كند!
اما گروه ديگر اين بلند قد كننده‌ها داروها و قرص‌هايي هستند كه بنا به ادعاي تبليغات كاملاً طبيعي‌اند و هيچ گونه هورموني در ساخت آنها به كار نرفته است. بنا به ادعاي مطرح شده در اين تبليغات بعضي از انواع اين قرص‌ها كاملاً گياهي‌اند و تركيبات به كار رفته در آنها به جز مواد معدني و تركيبات گياهي مفيد هيچ چيز ديگري نيست و مي‌توانند سبب ۱۵ تا ۳۵ سانتيمتر افزايش قد شوند!
در تبليغات اين داروها براي انحراف ذهن مخاطب دليل نداشتن مجوز وزارت بهداشت اين محصولات، تحريم ايران و نداشتن نمايندگي كمپاني مزبور در داخل كشور عنوان مي‌شود.
در تبليغات ماهواره‌اي اين كپسول‌هاي معجزه‌گر چندين نفر با قرار گرفتن در جلوي دوربين از معجزه باور نكردني اين دارو و قد بلند شدنشان سخن مي‌گويند. چهره و حالات اين افراد قبل از مصرف دارو نهايت يأس و نااميدي، ضعف اعتماد به نفس و شكست را در ذهن شما تداعي مي‌كند اما پس از مصرف دارو و افزايش قدي كه يك سانت و دو سانت نيست و براساس اين لاف بزرگ تبليغاتي تا ۳۵ سانتيمتر مي‌رسد يك چهره شاد، با اعتماد به نفسي وصف‌نشدني و يك انسان موفق با زندگي ايده‌آل پيش‌رويتان مجسم مي‌شود. طبيعتاً مخاطبان چنين تبليغاتي جوانان هستند اما برخي از اين داروها براي مسن‌تر‌ها نيز تور پهن كرده و موضوع پيشگيري از پوكي استخوان را در افراد مسن مطرح مي‌كنند. البته براي قد بلند شدن با اين قرص‌ها بايد هزينه بيشتري بپردازيد؛ هزينه‌اي حدود ۹۰ هزار تومان كه اگر بيشتر خريد كنيد تخفيف هم مي‌گيريد. البته اين هزينه فقط براي دريافت يك دوره مصرف قرص افزايش قد است و هزينه‌اي كه براي از دست دادن سلامتي خود مي‌پردازيد به مراتب بيشتر خواهد بود. داروهاي تبليغ شده در ماهواره‌ها فاقد مجوزهاي بهداشتي‌اند و به صورت قاچاقي وارد مي‌شوند. تلفن‌هاي اعتباري سفارش كالا نيز براي آن است كه خطر رديابي اين محصولات دروغين مرتفع شود. به بيان ديگر گاهي دروغ‌ها آنقدر بزرگند كه باورپذير مي‌شوند و شبكه‌هاي ماهواره‌اي با تكيه بر ضريب نفوذ بالا و خلأ نظارت كافي به صيد مخاطبان عاشق زيبايي و جلب توجه اقدام مي‌كنند.
بسته شدن صفحه رشد؛ پايان رشد قد براي هميشه
اين نكته بارها و بارها از سوي پزشكان و متخصصان به مردم و به ويژه جوانان تأكيد شده است كه افزايش قد جز در موارد خاص و براي درمان برخي بيماري‌ها از هيچ طريق ديگري امكانپذير و مورد تأييد نيست. جراحي‌هاي افزايش قد نيز به هيچ وجه جنبه زيبايي ندارد در مواردي با صلاحديد پزشك و براي درمان به كار گرفته مي‌شود. دكتر ذبيح‌الله حسن‌زاده ارتوپد و عضو هيئت علمي دانشگاه بقيه‌الله(عج) نيز در گفت‌وگو با «جوان» مصرف خودسرانه چنين داروهايي را رد مي‌كند. به گفته وي، اين داروها در سنين خاص؛ سنين قبل از بلوغ و قبل از بسته شدن صفحه رشد در برخي افراد با تأييد پزشك كاربرد دارد اما عملاً بعد از بسته شدن صفحه رشد اين داروها به جاي تقويت اثرات نرمال و فيزيولوژي، اثرات مخرب دارد.
وي اثرات مضر بسياري را براي اين داروها برمي‌شمرد. يكي از ملموس‌ترين اين عوارض رشد عرضي استخوان‌هاست. (بيماري آكرومگالي) در اين بيماري كه بر اثر افزايش سطح هورمون رشد پس از دوران بلوغ و بسته شدن صفحه رشد اتفاق مي‌افتد، استخوان‌ها به جاي رشد طولي دچار بد شكلي و رشد عرضي مي‌شوند. به باور اين پزشك ارتوپد در عين حال اغلب موارد اثرات اين داروها غيرقابل پيش‌بيني است. بنا به تأكيد دكتر حسن‌زاده داروهاي افزايش قد تبليغي به هيچ عنوان طبيعي نيستند و در فرمول خود تركيبات هورموني دارند و در واقع دامي تبليغاتي‌اند كه برخي افراد شكار اين تبليغات شده و عوارضي را تجربه مي‌كنند كه غيرقابل برگشت است. بد شكلي استخوان، تغييرات رشدي، رشد مو يا بعضي دخالت‌ها در ارگونومي فرد منتج به رشد نامتناسب مي‌شود كه اغلب با عوارض روحي رواني همراه است. به بيان ديگر از آنجايي كه اين داروها هورموني هستند روي ساير هورمون‌هاي ترشح شده در بدن تأثير مي‌گذارند و باعث افزايش يا كاهش ترشح ساير هورمون‌ها سبب اختلالات كلي در سطح بدن مي‌شوند.
دكتر حسن‌زاده مصرف داروهاي محرك رشد قدي را در موارد خاص آن هم در سنين خيلي پايين و با تجويز پزشك جايز مي‌داند. به طور مثال در مواردي كه غدد داخلي فرد مشكل دارد يا در افرادي كه هايپوتيروئيد هستند يا غدد رشدشان مشكل دارد، البته در سنين پايين مي‌توان داروهاي هورموني مناسب تجويز كرد اما در سنين بالا تجويز و مصرف چنين داروهايي مشكل‌ساز خواهد بود. دكتر حسن‌زاده ادعاي اين تبليغات درباره طبيعي، بدون عوارض جانبي و غيرهورموني بودن داروهاي افزايش قد را رد مي‌كند و ارزيابي‌اش از اين غلو و هجمه تبليغاتي، دستيابي به سود و فروش بيشتر است.
توقف رشد قدي پشت چراغ قرمز سن و سال
در برخي از تبليغات داروها يا دستگاه‌هاي افزايش قد شرايط سني مطرح مي‌شود اما در برخي از اين تبليغات هيچ محدوديتي از نظر سن و سال براي افراد قائل نمي‌شوند تا بدين وسيله مشتريان بيشتري براي تجارت خود دست و پا كنند اما شايد اين سؤال براي شما هم پيش بيايد كه تا چه سن و سالي به شكل علمي و زير نظر پزشك افزايش قد امكانپذير خواهد بود؟
دكتر حسن‌زاده سن مشخصي را اعلام نمي‌كند اما كاربرد چنين داروهايي را قبل از بسته شدن صفحه رشد مي‌داند. بنا به تأكيد اين جراح استخوان از آنجايي كه فيزيولوژي افراد متفاوت است نتيجه درمان كوتاهي قد در مواردي كه به اين درمان نياز هست نيز بر حسب اين فيزيولوژي، براي افراد مختلف متفاوت خواهد بود. اين پزشك ارتوپد با تأكيد دوباره بر اينكه درمان‌هاي افزايش قد تنها براي مواردي ضروري از نظر پزشكان جايز است اين درمان را تحت نظر تيم پزشكي مركب از متخصص غدد داخلي و ارتوپدي عنوان مي‌كند.
اين متخصص ارتوپد وسايل افزايش قد، نظير دمپايي‌ها را نيز كاملاً رد و بار ديگر بر جنبه تبليغاتي و تجاري چنين وسايلي تأكيد مي‌نمايد.
ورزش و تغذيه، ياوران ژنتيك در بلندي قد
بسكتباليست‌ها و واليباليست‌ها معمولاً از بلند قد‌ترين افراد جامعه‌اند و هميشه اين سؤال وجود دارد كه آيا اين ورزش‌ها افراد را قد بلند مي‌كند يا افراد قد بلند قادرند واليباليست يا بسكتباليست شوند؟
دكتر حسن‌زاده اما درپاسخ به اين سؤال كه آيا برخي ورزش‌ها در افزايش قد تأثيري دارد يا خير؟ پاسخ مي‌دهد: در برنامه‌هاي تمريني ورزش‌هايي مانند رشته‌هاي واليبال، بسكتبال يا رشته‌هاي ديگري كه با كشش‌هاي طولي عضلات و استخوان‌ها همراه هستند معمولاً درصد ناچيزي در رشد قدي تأثيرگذارند. وي قد افراد را يك عنصر مولتي فاكتوريال مي‌داند كه علاوه بر عامل مهم وراثت از ورزش و تغذيه نيز تأثير مي‌پذيرد. مشكلات عصبي، عروقي و عفونت؛ ارمغان اعمال زيبايي افزايش قد
در مقابل بنا به تأكيد اين پزشك افرادي كه براي زيبايي اقدام به افزايش قد مي‌كنند، اغلب با مشكلات و عوارض جبران‌ناپذيري مواجه مي‌شوند. اين ارتوپد به دستگاه‌هاي پزشكي «اليزارف» براي انجام عمل افزايش قد اشاره مي‌كند. دستگاه‌هايي كه در روشي علمي اما براي افرادي كه به شكل بيماري‌زايي قدشان كوتاه است كاربرد دارد اما بازهم در سنين خاص كاربرد مي‌توان از آنها بهره برد. بنا به تأكيد وي در اينگونه موارد و با به كار‌گيري دستگاه‌هاي ارتوپدي خاص امكان افزايش چند سانتي قد وجود دارد اما در اين پروسه ملاك درمان است و زيبايي هيچ جايگاهي ندارد.
به گفته اين جراح ارتوپد معمولاً افرادي كه براي زيبايي تحت جراحي‌هاي افزايش قد قرار مي‌گيرند با مشكلات عصبي، عروقي و عفونت مواجه مي‌شوند كه اين مشكلات غيرقابل پيش‌بيني بوده و رفع آنها نيز امري پيچيده است. اين متخصص به هيچ عنوان هيچ كدام از روش‌هاي افزايش قد را براي افراد عادي توصيه نمي‌كند. به گفته وي رشد قدي افراد مطابق يك جدولي قابل پيش‌بيني است و پزشكان مي‌توانند حدس بزنند طي مدت باقي مانده از سن رشد، قد فرد چقدر خواهد شد. با چنين جدولي پزشك مي‌تواند پيش‌بيني كند كه چند سال از سن رشد فرد باقي مانده و آيا صفحه رشد وي بسته شده يا نه و آيا در صورت كوتاهي بيمارگونه قد، امكان درمان وجود دارد يا خير؟ حسن‌زاده تأكيد دارد، مسائل محيطي استفاده از لبنيات و تمرين‌هاي ورزشي پيش از بسته شدن صفحه رشد مي‌تواند در بلند قد شدن تأثيرگذار باشد. دكتر حسن‌زاده رشد قدي را به عنوان يك عمل فيزيولوژي در تمام دنيا معرفي مي‌كند كه بنيانگذار آن يك دانشمند روسي به نام اليزارف است. در اين روش حتي امكان افزايش قد ۲۰ سانتيمتري هم وجود دارد اما اين روش براي موارد خاصي مانند قطع شدن انگشت يك فرد يا درمان بيماري‌ها كاربرد دارد و افراد تحت درمان با اين روش علمي نيز عوارض جانبي نظير، فلج عصب عفونت مغز استخوان كج شدن را بايد تحمل كنند. اينها را بگذاريد كنار اين نكته كه حتي فردي كه با تأييد پزشك تحت عمل جراحي افزايش قد قرار مي‌گيرد بايد مدت‌ها از زندگي طبيعي خود خارج شود و در مواردي چنين عوارضي را هم تحمل كند.
تير بي‌تدبيري مسئولان در قلب جامعه
ماهواره‌ها و شبكه‌هاي فارسي زبان روز به روز افزايش مي‌يابند تا نه فقط فرهنگ و ارزش‌هاي فرهنگي‌مان را به تاراج ببرند بلكه از طريق ايجاد شبكه‌هاي تله شاپينگ و تبليغات اغواكننده‌اي كه بيشتر از همه نسل جوان ما را نشانه رفته است، اين بار سلامتي جسم‌مان را نيز تهديد كنند. موضوع تبليغات كالاهاي مختلف و به ويژه كالاهاي سلامت ناسالم ديگر به يك هجمه تبديل شده است. هجمه‌اي به گستردگي بيش از ۳۲ كانال ماهواره‌اي فارسي زبان! و همين دغدغه موضوع جلسه مشترك وزارت ارشاد، وزارت بهداشت و كميسيون بهداشت مجلس بود؛ جلسه‌اي كه حدود يك هفته هم از آن نمي‌گذرد اما حاصل جلسه سه ضلع مثلث تأثيرگذار در امر سلامت و تبليغات، تنها قطع تلفن‌هاي اعلام شده از سوي مراكز توزيع اين محصولات شد! تدبيري كه بدون شك نه فقط هيچ گونه تناسبي با اين تهديد ندارد بلكه مي‌تواند شبكه گسترده قاچاقچيان كالاهاي ماهواره‌اي را بيش از پيش جري سازد و بي‌ترديد تير بي‌تدبيري و انفعال مسئولان قلب جامعه را نشانه خواهد رفت.
سه ضلع مثلث فريب ماهواره‌ها
وقتي فرد در زندگي خود با كمبود هايي دست و پنجه نرم مي‌كند مي‌كوشد تا اين كمبود‌ها را با چيزهاي جايگزين پر كند و به نوعي جلب توجه نمايد. يك مثل معروف مي‌گويد «كسي كه بيني‌اش را عمل مي‌كند بيني‌اش مشكل ندارد بلكه جهان بيني‌اش مشكل دارد» اين مسئله در كنار كمبود اعتماد به نفس، موجب مي‌شود افراد به سمت زيبايي‌هاي ظاهري كشيده شوند.
فضاي موجود در جامعه نيز مي‌تواند معيارهاي زيبايي افراد را تغيير دهد. به طور مثال وقتي فرد مي‌بيند در جامعه بيني كوچك، قد بلند، يا اندام كشيده و باربي شدن، معيار زيبايي قرار مي‌گيرد، اين چيز غيرقابل انتظاري نيست كه افراد به ويژه جوانان به سمت و سوي معيارهاي اينچنيني گرايش پيدا كنند و صد البته وقتي فرد اعتماد به نفس مناسبي نداشته باشد، بيشتر به سوي چنين معيارهايي گرايش مي‌يابد.
از سوي ديگر بايد توجه داشت كه گرايش افراد به سمت زيبايي‌هاي اين چنيني نشان‌دهنده تغيير سليقه و نگاه كل جامعه است. حاكم شدن چنين فضا و نگاهي به ويژه در سنين پايين يعني نوجوانان و جوانان سبب مي‌شود تا آنها براي جلب توجه و ديده شدن ترجيح دهند زيبا و قد بلند باشند. اگر خانواده و اطرافيان فرد بكوشند تا اعتماد به نفس و عزت نفس نوجوان را تقويت كنند وي نيازي به جلب توجه از راه زيبايي‌هاي ظاهري در خود حس نمي‌كند و بنابراين در هجوم تبليغات وسيع ماهواره‌اي و تأثيرپذيري از گروه هم سال كمتر آسيب مي‌بيند، در غير اين صورت اين نوجوان نيز مي‌كوشد خود به تبعيت از جامعه يعني دوستان و همكلاسي‌ها، زيبايي تعريف شده در جامعه را به نمايش بگذارد. بگذريم از اينكه ماهواره‌ها و برخي سايت‌هاي اينترنتي نيز از فرصت موجود در جامعه استفاده مي‌كنند و براي به دست آوردن سود بيشتر و فروش محصولات تجاري خود، به تبليغات گسترده‌اي دست مي‌زنند.
گاهي اوقات نيز افراد معيار و تعريف مناسبي از سلامت ندارند و تنها در اثر القاي ديگران يا تبليغات تلاش مي‌كنند تا خود را تغيير دهند. از همين رو فردي كه از قد و اندام مناسبي هم برخوردار است ممكن است به دنبال لاغري يا بلند شدن قد خود برود، اما افراد بايد اين نكته را همواره در نظر داشته باشند كه چاقي، لاغري، قد كوتاه و بلند داشتن يا درمان عارضه‌هاي پوست يا ريزش مو تنها در صورت مراجعه حضوري به پزشك امكانپذير است. به بيان ديگر چنين مواردي در حيطه درمان‌ها پزشكي به شمار مي‌آيد اما تبليغات ماهواره‌اي در تلاشند تا مرز درمان را بشكنند و مردم را به مصرف خودسرانه دارو يا درمان از راه‌هاي غيرمنطقي عادت بدهند در حالي كه درمان‌هاي پزشكي از راه دور امكانپذير نيست.
براي قد بلند شدن يا لاغر و چاق شدن بايد به پزشك متخصص مراجعه كرد و اگر قرار است در راستاي سلامتي تغييري داشته باشيم اين تغيير بايد تحت نظر پزشك باشد تا آسيب‌هاي بيشتري در انتظارمان نباشد.
بايد در نظر داشت تصوير ذهني هر انساني از خود، براساس معيارهاي ذهني‌اش شكل مي‌گيرد، بنابراين با تغيير معيارهاي ذهني اين تصوير نيز تغيير مي‌كند اما مي‌توان گفت در اكثر موارد افراد تصوير ذهني مناسبي از خود ندارند، يعني نمي‌دانند چگونه به خود، زيبايي و سلامتي‌شان نگاه درستي داشته باشند. در نتيجه همين نگاه نادرست است كه باعث مي‌شود فرد بخواهد قدش را كه پارامتري ارثي است تغيير دهد در صورتي كه هرگز نمي‌توان با خوردن دارو يا استفاده از يك كفش يا دمپايي بلند قد شد و اين تبليغات غلوهاي دروغين هستند. در كشوري مانند ژاپن اگر متوسط قد افراد افزايش يافته است اين امر حاصل تغذيه مناسب و شير درماني در طول دو نسل متوالي است و قد بلند شدن افراد در مدت يك ماه و دوماه غيرممكن است.
در نهايت اما بايد در نظر داشت روي ديگر سكه قد بلند شدن از راه‌هاي غيرمعقول ادعا شده در تبليغات ماهواره‌اي احساس سرشكستگي و ناكامي است، چراكه روش‌هاي تبليغاتي ادعا شده در تبليغات اگر سلامتي افراد را با مخاطره مواجه نسازد در افزايش قد آنها بي‌تاثير است و نتيجه نگرفتن از آنچه كه فرد به آن اميد بسته است گاهي مي‌تواند سرخوردگي و احساس شكست را برايش به ارمغان آورد. تبليغات، ناآگاهي و كمبود اعتماد به نفس سه ضلع مثلث فريبي است كه گاهي زندگي و سلامت و آينده افراد را تحت‌الشعاع قرار مي‌دهد.
محمد پيروي خامنه
روانشناس و مدرس دانشگاه
وقتي فرد در زندگي خود با كمبود هايي دست و پنجه نرم مي‌كند مي‌كوشد تا اين كمبود‌ها را با چيزهاي جايگزين پر كند و به نوعي جلب توجه نمايد. يك مثل معروف مي‌گويد «كسي كه بيني‌اش را عمل مي‌كند بيني‌اش مشكل ندارد بلكه جهان بيني‌اش مشكل دارد» اين مسئله در كنار كمبود اعتماد به نفس، موجب مي‌شود افراد به سمت زيبايي‌هاي ظاهري كشيده شوند.
فضاي موجود در جامعه نيز مي‌تواند معيارهاي زيبايي افراد را تغيير دهد. به طور مثال وقتي فرد مي‌بيند در جامعه بيني كوچك، قد بلند، يا اندام كشيده و باربي شدن، معيار زيبايي قرار مي‌گيرد، اين چيز غيرقابل انتظاري نيست كه افراد به ويژه جوانان به سمت و سوي معيارهاي اينچنيني گرايش پيدا كنند و صد البته وقتي فرد اعتماد به نفس مناسبي نداشته باشد، بيشتر به سوي چنين معيارهايي گرايش مي‌يابد.
از سوي ديگر بايد توجه داشت كه گرايش افراد به سمت زيبايي‌هاي اين چنيني نشان‌دهنده تغيير سليقه و نگاه كل جامعه است. حاكم شدن چنين فضا و نگاهي به ويژه در سنين پايين يعني نوجوانان و جوانان سبب مي‌شود تا آنها براي جلب توجه و ديده شدن ترجيح دهند زيبا و قد بلند باشند. اگر خانواده و اطرافيان فرد بكوشند تا اعتماد به نفس و عزت نفس نوجوان را تقويت كنند وي نيازي به جلب توجه از راه زيبايي‌هاي ظاهري در خود حس نمي‌كند و بنابراين در هجوم تبليغات وسيع ماهواره‌اي و تأثيرپذيري از گروه هم سال كمتر آسيب مي‌بيند، در غير اين صورت اين نوجوان نيز مي‌كوشد خود به تبعيت از جامعه يعني دوستان و همكلاسي‌ها، زيبايي تعريف شده در جامعه را به نمايش بگذارد. بگذريم از اينكه ماهواره‌ها و برخي سايت‌هاي اينترنتي نيز از فرصت موجود در جامعه استفاده مي‌كنند و براي به دست آوردن سود بيشتر و فروش محصولات تجاري خود، به تبليغات گسترده‌اي دست مي‌زنند.
گاهي اوقات نيز افراد معيار و تعريف مناسبي از سلامت ندارند و تنها در اثر القاي ديگران يا تبليغات تلاش مي‌كنند تا خود را تغيير دهند. از همين رو فردي كه از قد و اندام مناسبي هم برخوردار است ممكن است به دنبال لاغري يا بلند شدن قد خود برود، اما افراد بايد اين نكته را همواره در نظر داشته باشند كه چاقي، لاغري، قد كوتاه و بلند داشتن يا درمان عارضه‌هاي پوست يا ريزش مو تنها در صورت مراجعه حضوري به پزشك امكانپذير است. به بيان ديگر چنين مواردي در حيطه درمان‌ها پزشكي به شمار مي‌آيد اما تبليغات ماهواره‌اي در تلاشند تا مرز درمان را بشكنند و مردم را به مصرف خودسرانه دارو يا درمان از راه‌هاي غيرمنطقي عادت بدهند در حالي كه درمان‌هاي پزشكي از راه دور امكانپذير نيست.
براي قد بلند شدن يا لاغر و چاق شدن بايد به پزشك متخصص مراجعه كرد و اگر قرار است در راستاي سلامتي تغييري داشته باشيم اين تغيير بايد تحت نظر پزشك باشد تا آسيب‌هاي بيشتري در انتظارمان نباشد.
بايد در نظر داشت تصوير ذهني هر انساني از خود، براساس معيارهاي ذهني‌اش شكل مي‌گيرد، بنابراين با تغيير معيارهاي ذهني اين تصوير نيز تغيير مي‌كند اما مي‌توان گفت در اكثر موارد افراد تصوير ذهني مناسبي از خود ندارند، يعني نمي‌دانند چگونه به خود، زيبايي و سلامتي‌شان نگاه درستي داشته باشند. در نتيجه همين نگاه نادرست است كه باعث مي‌شود فرد بخواهد قدش را كه پارامتري ارثي است تغيير دهد در صورتي كه هرگز نمي‌توان با خوردن دارو يا استفاده از يك كفش يا دمپايي بلند قد شد و اين تبليغات غلوهاي دروغين هستند. در كشوري مانند ژاپن اگر متوسط قد افراد افزايش يافته است اين امر حاصل تغذيه مناسب و شير درماني در طول دو نسل متوالي است و قد بلند شدن افراد در مدت يك ماه و دوماه غيرممكن است.
در نهايت اما بايد در نظر داشت روي ديگر سكه قد بلند شدن از راه‌هاي غيرمعقول ادعا شده در تبليغات ماهواره‌اي احساس سرشكستگي و ناكامي است، چراكه روش‌هاي تبليغاتي ادعا شده در تبليغات اگر سلامتي افراد را با مخاطره مواجه نسازد در افزايش قد آنها بي‌تاثير است و نتيجه نگرفتن از آنچه كه فرد به آن اميد بسته است گاهي مي‌تواند سرخوردگي و احساس شكست را برايش به ارمغان آورد. تبليغات، ناآگاهي و كمبود اعتماد به نفس سه ضلع مثلث فريبي است كه گاهي زندگي و سلامت و آينده افراد را تحت‌الشعاع قرار مي‌دهد.
محمد پيروي خامنه
روانشناس و مدرس دانشگاه
