صراط: روسیه پهناورترین کشور جهان است که تاریخی پر فراز و نشیب داشته است. نزدیک بودن فاصله تهران به مسکو (حدود 30: 3 ساعت)، روابط بسیار خوب مابین دو کشور ایران و روسیه، مهمان‌نوازی مردم روس، تغذیه شبیه به ایران، معماری بسیار زیبای مسکو و… دانشجویان فراوانی را سالیانه راهی روسیه می‌کند.
به گزارش سفیران، پس از فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی رشد و تعالی روسیه سرعت فزاینده‌ای یافت و از نظر علمی، اجتماعی و فرهنگی نیز از اکثر کشور‌های اروپایی و حتی در برخی زمینه‌ها از امریکا پیشی گرفت. در تاریخ کوتاهی که روسیه شکل گرفته، نظام انتخاباتی چند حزبی مشابه کشور‌های غربی، در آن ایجاد شده است. اکنون روسیه مرحله نوینی را در سیاست، اقتصاد طی می‌نماید و به سرعت در حال تبدیل شدن به یک کشور مدرن است.
در آستانه سفر پوتین، رییس جمهور روسیه به ایران راهی سفارت روسیه در تهران واقع در خیابان نوفل لوشاتو شدیم و گفتگویی مشروح با لوان جاگاریان که 6 سال به عنوان سفیر کشورش در تهران مشغول به فعالیت است، شدیم.
جاگاریان که مسلط به زبان فارسی و فارغ‌التحصیل رشته روابط بین‌الملل است، پیش از این در کشور‌های فارسی زبان افغانستان و تاجیکستان فعالیت کرده است. این دومین باری است که جاگاریان در تهران حضور دارد، 23 سال پیش نیز به عنوان دبیر اول سفارت روسیه در ایران حضور داشته است.
او که حدود 60 سال دارد، دارای دو فرزند پسر است که پسر دومش در ایران متولد شده بچه تهران است. علاقه بسیاری به فوتبال دارد و معتقد است مثل داروخانه شبانه روزی کار می‌کند. ایران را یکی از فاکتور‌های مهم حفظ ثبات در منطقه می‌داند و خواستار حذف هر چه سریعتر دلار از مبادلات بین دو کشور است.
مشروح گفتگوی «برنامه مستند سفیران» به تهیه‌کنندگی، کارگردانی و اجرای عبدالله عبدی با لوان جاگاریان، سفیر روسیه در ایران به شرح زیر است:
عبدی: از کشورتان روسیه به بینندگان ما بگویید؟
جاگاریان: به ساختمان قدیمی در مرکز پایتخت زیبای جمهوری اسلامی ایران شهر تهران خوش آمدید. روسیه بزرگترین کشور جهان از لحاظ مساحت است و حتی بعد از فروپاشی اتحاد شوروی 26 سال پیش باز هم روسیه بزرگترین کشور جهان است و همزمان می‌شود گفت که روسیه کشور صلح دوستی است که دنبال روابط خوب با همه کشور‌ها است آن چه مربوط به روابط مان با همسایه عزیزمان جمهوری اسلامی ایران در طی سال‌های اخیر روابط ما به اندازه‌ای بهتر شده و الان ما می‌بینیم که در سطوح مختلف در ابعاد مختلف این همکاری‌های متعاقبا مفید خیلی سریع جلو می‌رود که به نفع هر دو ملت و کشور است.
عبدی: آیا قبل از اینکه به عنوان سفیرمنصوب شوید و به ایران به عنوان سفیر تشریف بیاورید، به ایران آمده بودید؟
جاگاریان: بله این دومین ماموریت من در جمهوری اسلامی ایران است. اولین بار 23 سال پیش اینجا آمدم و اقامت داشتم و کار کرده بودم. از سال 1994 الی 1999 و بعد از اتمام اقامت من در ایران دو سال دیگر در وزارت امور خارجه بودم لذا ایران برای من کشوری هست که تا اندازه‌ای می‌شناسم و حالا درست شش سال است که به عنوان سفیر در ایران خدمت می‌کنم. در مجموع 11 سال می‌شود.
عبدی: قبل از اینکه با ایران آشنا شوید چه دید و نگاهی نسبت به کشور ایران داشتید؟
جاگاریان: طبیعتا نگاه ما مثبت بوده، چون خودم متولد تفلیس گرجستان هستم و ارمنی هستم. وقتی که وارد دانشگاه بین المللی دولتی شدم و برای ما چند زبان پیشنهاد کردند که بیاموزم تصمیم گرفتم زبان شیرین فارسی را انتخاب کنم چنانچه بعد از فارغ التحصیلی از دانشگاه من شش سال در افغانستان کار کردم.
عبدی: خیلی خوب فارسی صحبت می‌کنید این علاقه از کجا شکل گرفت که شما به سمت زبان فارسی آمدید؟ چه طور زبان را یاد گرفتید؟
جاگاریان: در مسکو یاد گرفته ام، اما وقتی که در افغانستان کار خود را شروع کردم چه در کابل چه در مزار شریف، چون آنجا زبان اداری یک لهجه دیگری است برایم خیلی مشکل بود. از آنجا که آمدم چه در ماموریت اول چه در ماموریت دوم در صحبت با روزنامه‌ها و تلویزیون و ایرانی‌ها خیلی کمکم کرد. در کل آنچه مربوط به زبان فارسی است زبان مشکلی نیست حداقل اگر بخواهیم با زبان‌های دیگر مقایسه کنیم زبان فارسی آسانتر است.
عبدی: چند فرزند دارید؟
جاگاریان: دو پسردارم.
عبدی: در ایران زندگی می‌کنند؟
جاگاریان: یک پسر ما در سرکنسولگری روسیه کار می‌کند و در آمریکا دیپلمات روس است. پسردوم که در ایران متولد شده بچه تهران است و در حال حاضر زبان فارسی یاد می‌گیرد و سال آینده از دانشگاه دولتی مسکو که من نیز آنجا تحصیل کردم فارغ التحصیل می‌شود. خیلی علاقه‌مند است که در وزارت امور خارجه روسیه در ایران مثل اینجانب کار کند، ولی تا زمانی که من هستم به عنوان سفیر ایشان نمی‌تواند آنجا کار کنند.
عبدی:همسر شما چه طور در ایران مشکلی نداشته است؟
جاگاریان: اصلا.
عبدی:چه طور زندگی می‌کند؟
جاگاریان: بیشتر در مسکو است، ولی گهگاهی می‌آید خیلی خوشحال است و خوشش می‌آید. ما اقوام زیادی داریم اقوام ارمنی ایران که با آن‌ها ارتباط داریم و تا اندازه‌ای زندگی ما را آسانتر می‌کند.
عبدی:در مورد نقاط فرهنگی مشترک بین دو کشور بفرمایید چه نقاط فرهنگی بین جمهوری اسلامی ایران و فدراسیون روسیه است؟
جاگاریان: شما هم اطلاع دارید روسیه کشوری است که نمایندگان ملت‌های زیادی در آنجا زندگی می‌کنند. مسیحی ها، کلیمی‌ها و مسلمان‌ها. در فدراسیون روسیه بیش از 20 میلیون مسلمان داریم که همه دارای حقوق مساوی هستند، در قفقاز شمالی وقتی که از این جمهوری‌ها هیئت‌ها وارد تهران می‌شوند مثلا از جمهوری تاتارستان ما احساس می‌کنیم یک نزدیکی از لحاظ فرهنگی، دینی و زبانی وجود دارد. ما از این واقعیت خیلی خوشحالیم.
عبدی:دید شما در مورد تعاملات بین ایران و روسیه چیست؟
جاگاریان: من به عنوان سفیر فدراسیون روسیه بی نهایت خوشحالم و بی نهایت از همکاری‌های دو جانبه در سطوح و ابعاد مختلف به ویژه در بعد سیاسی راضی هستم. در حال حاضر در آستانه سفر آقای پوتین، رییس جمهور روسیه هستیم. ایشان دو سال پیش از ایران بازدید کردند. آن زمان با مقام معظم رهبری و جناب آقای روحانی رئیس جمهور ایران ملاقات کردند و صحبت‌های گرم و مفیدی بود و امیدوارم و حتی شک و تردیدی ندارم با در نظر داشتن وضع فعلی در این منطقه امسال این سفر خیلی خوب و موثر خواهد بود.
*هیچ تهدید، فشار، حمله و جنگی به نتیجه نمی‌رسد
عبدی:فکر می‌کنید چه اقداماتی باید انجام شود که این تعاملات بین دو کشور گسترده‌تر و بیشتر شود؟
جاگاریان: ما از لحاظ سیاسی مشکلی نداریم. از لحاظ نظامی ما هم نظامی‌های منظم داریم. با تلاش‌های روسیه و ایران توانسته ایم تا اندازه زیاد در مبارزه با ضد تروریسم به پیروزی برسیم؛ و می‌بینیم که طی این مدت آخر با تلاش‌های سه کشور روسیه، ایران و ترکیه به نتایج خیلی خوبی رسیدیم، ولی درباره آنچه مربوط به سوال شما است باید گفت که همه مشکلات و اختلافات نظر‌ها باید فقط و فقط از طریق مذاکرات حل و فصل شود هیچ تهدید، فشار، حمله و جنگی به نتیجه نمی‌رسد.
*از سطح همکاری اقتصادی ایران و روسیه بی نهایت ناراضی هستیم
عبدی:همان طور که فرمودید روابط سیاسی بین دو کشور روابط بسیار خوبی است در خصوص تعاملات اقتصادی روسیه و ایران بفرمایید که چگونه است؟
جاگاریان: از آنچه مربوط به سطح همکاری ما در بعد اقتصادی است بی نهایت ناراضی هستیم، چون امکانات ما خیلی زیاد است، ولی تا به حال به هدف‌هایی که هر دوطرف مایل است برسند، نرسیده ایم. مشکلات عینی و غیرعینی وجود دارد نمی‌خواهم وارد جزییات شوم. اگر اشتباه نکنم دیگر این ارقام اختلاف دارد، اما طی ربع اول سال جاری میلادی طوری که به ما گزارش دادند از نمایندگی بازرگانی حجم تبادل کالا به 500 میلیون کالا رسیده که اگر اینگونه باشد سالی دو میلیارد دلار است درحالیکه وقتی که به عنوان سفیر به ایران آمدم (شش سال قبل) این رقم بیش از 4 میلیارد دلار بود. ما می‌توانیم این ارقام را ده میلیارد برسانیم.
عبدی:چه قدر تمایل از سوی تجار روس وجود دارد که در ایران سرمایه گذاری کنند؟
جاگاریان: علاقه مندی زیادی وجود دارد، اما باید ما یکدیگر را بهتر بشناسیم یعنی قوانین اقتصادی و دارایی و گمرکی و مالیاتی یکدیگر را باید بهتر درک کنیم و بشناسیم که با مشکلات روبه رو نشویم.
عبدی:در خصوص پیشرفت‌های ایران در زمینه دانش و اقتصاد نگاه شما چیست؟
جاگاریان: درباره آنچه مربوط به دانش و اقتصاد است رایزنی‌ها و فرمت خیلی خوبی داریم. ابتدا جلسات روسای دانشگاه‌های ایران و روسیه که تا به حال چنین همایش‌هایی هم در روسیه و هم در تهران گذاشته شده و به زودی امسال در مسکو همایش سوم برگزار خواهد شد. دوم نیز کمیته سطح عالی بین هر دو کشور است که رئیس آن از طرف جمهوری اسلامی ایران معاون ریاست جمهوری در امور فناوری و از طرف روسیه معاون نخست وزیر روسیه هستند. کمیته سطح عالی در اوایل سال آینده در تهران برگزار می‌شود، ولی قبل از این جلسه هم کار‌های مقدماتی هم انجام شده است.
عبدی:مناطق اصلی تجارت بین دو کشور کجاست؟
جاگاریان: مثلا انرژی، ترانسفورت، کشاورزی، پتروشیمی و سایر موارد واردات مثل میوه جات و سبزی جات از ایران به روسیه و گوشت و گندم از روسیه. اگر امکانش باشد امیدوارم که این جلسه کمیسیون مشترک حداقل در اوایل سال آینده میلادی برگزار شود که طرفین بتوانند وارد جزییات شوند.
*شرایط مناسبی را برای تسهیل صدور روادید تجار ایجاد کرده ایم
عبدی:یک مقدار از حجم تراز تجاری بین دو کشور ناراضی بودید به نظرتان باید چه کار کنیم که این حجم تجاری افزایش پیدا کند و روند رو به رشدی را طی کند؟
جاگاریان: اول این موضوع بستگی به بخش خصوصی دارد، اگر در بخش خصوصی این رفت و آمد‌ها بیشتر شود ما هر دو طرف شرایط مناسبی را برای تجار ایجاد کرده ایم. منظورم تسهیل شرایط صدور روادید است. این رفت و آمد‌ها هم وجود دارد چه بین نمایندگان شرکت‌های مختلف چه بین نمایندگان استان‌های مختلف ایران و روسیه. الان نوبت بخش خصوصی است آن‌ها باید فعالتر باشند.
* 66 هزار روادید گردشگری صادر کردیم
عبدی:هم ایران هم روسیه کشور‌های تاریخی هستند همان طور که می‌دانید نقاط بسیار جذاب و مهمی به لحاظ گردشگری جمهوری اسلامی ایران دارد چه تعداد ویزای گردشگری برای شهروندان روسی در ایران صادر شده و چه قدر تلاش می‌شود تااینکه برای نزدیک شدن نگاه‌ها و دل‌های دو کشور حضور توریست‌های روسی را به ایران داشته باشیم؟
جاگاریان: سوال خیلی خوبی است و تشکر می‌کنم از این سوال، من، چون سفیر روسیه در ایران هستم برای ما مهم است که بیشتر شهروندان ایران به روسیه سفرکنند. ما دو کنسولگری داریم یکی در رشت و دومی در اصفهان است. سال گذشته اگر اشتباه نکنم ما در سفارت روسیه در تهران حدود 63 هزار روادید گردشگری را صادر کردیم و امسال اگر اشتباه نکنم این رقم 66 هزار است. مسکو در این تابستان پر از ایرانی‌ها بود ما خیلی خوشحالیم که ایرانی‌ها امکان دارند به روسیه سفرکنند امیدواریم سال آینده از سایر شاهراه‌های روسیه هم بازدید کنند.
*قرارداد لغو روادید برای گردشگران ایران و روسیه هنوز اجرایی نشده
عبدی:همان طور که اطلاع دارید طی سفر روحانی به مسکو در تاریخ 28 ماه مارس قرارداد مهمی درمورد لغو روادید برای گردشگران از 5 الی 50 نفر امضا شد. البته هنوز این کار اجرایی نشده یک جریان هماهنگی داخلی ادامه پیدا می‌کند در هر دو کشور وقتی که این جریانات هماهنگی به پایان می‌رسد طرفین به یکی دیگر اعلام خواهد کرد که ما آمادگی داریم بدون روادید گردشگران را بفرستید و این کار را برای ما آسانتر می‌کند. امیدوارم برای فصل آینده توریستی یعنی تابستان سال 2018 تعداد ایرانی‌های عزیزی که بتوانند به روسیه سفر کنند بیشتر شود.
*امن‌ترین کشور منطقه ایران است
عبدی:نظر شما در مورد صلح و امنیت در ایران چیست؟
جاگاریان: صلح و امنیت برای همه ما مهم است به خصوص در این منطقه‌ای که جمهوری اسلامی ایران هست. من فکر می‌کنم امن‌ترین کشور منطقه ایران است، من خودم اینجا زندگی می‌کنم هیچ خطری را احساس نمی‌کنم. در آرامش کامل هستیم و وضع چه از لحاظ اقتصادی چه از لحاظ سیاسی ثابت است. بحث‌هایی در داخل کشور است که این بحث‌ها معمولی است و در خود چارچوب بحث‌های داخلی کشور است. اختلافات نظر وجود دارد و طبیعی است در هر کشوری همین طور است، در هر کشور دمکراتیک این طور است نه دیکتاتوری.
عبدی:چالش‌های تجار روسی در ایران چیست؟
جاگاریان: باید قوانین داخلی را بیشتر آشنا شوند یعنی خود عوارض، مالیات، گمرک و..، چون بعضی‌ها که دانششان کفایت نمی‌کند بعدا با مشکل روبه رو می‌شوند، ولی این یک روند معمولی که اتفاق می‌افتد نه فقط در ایران شایددر کشور روسیه هم همین طور است.
عبدی:فکر می‌کنید در روسیه برای چه محصولاتی از جمهوری اسلامی ایران بیشتر تمایل هست؟
جاگاریان: میوه جات، سبزیجات، پسته، فرش، خشکبار، و همچنین به بعضی از ماهی‌ها شاید نه همه، ولی بعضی از انواع مختلف شاید گوشت و طلا‌های مختلف و یا مثلا موادشیمیایی، پتروشیمی و... نیاز داریم.
*آمادگی روسیه برای همکاری در زمینه کالا‌های دانش بنیان ایران
عبدی:با کالا‌های دانش بنیان ایران مثلا کالا‌های حوزه نانو یا از این دست کالا‌ها چه قدر آشنا هستید؟
جاگاریان: در این زمینه آمادگی داریم همکاری کنیم، ولی زیاد ما وارد نیستیم، چون بیشتر درگیر کار‌های دیگری هستیم.
عبدی:بیشتر درگیر مسائل سیاسی هستید؟
جاگاریان: بله وقت برای آشنا شدن با ابعاد مختلف خیلی کم است.
عبدی:وضعیت ژئوپلیتیک منطقه وضعیت خاصی است چه قدر شما تمایل دارید برای اینکه بخواهید زیرساخت‌هایی که وجود دارد را بازسازی کنید و فصول مشترک اقتصادی با جمهوری اسلامی ایران در منطقه ایجاد کنید؟
جاگاریان: ما با ایران همکاری می‌کنیم به نوبه اول در خصوص سوریه. الان با همدیگر بر ضد تروریسم مبارزه می‌کنیم، ولی در حال حاضر ما وارد مرحله دیگری می‌شویم این مرحله بیشتر سیاسی و اقتصادی است. باید بیشتر برای بحث‌های اقتصاد سوریه برای ساختار آینده سوریه فکر کنیم. باید به دوستان سوری کمک کنیم که هر چه زودتر صلح و آرامش به روسیه برگردد.
عبدی:مایلم نگاه شما را در مورد کلمه Made in iran (ساخت ایران) بر روی کالای ایرانی بدانم که چه حس و احساسی و چه دیدگاهی نسبت به ساخت ایران دارید؟
جاگاریان: شما کالا‌های خوبی در جمهوری اسلامی ایران دارید و آن‌ها هم در کشور‌های همسایه می‌دانند شما صادرات می‌کنید. قفقاز جنوبی، افغانستان کشور‌های منطقه، ولی به هر حال می‌دانم که شما کالا‌ها و تجهیزاتی دارید که در ایران ساخته می‌شوند و شرکت کشور‌های ثالث که موسسات مشترک می‌گوییم؟ که کیفیتش خیلی بالا است.
عبدی:چه قدر محصولات ساخت داخل را توصیه می‌کنید؟
جاگاریان: ما آمادگی داریم در این زمینه همکاری می‌کنیم. در این مورد کسانی پیروز می‌شوند که کالای آن‌ها هم ارزان‌تر می‌شود هم از لحاظ کیفیت بالاتر می‌شود این دیگر قوانین بازار آزاد است.
عبدی:یک تاجر ایرانی اگر بخواهد محصولی را به کشور شما ارسال کند و صادر کند چه اقداماتی باید انجام دهد و خود شما به عنوان سفیر چه تسهیلاتی برایش فراهم می‌کنید؟
جاگاریان: ما نمایندگی بازرگانی در تهران داریم که در خیابان پامنار واقع شده است آنجا متخصصین خوبی کار می‌کنند و تاجر ایرانی یکی از گزینه‌ها هست می‌توانند مراجعه کنند و سوال کنند. آن‌ها می‌توانند کمک کنند که یک شریک خوبی را در روسیه پیدا کنند. بعضی اوقات نماینده بازرگانی به ما نامه می‌زند و خواهش می‌کند که ما برای فلان شخص روادید صادر کنیم که روسیه برود و آنجا مذاکره کند. گزینه دیگر شما نمایندگی بازرگانی در مسکو در حاشیه سفارت جمهوری اسلامی ایران در مسکو دارید اتاق‌های بازرگانی، کنسولگری و سفارت دارید که می‌توانیم مفید باشیم که به تجار ملی هر دو کشور کمک کنیم.
عبدی:در مورد تسهیلات برای کالای خاص شما برنامه‌ای دارید؟
جاگاریان: در حال حاضر یک سری ملاقات و مذاکرات بین جمهوری اسلامی و؟ برگزار شد، چون روسیه به تنهایی در این زمینه تصمیم گیری نمی‌کند ما 5 کشور هستیم روسیه قزاقستان بلاروس قرقیزستان و ارمنستان و چند دوره مذاکرات انجام شد امیدوارم به زودی به نتیجه برسیم. *********
عبدی:برنامه شما برای افزایش سرمایه گذاری در ایران چیست؟ چه برنامه‌هایی دارید؟
جاگاریان: نظر ما این است که هر چه سریعتر جلسه کمیسیون مشترک برگزار شود و در حاشیه آن چه نمایندگان ساختار‌های دولتی چه نمایندگان بخش خصوصی با هم صحبت کنند. ما فقط شرایط را مهیا می‌کنیم.
عبدی:برای افزایش ضریب امنیت معاملات بین بازرگانان دو کشور چه اقداماتی انجام دادید؟
جاگاریان: در بخش خصوصی اختلاف نظر وجود دارد. وقتی که آن‌ها به کار‌هایی دست می‌زنند باید مطمئن باشند که طرف مقابل هم قابل اعتماد است. ما نمی‌توانیم مداخله کنیم وقتی که بخش خصوصی دیگر خودشان دنبال یک قرارداد هستند و دادگاه اقتصادی داریم.
*حذف دلار از مبادلات بین دو کشور باید هر چه سریعتر اتفاق بیفتد
عبدی:در حال حاضر بخشی از مبادلات بین دو کشور از طریق واحد پول ملی اتفاق می‌افتد و بخش دیگر از طریق واحد دلار قرار است مبادله شوند نظرتان در مورد حذف دلار از بین معاملات دو کشور چیست؟
جاگاریان: نظر من مثبت است ما باید هر چه سریعتر از دلار استفاده نکنیم. یورو یا ارز ملی هر دو کشور وجود دارد. در اوایل ماه اوت جلسه‌ای بین مسئولین عالی رتبه بانک مرکزی هر دو کشور در مسکو بود که کارگروهی در این زمینه داریم ما انتظار داریم که نتایج این جلسه برای تجار هر دو کشور مفید باشد.
عبدی:با توجه به روابط بسیار خوب بین ایران و روسیه تمایل زیادی وجود دارد که تجار ایرانی به بازار‌های کشور روس ورود پیدا کنند و فکر می‌کنم بالعکس هم باشد از دید شما وضعیت تجار ایرانی در کشور روسیه به چه صورتی است؟
جاگاریان: ما مشکلات را جدی نمی‌بینیم. اگر کسی می‌خواهد وارد بازار روسیه شود مشورت کند چه در تهران با نمایندگی بازرگانی چه با سفارت ایران در مسکو.
عبدی :الان عمده صادرات ما همان طور که شما فرمودید محصولات کشاورزی خشکبار و محصولاتی است که از خاک به عمل می‌آید برای سرمایه گذاری در حوزه کشت و صنعت در ایران آیا پیشنهاداتی دارید؟ با توجه به اینکه این سرمایه گذاری می‌تواند منافع دو جانبه‌ای را برای هر دو کشور داشته باشد؟
جاگاریان: پیشنهادی ندارم، باید بخش خصوصی پیشنهاد را مطرح کند ما که آمادگی داریم شرایط مناسبی را ایجاد کنیم برای رفت و آمد و صدور روادید و...
*اراده ملی دو کشور برای افزایش حجم تجارت
عبدی:رقم صادرات ایران به روسیه تنها یک درصد از حجم تجارت روسیه با سایر کشورهاست برنامه‌ای برای افزایش این درصد دارید؟
جاگاریان: طبیعتا برنامه هست، ما از ارقامی که هست ناراضی هستیم. امیدواریم کمیسیون مشترک امکانات بیشتری را داشته باشیم.
عبدی:به هر حال این حجم مبادلات تجاری با این همه اشتراکات در زمینه‌های سیاسی و زمینه‌های دیگر به نظرم رقم کمی است، این طور نیست؟
جاگاریان: خیلی کم است، خیلی ناراضی هستیم، باید جدی وارد شویم، ولی هر دو طرف اراده دارند و اراده ملی وجود دارد چه از طرف ایران و چه از طرف روسیه.
عبدی:یکی از مسائلی که در بین دو کشور کمتر توجه شده مسئله استفاده از راه‌های دریایی است برای این موضوع چه فکری کردید؟
جاگاریان: از دریای خزر استفاده می‌شود طوری که اطلاع داریم مشکلی نبود.
عبدی:برای توسعه استفاده از این ظرفیت حمل و نقل برنامه‌ای دارید؟ برای احداث لنگرگاه ها، بندر‌ها و یا اضافه کردن کشتی‌های باربری برنامه خاصی دارید؟
جاگاریان: کارگروهی بین وزارت خانه‌های حمل و نقل هر دو کشور داریم و به طور منظم با یکدیگر ملاقات می‌کنند. فکر می‌کنم در حاشیه کمیسیون مشترک کارگروهی وجود دارد که در این زمینه کار می‌کنند مثلا کارگروه حمل و نقل داریم و کارگروه صنعت و تجارت است که به زودی در روز‌های آینده جلسه این کارگروه برگزار می‌شود که از طرف جمهوری اسلامی آقای خسرو تاج معاون آقای مسعود کرباسیان رئیس این گروه است که ایشان هم سفر خواهند کرد و با همتای روسی خود ملاقات و مذاکره می‌کنند.
عبدی:آن طور که از صحبت‌های شما متوجه شدم این بود که تجار و بازرگان ایرانی اول باید طرف‌های خودشان را در بخش خصوصی کشور روسیه پیدا کنند و شما هم در سفارت روسیه به تسهیل بحث‌های اقتصادی بین دو کشور کمک می‌کنید.
جاگاریان: بله.
عبدی:فکر می‌کنم شما به عنوان سفیر روز معمولی ندارید و روزتان با سایر افراد متفاوت است اگر مایل هستید می‌توانید با مردم کشور ایران یک هفته کاری خودتان را در میان بگذارید و بگویید در جمهوری اسلامی ایران چه کار می‌کنید؟
جاگاریان: هر روز مثل داروخانه شبانه روزی کار می‌کنم. برای ما قدری مشکل است، چون در روسیه روز‌های تعطیلی روز شنبه و یکشنبه است و ایران پنج شنبه وجمعه است. بعضی‌ها فراموش می‌کنند در ایران پنج شنبه و جمعه کار نمی‌کنند زنگ می‌زنند دستور می‌دهند سریع این کار را باید انجام بدهید، ولی اینجا مرخصی و تعطیل است و ما را مجبور می‌کنند که هر روز در حال آماده باش باشیم.
*ایران یکی از فاکتور‌های مهم حفظ ثبات در منطقه است
عبدی:درباره صحبت‌های اخیر رئیس جمهور آمریکا نظر شما چیست؟
جاگاریان: ما چندین بارعرض کردیم که با این اتهاماتی که ایشان وارد کرده موافق نیستیم. ایران پایند به برجام است و حتی آژانس وکشور‌های غربی این را گفته اند و ما تاکید می‌کنیم که ایران صددرصد به طور کامل به تعهدات خود پای بند است لذا ما انتظار داریم که کنگره آمریکا یا دولت آمریکا هم پای بند باشند، چون اگر خارج شود خیلی خطرناک است و به حوادث خیلی منفی منجر می‌شود چه برای منطقه چه برای جهان و حتی خود آمریکا. اینکه وی ایران را به حمایت از تروریسم متهم کرده را رد می‌کنیم، چون ایران خودش قربانی تروریسم است و این را مشاهده کرده ایم چه در مرز‌های شرقی ایران چه در مرز‌های غربی ایران برعکس ایران بر ضد تروریسم بوده و در حال حاضر در سوریه دوشادوش دوستان روسی خود و دوشادوش نیرو‌های دولتی سوریه مبارزه می‌کند.
عبدی:این درست و صادقانه نیست که ایران و سپاه پاسداران را متهم می‌کنند که از تروریسم حمایت می‌کنند. فکر می‌کنم که ایران یکی از فاکتور‌های مهم حفظ ثبات در منطقه است. ما همکاری با جمهوری اسلامی ایران داریم چه در خصوص خزر چه در خصوص افغانستان چه در خصوص سوریه و رایزنی‌های منظمی در مورد مسائل مختلف داریم و از این همکاری‌های سیاسی بی نهایت راضی هستیم. امیدوارم این رایزنی‌ها در آینده هم ادامه پیدا کند.
آقای عراقچی معاون وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی ایران در این اواخر از روسیه بازدید کرده است. ما سمیناری در مورد برجام داشتیم رایزنی‌های دو جانبه داشتند و در این مذاکرات طرف روسی بار دیگر تاکید کرد که ما به برجام پای بند هستیم و ایران نیز همین طور و اگر باز هم مطرح می‌شود که ایران از طریق سازمان ملل متحد تحریم شود روسیه این را رد خواهد کرد.
عبدی:همانطور که می‌دانید آمریکا از معاهده جهانی آب و هوایی پاریس خارج شده و رئیس جمهور آمریکا اعلام کرده می‌خواهد از برجام خارج شود. شما نگران نقض تعهدات فی مابین روسیه و آمریکا نیستید؟
جاگاریان: ما نگران هستیم. چندین بار اعلام کردیم در سطوح مختلف، اما مهم این است که متحدین آمریکا خیلی نگران هستند. متحدین نزدیک آمریکا کشور‌های اروپایی، انگلیس، فرانسه، آلمان، سایر کشور‌های اتحادیه اروپا هستند. امیدواریم که کشور‌های اروپایی بتوانند تا پایان بایستند و آمریکا را قانع کنند که از برجام خارج نشود. خانم موگرینی به زودی برای مذاکره به آمریکا می‌رود که امیدوارم سفرش موثر باشد.
عبدی:اگر آمریکا از برجام به صورت کامل خارج شود و بخواهد به شرکت‌های روسی فشار بیاورد کشور روسیه چه اقداماتی انجام خواهد داد؟
جاگاریان: حتی نمی‌خواهم فکر کنم که چنین اتفاقی بیفتد. امیدوارم آمریکا به برجام پای بند باشد شاید دنبال بهانه مختلف باشد مثلا ما شنیده ایم که شاید تحریم کنند نه مثلا ایران را بلکه برنامه موشکی حقوق بشر یعنی رسما از برجام خارج نشوند این امکان هم وجود دارد.
*روابط راهبردی با ایران حتی در صورت خروج آمریکا از برجام ادامه دارد
عبدی:به هر حال خروج آمریکا از تعهداتش این احتمال را به وجود می‌آورد که به صورت کامل از برجام خارج شود برای حفظ روابط استراتژیک با جمهوری اسلامی ایران چه کاری می‌کنید؟
جاگاریان: ما تلاش خواهیم کرد که روابط راهبردی مان با ایران حفظ شود خیلی تلاش خواهیم کرد این اراده ملی ماست.
عبدی:اگر سخن پایانی دارید، بیان کنید
جاگاریان: برای من افتخار بزرگی است که طی یازده سال در ایران زندگی و کار می‌کنم و از این 11 سال 6 سال به عنوان سفیر فدراسیون روسیه در جمهوری اسلامی ایران روابط خیلی خوبی دارم چه در ساختار‌های دولتی ایران چه با مردم ایران. با استفاده از فرصت می‌خواهم از مسئولین عالی رتبه ایران قدردانی کنم بابت کمکی که از آن‌ها می‌گیرم.
من، چون خیلی علاقه‌مند به فوتبال هستم تبریک می‌گویم به مردم ایران، چون تیم فوتبالشان بهترین تیم آسیا است و یکی از قوی‌ترین تیم‌های جهان است و امیدوارم سال آینده که این مسابقات جام جهانی در روسیه برگزار می‌شود ایران نقش برجسته‌ای را ایفا کند و آرزوی موفقیت برای تیم ملی فوتبال ایران داریم.
