پنجشنبه ۰۶ دی ۱۴۰۳ - ساعت :
۲۸ آذر ۱۳۹۶ - ۰۹:۱۵

دیدگاه یک مستندساز درباره جشنواره سینماحقیقت

«هرسال در همه جشنواره‌های سینمایی دنیا، فقط ده درصد آثار از وجوه تمایز و ویژگی‌های رقابتی برخوردار هستند و آثار خوب و استاندارد هم کم نیستند، اما کشش رسیدن به رقابت نهایی و نامزد شدن را ندارند و نمی‌توانند به طراز معیاری که مطابق با میانگین رویکرد و سلیقه داوران هر دوره باشد، دست پیدا کنند.»
کد خبر : ۳۹۴۰۹۸
صراط: رامین حیدری فاروقی که از اعضای هیات داوران بخش ملی یازدهمین جشنواره سینما حقیقت بود در گفت‌وگویی با ایسنا با اشاره به اینکه "شیب رشد کمی و کیفی آثار مستند، منطقی است" بیان کرد: اگر به شرایط عمومی اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی سالیان اخیر نگاه کنیم، ما اگر جلو نباشیم، عقب هم نیستیم و جشنواره هم پس از یازده دوره، تثبیت شده و با کارکرد واقعی و مقدورش، هماهنگ است.

به گزارش خبرآنلاین جشنواره محل تمرکز و تبادل دانش و آگاهی و حال خوب است. آسیب شناسی پیگیر علمی و ارزیابی واقعی شرایط موجود و پیش‌بینی آینده، کار مجامع تخصصی و مدیریتیِ دائمی است. هرسال در همه جشنواره‌های سینمایی دنیا، ده درصد آثار از وجوه تمایز و ویژگی‌های رقابتی برخوردار هستند و کم نیستند آثار خوب و استانداردی که محترم، مؤثر و مفید هستند. اما کشش رسیدن به رقابت نهایی و نامزد شدن را ندارند و نمی‌توانند به طراز معیاری که در مجموع، مطابق با میانگین رویکرد و سلیقه داوران هر دوره باشد دست پیدا کنند.
 
او ادامه داد: گاهی در یک سال، یکی دو فیلم از بقیه فاصله می‌گیرند و از جمیع جهات توجه را به خود جلب می‌کنند. مواردی مثل موضوع، ایده پردازی، پاسخ به نیازهای معاصر، مهارت فنی، عبور از موانع و البته، خلاقیت. امسال آثار نزدیک به هم زیاد بودند و در مراحل مختلف، انتخاب و داوری را در مرحله نهایی، سخت می‌کردند. جشنواره در کل، رو به راه و منظم بود و مهمان‌های مهمی داشت و استقبال مردم، مسئولین و کارشناسان و خبرنگاران هم مؤثر و چشمگیر بود. شبکه‌های اجتماعی هم این امکان را تسهیل کرده بودند.
 
حیدری فاروقی در پاسخ به اینکه به نظر می‌آمد امسال مستند جسورانه کمتری در جشنواره دیده شد، گفت: جسارت، مفهومی نسبی و مُرکّب است. به نظرم فیلم جسور، کم نداشتیم. از ورود به حوزه تابوها و درهای بسته زندگی افراد برگزیده تاریخ گرفته، تا رفتن به حریم‌های ممنوع اجتماع سنتی و زندگی خصوصی؛ از جسارت برای پژوهش‌های تاریخ باستان، تاریخ معاصر، حرف‌های مگوی سیاست داشتیم تا نقد مدیریت منابع طبیعی و حیات‌وحش و رفتارهای اجتماعی مردم. در مورد جسارت برای داستان پردازی روایت رویداد مستند و تجربه‌گرایی در شکل‌های ترکیبی و فرم‌های بیانی هم تلاشی دیده می‌شد.
 
عضو هیئت داوران بخش مسابقه ملی یازدهمین جشنواره سینما حقیقت درباره "نوع خاصی از جسارت که جنجال خبری و چالش اجتماعی و مدیریتی ایجاد کند"، بیان کرد: مستندسازان، از نظر امنیت شغلی، آینده کاری و دسترسی به منابع و پشتیبانی، هنوز خیلی آسیب پذیر هستند و باید برای تحقق انواع مستند اجتماعی و سیاسی، به آن‌ها امکان و فرصت بیشتر داد. ما از اهمیت مستندنگاری ، خیلی حرف می‌زنیم و این معنایش معلوم است؛ ما از آن چه باید باشد، فاصله زیادی داریم. اسناد و مدارک و منابع مالی برای در اختیار گرفتن زمان لازم جهت رسیدن به کیفیت برتر، هنوز فراهم نیستند و آثار مجبورند با شرایط حداقلی بسازند و گاهی لطمه می‌خورند، نه برای این که مستندساز، نمی‌داند؛ برای این که نمی‌تواند!
 
این مستند ساز با تاکید بر اینکه "چند سالی است موضوع مستند برای اکران مطرح است" گفت: انواع تعریف اکران در کل سینما در حال دگرگونی است. فاصله میان مرزهای سینمای مستند و داستانی کم شده است. بعضی از آثار سینمایی برگزیده و مورد توجه، ساختاری واقع گرا و مستندتر داشته‌اند. از جشنواره فجر امسال، سینمای مستند وارد رقابت در بخش سودای سیمرغ می‌شود. مدیران و کارشناسان از محصولات و تولید مشترک بین المللی می‌گویند. اما تغییر، گذشته از دانش، مهارت و خلاقیت بخش تولید و هنری کارها، به امنیت فضای نقد و عدالت و اولویت در سرمایه گذاری، وابسته است.
 
فاروقی ادامه داد: ما باید روی مطالبه مدیریت کلان از رخداد مستند و ثبت انواع میراث اجتماعی و فرهنگی، کار کنیم. نمایندگان مجلس باید با این حوزه و اهمیت آن آشناتر شوند. وزارت خانه‌ها، به ویژه، وزارت آموزش و پرورش باید از مستندنگاری و انواع مستند معطوف به آموزش و نقد عملکرد، استقبال کنند. اگر می پرسید چگونه؟ پاسخ روشن است؛ تدوین نقشه عملکرد و تدوین قوانین و ساز و کارهای منطقی پیشرو و استمرار در اجرای کیفی تصمیم گیری.
 
او در پایان صحبت‌های خود بیان کرد: طی سال‌های اخیر خیلی‌ها به جمع مستنسازان اضافه شده اند و آثار مؤثر و جذابی ساخته‌اند. اما نباید فراموش کنیم که افرادی هم هستند که خسته و مأیوس شده‌اند یا خواهند شد. مستندسازی ما نمی‌تواند معیشت مستندسازان را تأمین کند و این کار، نوعی فداکاری و از خودگذشتگی می‌خواهد که اسم هنری اش را گذاشته‌ایم عشق! یعنی نوعی علاقه جنون آمیز، چرا باید این گونه باشد اگر همه واقعاً موافق هستند، مستند! مهم، کارساز و نافذ است؟ شاید آن‌قدر که می‌گوییم، یا چنان که بر زبان می‌آوریم، فکر نمی‌کنیم.