به گزارش تسنیم از اراک، بیشک انقلاب شکوهمند اسلامی ایران و درخشش جوانان مسلمان این مرز و بوم در عرصه نبرد و شهادت، یکی از برجستهترین پیامدهای نهضت خون رنگ عاشورا است.
امام خمینی(ره) با آگاهی از نقش سرنوشتساز فرهنگ عاشورا در بافت اجتماعی مردم ایران، شور حسینی را در دلها به تلاطم درآورد و معظمله توانستند انقلاب اسلامی را با تکیه بر همین زلال معرفت، به پیروزی برساند و از این رو خود میفرمودند "انقلاب اسلامی ایران پرتویی از عاشورا و انقلاب عظیم الهی آن بود".
از این رو مقام معظم رهبری با نگرشی جامعه شناختی به مسئله عاشورا فداکاری و شهادتطلبی را در این واقعه، علت تامّه این جنبش میداند و آن را در مقایسه با سایر نهضتهای اسلامی پیش و پس از آن، قیامی منحصر به فرد معرفی میکند و به نظر رهبرمعظم انقلاب اسلامی، فداکاری یاران اباعبدالله(ع) سبب شد، عاشورا نه تنها در تاریخ اسلام، بلکه در تاریخ بشریت، به الگویی جاودانه تبدیل شود.
مشروح گفتوگو و مدیحهسرایی "محمدهادی طیبی" از مداحان شناخته شده استان مرکزی و از پیرغلامان سیدالشهدا را در زیر میآید:
باتوجه به تاثیر ذاکران در برانگیختن احساسات و عواطف دینی پیروان اهل بیت، از نظر شما جایگاه و رسالت مداحان چگونه تعریف میشود؟
هدف اصلی که مداحان باید دنبال کنند تعظیم شعائر اسلامی است و هدف تنها نباید گریاندن مخاطب باشد، با حفظ شعائر اسلامی که خوانده میشود پس از سوزومصیبتسرایی باید دشمنستیزی، تفکر و تعقل از مهمترین ویژگیها باشد شعر باید چرایی هدف اصلی امامان معصوم که در راه مسیر شهادت قرار گرفتند را در شعائر بگنجانیم.
مداح باید همیشه در راستای اهداف اصلی و راه پیشکسوتان این منصب حرکت کند و مواردی که به مداحی آسیب میزند را شناخته و با اعمال اشتباه به اهداف بزرگان که تعالی مریدی اهل بیت است وعمرخود را در این راه صرف کردن ضربه بزنیم و این خواسته تنها در پناه آموزش و آگاهی و تسلط کامل ذاکرمحقق است.
مداح اگر خارج از عرف ارادت پیشکسوت و استاد در این راه با خودسری و پیروی از احساسات شخصی عمل و برنامه اجرا کند ممکن است غلو کند و به نتیجه مورد نظر نمیرسد،گاهی معصوم را بیش از اندازه مظلوم به ذلالت تصویر میکشد وگاهی هم به قدرت خارج از واقعیت نشان میدهد که هر دو اشتباه است.
باید در موضوعات مختلف از جمله اخلاق، احکام، قرآن و ادعیه، مضامین و تفاسیرآیات، مقتلشناسی، آداب و فنون مداحی آموزش داده شود که در نتیجه مداح به بصیرت شعر و مطلب و مخاطب شناسی برسد، مداح آموزش دیده میتواند ردیفخوانی را تشخیص دهد و برای هرموضوع ولادت یا روضه توانایی شناخت و تشخیص انتخاب صحیح خواندن را داشته باشد.
اهمیت توجه به شور و شعور حسینی چیست؟
شور و شعور حقیقی حسینی، دفاع از مظلوم و موضوع ظلم زمان از رسالتهای مداحی محسوب میشود باید بتوانیم در اشعاردشمنستیزی و دفاع از مظلوم در هرکجای عالم را داشته باشیم، مداح باید نماد ادب و ایثار باشد.
با توجه به دستور مقام معظم رهبری مبنی بر سطحبندی مداحان، کانون مداحان در کشور تشکیل شد بر طبق آن ابتدا با رای کل مداحان استان و شهرستان هیئتهای هفت نفره اعضاء اصلی برای کانونها انتخاب شدند سپس آن هفت نفر اعضاء اصلی در بین خود رایگیری کردند و یک نفر به عنوان رئیس اصلی انتخاب شد.
اهداف و برنامههای این کانون مداحان چیست؟
هدف اصلی کانون مداحان بر این قرار است که مداحان سازماندهی شوند به این ترتیب که از پیرغلام، ستایشگر، ذاکر، مداح یک، دو و سه سطحبندی و تشکیل شد، فردی که داوطلب ستایشگر است باید از 100 امتیاز حداقل 85 امتیاز را دارا باشد ستایشگربه مداحی میگویند که در جامعههای بزرگ مانند مصلا اجرا کند شاگرد پرور و صاحب سبک باشد.
در آزمونی که گرفته میشود ذاکرین باید 75 امتیاز، مداح یک 70 و مداح سه 60 امتیاز را آورده باشد، درکل کشور 14 نفرستایشگر ملی و در استان مرکزی حدود 4 نفر ستایشگر داریم، پیرغلامان همه از رده سنی شصت سال به به بعد محسوب میشوند، در استان مرکزی 1760 نفر سازماندهی کردیم که 40 نفر ازانان پیرغلام و حدود 5 نفر ستایشگر، 11 نفرذاکر، حدود 10 نفر مداح یک، 10 نفر مداح دو، مابقی هم در گروه مداح درجه سه محسوب میشوند.
به همین سبب کلاسهای آموزشی دایر کردیم و کانون مداحان زیر نظرسازمان تبلیغات اسلامی فعالیت میکند، سازمان تبلیغات اسلامی امکانات مکانی برای آموزش کارگاهی که ماهیانه برقرارمیشود در اختیار کانون قرار داده است، مدرسان دورهها از مدرسان کشوری و استانی انتخاب شدند مانند طاهری، بهتاج، حیدرزاده، سازگار،خرسندی رئیس کانون مداحان کل کشور از مداحان استانی آقایان قاسمی، مرادی، فتحی حضور داشتند که حدود 20 جلسه آموزشی برگزار گردیده است.
پانزدهمین اجلاس تجلیل ازپیرغلامان و مداحان در اصفهان برگزار شد بحثهای تخصصی و شعرشناسی انجام گرفت و تاکیدهای وسیع و جامعی در این اجلاس به مداحان درباره محتوای اشعار و شعرشناسی و ردیفخوانی تمامی آداب ذاکران صورت پذیرفت و سفارش زیادی نسبت به درست و صحیح به تصویر کشیدن اهل بیت مبنی بر رشادت، ایثار و شهادت ونه تنها مظلومیت در اجلاس شد.
آیا در فعالیت و امور مداحان از سوی نهاد یا مجموعهای نظارت میشود ؟
نظارت بر اشعار وجود دارد ولی مشکل آنجاست که بسیاری از افراد نام مداح را با خود به یدک میکشند و تنها در ایام محرم مداحی میکنند در مابقی سال هیچ فعالیتی ندارند و مداح محرم نام دارند از نظر ما هم مداح محسوب نمیشوند آنان در دورههای آموزشی کانون هم شرکت نمیکنند، باید گروهی باشد که در ایام محرم بر هیئات نظارت کند و اشعاری که ممکن است به اشتباه خوانده شود را کنترل کنند که ملعبه بدست دشمن برای تفرقه افکنی بین مومنین ندهیم.
هرساله به مناسبت ولادت حضرت فاطمه(س) در حضور رهبرمعظم با مداحان دیدارهایی انجام میشود ایشان لحن و آوای اشتباه را حرام خواندند و بحث نظارت اصلی به کانون مداحان هر استان و شهرستان سپرده شده است، گاهی مداحان جوان آهنگ را نمیشناسند و بر طبق الگوهای اشتباه میخوانند که به اصول مداحی ضربه میزنند، رهبرمعظم له میفرماید: مداح باید قصیدهخوانی کند شعراو پیام وهدف داشته و مستمع را متحول کند.
دعبل زمانی که نزد امام رضا(ع) شعرمیسروده امام میفرموده مرحبا به کسی که که مدح ما را میکند ای دعبل شما یاری کننده ما با دست و زبانت هستی، پس باید در مداحی به شکلی عمل کنیم تا ائمه معصومین از ما راضی و خشنود باشند، فن مستمعشناسی و مخاطب شناسی در مداحی و ذکر گویی مهم است، مداح باید قدرت تشخیص هماهنگی مخاطبان مجلس را با محتوای شعر داشته باشد.
برای مثال همان شعری که در روستا و برنامهای اجرا میکند را نمیتوان در اجرای برنامه در دانشگاه هم گنجاند جایی باید حافظ خوانی و جای دیگر روضه خواند، هر شعر باید در شان مجلس خود باشد.
فکر میکنید وظیفه رسانهها در حوزه رسانه چیست؟
اصحاب رسانه باید در کنار مردم بر امور نظارت داشته باشند که اگر مداح در مجلسی قابل انتقاد بود و البته انتقاد با علم نه با اغماض به او تذکر دهند که انشالله مداح هم انتقادپذیر باشد، توقع از روحانیون هم بر همین اساس است که دست ذاکران را برای ارتقا علمی وفکری بگیرند و با این قشر تعامل داشته باشند، کل مداحان استان با هم تعامل خوب و رو به رشدی دارند و افتخار داریم که در خانه اهل بیت نفس بزنیم.
گزارشی از فعالیت مداحان استان مرکزی ارائه میکنید؟
در حال حاضر حدود 60 نفر از مداحان استان مرکزی از مداحان منتخب عتبات عالیات هستند، 5 نفر از ذاکران از مداحان بعثه مقام معظم رهبری در اتبات عالیات حضور دارند که اجرای برنامههای بعثه را اجرا میکنند و این هم افتخار دیگری در این راستا برای استان مرکزی محسوب میشود.
قدری به روضه عاشورای حسینی بپردازیم، یکی از نوگلان باغ حسینی حضرت رقیه(س) بود قدری درباره این بانو و فرزند سیدالشهدا(ع) بگویید؟
یکی از شهیدان قیام حسینی که نقش بسیار تاثیرگذاری درتبدیل واقعه عاشورا به یک جریان سیال تاریخی داشت، حضرت رقیه(س)، دختر سهساله امام حسین(ع) است که بارگاه آن مخدره در شهر شام واقع شده است.
طبق مقاتل مستند عصر عاشورا که دشمنان براى غارت به خیمه ها ریختند، در درون خیمه ها مجموعا 23 کودک از اهل بیت(ع) را یافتند، به عمر سعد گزارش دادند که این 23 کودک، بر اثر شدت تشنگى در خطر مرگ هستند عمر سعد اجازه داد به آنها آب بدهند.
وقتى که نوبت به حضرت رقیه(س) رسید آن حضرت ظرف آب را گرفت و دوان دوان به سوى قتلگاه حرکت کرد، یکى از سپاهیان دشمن پرسید "کجا مىروى؟" حضرت رقیه(س) فرمود "بابایم تشنه بود. مىخواهم او را پیدا کنم و برایش آب ببرم" او گفت "آب را خودت بخور. پدرت را با لب تشنه شهید کردند" که در این لحظه حضرت رقیه(س) در حالی که گریه مىکرد، فرمود "پس من هم آب نمى آشامم."
در نهایت شهادت آن حضرت چگونه بود؟
حضرت رقیه(س) در خرابه در کنار حضرت زینب(س) نشسته بود، جمعی از کودکان شامی را دید که در رفت و آمد هستند و پرسید "عمه جان! اینان کجا می روند؟" حضرت زینب(س) فرمود "عزیزم این ها به خانه هایشان می روند" پرسید "عمه! مگر ما خانه نداریم"؟ فرمودند "خانه ما در مدینه است".
حضرت رقیه(س) تا نام مدینه را شنید، خاطرات زیبای همراهی با پدر در ذهن او آمد، بلافاصله پرسید "عمه! پدرم کجاست"؟ فرمود "به سفر رفته".
طفل
دیگر سخن نگفت، به گوشه خرابه رفته زانوی غم بغل گرفت و با غم و اندوه به
خواب رفت، پاسی از شب گذشت و ظاهراً در عالم رؤیا پدر را دید، سراسیمه از
خواب بیدار شد، مجدداً سراغ پدر را از عمه گرفت و بهانه جویی کرد، به
گونهای که با صدای ناله و گریه او تمام اهل خرابه به شیون و ناله
پرداختند.
خبر را به یزید رساندند، دستور داد سر بریده امام(ع) را
برایش ببرند، سر مطهر سید الشهدا را در میان طَبَق جای داده، وارد خرابه
کردند و مقابل این دختر قرار دادند، سرپوش طبق را کنار زد، سر مطهر امام(ع)
را دید، سر را برداشت و درآغوش کشید.
در این لحظه بر پیشانی و
لبهای پدر بوسه زد و آه و نالهاش بلندتر شد، گفت" پدر جان چه کسی صورت شما
را به خونت رنگین کرد؟ پدر جان چه کسی رگهای گردنت را بریده؟ پدر جان
(مَن ذَالَّذی أَیتَمَنی علی صِغَرِ سِنِّیِ) چه کسی مرا در کودکی یتیم
کرد؟ پدر جان یتیم به چه کسی پناه ببرد تا بزرگ بشود؟ پدر جان کاش خاک را
بالش زیر سرم قرار میدادم، ولی محاسنت را خضاب شده به خونت نمیدیدم".
دختر خردسال امام حسین(ع) آن قدر شیرینزبانی کرد و با سر پدر ناله کرد تا
خاموش شد، همه خیال کردند به خواب رفته و وقتی به سراغ او آمدند، از دنیا
رفته بود و شبانه غساله آوردند، او را غسل دادند و در همان خرابه مدفون
کردند.