پنجشنبه ۰۶ دی ۱۴۰۳ - ساعت :
۰۷ تير ۱۳۹۶ - ۱۴:۱۹
وقتی خندوانه از اهداف خود دور می‌شود

طنز سخیف در «خنداننده‌شو»/ برنامه باید 14+ شود!/ آیا مسئولان نظارتی دارند؟

برنامه «خندوانه» این روزها از هدف اولیه خود فاصله گرفته و ابعاد عملکردی خود را به اندازه یک تئاتر آزاد تقلیل داده است. خنداندن به قیمت القای مفهومی تمام می شود که ناهنجاری‌های بسیاری را در سطح جامعه به وجود می‌آورد.
کد خبر : ۳۶۹۴۹۰
صراط: تسنیم نوشت: حدود سه سال است که برنامه «خندوانه» در شبکه نسیم به روی آنتن می‌رود؛ برنامه‌ای که کار خود را با نهادیه کردن فرهنگ شاد زیستن آغاز کرد و در این مدت تمام تلاش خود را کرد تا بتواند با شیوه‌های مختلف این مهم را محقق کند. این برنامه در ابتدا با استفاده از اتاق فکری منسجم اتفاقات بزرگی را رقم زد. اتفاقاتی مانند کمک به بچه‌های اوتیسم. این برنامه در میان راه عروسکی را با خود همراه کرد که روز به روز بر مخاطبانش افزود؛ عروسکی که همه آن را با اسم «جناب خان» می‌شناختند و غیر مستقیم آموزش کارهای درست را به مخاطبان القا می‌کرد. عروسکی که نیامده تمام شد و به خاطرات پیوست. البته رامبد جوان هم بعد از آن بی کار ننشست و به تمام ریسمان‌های که می‌توانست چنگ زد تا شاید بار دیگر رونق را این برنامه بازگرداند، رونقی که این روزها دیگر کمتر می‌توان آن را در پس کوچه‌های «خندوانه» جستجو کرد. اما این اتفاق نیفتاد، تازه جناب خان به یک نماد تبدیل شده بود تا بیاید و تأثیرگذاری خود را به مرزهایی بیش از یک برنامه تعمییم دهد اما نگاه تک محورانه در برنامه سازی مانع شکل‌گیری این نماد شد، نمادی که سینماهای هالیوودی برای ساخت و پرداخت آن میلیونها دلار خرج می‌کنند تا بتوانند آن را روی لوازم‌التحریر کودکان جای دهند، اما بگذریم بحث چیز دیگری است.

این روزهای «خندوانه» از ریل خود خارج شده است. برنامه‌ای که آمده بود تا «مُرّ» کمدی را اجرا کند امروز خود به کمدی‌های سخیف ورود کرده است. این برنامه در تازه‌ترین قسمت‌های خود پا را فراتر گذاشته است از کلماتی استفاده می‌کند که بهتر است برای آنها محدودیت سنی قائل شویم. سالهاست که مخاطبان سینمای کشورمان به خاطر نبود ادبیات مناسب به ندرت با خانواده‌های خود به سینما آمده و با آنها به تماشای فیلم می‌نشینند، وقتی علت را از آنها جستجو می‌کنیم از بی احترامی‌ها سخن می‌گویند، از جملاتی که در برخی از فیلمهای سینمایی به کار برده می‌شود و کابوس پدران و مادران این است که فرزندشان سؤال کند «فلان کلمه یعنی چی؟».

سالهاست که شعار می‌دهیم «مردم برنامه‌های ماهواره‌ای بنیان خانواده را ویران می‌کند» عزیزان مطالبی که برخی از برنامه‌های صداوسیما مانند«خندوانه» القا می‌کند چه بازخوردها و احتمالاً ناهنجاری‌هایی را به وجود می‌آورد؟ برنامه «خندوانه» به تازگی مسابقه‌ای را راه‌اندازی کرده است که در آن چندین جوان با هم رقابت می‌کنند، رقابتی که «خندانده‌شو» نامگذارده شده است و به نظر می‌رسد هیچگونه نظارتی بر آن صورت نمی‌پذیرد. این مسابقه که چند هفته‌ است که  آغاز شده پا را فراتر از چهارچوب‌های یک برنامه تلویزیونی گذاشته است که این موضوع باعث شده این برنامه شامل رتبه بندی سنی شود. سالهاست که رامبد جوان سعی می‌کند ژانرهای گوناگون فیلم و سریال سازی را تجربه کند، نمونه‌ سریال «مسافران»اش که یک کمدیِ علمی تخلیلی بود. او در روزهای آغازین «خندوانه» درباره نوع جدیدی از کمدی سخن می‌گفت که در آن نه به فردی توهین می‌شد و نه این که القای مفهوم نامناسب و مخرب می‌کرد.

مسابقه«خنداننده‌شو» دقیقاً مقابل صحبتهای روز اول  رامبد جوان است. این برنامه شب گذشته در مرحله دوم «خنداننده‌شو» از کلماتی استفاده کرد که شاید بتوان آنها را تنها در تئاترهای آزاد پیدا کرد. تئاترهایی که همه کاری انجام می‌دهند تا مخاطبشان بخند (بعضاً کارهای خلاف ادب). این روزهای «خندوانه» با نهادیه شدن مدیاکراسی(رسانه سالاری)، فرهنگی را از طریق آنتن تلویزیون به مخاطبان حقنه می‌کند که ناهنجاری‌هایی را به دنبال دارد. ناهنجاری‌هایی که اولین آن عادی شدن استفاده از کلمات نامناسب بین افراد است که این روزها بسیار شاهد آن هستیم. بعضی سوژه‌ها فی‌الذاته پتانسیل خنداندن دارند و راحت‌ترین کار برای جذب مخاطب به خنده واداشتن او پرداخت به همین سوژه‌هاست اما هنر آنجایی نمود پیدا می کند که بتوان در قالب طنز نقد کرد و بیان نظر داشت تا بدنبال این لبخند تلخند فکری در مخاطب ایجاد کرد.

دست آخر سؤالاتی حول محور برنامه‌ای که مخاطبان بسیاری دارد: 1- چه شده برنامه‌ای مانند «خندوانه» که روزهای اول خود را با برنامه آغاز کرده بود، این روزها خود را به اندازه یک تئاتر آزاد تقلیل داده است؟ 2- آیا سازندگان این برنامه می‌دانند که چه مفهومی را در آنتن تلویزیون جمهوری اسلامی القا می‌کنند؟ 3- مدیران صداوسیما چطور؟ 4- آیا نظارتی بر محتوای برنامه‌های تلویزیونی وجود دارد؟ 5- افرادی بر این امور نظارت می‌کنند چقدر با مفهوم و کلیدواژه‌های آشنا هستند؟