صراط: کاندیدای دوازدهمین دوره انتخابات ریاست جمهوری گفت: هر کجا در انقلاب اسلامی امور را به مردم واگذار کردیم و مردم حضور و مشارکت بیشتر داشتند، آنجا توفیق بیشتری هم داشتیم.
به گزارش فارس حسن روحانی کاندیدای دوازدهمین دوره انتخابات ریاست جمهوری امشب با حضور در برنامه زنده گفت‌وگوی ویژه خبری شبکه دو سیما به سوالات مجری این برنامه پاسخ گفت. مهم‌ترین محورهای سخنان روحانی به شرح زیر است:
سوال: به آستانه 40 سالگی انقلاب اسلامی اشاره می‌کنم. بررسی‌ها نشان می‌دهد که در مقایسه با انقلاب‌های مشابه در چنین سنی به لحاظ اهداف و آرمان‌هایش موفقیت قابل توجهی داشته و در عین حال در قسمت‌هایی عقب‌ماندگی‌های قابل‌تأملی داشته، به نظر شما در چه عرصه‌هایی موفق بوده‌ایم و علت آن چه بود و به چه علت عقب‌ماندگی داریم که باید بیشتر تلاش کنیم.
روحانی: با ابراز تأسف از حادثه‌ای که در معدن ذغال‌سنگ آزادشهر استان گلستان پیش آمد و عده‌ای از عزیزان ما جان باختند،و عده ای هم مصدوم شدند که از خداوند بزرگ رحمت و رضوان برای درگذشتگان و همچنین برای همه مصدومان این حادثه داریم.
* انقلاب اسلامی هدف بسیار مهم و واقعه بسیار بزرگی در تاریخ کشور ما بوده و مانند همه انقلاب‌ها فراز و نشیب داشته، بزرگ‌ترین موفقیت ما در این انقلاب بحث استقلال سیاسی، مردم‌سالاری در کشور است.
* همین انتخابات ما یکی از آثار و پیامدهای انقلاب اسلامی است.
* مردم ما امروز به راحتی پای صندوق‌های رای حضور پیدا می‌کنند و همچنین به راحتی مسائل مختلف را نقد می‌کنند و مسائل گوناگون را درباره کاندیداها مطرح می‌کنند و این یکی از آثار این انقلاب و موفقیت ما است.
* مردم حاکمیت ملی را به خوبی لمس می‌کنند، مردم و همچنین نمایندگان مردم در صحنه تصمیم‌گیری‌های مختلف کشور حضور دارند و همه ارکان نظام به صورت مستقیم و غیرمستقیم از سوی مردم انتخاب می‌شوند.
*هر کجا در انقلاب اسلامی امور را به مردم واگذار کردیم و مردم حضور و مشارکت بیشتر داشتند، آنجا توفیق بیشتری هم داشتیم و هر کجا خواسته‌ایم که اموری که مربوط به مردم است محدودیت‌هایی را ایجاد کنیم، دچار مشکلات شده‌ایم.
* در بخش اقتصادی و فرهنگی اگر آزادی بیشتری به مردم دهیم و مردم در اقتصاد احساس رقابت بیشتری کنند و احساس کنند که یک ارگان و دستگاهی که وابسته به قدرت در اقتصاد است، مداخله ندارد، همچنین بخش خصوصی بتواند حضور بیشتری داشته باشد در این صورت ما موفقیت بیشتری در زمینه اقتصاد خواهیم داشت.
* در زمینه مسائل فرهنگی باید زمینه را باز بگذاریم برای همه انجمن‌ها و گروه‌های فرهنگی و اندیشمندان که اظهارنظر کنند. در آنجا که آزادی بیشتر است، شکوفایی هم بیشتر خواهد بود همچنین در آنجایی که رقابت آزادتر است، ما احساس موفقیت بیشتری می‌کنیم.
* در انقلاب ما هر کجا در چارچوب قانون و قانون اساسی حرکت کردیم و حقوق ملت را پاس داشتیم، آنجا شاهد شرایط بهتری برای کشور و مردم و نظام‌مان بوده‌ایم و هر کجا از قانون فاصله گرفتیم با مشکلات مواجه شدیم، بنابراین عقلانیت، استقامت، شکوفایی، آزادگی می‌تواند انقلاب ما را در مسیر بهتری حرکت دهد و به مقصد برساند.
* در آستانه 40 سالگی انقلاب هستیم و باید آثار 40 سالگی را مردم ما سال آینده مشاهده کنند و ببینند که انقلاب ما دارای بلوغ 40 سالگی شده، افراط‌ها کنار رفته و خشونت‌ها احیاناً اگر در گوشه و کناری است، کنار رفته و مردم ما احساس اعتدال و آرامش بیشتری برای زندگی مادی و معنوی‌شان کنند.
سوال: حدود یک سال است که رهبر معظم انقلاب تأکید خاصی در حفظ انقلاب در مسیرش تأکید دارند و شاخصه‌های انقلابی‌گری هم تبیین کردند و بر ترویج آن تأکید کردند، با توجه به این شاخص‌ها شما چقدر خود را انقلابی می‌دانید.
روحانی: انقلاب برای چه بود و ما برای چه انقلاب کردیم؟ مردم ما برای چه از سال 41 به صحنه آمدند و انقلاب کردند؟ این کار به خاطر این بود که استقلال به دست بیاورند و روی پای خود بایستند و با آرای خودشان کشور اداره شود. همچنین برای این بود که فساد در کشور نباشد و مردم آزادی بیشتری داشته باشند.
* مردم برای چه انقلاب کردند؟ مردم برای جمهوریت و اسلامیت انقلاب کردند، اگر ما در زندگی خودمان به آرمان‌های انقلاب و مسیر انقلاب متعهد باشیم، می‌توانیم خودمان را انقلابی بدانیم، انقلابی بودن به معنای بی‌نظم بودن نیست، بلکه انقلابی بودن به معنای قانونی بودن است.
* انقلابی بودن به این معنا نیست که ما بخواهیم در زندگی خصوصی مردم دخالت کنیم، انقلابی بودن به این معنا نیست که سخن درشت و یا شعار بلندتر بگوییم، بلکه انقلابی بودن به این معنا است که به آرمان‌ها و خواست مردم بیشتر توجه کنیم و در مسیر خواست مردم حرکت کنیم و همچنین انقلابی بودن به این معنا است که ما امروز شاهد آثار انقلاب باشیم. آثار انقلاب یعنی فساد در جامعه ما نباشد.
*آثار انقلاب به این معنا است که مردم بتوانند زندگی راحت‌تری داشته باشند و شاهد معنویت، دین‌باوری بیشتری در جامعه باشیم، هویت ملی، دینی، ایرانی و اسلامی‌مان را هم بیشتر شاهد باشیم، بنابراین اگر انقلابی بودن به معنای آن است که به دنبال آرمان‌ها و اهداف انقلاب باشیم، آن وقت می‌توانیم بگوییم که ما در مسیر انقلاب هستیم. اما اگر انقلابی بودن به معنای افراطی بودن و فریاد کردن و شعار دادن باشد، نه، ما از این مسیر فاصله داریم.
سوال: امام خمینی(ره) محرومان را ولی‌نعمتان انقلاب نامیدند و همواره به مسئولان نسبت به رسیدگی ویژه به آنان تأکید داشتند، به نظر می‌رسد رسیدگی به این افراد اندکی کمتر شده، شما چه برنامه‌ای برای رسیدگی بیشتر به محرومان دارید؟
روحانی: محرومان در سال‌های گذشته در رنج فراوانی بودند، وقتی می‌بینیم در یک جامعه‌ای تورم و گرانی بالاتر از حقوق افراد افزایش می‌یابد، آن‌وقت ما احساس می‌کنیم محرومیت وجود دارد.
* محرومیت به این معنا است که مردم دارای پاداش کمتر و دارای کار و رنج بیشتری باشند. ما در گذشته شاهد آن بودیم که کشاورزان، روستائیان و مردم در سراسر کشور مشکلات فراوانی از لحاظ زندگی مادی و اقتصادی شاهد بودند، ما امروز یک گام به جلو آمده‌ایم، امروز مردم شاهد مهار تورم هستند.
*خوشحالم که نامزدهای انتخاباتی امروز راجع‌به تورم و اینکه چگونه باید تورم را مهار کنند دیگر بحث نمی‌کنند. همچنین نامزدها دیگر در مورد رشد منفی یا مثبت اقتصادی صحبت نمی‌کنند، اینها گام‌ها و قدم‌هایی است که ملت ما در این سه سال و نیم برداشته است.
* مردم ما در این سه سال و نیم در زمینه مسائل اقتصادی و اجتماعی حرکت بسیار خوبی داشتند، امروز شاهد آن هستیم که یک فردی اگر بیمار می‌شود رنج اقتصادی برای درمان بیماری‌اش کمتر شاهد است. اگر دیروز فردی با مراجعه به بیمارستان مجبور بود همه امکانات بیمارستان را خودش تأمین کند، امروز بحمدالله می‌بینیم مردم در زمینه مسائل درمانی شرایط بسیار بهتری را دارند تجربه می‌کنند و مخارج کمتری را پرداخت می‌کنند و خدمات بهتری هم دریافت می‌کنند.
* یکی از رفع محرومیت‌ها، محرومیت در زمینه مسائل درمانی و بهداشتی است و ما امروز شاهد شرایط بهتری هستیم و همچنین باید شاهد شرایط بهتری در آینده هم باشیم.
* روستاهای ما امروز شرایط بهتری نسبت به دیروز دارند. وضعیت برق و گازرسانی به روستاها و تأمین آب شرب، تلفن و اینترنت بهتر شده است، همچنین امروز در روستاها مردم شرایطی دارند که ما می‌بینیم مردم از طریق اینترنت کالای خود را می‌فروشند یا صادر می‌کنند و شرایط بهتری برای گردشگری ما به وجود آمده است. بنابراین ما در مجموع امروز شاهد شرایط بهتری هستیم.
* باید برای محرومان فکر بیشتری شود، باید در زمینه درمانی، زندگی و حقوق مردم قدم‌های بیشتری برداریم، امروز محرومیت نسبت به سال‌های گذشته کمتر شده است، اما هنوز در جامعه ما محرومیت وجود دارد و ما باید این محرومیت‌ها را برطرف کنیم، بنابراین ما نسبت به فرمایش امام(ره) که فرمودند؛ مردم ولی‌نعمتان ما هستند، باید تلاش بیشتری کنیم، اما درعین حال در بسیاری از زمینه‌ها شاهد قدم‌های بهتری نسبت به گذشته هستیم.
سؤال: در موضع برجام با توجه به بدعهدی‌ها و نقض عهدهای طرف‌های آمریکای در توافق هستهای تمهیدات شما برای احقاق حقوق ملت و ایستادگی در برابر زیاده‌خواهی آنها چه خواهد بود؟
* اصل برجام یک دستاوردی بود که مردم در سایه ایستادگی و مقاومت و تلاش خود به دست آوردند برخی در سال‌ها و ماه‌هایی که ما در حال مذاکره بودیم و در برابر رقیبان و بدخواهان قرار داشتیم به جای اینکه کمک کنند، کمک نمی‌کردند اکنون که همه کاندیداها اعلام می‌کنند نسبت به برجام متعهد هستند. بنابراین ملت ما نسبت به برجام متعهد است همانطور که ملت ما نسبت به همه تعهدات و قراردادها متعهد بوده است.
*طرف مقابل ما امروز ممکن است بدعهدی کند و ما در برابر بدعهدی طرف مقابل باید خود را آماده کنیم گرچه هرچه زمان می‌گذرد بدعهدی برای طرف مقابل سخت‌تر می‌شود. ما امروز شاهد آن هستیم که در آمریکا تحولاتی در دولتش به وجود آمده است و گروه جدیدی روی کار آمدند که افراطی‌تر هستند ادعاهایی نسبت به برجام داشتند که اگر بر روی کار بیایند برجام را پاره می‌کنند. اما وقتی آمدند و شرایط را امروز دیدند متوجه شدند که به این آسانی نیست که این تعهدات مربوط به دو کشور نیست بلکه تعهداتی است که مربوط به چند کشور است و به صورتی تعهد بین‌المللی است.
* امروز می‌بینیم برخی فاصله گرفتند، ما نمی‌توانیم غافل باشیم و احساس کنیم که مشکلی پیش‌روی ما نیست ما خودمان را برای شرایط دیگر نیز باید آماده کنیم و این آمادگی را داریم همانطور که مردم ما شاهد بودند جایی اگر آمریکایی‌ها تخلف کنند ما بلافاصله عکس‌العمل نشان داده‌ایم، من دستور دادم به سازمان انرژی اتمی که در زمینه پیشران هستهای برنامه‌ریزی کند و در زمینه سوخت پیشران هستهای برنامه‌ریزی انجام دهد و ضمن 3 ماه گزارش دهد و اقدامات لازم را انجام دهد.
*بنابراین دست ما باز است اگر طرف مقابل تخلفی انجام دهد ما بتوانیم از حقوق ملت‌مان دفاع کنیم اما هرچه جلوتر می‌رویم شرایط تخلف برای طرف مقابل سخت‌تر می‌شود و افکار عمومی این واقعیت را می‌پذیرد که امروز این برجام یک توافقی است که می‌تواند به نفع جهان و منطقه و ملت‌ها باشد.
سؤال: بنیه دفاعی جمهوری اسلامی ایران را چگونه تقویت می‌کنید که بتواند پاسخ بازدارنده‌ای برای تهدیدات موجود داشته باشد. چرا که مشاهده شده برخی کشورها تقویت نکردن بنیه دفاعی ما را از داشتن شرایط رابطه با کشورمان قرار می‌دهند پاسخ شما به این موارد چه خواهد بود؟
* بنیه دفاعی در اصطلاح به معنای آماده شدن توان دفاعی ما تجهیزات و امکانات نظامی ما است. اما در برابر تهدیدات دشمن آن قدرت اصلی که باید ایستاگی کند قدرت ملی ما است که بخشی از قدرت ملی ما قدرت دفاعی نظامی ما می‌شود و بخشی از قدرت ملی ما به اقتصاد، فرهنگ و مسائل اجتماعی برمی‌گردد.
* آنچه می‌تواند کشور ما را حراست و حفاظت کند قدرت ملی ما است در عین حال در این دولت در زمینه قدرت دفاعی قدم‌های بسیار خوبی برداشته شده ما امروز تجهیزات جدیدی را توانستیم توسط مهندسان و مخترعین به ثمر برسانیم ما در هفته‌های گذشته جت جنگی جدید، تانک جدید و موشک‌های جدید و امکانات جدید، داشته سیستم پدافندی خودمان را به شدت تقویت کنیم، اس 300 را به کشور وارد کنیم و امروز تجهیزات راهبردی دفاعی آنچه ما ضمن 3سال و نیم به دست آوردیم بیش از آن چیزی که در 10 سال گذشته در کشور به دست آمده است. بنابراین این دولت یکی از هتمام‌هایش اهتمام به تقویت بنیه دفاعی و امنیتی بوده است.
* باید این را نکته تأکید کنم که ما باید علم کنیم همه جا چه در بخش دفاع و چه در بخش ارکان قدرت ملی، شعار دادن نمی‌تواند برای ما ارکان قدرت ملی ایجاد کند ما تجهیزات و قدرت سخت‌افزاری و نرم‌افزاری را باید تقویت کنیم اگر در مقام عمل توانستیم توانمند و قدرتمند شویم دشمن هم چشم طمع به ما نخواهد داشت.
*او اطلاعاتی از شرایط ما دارد ولی در دنیای امروز ما هم از امکانات و اطلاعات دیگر کشورها اطلاع داریم آنها هم قاعدتاً از امکانات ما مطلع هستند. این دولت همه تلاشش بر این بوده آنچه وعده داده را عمل کند و کمتر حرف بزند و بیشتر عمل کند.
*امروز هم در واقع ما در صحنه انتخابات در رویکردی که با آن مواجه هستیم، رویکرد عمل و شعار است. شعار نمی‌تواند مشکلات کشور را حل کند همه کاندیداها باید برنامه خود را چه در زمینه دفاعی و چه در زمینه اقتصادی و چه در زمینه فرهنگی ارائه کنند تا مردم ما راحت‌تر بتوانند بین کاندیداها فردی را که برنامه‌اش را بهتر می‌بینند انتخاب کنند.
*بنابراین قدرت و توان دفاعی ما برای‌مان اهمیت دارد و در این دولت اقدامات بسیار خوبی در این زمینه انجام گرفته و ما باید این مسیر را در آینده ادامه دهیم و دولت دوازدهم باید مسیر قدرت دفاعی و امنیت دفاعی را با قدرت ادامه دهد.
سؤال: یکی از ترفندهای آمریکا برای ادامه دشمنی دیرینه‌اش با جمهوری اسلامی ایران چنگ و دندان نشان دادن برای مرعوب کردن ملت ایران است به نظر شما برای مقابله با چنین ترفندی و تاکتیک دشمن چه باید کرد؟
* برخی از کشورها بودند که از روز اول انقلاب با ما میانه‌ای نداشتند و انقلاب و نظام ما را به نفع منافع خودشان و منطقه و جهان نمی‌دیدند. به همین دلیل رو در روی انقلاب ما قرار گرفتند مخصوصاً آمریکایی‌ها شیوه‌های آنها مرتب در حال تغییر است.
*یک شیوه واحد وجود ندارد ما دیدیم آنها از گروهک‌ها استفاده می‌کردند و روزی توانستند از یک کشور منطقه علیه کشورمان استفاده بکنند و تحریک کنند روزی ما را در فشار اقتصادی قرار دادند بنابراین از شیوه‌های مختلف علیه ما استفاده می‌کنند ما اگر بخواهیم در یک شیوه محدود بمانیم و فقط دنبال یک شیوه باشیم حتماً موفق نخواهیم بود.
*ما هم باید با ابزار و شیوه‌های جدید در برابر نقشه‌های جدید ایستادگی و مقاومت کنیم ما دیدیم در همین برنامه هستهای از توان سیاسی کشورمان بهتر استفاده کردیم ما توانستیم با منطق در مذاکره موفقیت به دست آوریم. ما توانستیم تحریم‌ها را بشکنیم اینها با قدرت سیاسی به دست آمد با قدرت ملی توانستیم این کار را انجام دهیم اینها با انسجام ملی به دست آمد.
* چرا ما را تحریم کردند، چون اتکای ما به نفت بود و دیدند اگر کالا نیاز داریم و مواد اولیه نیاز داریم باید نفت خود را بفروشیم تا بتوانیم خود را تأمین کنیم چون تراز تجاری ما مثبت نبود. به این دلیل دیدند اگر بتوانند تحریم نفتی را اجرا کنند می‌توانند ما را دچار مشکل کنند و ما نتوانیم کشور را به خوبی اداره کنیم آمدند نفت را تحریم کردند اما امروز که مردم ما در صحنه اقتصادی حضور یافته و فعال شدند و تراز تجاری ما مثبت است و صادرات و واردات ما به گونه‌ای است که واردات‌مان را می‌توانیماز طریق صادرات غیرنفتی تأمین کنیم بنابراین اتکای‌مان را به نفت کم کردیم.
*اگر ما متکی شویم به یک نوع صادرات آنجا آسیب‌پذیری خواهیم داشت، ما در برابر دشمنان و آمریکا کاری که باید انجام دهیم این است که اگر بخواهند اقدامی کنند هزینه را بالا ببریم. هرچه بتوانیم هزینه را بالا ببریم و کار را برای آنها سخت‌تر کنیم و اجماع‌سازی را برای آنها سخت‌تر کنیم، دیروز اجماع‌سازی برای آنها راحت‌تر بود تا امروز.
*حتی در دنیای غرب علی‌رغم اینکه علیه ما تبلیغ می‌شود امروز ایران‌هراسی مثل شرایط دیروز نیست و به پررنگ‌ی دیروز نیست امروز شرایط بهتری نسبت به شرایط دیروز داریم شما می‌بینید آمریکایی‌ها نسبت به برجام وقتی یک سخن گزافی را گفتند کشورهای اروپایی، چین و روسیه در برابر آنها موضع گرفتند، بنابراین ما باید کاری کنیم که اجماع‌سازی دیگران علیه ما سخت‌تر شود. و اگر می‌خواهند کاری کنند هزینه بیشتری برای آنها داشته باشد و در این شرایط می‌توانیم انقلاب، نظام و کشورمان را بهتر حراست کنیم.
* بنابراین قدرت ملی ما و استفاده از خرد جمعی ما در برابر برنامه‌های مختلف مخالفین ما و بدخواهان و دشمنان‌مان و تغییر تاکتیک‌های ما متناسب با تغییراتی است که در جهان شاهد هستیم. لذا می‌توانیم مقابله و مقاومت بهتری داشته باشیم و از کشورمان حراست کنیم.
سؤال: مقابله با تلاش دشمن جزو ضربه زدن به متعهدان ایران در منطقه است که می‌خواهند از این طریق ایران را تضعیف کنند شما چه برنامه عملی برای حمایت از کشورهای دوست در منطقه و مقابله با این تاکتیک‌ها در برابر کشورهایی چون عراق، سوریه، لبنان، یمن و فلسطین دارید تا در این ترفندشان موفق نباشند.
* ما برای ثبات منطقه اهمیت زیادی قائل هستیم و اگر بخواهیم از کشورمان به خوبی حراست کنیم و از امکانات کشورمان بهتر استفاده کنیم، اگر بخواهیم صادرات داشته باشیم نزدیک‌ترین راه و بهترین راه صادرات به کشورهای همسایه است، اگر بخواهیم همکاری در زمینه سیاسی و بین‌المللی داشته باشیم با همسایگان و دوستان‌مان بهتر می‌توانیم همکاری داشته باشیم.
*بنابراین اگر ثبات منطقه و امنیت آن به خطر بیفتد این ناامنی می‌تواند به همه کشورها و حتی کشورمان سرایت کند. اگر امروز شاهد امنیت در کشورمان هستیم اولاً شرایط کشورمان به گونه‌ای شده که وحدت داخلی استفاده دشمن برای اینکه بتواند از ویروس تروریسم علیه ما استفاده کند سخت‌تر و مشکل‌تر شده و ما امروز شرایط بسیار امنی را در کشورمان داریم اما توانمندی ما در منطقه باید توانمندی کل منطقه باشد. ثبات باید برای کل منطقه باشد.
*هم نیروهای خارجی باید مداخلاتشان را در منطقه کاهش دهند و دست بردارند و هم معضلاتی مانند تروریسم باید برطرف شود برای این کار حمایت و کمک ما یک ضرورت است.
*ما همواره نسبت به دوستان‌مان در شرایط سختی که داشتیم آنها را یاری می‌کردیم و اگر کمک و یاری ما نبود شاید امروز شرایط عراق کاملاً متفاوت بود، شرایط سوریه شرایط دیگری بود ما این کمک‌ها را هم برای ثبات کل منطقه انجام دادیم و هم برای امینت داخلی خودمان. بنابراین این راه کمک به کشورهای دوست و منطقه را باید ادامه دهیم تا شاهد امنیتی کامل‌تر و ثبات بیشتر در کل منطقه باشیم.
سؤال: انقلاب اسلامی مرهون خون صدها هزار شهید و مجاهدت‌های هزاران جانباز و ایثارگر است برای حفظ این آرمان‌ها و ارزش‌هایی که این مجاهدان پا به عرصه گذاشتند چه کاری انجام می‌دهید؟
*آن روزی که کشورمان نیاز به کمک در انقلاب اسلامی داشت و یا نیاز به جوانان ما در انقلاب اسلامی داشت جوان‌های ما، اندیشمندان و همه مردم به صحنه آمدند و در این راه شهدایی چه در انقلاب و چه در دفاع مقدس تقدیم ایران کردند.
*چرا عزیزان ما رفتند و شهید شدند به خاطر اینکه کشور در اشغال دیگران نباشد برای اینکه بتوانیم از منافع و عزت ملی کشورمان به خوبی حراست کنیم. ما امروز باید در همه زمینه‌ها بتوانیم این عزت ملی را تقویت کنیم اگر ما برای فروش نفت‌مان نتوانیم تصمیم بگیریم برای فروش کالاهای پتروشیمی، فروش خودرو نتوانستیم تصمیم بگیریم و همین که در تحریم این فشار را به ما وارد کنند به عزت ملی ما صدمه وارد کردند. ما وقتی ایستادگی می‌کنیم و تحریم را برطرف می‌کنیم یعنی در مسیر شهدا و راه آنان قرار داریم شهدای ما برای عزت ملی جان خود را فدا کردند شهدا برای این به جبهه رفتند که مردم استقلال بیشتری احساس کنند و مردم ما بتوانند از تهدیدها خلاص شوند.
*ما اگر نتوانیم از منافع ملی‌مان به خوبی حراست کنیم نتوانستیم راه شهدا را ادامه دهیم. سرزمین ما را شهدا از دست متجاوزان بیرون آوردند اگر منابع ملی مشترک ما با همسایگان، همسایگان ببرند و ما نتوانیم استفاده کنیم آیا این مسیر، مسیر شهیدان ما است و ما از منافع‌مان توانسته‌ایم دفاع کنیم. وقتی یک منبع مشترک نفتی داریم همسایه ما می‌تواند استفاده و بهره‌برداری کند ولی ما نمی‌توانیم استفاده کنیم آیا این مسیر، مسیر عزت ما است.
*اگر ما بتوانیم تلاش کنیم که امروز بحمدالله در بسیاری از زمینه‌ها شاهد این هستیم که از بسیاری از منابع خود به خوبی استفاده می‌کنیم و امروز در پارس جنوبی به اندازه همسایه خود که در این منطقه استفاده می‌کرد ما استفاده می‌کنیم که در سال‌های گذشته آنها دو برابر ما استفاده می‌کردند ما اگر بتوانیم همه جا از منافع و فرهنگ خود حراست کنیم معنی‌اش این است که راه شهدا را ادامه داده‌ایم. این همان راهی است که آنها می‌خواستند و ما در این راه دارای عزت ملی هستیم.
سوال: بحث معضلات کلان‌شهرها از جمله آلودگی هوا پدیده‌ای روبه گسترش است و پیامدهای سوئی هم چون آسیب‌های جسمی و تعطیلی مدارس را به همراه داشته، لذا برنامه عملی شما برای مقابله موثر و جدی برای مقابله با این معضل چیست؟
روحانی: مسئله زیست‌محیطی متأسفانه در سال‌های گذشته کمتر مورد توجه قرار گرفته و ما به نقطه شبه بحران رسیدیم. از منابع آب بی حساب و کتاب استفاده شد و منابع زیرزمینی ما افت کرد، همچنین در زمینه حقابه دریاچه‌ها مراقبت نشد و سدهایی بدون مطالعه احداث شد و هنگامی که ما حقابه‌ها را رعایت نکردیم، دریاچه‌های ما خشک شد و آنگاه دچار مشکل بزرگی شدیم.
*اولین تصمیمی که دولت یازدهم اتخاذ کرد راجع به دریاچه ارومیه بود. برای اینکه ما دیدیم که این دریاچه که یک نعمت بزرگ الهی برای کشور و منطقه شمال غرب ما بود، دارد خشک می‌شود و این نمکزاری که دارد ایجاد می‌شود با یک توفان و یک تغییر آب‌وهوا می‌تواند این نمک تمام محصولات، کشاورزی و زندگی 14 میلیون جمعیت کشور را تهدید کند، پس اولین تصمیم را درباره دریاچه ارومیه گرفتیم و اکنون دریاچه را تثبیت کرده‌ایم.
*همچنین نسبت به تالاب‌ها تصمیم‌گیری کردیم و دریاچه هورالعظیم با توجه به خشک شدن دریاچه هور دچار مشکل شده بودیم و بسیاری از ریزگردها که البته بخشی از این ریزگردها حدود 70 تا 80 درصد این موضوع مربوط به کشورهای خارجی می‌شود، این ریزگردها از عراق و عربستان و اردن و سوریه و... است که به سمت کشور ما می‌آید و مقداری هم مربوط به داخل است که این مقداری که مربوط به داخل است ما باید کاری کنیم که دریاچه‌ها و تالاب‌ها و قسمت‌های شنزار را با درختکاری، مالچ‌پاشی بتوانیم در برابر این بحران نجات دهیم.
* مسئله ریزگردها یکی از مسائل ما بوده، همچنین مسئله آلودگی هوا و اینکه خودروهای ما باید شرایط بهتری پیدا کنند و مصارف سوخت ما باید تغییر یابد، لذا یکی از تلاش‌های خوبی که در زمینه محیط زیست صورت گرفت به خصوص در زمینه آلودگی موضوع افزایش تولید گاز بود، تولید گازمان در پارس جنوبی به دو برابر افزایش یافت و زمستان امسال دیدیم در شرایط سخت سرما مشکلی از نظر گاز نداشتیم و بسیاری از نیروگاه‌های ما از گاز استفاده می‌کنند و از سوخت مایع بی‌نیاز شده‌اند.
* ما با تغییر خودروها و سیستم حمل و نقل و نوسازی این ناوگان استفاده بیشتر از ریل و... می‌تواند برای محیط زیست ما بسیار مفید باشد. می‌توانیم با نوسازی ناوگان ریلی و جاده‌ای شرایط بهتری داشته باشیم، امروز شرایط ما از سه یا چهار سال پیش بهتر است، اما در عین حال اقدامات بیشتری را باید انجام دهیم هم برای کنترل ریزگردها و هم برای کنترل آلودگی هوا.
سوال: در صورتی که از مفاسد اقتصادی مطلع شوید به عنوان رئیس‌جمهور نخستین کاری که می‌کنید چیست؟ از چه زمانی از مردم را از این فساد مطلع می‌کنید، اگر خدای ناکرده این موارد در دایره نزدیکان و دولت شما باشد روال‌تان همین خواهد بود. به نظر شما در این زمینه باید دست قوه قضائیه باز باشد یا ملاحظه وجود داشته باشد.
روحانی: ما در مسئله فساد بدون هیچ ملاحظه و بدون هیچ خط قرمزی باید با آن مبارزه کنیم،یکی از افتخارات ما در این دولت این است که قاچاق کالا که یکی از مفاسد بود به جای 25 میلیارد امروز به نصف تقلیل یافته، همچنین گمرکات شرایط بهتری پیدا کرده، دولت الکترونیک می‌تواند جلوی مفاسد اداری و جامعه ما را بگیرد، همچنین نظارت عمومی نیز می‌تواند جلوی فساد را بگیرد.
* در اینجا دو بحث وجود دارد، یکی فساد شبکه‌ای در کشور است که برای این‌گونه فساد باید برنامه‌ریزی انجام دهیم که جلوی آن را بگیرد که دولت الکترونیک از اقداماتی است که می‌تواند جلوی فساد شبکه‌ای را بگیرد، همچنین شفاف‌سازی یکی از اقداماتی است که جلوی فساد شبکه‌ای را می‌گیرد.
* اینکه همه مردم در برابر قانون از نظر قوه قضائیه، مجریه و مقننه یکسان باشد می‌تواند جلوی فساد شبکه‌ای جامعه را بگیرد، اما فساد فردی هم در جامعه ما وجود دارد، منتها یک نکته مهم این است که ما نباید در هیچ موردی تا اثبات فساد نشده، کسی را متهم کنیم.
* یکی از مسائلی که جامعه ما گرفتار آن است این است که برخی به مسائل و چارچوب‌های اخلاقی توجه نمی‌کنند و نام هر فردی را به عنوان اینکه این فرد تخلف کرده و یا از رانت استفاده کرده، مطرح می‌کنند، لذا باید مسیر نظارت‌مان را بیشتر کنیم که نظارت وزارت اطلاعات و دستگاه‌های نظارتی و چه نظارت‌هایی که در داخل دولت و ریاست جمهوری است.
* همچنین همه افراد باید در برابر قانون یکسان باشند و هیچ تفاوتی بین افراد نباید وجود داشته باشد، از نظر من هر که در کشور از مسیر قانون فاصله بگیرد و از رانت نامشروعی بخواهد استفاده کند و در مسیر فساد قرار بگیرد، هم دستگاه نظارتی ما باید بدون ملاحظه کشف برخورد کند و هم دستگاه قضایی بدون تفاوت بین افراد جامعه با مفسدین جامعه برخورد کند.
* بنده هیچ خط قرمزی برای مبارزه با فساد و شبکه فساد در کشور ندارم.
* امروز شرایط انتخابات ما شرایط ویژه‌ای است، امروز درواقع رقابت بین دو شیوه برای اداره کشور است،یک شیوه سخت‌گیری، یک شیوه برخورد خشن با مردم، یک شیوه استفاده کردن از روش‌های مختلف فشار و یک شیوه هم شیوه اعتدال و خردگرایی و استفاده کردن از مشورت مردم و نظرات مردم برای اداره جامعه است، بنابراین امروز یک رقابت بسیار اساسی وجود دارد و امیدوارم مردم ما در این انتخابات بتوانند بهترین انتخاب را داشته باشند.
به گزارش فارس حسن روحانی کاندیدای دوازدهمین دوره انتخابات ریاست جمهوری امشب با حضور در برنامه زنده گفت‌وگوی ویژه خبری شبکه دو سیما به سوالات مجری این برنامه پاسخ گفت. مهم‌ترین محورهای سخنان روحانی به شرح زیر است:
سوال: به آستانه 40 سالگی انقلاب اسلامی اشاره می‌کنم. بررسی‌ها نشان می‌دهد که در مقایسه با انقلاب‌های مشابه در چنین سنی به لحاظ اهداف و آرمان‌هایش موفقیت قابل توجهی داشته و در عین حال در قسمت‌هایی عقب‌ماندگی‌های قابل‌تأملی داشته، به نظر شما در چه عرصه‌هایی موفق بوده‌ایم و علت آن چه بود و به چه علت عقب‌ماندگی داریم که باید بیشتر تلاش کنیم.
روحانی: با ابراز تأسف از حادثه‌ای که در معدن ذغال‌سنگ آزادشهر استان گلستان پیش آمد و عده‌ای از عزیزان ما جان باختند،و عده ای هم مصدوم شدند که از خداوند بزرگ رحمت و رضوان برای درگذشتگان و همچنین برای همه مصدومان این حادثه داریم.
* انقلاب اسلامی هدف بسیار مهم و واقعه بسیار بزرگی در تاریخ کشور ما بوده و مانند همه انقلاب‌ها فراز و نشیب داشته، بزرگ‌ترین موفقیت ما در این انقلاب بحث استقلال سیاسی، مردم‌سالاری در کشور است.
* همین انتخابات ما یکی از آثار و پیامدهای انقلاب اسلامی است.
* مردم ما امروز به راحتی پای صندوق‌های رای حضور پیدا می‌کنند و همچنین به راحتی مسائل مختلف را نقد می‌کنند و مسائل گوناگون را درباره کاندیداها مطرح می‌کنند و این یکی از آثار این انقلاب و موفقیت ما است.
* مردم حاکمیت ملی را به خوبی لمس می‌کنند، مردم و همچنین نمایندگان مردم در صحنه تصمیم‌گیری‌های مختلف کشور حضور دارند و همه ارکان نظام به صورت مستقیم و غیرمستقیم از سوی مردم انتخاب می‌شوند.
*هر کجا در انقلاب اسلامی امور را به مردم واگذار کردیم و مردم حضور و مشارکت بیشتر داشتند، آنجا توفیق بیشتری هم داشتیم و هر کجا خواسته‌ایم که اموری که مربوط به مردم است محدودیت‌هایی را ایجاد کنیم، دچار مشکلات شده‌ایم.
* در بخش اقتصادی و فرهنگی اگر آزادی بیشتری به مردم دهیم و مردم در اقتصاد احساس رقابت بیشتری کنند و احساس کنند که یک ارگان و دستگاهی که وابسته به قدرت در اقتصاد است، مداخله ندارد، همچنین بخش خصوصی بتواند حضور بیشتری داشته باشد در این صورت ما موفقیت بیشتری در زمینه اقتصاد خواهیم داشت.
* در زمینه مسائل فرهنگی باید زمینه را باز بگذاریم برای همه انجمن‌ها و گروه‌های فرهنگی و اندیشمندان که اظهارنظر کنند. در آنجا که آزادی بیشتر است، شکوفایی هم بیشتر خواهد بود همچنین در آنجایی که رقابت آزادتر است، ما احساس موفقیت بیشتری می‌کنیم.
* در انقلاب ما هر کجا در چارچوب قانون و قانون اساسی حرکت کردیم و حقوق ملت را پاس داشتیم، آنجا شاهد شرایط بهتری برای کشور و مردم و نظام‌مان بوده‌ایم و هر کجا از قانون فاصله گرفتیم با مشکلات مواجه شدیم، بنابراین عقلانیت، استقامت، شکوفایی، آزادگی می‌تواند انقلاب ما را در مسیر بهتری حرکت دهد و به مقصد برساند.
* در آستانه 40 سالگی انقلاب هستیم و باید آثار 40 سالگی را مردم ما سال آینده مشاهده کنند و ببینند که انقلاب ما دارای بلوغ 40 سالگی شده، افراط‌ها کنار رفته و خشونت‌ها احیاناً اگر در گوشه و کناری است، کنار رفته و مردم ما احساس اعتدال و آرامش بیشتری برای زندگی مادی و معنوی‌شان کنند.
سوال: حدود یک سال است که رهبر معظم انقلاب تأکید خاصی در حفظ انقلاب در مسیرش تأکید دارند و شاخصه‌های انقلابی‌گری هم تبیین کردند و بر ترویج آن تأکید کردند، با توجه به این شاخص‌ها شما چقدر خود را انقلابی می‌دانید.
روحانی: انقلاب برای چه بود و ما برای چه انقلاب کردیم؟ مردم ما برای چه از سال 41 به صحنه آمدند و انقلاب کردند؟ این کار به خاطر این بود که استقلال به دست بیاورند و روی پای خود بایستند و با آرای خودشان کشور اداره شود. همچنین برای این بود که فساد در کشور نباشد و مردم آزادی بیشتری داشته باشند.
* مردم برای چه انقلاب کردند؟ مردم برای جمهوریت و اسلامیت انقلاب کردند، اگر ما در زندگی خودمان به آرمان‌های انقلاب و مسیر انقلاب متعهد باشیم، می‌توانیم خودمان را انقلابی بدانیم، انقلابی بودن به معنای بی‌نظم بودن نیست، بلکه انقلابی بودن به معنای قانونی بودن است.
* انقلابی بودن به این معنا نیست که ما بخواهیم در زندگی خصوصی مردم دخالت کنیم، انقلابی بودن به این معنا نیست که سخن درشت و یا شعار بلندتر بگوییم، بلکه انقلابی بودن به این معنا است که به آرمان‌ها و خواست مردم بیشتر توجه کنیم و در مسیر خواست مردم حرکت کنیم و همچنین انقلابی بودن به این معنا است که ما امروز شاهد آثار انقلاب باشیم. آثار انقلاب یعنی فساد در جامعه ما نباشد.
*آثار انقلاب به این معنا است که مردم بتوانند زندگی راحت‌تری داشته باشند و شاهد معنویت، دین‌باوری بیشتری در جامعه باشیم، هویت ملی، دینی، ایرانی و اسلامی‌مان را هم بیشتر شاهد باشیم، بنابراین اگر انقلابی بودن به معنای آن است که به دنبال آرمان‌ها و اهداف انقلاب باشیم، آن وقت می‌توانیم بگوییم که ما در مسیر انقلاب هستیم. اما اگر انقلابی بودن به معنای افراطی بودن و فریاد کردن و شعار دادن باشد، نه، ما از این مسیر فاصله داریم.
سوال: امام خمینی(ره) محرومان را ولی‌نعمتان انقلاب نامیدند و همواره به مسئولان نسبت به رسیدگی ویژه به آنان تأکید داشتند، به نظر می‌رسد رسیدگی به این افراد اندکی کمتر شده، شما چه برنامه‌ای برای رسیدگی بیشتر به محرومان دارید؟
روحانی: محرومان در سال‌های گذشته در رنج فراوانی بودند، وقتی می‌بینیم در یک جامعه‌ای تورم و گرانی بالاتر از حقوق افراد افزایش می‌یابد، آن‌وقت ما احساس می‌کنیم محرومیت وجود دارد.
* محرومیت به این معنا است که مردم دارای پاداش کمتر و دارای کار و رنج بیشتری باشند. ما در گذشته شاهد آن بودیم که کشاورزان، روستائیان و مردم در سراسر کشور مشکلات فراوانی از لحاظ زندگی مادی و اقتصادی شاهد بودند، ما امروز یک گام به جلو آمده‌ایم، امروز مردم شاهد مهار تورم هستند.
*خوشحالم که نامزدهای انتخاباتی امروز راجع‌به تورم و اینکه چگونه باید تورم را مهار کنند دیگر بحث نمی‌کنند. همچنین نامزدها دیگر در مورد رشد منفی یا مثبت اقتصادی صحبت نمی‌کنند، اینها گام‌ها و قدم‌هایی است که ملت ما در این سه سال و نیم برداشته است.
* مردم ما در این سه سال و نیم در زمینه مسائل اقتصادی و اجتماعی حرکت بسیار خوبی داشتند، امروز شاهد آن هستیم که یک فردی اگر بیمار می‌شود رنج اقتصادی برای درمان بیماری‌اش کمتر شاهد است. اگر دیروز فردی با مراجعه به بیمارستان مجبور بود همه امکانات بیمارستان را خودش تأمین کند، امروز بحمدالله می‌بینیم مردم در زمینه مسائل درمانی شرایط بسیار بهتری را دارند تجربه می‌کنند و مخارج کمتری را پرداخت می‌کنند و خدمات بهتری هم دریافت می‌کنند.
* یکی از رفع محرومیت‌ها، محرومیت در زمینه مسائل درمانی و بهداشتی است و ما امروز شاهد شرایط بهتری هستیم و همچنین باید شاهد شرایط بهتری در آینده هم باشیم.
* روستاهای ما امروز شرایط بهتری نسبت به دیروز دارند. وضعیت برق و گازرسانی به روستاها و تأمین آب شرب، تلفن و اینترنت بهتر شده است، همچنین امروز در روستاها مردم شرایطی دارند که ما می‌بینیم مردم از طریق اینترنت کالای خود را می‌فروشند یا صادر می‌کنند و شرایط بهتری برای گردشگری ما به وجود آمده است. بنابراین ما در مجموع امروز شاهد شرایط بهتری هستیم.
* باید برای محرومان فکر بیشتری شود، باید در زمینه درمانی، زندگی و حقوق مردم قدم‌های بیشتری برداریم، امروز محرومیت نسبت به سال‌های گذشته کمتر شده است، اما هنوز در جامعه ما محرومیت وجود دارد و ما باید این محرومیت‌ها را برطرف کنیم، بنابراین ما نسبت به فرمایش امام(ره) که فرمودند؛ مردم ولی‌نعمتان ما هستند، باید تلاش بیشتری کنیم، اما درعین حال در بسیاری از زمینه‌ها شاهد قدم‌های بهتری نسبت به گذشته هستیم.
سؤال: در موضع برجام با توجه به بدعهدی‌ها و نقض عهدهای طرف‌های آمریکای در توافق هستهای تمهیدات شما برای احقاق حقوق ملت و ایستادگی در برابر زیاده‌خواهی آنها چه خواهد بود؟
* اصل برجام یک دستاوردی بود که مردم در سایه ایستادگی و مقاومت و تلاش خود به دست آوردند برخی در سال‌ها و ماه‌هایی که ما در حال مذاکره بودیم و در برابر رقیبان و بدخواهان قرار داشتیم به جای اینکه کمک کنند، کمک نمی‌کردند اکنون که همه کاندیداها اعلام می‌کنند نسبت به برجام متعهد هستند. بنابراین ملت ما نسبت به برجام متعهد است همانطور که ملت ما نسبت به همه تعهدات و قراردادها متعهد بوده است.
*طرف مقابل ما امروز ممکن است بدعهدی کند و ما در برابر بدعهدی طرف مقابل باید خود را آماده کنیم گرچه هرچه زمان می‌گذرد بدعهدی برای طرف مقابل سخت‌تر می‌شود. ما امروز شاهد آن هستیم که در آمریکا تحولاتی در دولتش به وجود آمده است و گروه جدیدی روی کار آمدند که افراطی‌تر هستند ادعاهایی نسبت به برجام داشتند که اگر بر روی کار بیایند برجام را پاره می‌کنند. اما وقتی آمدند و شرایط را امروز دیدند متوجه شدند که به این آسانی نیست که این تعهدات مربوط به دو کشور نیست بلکه تعهداتی است که مربوط به چند کشور است و به صورتی تعهد بین‌المللی است.
* امروز می‌بینیم برخی فاصله گرفتند، ما نمی‌توانیم غافل باشیم و احساس کنیم که مشکلی پیش‌روی ما نیست ما خودمان را برای شرایط دیگر نیز باید آماده کنیم و این آمادگی را داریم همانطور که مردم ما شاهد بودند جایی اگر آمریکایی‌ها تخلف کنند ما بلافاصله عکس‌العمل نشان داده‌ایم، من دستور دادم به سازمان انرژی اتمی که در زمینه پیشران هستهای برنامه‌ریزی کند و در زمینه سوخت پیشران هستهای برنامه‌ریزی انجام دهد و ضمن 3 ماه گزارش دهد و اقدامات لازم را انجام دهد.
*بنابراین دست ما باز است اگر طرف مقابل تخلفی انجام دهد ما بتوانیم از حقوق ملت‌مان دفاع کنیم اما هرچه جلوتر می‌رویم شرایط تخلف برای طرف مقابل سخت‌تر می‌شود و افکار عمومی این واقعیت را می‌پذیرد که امروز این برجام یک توافقی است که می‌تواند به نفع جهان و منطقه و ملت‌ها باشد.
سؤال: بنیه دفاعی جمهوری اسلامی ایران را چگونه تقویت می‌کنید که بتواند پاسخ بازدارنده‌ای برای تهدیدات موجود داشته باشد. چرا که مشاهده شده برخی کشورها تقویت نکردن بنیه دفاعی ما را از داشتن شرایط رابطه با کشورمان قرار می‌دهند پاسخ شما به این موارد چه خواهد بود؟
* بنیه دفاعی در اصطلاح به معنای آماده شدن توان دفاعی ما تجهیزات و امکانات نظامی ما است. اما در برابر تهدیدات دشمن آن قدرت اصلی که باید ایستاگی کند قدرت ملی ما است که بخشی از قدرت ملی ما قدرت دفاعی نظامی ما می‌شود و بخشی از قدرت ملی ما به اقتصاد، فرهنگ و مسائل اجتماعی برمی‌گردد.
* آنچه می‌تواند کشور ما را حراست و حفاظت کند قدرت ملی ما است در عین حال در این دولت در زمینه قدرت دفاعی قدم‌های بسیار خوبی برداشته شده ما امروز تجهیزات جدیدی را توانستیم توسط مهندسان و مخترعین به ثمر برسانیم ما در هفته‌های گذشته جت جنگی جدید، تانک جدید و موشک‌های جدید و امکانات جدید، داشته سیستم پدافندی خودمان را به شدت تقویت کنیم، اس 300 را به کشور وارد کنیم و امروز تجهیزات راهبردی دفاعی آنچه ما ضمن 3سال و نیم به دست آوردیم بیش از آن چیزی که در 10 سال گذشته در کشور به دست آمده است. بنابراین این دولت یکی از هتمام‌هایش اهتمام به تقویت بنیه دفاعی و امنیتی بوده است.
* باید این را نکته تأکید کنم که ما باید علم کنیم همه جا چه در بخش دفاع و چه در بخش ارکان قدرت ملی، شعار دادن نمی‌تواند برای ما ارکان قدرت ملی ایجاد کند ما تجهیزات و قدرت سخت‌افزاری و نرم‌افزاری را باید تقویت کنیم اگر در مقام عمل توانستیم توانمند و قدرتمند شویم دشمن هم چشم طمع به ما نخواهد داشت.
*او اطلاعاتی از شرایط ما دارد ولی در دنیای امروز ما هم از امکانات و اطلاعات دیگر کشورها اطلاع داریم آنها هم قاعدتاً از امکانات ما مطلع هستند. این دولت همه تلاشش بر این بوده آنچه وعده داده را عمل کند و کمتر حرف بزند و بیشتر عمل کند.
*امروز هم در واقع ما در صحنه انتخابات در رویکردی که با آن مواجه هستیم، رویکرد عمل و شعار است. شعار نمی‌تواند مشکلات کشور را حل کند همه کاندیداها باید برنامه خود را چه در زمینه دفاعی و چه در زمینه اقتصادی و چه در زمینه فرهنگی ارائه کنند تا مردم ما راحت‌تر بتوانند بین کاندیداها فردی را که برنامه‌اش را بهتر می‌بینند انتخاب کنند.
*بنابراین قدرت و توان دفاعی ما برای‌مان اهمیت دارد و در این دولت اقدامات بسیار خوبی در این زمینه انجام گرفته و ما باید این مسیر را در آینده ادامه دهیم و دولت دوازدهم باید مسیر قدرت دفاعی و امنیت دفاعی را با قدرت ادامه دهد.
سؤال: یکی از ترفندهای آمریکا برای ادامه دشمنی دیرینه‌اش با جمهوری اسلامی ایران چنگ و دندان نشان دادن برای مرعوب کردن ملت ایران است به نظر شما برای مقابله با چنین ترفندی و تاکتیک دشمن چه باید کرد؟
* برخی از کشورها بودند که از روز اول انقلاب با ما میانه‌ای نداشتند و انقلاب و نظام ما را به نفع منافع خودشان و منطقه و جهان نمی‌دیدند. به همین دلیل رو در روی انقلاب ما قرار گرفتند مخصوصاً آمریکایی‌ها شیوه‌های آنها مرتب در حال تغییر است.
*یک شیوه واحد وجود ندارد ما دیدیم آنها از گروهک‌ها استفاده می‌کردند و روزی توانستند از یک کشور منطقه علیه کشورمان استفاده بکنند و تحریک کنند روزی ما را در فشار اقتصادی قرار دادند بنابراین از شیوه‌های مختلف علیه ما استفاده می‌کنند ما اگر بخواهیم در یک شیوه محدود بمانیم و فقط دنبال یک شیوه باشیم حتماً موفق نخواهیم بود.
*ما هم باید با ابزار و شیوه‌های جدید در برابر نقشه‌های جدید ایستادگی و مقاومت کنیم ما دیدیم در همین برنامه هستهای از توان سیاسی کشورمان بهتر استفاده کردیم ما توانستیم با منطق در مذاکره موفقیت به دست آوریم. ما توانستیم تحریم‌ها را بشکنیم اینها با قدرت سیاسی به دست آمد با قدرت ملی توانستیم این کار را انجام دهیم اینها با انسجام ملی به دست آمد.
* چرا ما را تحریم کردند، چون اتکای ما به نفت بود و دیدند اگر کالا نیاز داریم و مواد اولیه نیاز داریم باید نفت خود را بفروشیم تا بتوانیم خود را تأمین کنیم چون تراز تجاری ما مثبت نبود. به این دلیل دیدند اگر بتوانند تحریم نفتی را اجرا کنند می‌توانند ما را دچار مشکل کنند و ما نتوانیم کشور را به خوبی اداره کنیم آمدند نفت را تحریم کردند اما امروز که مردم ما در صحنه اقتصادی حضور یافته و فعال شدند و تراز تجاری ما مثبت است و صادرات و واردات ما به گونه‌ای است که واردات‌مان را می‌توانیماز طریق صادرات غیرنفتی تأمین کنیم بنابراین اتکای‌مان را به نفت کم کردیم.
*اگر ما متکی شویم به یک نوع صادرات آنجا آسیب‌پذیری خواهیم داشت، ما در برابر دشمنان و آمریکا کاری که باید انجام دهیم این است که اگر بخواهند اقدامی کنند هزینه را بالا ببریم. هرچه بتوانیم هزینه را بالا ببریم و کار را برای آنها سخت‌تر کنیم و اجماع‌سازی را برای آنها سخت‌تر کنیم، دیروز اجماع‌سازی برای آنها راحت‌تر بود تا امروز.
*حتی در دنیای غرب علی‌رغم اینکه علیه ما تبلیغ می‌شود امروز ایران‌هراسی مثل شرایط دیروز نیست و به پررنگ‌ی دیروز نیست امروز شرایط بهتری نسبت به شرایط دیروز داریم شما می‌بینید آمریکایی‌ها نسبت به برجام وقتی یک سخن گزافی را گفتند کشورهای اروپایی، چین و روسیه در برابر آنها موضع گرفتند، بنابراین ما باید کاری کنیم که اجماع‌سازی دیگران علیه ما سخت‌تر شود. و اگر می‌خواهند کاری کنند هزینه بیشتری برای آنها داشته باشد و در این شرایط می‌توانیم انقلاب، نظام و کشورمان را بهتر حراست کنیم.
* بنابراین قدرت ملی ما و استفاده از خرد جمعی ما در برابر برنامه‌های مختلف مخالفین ما و بدخواهان و دشمنان‌مان و تغییر تاکتیک‌های ما متناسب با تغییراتی است که در جهان شاهد هستیم. لذا می‌توانیم مقابله و مقاومت بهتری داشته باشیم و از کشورمان حراست کنیم.
سؤال: مقابله با تلاش دشمن جزو ضربه زدن به متعهدان ایران در منطقه است که می‌خواهند از این طریق ایران را تضعیف کنند شما چه برنامه عملی برای حمایت از کشورهای دوست در منطقه و مقابله با این تاکتیک‌ها در برابر کشورهایی چون عراق، سوریه، لبنان، یمن و فلسطین دارید تا در این ترفندشان موفق نباشند.
* ما برای ثبات منطقه اهمیت زیادی قائل هستیم و اگر بخواهیم از کشورمان به خوبی حراست کنیم و از امکانات کشورمان بهتر استفاده کنیم، اگر بخواهیم صادرات داشته باشیم نزدیک‌ترین راه و بهترین راه صادرات به کشورهای همسایه است، اگر بخواهیم همکاری در زمینه سیاسی و بین‌المللی داشته باشیم با همسایگان و دوستان‌مان بهتر می‌توانیم همکاری داشته باشیم.
*بنابراین اگر ثبات منطقه و امنیت آن به خطر بیفتد این ناامنی می‌تواند به همه کشورها و حتی کشورمان سرایت کند. اگر امروز شاهد امنیت در کشورمان هستیم اولاً شرایط کشورمان به گونه‌ای شده که وحدت داخلی استفاده دشمن برای اینکه بتواند از ویروس تروریسم علیه ما استفاده کند سخت‌تر و مشکل‌تر شده و ما امروز شرایط بسیار امنی را در کشورمان داریم اما توانمندی ما در منطقه باید توانمندی کل منطقه باشد. ثبات باید برای کل منطقه باشد.
*هم نیروهای خارجی باید مداخلاتشان را در منطقه کاهش دهند و دست بردارند و هم معضلاتی مانند تروریسم باید برطرف شود برای این کار حمایت و کمک ما یک ضرورت است.
*ما همواره نسبت به دوستان‌مان در شرایط سختی که داشتیم آنها را یاری می‌کردیم و اگر کمک و یاری ما نبود شاید امروز شرایط عراق کاملاً متفاوت بود، شرایط سوریه شرایط دیگری بود ما این کمک‌ها را هم برای ثبات کل منطقه انجام دادیم و هم برای امینت داخلی خودمان. بنابراین این راه کمک به کشورهای دوست و منطقه را باید ادامه دهیم تا شاهد امنیتی کامل‌تر و ثبات بیشتر در کل منطقه باشیم.
سؤال: انقلاب اسلامی مرهون خون صدها هزار شهید و مجاهدت‌های هزاران جانباز و ایثارگر است برای حفظ این آرمان‌ها و ارزش‌هایی که این مجاهدان پا به عرصه گذاشتند چه کاری انجام می‌دهید؟
*آن روزی که کشورمان نیاز به کمک در انقلاب اسلامی داشت و یا نیاز به جوانان ما در انقلاب اسلامی داشت جوان‌های ما، اندیشمندان و همه مردم به صحنه آمدند و در این راه شهدایی چه در انقلاب و چه در دفاع مقدس تقدیم ایران کردند.
*چرا عزیزان ما رفتند و شهید شدند به خاطر اینکه کشور در اشغال دیگران نباشد برای اینکه بتوانیم از منافع و عزت ملی کشورمان به خوبی حراست کنیم. ما امروز باید در همه زمینه‌ها بتوانیم این عزت ملی را تقویت کنیم اگر ما برای فروش نفت‌مان نتوانیم تصمیم بگیریم برای فروش کالاهای پتروشیمی، فروش خودرو نتوانستیم تصمیم بگیریم و همین که در تحریم این فشار را به ما وارد کنند به عزت ملی ما صدمه وارد کردند. ما وقتی ایستادگی می‌کنیم و تحریم را برطرف می‌کنیم یعنی در مسیر شهدا و راه آنان قرار داریم شهدای ما برای عزت ملی جان خود را فدا کردند شهدا برای این به جبهه رفتند که مردم استقلال بیشتری احساس کنند و مردم ما بتوانند از تهدیدها خلاص شوند.
*ما اگر نتوانیم از منافع ملی‌مان به خوبی حراست کنیم نتوانستیم راه شهدا را ادامه دهیم. سرزمین ما را شهدا از دست متجاوزان بیرون آوردند اگر منابع ملی مشترک ما با همسایگان، همسایگان ببرند و ما نتوانیم استفاده کنیم آیا این مسیر، مسیر شهیدان ما است و ما از منافع‌مان توانسته‌ایم دفاع کنیم. وقتی یک منبع مشترک نفتی داریم همسایه ما می‌تواند استفاده و بهره‌برداری کند ولی ما نمی‌توانیم استفاده کنیم آیا این مسیر، مسیر عزت ما است.
*اگر ما بتوانیم تلاش کنیم که امروز بحمدالله در بسیاری از زمینه‌ها شاهد این هستیم که از بسیاری از منابع خود به خوبی استفاده می‌کنیم و امروز در پارس جنوبی به اندازه همسایه خود که در این منطقه استفاده می‌کرد ما استفاده می‌کنیم که در سال‌های گذشته آنها دو برابر ما استفاده می‌کردند ما اگر بتوانیم همه جا از منافع و فرهنگ خود حراست کنیم معنی‌اش این است که راه شهدا را ادامه داده‌ایم. این همان راهی است که آنها می‌خواستند و ما در این راه دارای عزت ملی هستیم.
سوال: بحث معضلات کلان‌شهرها از جمله آلودگی هوا پدیده‌ای روبه گسترش است و پیامدهای سوئی هم چون آسیب‌های جسمی و تعطیلی مدارس را به همراه داشته، لذا برنامه عملی شما برای مقابله موثر و جدی برای مقابله با این معضل چیست؟
روحانی: مسئله زیست‌محیطی متأسفانه در سال‌های گذشته کمتر مورد توجه قرار گرفته و ما به نقطه شبه بحران رسیدیم. از منابع آب بی حساب و کتاب استفاده شد و منابع زیرزمینی ما افت کرد، همچنین در زمینه حقابه دریاچه‌ها مراقبت نشد و سدهایی بدون مطالعه احداث شد و هنگامی که ما حقابه‌ها را رعایت نکردیم، دریاچه‌های ما خشک شد و آنگاه دچار مشکل بزرگی شدیم.
*اولین تصمیمی که دولت یازدهم اتخاذ کرد راجع به دریاچه ارومیه بود. برای اینکه ما دیدیم که این دریاچه که یک نعمت بزرگ الهی برای کشور و منطقه شمال غرب ما بود، دارد خشک می‌شود و این نمکزاری که دارد ایجاد می‌شود با یک توفان و یک تغییر آب‌وهوا می‌تواند این نمک تمام محصولات، کشاورزی و زندگی 14 میلیون جمعیت کشور را تهدید کند، پس اولین تصمیم را درباره دریاچه ارومیه گرفتیم و اکنون دریاچه را تثبیت کرده‌ایم.
*همچنین نسبت به تالاب‌ها تصمیم‌گیری کردیم و دریاچه هورالعظیم با توجه به خشک شدن دریاچه هور دچار مشکل شده بودیم و بسیاری از ریزگردها که البته بخشی از این ریزگردها حدود 70 تا 80 درصد این موضوع مربوط به کشورهای خارجی می‌شود، این ریزگردها از عراق و عربستان و اردن و سوریه و... است که به سمت کشور ما می‌آید و مقداری هم مربوط به داخل است که این مقداری که مربوط به داخل است ما باید کاری کنیم که دریاچه‌ها و تالاب‌ها و قسمت‌های شنزار را با درختکاری، مالچ‌پاشی بتوانیم در برابر این بحران نجات دهیم.
* مسئله ریزگردها یکی از مسائل ما بوده، همچنین مسئله آلودگی هوا و اینکه خودروهای ما باید شرایط بهتری پیدا کنند و مصارف سوخت ما باید تغییر یابد، لذا یکی از تلاش‌های خوبی که در زمینه محیط زیست صورت گرفت به خصوص در زمینه آلودگی موضوع افزایش تولید گاز بود، تولید گازمان در پارس جنوبی به دو برابر افزایش یافت و زمستان امسال دیدیم در شرایط سخت سرما مشکلی از نظر گاز نداشتیم و بسیاری از نیروگاه‌های ما از گاز استفاده می‌کنند و از سوخت مایع بی‌نیاز شده‌اند.
* ما با تغییر خودروها و سیستم حمل و نقل و نوسازی این ناوگان استفاده بیشتر از ریل و... می‌تواند برای محیط زیست ما بسیار مفید باشد. می‌توانیم با نوسازی ناوگان ریلی و جاده‌ای شرایط بهتری داشته باشیم، امروز شرایط ما از سه یا چهار سال پیش بهتر است، اما در عین حال اقدامات بیشتری را باید انجام دهیم هم برای کنترل ریزگردها و هم برای کنترل آلودگی هوا.
سوال: در صورتی که از مفاسد اقتصادی مطلع شوید به عنوان رئیس‌جمهور نخستین کاری که می‌کنید چیست؟ از چه زمانی از مردم را از این فساد مطلع می‌کنید، اگر خدای ناکرده این موارد در دایره نزدیکان و دولت شما باشد روال‌تان همین خواهد بود. به نظر شما در این زمینه باید دست قوه قضائیه باز باشد یا ملاحظه وجود داشته باشد.
روحانی: ما در مسئله فساد بدون هیچ ملاحظه و بدون هیچ خط قرمزی باید با آن مبارزه کنیم،یکی از افتخارات ما در این دولت این است که قاچاق کالا که یکی از مفاسد بود به جای 25 میلیارد امروز به نصف تقلیل یافته، همچنین گمرکات شرایط بهتری پیدا کرده، دولت الکترونیک می‌تواند جلوی مفاسد اداری و جامعه ما را بگیرد، همچنین نظارت عمومی نیز می‌تواند جلوی فساد را بگیرد.
* در اینجا دو بحث وجود دارد، یکی فساد شبکه‌ای در کشور است که برای این‌گونه فساد باید برنامه‌ریزی انجام دهیم که جلوی آن را بگیرد که دولت الکترونیک از اقداماتی است که می‌تواند جلوی فساد شبکه‌ای را بگیرد، همچنین شفاف‌سازی یکی از اقداماتی است که جلوی فساد شبکه‌ای را می‌گیرد.
* اینکه همه مردم در برابر قانون از نظر قوه قضائیه، مجریه و مقننه یکسان باشد می‌تواند جلوی فساد شبکه‌ای جامعه را بگیرد، اما فساد فردی هم در جامعه ما وجود دارد، منتها یک نکته مهم این است که ما نباید در هیچ موردی تا اثبات فساد نشده، کسی را متهم کنیم.
* یکی از مسائلی که جامعه ما گرفتار آن است این است که برخی به مسائل و چارچوب‌های اخلاقی توجه نمی‌کنند و نام هر فردی را به عنوان اینکه این فرد تخلف کرده و یا از رانت استفاده کرده، مطرح می‌کنند، لذا باید مسیر نظارت‌مان را بیشتر کنیم که نظارت وزارت اطلاعات و دستگاه‌های نظارتی و چه نظارت‌هایی که در داخل دولت و ریاست جمهوری است.
* همچنین همه افراد باید در برابر قانون یکسان باشند و هیچ تفاوتی بین افراد نباید وجود داشته باشد، از نظر من هر که در کشور از مسیر قانون فاصله بگیرد و از رانت نامشروعی بخواهد استفاده کند و در مسیر فساد قرار بگیرد، هم دستگاه نظارتی ما باید بدون ملاحظه کشف برخورد کند و هم دستگاه قضایی بدون تفاوت بین افراد جامعه با مفسدین جامعه برخورد کند.
* بنده هیچ خط قرمزی برای مبارزه با فساد و شبکه فساد در کشور ندارم.
* امروز شرایط انتخابات ما شرایط ویژه‌ای است، امروز درواقع رقابت بین دو شیوه برای اداره کشور است،یک شیوه سخت‌گیری، یک شیوه برخورد خشن با مردم، یک شیوه استفاده کردن از روش‌های مختلف فشار و یک شیوه هم شیوه اعتدال و خردگرایی و استفاده کردن از مشورت مردم و نظرات مردم برای اداره جامعه است، بنابراین امروز یک رقابت بسیار اساسی وجود دارد و امیدوارم مردم ما در این انتخابات بتوانند بهترین انتخاب را داشته باشند.
