شنبه ۰۸ دی ۱۴۰۳ - ساعت :
۲۱ فروردين ۱۳۹۶ - ۱۱:۵۰
روحانی:

من که نگفتم در ۱۰۰ روز مشکلات را حل می‌کنم/ هیچ بحرانی در اقتصاد کشور وجود ندارد

رئیس‌جمهور در نشست خبری گفت: در سال 95 ما شرایط زندگی مردم از لحاظ سیاسی، خدمات دولت و اقتصادی طبق همه مراکز آمار رسمی کشور و جهانی بهتر از حدی بود که در ‌آغاز سال پیش‌بینی می‌کردیم.
کد خبر : ۳۵۸۲۵۳

صراط: رئیس‌جمهور در نشست خبری گفت: در سال 95 ما شرایط زندگی مردم از لحاظ سیاسی، خدمات دولت و اقتصادی طبق همه مراکز آمار رسمی کشور و جهانی بهتر از حدی بود که در ‌آغاز سال پیش‌بینی می‌کردیم.

به گزارش فارس، حسن روحانی رئیس جمهور کشورمان امروز در نشست خبری با رسانه‌های داخلی و خارجی که در مجلس نهاد ریاست جمهوری برگزار شد، در سخنان ابتدایی خود، اظهار داشت: در آغاز ایام سال جدید عید نوروز که اکنون اولین فرصتی است که ما خدمت شما رسیدیم، ایام مبارک ماه رجب مخصوصاً میلاد باسعادت مولای متقیان حضرت علی (ع) را خدمت همه شما تبریک و تهنیت عرض می‌کنم.

وی افزود: دولت یازدهم در طول تلاش‌هایش در بیش از 3 سال و نیم گذشته و به ویژه در سال 95 موفقیت‌هایی داشته که به برخی از آن اشاره می‌کنم و احتمالاً در ضمن سؤال و پاسخ هم اگر فرصتی بود به برخی دیگر از آنها اشاره خواهم کرد.

روحانی تصریح کرد: در مجموع احساس می‌کنیم با رهنمودهای مقام معظم رهبری و حمایت مردم دولت به اهدافی که داشته در برخی از آن اهداف به حمدالله موفق بوده، در سال 95 ما شرایط زندگی مردم از لحاظ سیاسی، خدمات دولت و اقتصادی طبق همه مراکز آمار رسمی کشور و جهانی بهتر از حدی بود که در ‌آغاز سال پیش‌بینی می‌کردیم.

رئیس جمهور، گفت: اولاً‌ خوشحالم که به ملت ایران بگویم اقشاری که دارای درآمد کمتری هستند مثل حقوق‌بگیرانی که حقوق آنها حداقلی است، بازنشستگان و افرادی که تحت پوشش کمیته امداد، بهزیستی هستند در مجموع 4 سال دولت یازدهم دریافتی‌شان به 2 برابر و یا به بیش از 2 برابر افزایش پیدا کرده و در سال 96 هم برای مستمری‌بگیران کمیته امداد و بهزیستی 20 درصد حداقل حقوق به دریافتی آنها اضافه خواهد شد که رقمی بین 180 تا 200 هزار تومان می‌شود و در مجموع 4 سال حقوق همه افراد کم‌درآمد حداقل به دو برابر افزایش پیدا کرده است، گاهی 2.3 و 2.5 و گاهی بیشتر مثل معلمین و یا کارمندانی که حقوق بالایی ندارند، این یک نکته حائز اهمیت است که دولت اولین دغدغه‌‌اش زندگی افراد کم‌درآمد این جامعه بوده و این دولت شاید اولین دولت در مقایسه با دولت‌های گذشته باشد که همه ساله افرادی که حقوق و دستمزد دریافت می‌کنند شامل کارمندان و کارگران اضافه حقوقشان بیش از تورم سالانه بوده در حالی که در گذشته هیچ وقت این گونه نبوده که اگر تورم سالانه 10 یا 12 درصد است، حقوق و مستمری‌شان 15 درصد اضافه شود و این به طور عام از آغاز این دولت یعنی از سال 93 که بودجه را تقدیم کردیم تا 96 به طور منظم این کار را انجام دادیم.

وی با اشاره به موضوع کشاورزی، گفت: در سال 95 اعتباری بالغ بر نزدیک 15 هزار میلیارد تومان برای خرید گندم پرداخت کردیم که این عدد در قبال 860 میلیارد قبل از این دولت مقایسه کنید و ببینید چند برابر شده است لذا کشاورزان همان اقشار زحمتکش جامعه ما هستند که بزرگترین خدمت را به جامعه می‌کنند و امنیت غذایی جامعه را تأمین می‌کنند، همچنین به این آمار توجه کنید که تراز تجاری ما در مواد غذایی در سال 92 حدود 8.1- بوده، صادرات و واردات ما در مجموع ترازش منفی و 8.1- بوده و این در حالی است که در سال 95 تراز تجاری ما به 2.6- رسید. هر چند تراز همچنان منفی است اما نسبت به 8.1- ببینید چه فاصله‌ای وجود دارد و در واقع این فاصله نشان‌دهنده تولید بیشتر و تلاش بیشتر و خوداتکایی بیشتر بوده و از نظر آمار شما می‌دانید که در سال 92 تولیدات کشاورزی حدود 97 میلیون تن بوده و در سال 95 به 118 میلیون تن یعنی مجموعاً 21 میلیون تن تولید مواد غذایی در این دولت افزایش پیدا کرده است.

روحانی ادامه داد: افزایش تولید مواد غذایی هم به معنای بهتر شدن زندگی باغداران و  کشاورزان است و هم به معنی خودکفایی و خوداتکایی بیشتر و اقتصاد مقاومتی است.

رئیس جمهور بیان کرد: همچنین در زمینه بهداشت و درمان که بخشی از زندگی مردم هنگامی که بیمار می‌شوند و فشار زیادی به آنها وارد می‌شود برای تأمین مخارج درمانی لذا شما توجه دارید که این دولت بیشترین توجه‌اش را به مسأله درمان و محیط زیست قرار داده، سلامت و محیط زیست که با یکدیگر ارتباط تنگاتنگی هم دارند جزو اولویت‌های این دولت بوده است.

وی ادامه داد:  برای نخستین بار در تاریخ ایران تمام مردم تحت پوشش بیمه درمانی و همچنین برای اولین بار تمام حاشیه‌نشین‌ها تحت پوشش بیمه درمانی و خدمات درمانی قرار گرفتند، این دولت دولتی است که به فکر محرومین و مستضعفان و به فکر حاشیه‌نشینان بوده لذا طبق آمار و ارقام تخت‌های بیمارستانی که برای رفاه بیماران در این دولت اضافه شده 21 هزار تخت بیمارستانی است البته وزیر بهداشت خیلی با صدای بلند نگفت اما با صدای متوسط به من گفت که این رقم تا آخر دولت نیز بیشتر خواهد شد. به او گفتم چقدر افزایش می‌یابد و او در پاسخ گفت تلاش ما این است که به 23 تا 24 هزار برسد لذا برای اینکه مردم عزیزمان بهتر توجه کنند که معنای این رقم چیست باید تأکید کنم 21 هزار تخت بیمارستانی یعنی یک چهارم کل تخت بیمارستانی کشور در طول تاریخ. یعنی آنچه تخت بیمارستانی در ایران بوده حدود 80 هزار بوده و الان نیز به آن 21 هزار تخت دیگر اضافه شده و این به معنای توسعه امکانات کشور برای درمان بیماران است.

روحانی با اشاره به توجه این دولت به روستاها، گفت: روستاییان به طور کلی اقشاری هستند که درآمد کمتر و مشکلات بیشتری دارند، بنابراین نیاز به توجه بیشتری هستند، کاری که این دولت برای روستاها انجام داده بنده خواهش می‌کنم آنهایی که با آمار و ارقام، مطبوعات و رسانه‌ها مقایسه‌ای داشته باشند، تمام روستاهایی که از قبل انقلاب تا بعد انقلاب گازرسانی شده تا سال 92 تعداد 14 هزار روستا بوده در حالی که در این دولت 9 هزار روستا گازرسانی شده است.

رئیس جمهور، اضافه کرد: در این دولت تمام روستاهایی که از 10 خانوار بیشتر هستند امروز دارای برق هستند، بنده از وزیر نیرو پرسیدم که آیا این موضوع استثناء ندارد که وی گفت تنها 8 روستا را به خاطر تخلفاتی که داشته‌اند اگر آنها را استثناء کنیم تمام روستاهای 10 خانوار دارای برق هستند. 

وی با بیان اینکه در زمینه ‌آب‌رسانی به روستاها اقدامات بزرگی انجام گرفته، افزود: تعداد 5200 روستا در این دولت دارای آب بهداشتی شدند که این موضوع به معنای کمک به اقشار کم درآمد جامعه و توجه به آنها است، همچنین 25 هزار روستا در کشور به اینترنت وصل شدند و یکی از افتخارات دولت این است که اینترنت را توسعه داده و شبکه ملی اطلاعات را دارد نهایی می‌کند همچنین یکی دیگر از افتخارات این دولت این است که کیفیت اینترنت را بالا برده و توأمان قیمت آن را افزایش نداده همچنین این دولت، جامعه، فضا، خیابان‌ها، مدارس و دانشگاه‌های ما کمتر این فضاها امنیتی شده است.

روحانی، تأکید کرد: تمام تلاش این دولت این بوده که فضاها، فضای دوستانه، محبت، برادری باشد، بنده از همه مردم خواهش می‌کنم زیرا دو انتخابات بزرگ پیش‌رو داریم، در این دو انتخابات بزرگ حواسمان باشد، انتخابات برای نزدیک‌تر شدن ما است. باید جناح‌ها، احزاب و گروه‌ها، اشکالی ندارد حرف‌هایشان را بزنند؛ اولاً آمار و ارقام دقیق باشد همچنین سخن دقیق بگوییم، به مردم دروغ گفته نشود و این بالاترین خیانت به یک ملت است که کسی به مردم دروغ بگوید یا حرف و آمار دروغ بگوید، مخصوصاً دروغی که باعث یأس و ناامیدی خدای ناکرده مردم شود، مردم بگویند پس چه شد؟ ما این همه 39 سال و بعد از انقلاب این همه فراز و نشیب داشتیم و این همه خون داده شد و فداکاری کردیم پس چه شد؟ لذا ملت ما همواره امیدوار بوده و شرایط منطقه و جهانی را می‌داند.

رئیس جمهور، ادامه داد: مردم ما به خوبی می‌دانند که طی مسیرهای پرافتخارتر برای این کشور در سایه وحدت، اتحاد و همدلی امکانپذیر است، بنده دیروز در افتتاح پروژه‌های متعدد انرژی صلح‌آمیز هسته‌ای بسیار خوشحال شدم که در سال 95، 42 پروژه مهم به ثمر رسید و دیروز پروژه‌های مهم آن اعلام و افتتاح شد و این به معنای آن است که ما در همه فناوری‌های پیشرفته و از جمله در زمینه فناوری صلح‌آمیز هسته‌ای در مسیر پیشرفت هستیم مخصوصاً بعد از برجام، به نظر من بعد از برجام نسبت به قبل از برجام در هر زمینه‌ای که ما بخواهیم مقایسه کنیم آمار به ما خواهد گفت که فضا برای تحرک و پیشرفت ما بیشتر شده و من از همه ارگان‌ها و دستگاه‌هایی که دارند از این فضا استفاده می‌کنند تشکر می‌کنم.

وی، خاطرنشان کرد: ما باید این فضا را فضای بهتری قرار دهیم و ایام انتخابات باید نتیجه‌اش وحدت، اتحاد، دوستی بیشتر و شکاف کمتر باشد، همچنین باید نتیجه‌اش ترس بیشتر دشمن از ما و امید بیشتر دوستان نسبت به ما باشد. حتماً ان‌شاءالله مردم ما انتخاباتی قانونی، رقابتی، اخلاقی خلق خواهند کرد با یک حماسه بزرگ و 96 سالی است که برای تولید ملی و اشتغال بیش از گذشته تلاش کنیم.

روحانی، خاطرنشان کرد: بنده خوشحالم که به اطلاع شما و ملت ایران برسانم که روز گذشته ابلاغیه‌هایی به تمام دستگاه‌های اجرایی تهیه شد و دیروز امضا کردم و این ابلاغیه‌ها امروز به تمام دستگاه‌ها واصل خواهد شد، برنامه امسال برای تولید ملی و اشتغال مشخص شده و همه دستگاه‌ها کارهایی که از امروز باید آغاز کنند و برای همه آنها زمانبندی شده که باید در چه زمانی آن برنامه را تدوین و در چه تاریخی به سازمان برنامه و بودجه و ستاد اقتصاد مقاومتی ارائه کرده و چه زمانی آنها را عملی کنند مشخص شده، ان‌شاءالله امیدوارم پایان سال 96 دولت بتواند آمار افتخارآمیزی از کارهایی که در زمینه تولید ملی و اشتغال بوده به ملت ایران ارائه کند و آنچه مورد تأکید مقام معظم رهبری بوده ان‌شاءالله همه موفق به اجرای آن باشند.

رئیس‌جمهور در ادامه نشست خبری خود در پاسخ به سؤالی مبنی بر اینکه وجه تمایز اولویت‌های اقتصادی دولت در صورت پیروزی در انتخابات با دولت کنونی چه خواهد بود، از جمله در پرداخت یارانه نقدی و تسریع رونق اقتصادی گفت: در این جلسه نمی‌خواهیم اصلاً راجع به بحث‌های انتخاباتی صحبت کنیم، اما اینکه دولت به طور کلی برای آینده چه برنامه‌ای دارد، می‌توان توجه داشت. 

وی افزود: مسئله یارانه برای کمک به اقشار آسیب‌پذیر جامعه ما و در چارچوب قانون می‌بایست اجرا می‌شد. این دولت تلاش کرده برنامه یارانه را در چارچوب قانون اجرا کند. بخشی از یارانه را نیز در بخش‌هایی برده که اهمیت داشته است.

روحانی ادامه داد: برای مثال در کشاورزی پولی که برای گندم می‌دهیم با قیمت گندم در بازار بین‌المللی متفاوت است حدود دو برابر است، گندم بین‌المللی 700 تومان است، ما 1300 تومان می‌خریم؛ یعنی داریم به کشاورز یارانه می‌دهیم. یارانه‌ای که دولت می‌دهد به کشاورز و یا درمان که مردم باید در بیمارستان 37 درصد پول می‌دادند، الان 6 درصد می‌دهند و در روستاها 3 درصد است، این به معنی استفاده صحیح از یارانه است. 

وی پیرامون پرداخت یارانه نقدی نیز گفت: دولت باید تابع قانون باشد، در چارچوب آنچه که مجلس تصویب کرده، این دولت آن را اجرا خواهد کرد. دولت بعدی هم در چارچوب مصوبات مجلس آن را اجرا خواهد کرد. نظر شخصی من این است و مدتی است که به دوستان اقتصادی گفته‌ام از اینکه یکسری اقشاری در جامعه داریم که آسیب‌پذیرتر هستند و بیشتر تحت فشار هستند، اینکه یک یارانه یکسان به همه داده شود معلوم نیست که مطلوب باشد، باید اقشار آسیب‌پذیر یارانه بیشتری بگیرند. 

رئیس‌جمهور تصریح کرد: برای این کار ما در حال برنامه‌ریزی هستیم، انشاالله یارانه نقدی اقشار کم‌درآمد طبق برنامه‌ای که دولت دارد اضافه خواهد شد. 

روحانی در ادامه در پاسخ به سؤال دیگری که یکی از وعده های انتخاباتی شما مبنی بر این بود که وضعیت اقتصادی مردم را به نحوی بهبود می‌بخشید که نیاز به یارانه نقدی نداشته باشند، آیا محقق شده یا نه؟ و همچنین در بخش نظام بانکی، از منتقدان اصلی اصلاح نظام بانکی کشور بودیم، مردم و مراجع تقلید نیز نسبت به این وضعیت انتقاد دارند، چرا این موضوع ریشه‌ای اصلاح نمی‌شود، گفت: ما باید به جایی برسیم که مردم ما نیازمند به یارانه نقدی نباشند و این حرف درستی است. 

وی افزود: اما آیا این کار در ظرف چهار سال ما به نتیجه می‌رسیم؟ کاری که ما در دولت یازدهم کردیم این بوده که به جای اینکه یارانه نقدی را اضافه کنیم، به بخش‌های تولیدی و سایر بخش‌ها ببریم. باید وضع زندگی مردم آنقدر خوب شود که مردم نیاز نداشته باشند، که این حرف درستی است. اینکه چگونه این کار صورت بگیرد مهم است. همه مردم باید مشغول به کار شوند، یعنی بیکار نباید داشته باشیم. همه باید درآمد به اندازه کافی برای زندگی داشته باشند، اینها چگونه امکان‌پذیر است؟ اگر می‌خواهیم همه شغل داشته باشند، بدون فناوری و سرمایه‌گذاری و امنیت، امکان‌پذیر هست؟ 

رئیس‌جمهور تصریح کرد: ما باید سرمایه زیادی را بیاوریم، باید سرمایه‌گذاران و کارآفرینان دلشان قرص باشد. آینده را سیاه و تاریک کردن خوب نیست. نمی‌دانم چرا برخی ماشین دودی هستند؟ همین که حرف می‌زنند دود پخش می‌کنند و فضا را سیاه می‌کنند، برای چه این کار را می‌کنید؟ ما یک فضای روشنی داریم و ایران ابادی داریم و حتماً ایران بهتری خواهیم داشت. برای چی فضا را دودآلود می‌کنید و مردم را به تردید می‌اندازید؟ برای چی عدم قطعیت را القا می‌کنید؟ 

روحانی خاطرنشان کرد: ما باید فضا را امیدوارانه کنیم، باید سرمایه جذب شود و بیاید. مثلاً یک تعداد هواپیما آمد و خریداری شد. بعضی‌ها نمی‌دانم که چطور شد که به آنها برخورد، یعنی هواپیمای نو به آنها برخورد. هنوز نتوانستم بفهمم که این از کجا پیش آمد، که گفتند ما برای چی هواپیمای نو سوار شویم، کهنه را داریم. آنهایی که می‌خواهند کهنه سوار شوند بروند کهنه سوار شوند. ما که در سال بیش از 4 میلیارد دلار مردم ما به شرکت‌های خارجی می‌دهند برای صندلی‌هایی که می‌خواهند برای سفر بگیرند، اشکال دارد که این 4 میلیارد دلار را خودمان از مردم بگیریم و شرکت‌های داخلی خودمان آن را بگیرند و به شرکت‌های خارجی ندهیم؟ بعضی‌ها می‌گویند نه ما این را به شرکت‌های خارجی بدهیم. ما باید صنعت گردشگری را پیش ببریم.

وی ادامه داد: باز هم تأکید می‌کنم کشور ما باید به روزی برسد که هیچ کس نیاز به یارانه نقدی نداشته باشد، در اینجا راه طولانی پیش روی ماست. وقتی ما می‌گوییم این کار باید بشود شما فکر می‌کنید یعنی دستگاه اجرایی، مگر دستگاه اجرایی به تنهایی می‌تواند؟ باید دیگر دستگاه‌ها بیایند. این کاری است که رسالت همه ماست.

روحانی در ادامه پیرامون بحث نظام بانکی با بیان اینکه هنوز می‌گویم البانک و ما ادراک مع البانک، گفت: بانک خیلی نیاز به اصلاحات دارد، البته می‌خواهم از بانک‌های کشور به خاطر کاری که در سال 95 کردند تشکر کنم. بانک‌های ما در سال 95، 43 درصد بیشتر از سال قبل تسهیلات به مردم دادند، این رقم بسیار خوبی است. بیش از 430 هزار میلیارد تومان تسهیلات به مردم داده شد. در بخش‌های مختلف، 24 هزار واحد صنعتی متوسط و کوچک از بانک‌ها تسهیلات گرفتند. بانک ها در سال گذشته کار خوبی انجام دادند و از آنها تشکر می‌کنم و برخی هم نسبت به برخی مدیران بانک‌ها ظلم کردند و بی‌انصافی کردند در قضاوت، اما آن را هم کنار می‌گذاریم. 

رئیس‌جمهور ادامه داد: بانک های ما نیاز به تحول دارند و این درست است. این دولت اولین دولتی است که دارد بدهی خود را پرداخت می‌کند، همه دولت‌ها بدهی درست می‌کردند و می‌رفتند. این دولت دارد بدهی‌اش را پرداخت می‌کند آن هم برای اولین‌بار و سرمایه بانک‌های دولتی تقریباً دو برابر شده است و این کار بزرگی است که دولت انجام داده است. سال گذشته یک دستورالعملی را ابلاغ کردم که بخشی از آن مربوط به بانک‌ها بود. معاون اول در این زمینه کارهای بسیاری کردند. مشکل بانک‌ها یکی از مشکلاتی است که در دولت یازدهم خیلی کم حل شده است. 

وی با بیان اینکه ما در دولت یازدهم مسیرهایی را شروع کردیم، گفت: در بعضی مسیرها پیشرفت خیلی بود، حتی سرعت بیش از حدی که فکر می‌کردیم بود. در بعضی جاها سرعت کم بود و در بعضی‌ها جاها حرکت ما بسیار بسیار کند بود. در مبارزه با فساد ما یک حرکت بزرگی را دنبال می‌کردیم، اما همه می‌بایست می‌آمدند. این دولت در مبارزه با قاچاق کار بزرگی کرد. از 25 میلیارد به 15 میلیارد رسید. 

روحانی افزود: آخرین آماری که از ستاد مبارزه با قاچاق کالا گرفتم گفت رقم پایین تر از این آمده، قرار شد محاسبه کنند و به من بدهند که هنوز به من نداده‌اند، من احتمال می‌دهم که این رقم بین 15 تا 10 میلیارد باشد. این معنی‌اش این است که قاچاق نصف شده، اما این کار باید با سرعت بیشتری ادامه پیدا کند. در بحث بانک‌ها قدم‌هایی برداشته شده و قدم‌های بیشتری باید برداشته شود. 

خبرنگار یورو نیوز پرسید: با توجه به حضور نظامی ایران در سوریه و حمله موشکی اخیر آمریکا به مواضع نیروهای دولتی سوریه جنگ 6 ساله در این کشور وارد مرحله تازه‌ای شده به خصوص در موضع ایران در حمایت از آقای بشار اسد که این موضع را حساس‌تر کرده، می‌خواستم از جنابعالی بپرسم که آیا ممکن است ایران سیاست‌های خود را در سوریه تعدیل کند و یا برای تغییر آن برنامه‌ای داشته باشد؟ همچنین بحث افتتاح دفتر اتحادیه اروپا در تهران مطرح است می‌خواستم نظر جنابعالی را در این خصوص جویا شوم، روحانی در پاسخ گفت: موضوع بسیار مهم و حساسی در منطقه ما وجود دارد، ما از ابتدای ماجرای سوریه که مربوط به 6 سال قبل می‌شود، نظر ما این بود که کشورهای دیگر در حمایت از تروریسم دخالت نکند، متأسفانه برخی کشورهای منطقه و غربی به تروریست‌ها کمک کرده‌اند، بنده در همان اولین سفرم به نیویورک برای شرکت در اجلاس مجمع عمومی سازمان ملل متحد به رؤسای اروپایی که بسیاری از آنها را ملاقات کردم گفتم که حمایت شما از تروریست‌ها چقدر می‌تواند برای خودتان خطرناک باشد و این موضوع عین حرف بنده در آن جلسات به این رؤسا است که شما اگر این کمک‌ها را ادامه دهید به زودی این ناامنی‌ها را در پایتخت‌های خودتان شاهد خواهید بود و این مسأله در سال 92 به آنها گفته شد.

وی افزود: به نظر من یک خطا و اشتباهی در این زمینه رخ داد، جمهوری اسلامی ایران از ابتدا معتقد بود که تروریست‌هایی که از سراسر کشورهای منطقه و غیرمنطقه در سوریه جمع شده‌اند و دارند با مردم به وحشیانه‌ترین شکل می‌جنگند باید به تروریسم خاتمه داده شود و البته در خود سوریه و حکومت سوریه باید اصلاحاتی صورت بگیرد، همانطور که ما می‌گوییم تنها راه‌حل صندوق رأی است، صندوق رأی فقط برای تهران، اصفهان و ایران توصیه نمی‌کنیم زیرا این صندوق رأی را برای همه منطقه توصیه می‌کنیم، همه منطقه اگر مثل ایران اتکایشان به صندوق آرا باشد مشکلاتشان کم و در نهایت تمام می‌شود و ان‌شاءالله امیدواریم در نهایت اصلاحاتی در سوریه تحقق پیدا کند که حتماً ضرورت دارد.

رئیس جمهور یادآور شد: در حادثه اخیر اولاً آمریکایی‌ها به یک بهانه‌ای حمله را انجام دادند که این بهانه نه مستند و نه معلوم است، یک مقداری گاز شیمیایی در خان‌شیخون انتشار پیدا کرده و عده‌ای مصدوم و کشته شدند، اینکه این از کجا و چه بود، پیشنهاد ما این بوده که دیروز هم به آقای بشار اسد و پوتین در مکالمه تلفنی گفتم کمیته حقیقت‌یاب بین‌المللی تشکیل شود و عازم منطقه شوند و نگاه کنند که موضوع چیست، لذا آسان است تشخیص اینکه این گاز از کجا بوده، خود آقای پوتین هم در این مکالمه تلفنی گفت که تشخیص این موضوع از نظر ما آسان است لذا اگر یک هیأت و کمیته حقیقت‌یاب به آن منطقه برود و بی‌طرف باشد و موضوع را علمی بررسی کند موضوع مشخص خواهد شد. 

روحانی ادامه داد: اگر این اتفاق افتاد و معلوم شد این کار از سوی تروریست‌ها بوده آن وقت آمریکا چه جوابی خواهد داد؟ همچنین اگر تروریست‌ها بفهمند که هر وقت یک گازی را در جایی منتشر کنند و آمریکا نیز به حمایت از آنها به پا می‌خیزد آن وقت وضعیت سوریه و منطقه چه می‌شود؟ مگر آمریکا یکبار این کار را کرد؟، مگر در دفعات بعد بی‌پاسخ و بی‌جواب می‌ماند؟ خود مقامات روسی گفتند تا درگیری فقط چند اینچ فاصله داشتیم درست هم می‌گویند زیرا اگر این موشک‌ها چند صد متر بالای یا پایین اصابت می‌کردند ممکن بود به یک درگیری بزرگ منجر شود لذا به نظر من کاری که آمریکایی‌ها انجام دادند نه با حقوق بین‌الملل و نه با منطق و نه با منافع کشورها و منطقه سازگار است لذا آن کشورهایی که آمریکا را تشویق می‌کنند که تروریست‌ها تقویت شوند اشتباه می‌کنند لذا تروریست‌ها دو شکست بسیار بزرگ خوردند یکی در حلب و دیگری در حملات هفته‌های اخیر که در منطقه حما انجام شد. شکست بزرگی خوردند و این اقدام اخیر شاید برای جبران شکست تروریست‌ها بود لذا به هر دلیلی این کار از نظر ما ناپسند و نادرست است و البته کاربرد سلاح شیمیایی صرفنظر اینکه عاملانش که باشند به طور کلی محکوم و غلط است، ما کشور و ملتی هستیم که قربانی سلاح شیمیایی هستیم و هنگامی می‌گویند خان‌شیخون ما یاد سردشت می‌افتیم، وقتی می‌گویند خان‌شیخون ما به یاد حلبچه می‌افتیم، ما در این منطقه سالها در برابر سلاح شیمیایی ملت ما زجر کشیدند و به هیچ عنوان نباید در منطقه ما اجازه داده شود هیچ گروه تروریستی و هیچ کسی از سلاح شیمیایی مخرب استفاده کند.

روحانی همچنین در مورد سؤال دوم این خبرنگار در رابطه با تأسیس دفتر اتحادیه اروپایی در تهران تأکید کرد: وزارت خارجه این کار را دنبال می‌کند و در چارچوب مقررات کشور انجام خواهد شد.

خبرنگار روزنامه همشهری پرسید: شما در سال 92 از رفع مشکلات اقتصادی به مدت صد روز سخن گفتید اما 30 اسفند سال گذشته بعد از 4 سال گفتید 10 دولت بعدی هم نخواهند توانست مشکلات را حل کنند، آقای روحانی چه اتفاقی افتاده که نظر شما تغییر کرد و حل مشکلات از صد روز به 40 سال تبدیل شد که روحانی در پاسخ گفت: سؤال خوبی کردید بنده از شما ممنونم چون دروغ بزرگی در برخی روزنامه‌ها و سایت‌ها پخش می‌شود و شما این را اشاره کردید و خیلی مهم است، بنده چه زمانی گفتم صد روزه حل می‌کنم؟ آن جمله‌ای که بنده گفتم این است که بنده اگر موفق شوم در انتخابات، پایان صد روز اول کارهایی که در این صد روز انجام دادم اعلام می‌کنم و عین صحبت‌های بنده را بیاورید و ببینید، بعد از این عده‌ای مخرب آمدند و گفتند ایشان گفته صد روزه مشکلات را حل می‌کنم، آن کسی که یک شبه حل می‌کرد ما نیستیم کس دیگری است. 

وی افزود: بنابراین دولت یک کارهایی در صد روز اول داشت، پایان صد روز هم آمد و اعلام کرد که کارهایی که انجام داده‌ام اینها بود، در صد روز نیز یکسری برنامه‌هایی از جمله برای موانعی که برای پیشرفت اقتصادی وجود داشته در همان 15 روز اول به دولت بردیم، 19 ماده بود که تصویب و ابلاغ کردیم و شروع به اجرا شد، شما فکر می‌کنید که تورم از 40 درصد یک دفعه در سال 93 به 25 درصد رسید و یک دفعه از آسمان هفتم این کار نازل شد لذا ما از روز اول نشستیم برنامه‌ریزی کرده و کار کردیم که تورم به 25 درصد، 15 و در نهایت تک‌رقمی شد. برنامه من این بود و از اول اعلام کردم در سال 96 تلاش من این است که تورم را تک‌رقمی کنم که من در سال 95 تورم را تک‌رقمی کردم، شما باید ببینید که برنامه من دقیق بوده و کار ما دقیق‌تر از برنامه‌مان بوده که توانستیم یک سال زودتر به آن هدفمان برسیم. 

وی یادآور شد: بنده در برنامه گفتم رشد منفی را مثبت می‌کنم، رشد منفی در سال 91، 6.8- بود که این رشد در سال 93 را مثبت کردیم و در سال 94 و 95 این روند ادامه داشت و برای نخستین بار بعد از ابلاغ سند چشم‌انداز توسط رهبری ما امسال رشد اقتصادی را به بالای 8 درصد رساندیم پس برنامه اقتصادی و کار ما روشن است، ما در گندم و گازوئیل خودکفا شدیم و امسال نیز در بنزین هم خودکفا خواهیم شد همچنین ما در گاز خودکفا شده‌ایم و در زمینه ریل، جاده، راه‌آهن و ... هم همین روال ادامه داشته است.

رئیس جمهور تأکید کرد: نکته شما بسیار مهم بود چون بنده 4 سال منتظر این سؤال بودم که کسی این را از من بپرسد و من جواب این دروغ را بدهم. بنده دقیقاً می‌دانم چه گفته‌ام، بنده گفته‌ام دولتی هستم که در برنامه صد روزه‌ام اعلام می‌کنم که در پایان صد روز چه کاری انجام داده‌ام. من که نگفتم در صد روز حل می‌کنم مگر اینکه آدمی عقل نداشته باشد این حرف را بزند مگر می‌شود مشکلات را در صد روز حل کرد لذا مگر می‌شود مشکلات را در 40 سال حل کرد، این سوال شما هم درست نیست زیرا تا صد دیگر مشکلات وجود دارد لذا مشکلات باید قدم به قدم حل شود و قدم به قدم آن این است که تورم پایین بیاید و رشد اقتصادی افزایش یابد و سرمایه‌گذاری انجام بگیرد تا به پیشرفت برسیم بنابراین به نظر من کار دولت درست بوده و طبق برنامه پیش رفته و بنده هم از شما ممنونم که آن دروغ را یک بار دیگر مطرح کردید که من توضیح بدهم و این دروغ بزرگی که برخی آدم‌های مخرب آن را تکرار می‌کنند.

روحانی در پاسخ به سوال خبرنگار فارس مبنی بر اینکه تیم هماهنگی اقتصادی ریاست جمهوری شما برای پایین آوردن نرخ تورم که بزرگ‌ترین دستاورد اقتصادی شما محسوب می‌‌شود، پیشنهاد داد نرخ سود سپرده بانکی بالا نگه داشته شود تا پول مردم در بانک‌ها فریز شود و وارد بازارهای دیگر نشود و با کاهش سرعت گردش نقدینگی تورم کاهش پیدا کند، فارغ از تعمیق رکود ناشی از اجرای این طرح، اجرای آن و رها کردن بازار بانکی توسط بانک مرکزی باعث رقابت شدید بانک‌ها در جذب سپرده و مسابقه در بالا بردن نرخ سود شد، ان‌هم در شرایط رکود شدید که امکان دادن تسهیلات با نرخ‌های بالا به هیچ‌کدام از بخش‌های اقتصاد اعم از تولید و تجارت وجود نداشت، در حال حاضر وضعیت بانک‌ها ناشی از این سیاست کاملاً بحرانی است، چند مؤسسه حتی آنهایی که مجوز بانک مرکزی را داشتند، ورشکست شدند و صورت‌های مالی منتشرشده بانک‌ها نشان می‌دهد تعداد قابل توجهی از بانک‌ها عملاً ورشکسته هستند یا در مرز ورشکستگی حرکت می‌کنند. حال سیاست کنترل تورم شما اگرچه باعث کاهش نسبی تورم شد ولی بحرانی را در نظام بانکی و اقتصادی ایران ایجاد کرد که تا پیش از این هرگز سابقه نداشته و تبعات وحشتناکی خواهد داشت، آیا شما خود مسئولیت ایجاد این بحران و هزینه اصلاح این شرایط را می‌پذیرید یا قصد دارید آن را برای دولت بعدی به ارث بگذارید؟ گفت: من کلمه بحران را قبول ندارم که شما به کار می‌برید. هیچ بحرانی وجود ندارد. یکی از افتخارات دولت این است که تورم را تک‌رقمی کرده، چیزی که از ابتدا دنبال آن بود و بعد از 26 سال تورم کشور تک‌رقمی شد و این یکی از افتخارات بزرگ ما است.

وی افزود: یکی از افتخارات دیگر ما این است که شرایط امروز بانک‌ها بهتر از پارسال است. بانک ملی ما را بروید بپرسید که سرمایه‌ امسالش نسبت به پارسال چه وضعیتی دارد. خود رئیس بانک ملی به من گفت کاری که در سال گذشته نسبت به بانک ملی انجام شد، در تاریخ بانک ملی از روز تأسیس تا سال گذشته سابقه نداشته است. وضع امروز بانک‌های ما از دیروز خیلی بهتر است. حال یک مورد خاص که شما اشاره می‌کنید که آن مورد هم تفصیل آن را رئیس بانک مرکزی گفته است، چند موسسه اعتباری بوده که بعد ادغام شدند و در موسسه جدید شکل گرفتند. برخی از آنها باید می‌آمدند و وارد می‌شدند، قبل از آنکه ورود کنند یک قاضی دستور داد تابلوی آن بانک‌ها را عوض کنند که حالا من به رئیس بانک مرکزی گفتم از دست آن قاضی به دستگاه قضایی شکایت کنند چرا که دخالت کرده در امری که به او مربوط نبود.

وی گفت: اگر مشکلی در گوشه‌ای به وجود آمده قابل حل است آنچه که شما به آن اشاره کردید به دنبال پایین اوردن تورم خواست ما از بانک‌ها این بود که تسهیلاتی که داده می‌شود با نرخ سود کمتری داده شود. برای اینکه بانک‌ها بتوانند نرخ سود تسهیلات را کمتر کنند، خودبه خود سود سپرده را هم باید پایین بیاورند بانک نمی‌تواند پولی را از یک آقایی بگیرد به آن 20 درصد سود دهد بعد بخواهد آن پول را به دیگری بدهد با 15 درصد سود. در اینجا بانک آن 5 درصد را از کجا بیاورد.

رئیس جمهور ادامه داد: در دولت قبل آزمایش شد هر چیزی که به بانک‌ها به صورت دستوری گفته شد عملیاتی نشد با بانک‌ها هماهنگ شد و کاری که بانک مرکزی ما انجام داد، سود بین بانکی بود و آن را پایین آورد و این باعث شد سود تسهیلات هم پایین آمد. نسبت به اول دولت هم سود تسهیلات پایین آمده هم سود بین بانکی پایین آمده که حدود 28 درصد بود که به 19 درصد رسید.

روحانی خاطرنشان کرد: پس در این وضعیت در بانک‌ها یک نظمی پیدا شد و علت اینکه تورم پایین آمد فقط نظامی بود که این دولت پیگیری کرد. ما کاری نکردیم چرا تورم آمد پایین؟ برای اینکه از بانک مرکزی مرتب پول و وام نگرفتیم. علت اینکه در آن دولت تورم 45 درصدی ایجاد شد به این خاطر بود که بانک مرکزی را مجبور کردند 43 هزار میلیارد تومان پول به مسکن مهر دادند که باعث شد تورم 45 درصد شود. یعنی خطایی که آنها کردند دخالت کردن در جیب مردم و برداشتن کردن از پول بانک مرکزی بود. ما از پول بانک مرکزی برداشت نکردیم. این دولت برای اولین بار دارد بدهی به بانک‌ها را پرداخت می‌کند بنابراین وضعیت بانک ها نسبت به دولت قبل بسیار بهتر است. وضع تسهیلات نسبت به اول دولت بسیار بهتر است اما این حرف درست است. ما باید سود تسهیلات را پایین بیاوریم واین یک اشکال در کشور ما است.

وی افزود: وقتی سود تسهیلات بالا است، طرفی که می‌خواهد از بانک وام بگیرد مگر چقدر برایش سود دارد، که بعد می شود معوقه و بعد مشکلات به وجود می‌آید. پس حتماً یکی از تحولاتی که باید رخ دهد پایین آمدن سود تسهیلات بانکی مخصوصاً در بخش تولید و برای تولید است، لذا دولت در بعضی زمینه‌های تولیدی سوبسید پرداخت می‌کند. یعنی به طرف می‌گوید وام بگیر در بخش تولید، یک مقدار سود را خود دولت به عنوان یارانه به بانک پرداخت می‌کند برای اینکه سود تسهیلات پایین بیاید، در صندوق ملی هم ما این کار را کردیم و سود تسهیلات را خیلی پایین آوردیم تا کسانی که از این صندوق استفاده می‌کنند بتوانند کار تولیدی خود را انجام بدهند.

خبرنگار روزنامه اعتماد از روحانی پرسید: آقای رئیس جمهور تعدادی از مدیران کانال‌های تلگرامی مدتی است که در بازداشت به سر می‌برند و هر چند جنابعالی در این زمینه دستوراتی برای پیگیری صادر کردید اما این موضوع همچنان یکی از دغدغه‌های جامعه رسانه کشور است، به عنوان مسئول اجرای قانون اساسی و به عنوان فردی که برای رعایت حقوق شهروندی اصرار دارید چه اقداماتی در این زمینه صورت گرفته و با توجه به اینکه به زمان انتخابات نزدیک می‌شویم چه تضمینی وجود دارد که این بازداشت‌ها بیشتر نشود که روحانی در پاسخ، گفت: به نظر بنده سؤال بسیار مهمی است برای جوانان و جامعه ما، یکی از قول‌های این دولت این بوده که آزادی را مردم بهتر لمس و حس کنند، برخی می‌گویند فقط اقتصاد را باید حفظ کرد لذا آزادی را هم باید لمس کرد. 

وی افزود: به هر حال همه باید  احساس کنند که این کشور که کشوری مردم‌سالار و دینی است به خاطر اینکه یک نظر، یک حزب و یک جناحی حمایت کرده معنا ندارد آن فرد به زندان برود به خاطر این کار لذا بنده در آخرین روزهای سال قبل بود و معمولاً یکی از شیوه‌هایی که برخی به کار می‌گیرند ان‌شاءالله در قوه قضاییه ما دیگر دیده نشود، یکی را مثلاً می‌خواهند شنبه صبح احضار کنند شنبه احضار نمی‌کنند چون شنبه احضار کنند مثلاً آن طرف باید یک وثیقه بگذارد تا ظهر و ‌آن وقت تلفن می‌کند و اقوام می‌آیند و روز شنبه وی آزاد می‌شود. بنابراین آن فرد را پنج‌شنبه می‌برند که نیمه‌تعطیل است و جمعه هم تعطیل است که با این کار دو شبی آنجا باشد و برخی می‌گویند آب خنک خوردن در زندان مستحق است، اینها درست در شب تعطیلات آمدند یک عده جوان را دستگیر کردند، بنده همان وقت به وزیر کشور دستور دادم که این مسأله را دنبال کنند همچنین به وزیر اطلاعات هم دستور داردم این موضوع را دنبال کنند و به بنده گزارش دهند.

وی یادآور شد: گزارش وزیر اطلاعات بر اساس اطلاعاتی که او داشت این بود که اینها جرمی مرتکب نشده‌اند و این را ایشان به صراحت در دولت گفت و وزیر کشور به من گفت که دارم این موضوع را دنبال می‌کنم و همان روزهای اول عید هم به من گفت که امیدوارم این مسأله حل شود و بعد از تعطیلات عید هم در اولین فرصت بنده تکرار کردم و الان هم تأکید می‌کنم که وزیر کشور و اطلاعات و دادگستری باید این موضوع را دنبال کند و به من گزارش کتبی دقیق بدهند که ببینیم برای چه آنها دستگیر شده و نگهداری شده‌اند، آنچه که به بنده در گزارش اولیه داده شده امیدوارم درست نباشد زیرا اگر درست باشد من آن را به اطلاع مردم می‌رسانم. 

روحانی در پاسخ به سؤال خبرنگار دیگری مبنی بر اینکه دولت آمریکا به کنگره اعلام کرده ممکن است حمله به سوریه تکرار شود، چه سیاستی می‌تواند تجاوزکاری‌های شیطان بزرگ را بگیرد؟ گفت: آمریکایی‌ها از گذشته نیز اینگونه بوده‌اند و هیچ وقت در چارچوب مقررات بین‌المللی عمل نکرده‌اند. تحریم هایی که علیه ما داشته و اکنون نیز دارند هم منطبق با چارچوب‌های بین المللی نیست.  آمریکایی‌ها یکجانبه‌گرایی که همیشه داشته‌اند و بی‌جهت خود را رهبر دنیا تصور می‌کنند. 

رئیس‌جمهوری افزود: اساس حمله به سوریه کاملاً اشتباه و نادرست است و به نفع تروریسم تمام شد. اینها که در دولت جدید آمریکا ادعا می‌کردند ما با تروریست بجنگیم، الان تروریست را تشویق کردند. این وضع نمی‌تواند ادامه پیدا کند، البته آمریکایی‌ها در گذشته نیز دخالت هایی در سوریه داشتند، اما نه به این صورت واضح و آشکار. آن زمان هم بعضی مکان‌ها را بمباران می‌کردند، اما اینکه مستقیماً به یک پایگاه هوایی حمله کنند بی‌سابقه است و تکرار این کار می‌تواند برای منطقه بسیار خطرناک باشد.

وی با بیان اینکه پاسخ آمریکا را باید مردم و ارتش سوریه در میدان جنگ در برابر تروریست ها دهند، گفت: اینان باید پاسخی دهند که برای آمریکایی‌ها روشن شود که اینگونه امور نمی‌تواند مشوقی برای تروریست‌ها باشد و وسیله‌ای بشود برای ادامه حضور تروریست‌ها و باید ضربه‌هایی که به تروریست‌ها وارد می‌شود، آمریکایی‌ها را از این کار پشیمان کند که احساس کنند کارشان سودی به حال منطقه نداشته است. 

روحانی با بیان اینکه تروریست‌ها به نفع هیچ کشوری نخواهند بود، گفت: ولو کشورهایی که این تروریست‌ها را به وجود آورده‌اند و حمایت می‌کنند، باید بدانند تروریست‌ها یک روزی برای خود اینها دردسر می‌شوند. امیدوارم پاسخ آمریکا در میدان مبارزه با تروریست داده شود. 

خبرنگار خبرگزاری کیوتوی ژاپن پرسید: که یک ماه تا برگزاری انتخابات ریاست جمهوری باقی مانده و برخی شخصیت‌های سیاسی اعلام کردند که در دور دیگر انتخابات حضور خواهد داشت و لذا سؤال بنده از شما این است که آیا جنابعالی تصمیم نهایی خود را برای شرکت در این انتخابات گرفته‌اید یا خیر، که روحانی در پاسخ گفت: این جایی است که آدم باید دو، سه روز دیگر صبر کند، همان‌طور که شما می‌دانید از فردا ثبت‌نام افرادی که متقاضی هستند شروع می‌شود و 5 روز این فرصت برای ثبت‌نام وجود دارد و اگر 5 روز دیگر صبر کنیم معلوم می‌شود که چه کسانی ثبت‌نام می‌کنند و خود به خود همه مطلع خواهند شد که چه کسانی هستند ولی آنچه که بنده دلم می‌خواهد آن است که یک انتخابات بسیار پرشور با حضور مردم و حضور حداکثری آنها برگزار شود و هر کسی که مردم تشخیص دادند مسئولیت را برای 4 سال بعد بر عهده بگیرد.

خبرنگار CCTV چین پرسید: آقای روحانی همه ما یاد داریم که 4 سال پیش در تبلیغات انتخابات ریاست جمهوری فرمودید که توافق هسته‌ای کلید اصلی حل مشکلات کشور خواهد بود و اگر امروز تصمیم بگیرید در انتخابات آتی شرکت کنید به نظر جنابعالی کلید اصلی برای حل مشکلات کشور چه خواهد بود؟ همچنین سؤال دوم من این است که آقای صالحی اخیراً اعلام کردند که اگر ایران بخواهد به برنامه هسته‌ای خود برگردد همه جهان را متعجب خواهد کرد، این برنامه‌ها چه است؟

روحانی در پاسخ، گفت: اولاً‌ بنده نگفته‌ام کلید همه مشکلات کشور حل موضوع هسته‌ای است، کلید حل مشکلات کشور عقل، تدبیر، تلاش و کوشش همگانی است و همه باید دست به دست هم دهیم تا مشکلات را حل کنیم.

وی افزود: یکی از مشکلاتی که داشتیم مسأله هسته‌ای بود که آن را بنده کلیدش را مذاکره می‌دانستم، در مسأله هسته‌ای کلیدش مذاکره با دنیا و تعامل با جهان بود، یک تعامل شجاعانه و عزتمندانه که این کار انجام گرفت و مسأله هسته‌ای به توافقی به نام برجام رسید و سپس مراحلی را طی کرد و اجرایی و عملیاتی شد.

رئیس جمهور ادامه داد: امروز هم ما مشکلات فراوانی در داخل و منطقه داریم که همه آنها راه‌حل دارد و باید راه‌حلش را پیدا و عمل کنیم، برخی از آنها به نتیجه رسیده و برخی در نیمه راه است و باید ادامه پیدا کند تا به نتیجه نهایی برسد. ما در سال اجرای توافق هسته‌ای همانطور که رهبر انقلاب فرمودند هیچگاه آغازگر نقض برجام نخواهیم بود. ما تعهد و توافقی کرده‌ایم و لذا همیشه ایران وقتی تعهدی می‌کند پای تعهد خود می‌ایستد به شرطی که طرف مقابل نیز به تعهدات خود عمل کند بنابراین ما ناقض توافق نخواهیم بود، در زمینه هسته‌ای مشارکت‌های خوبی با دنیا شروع کرده‌ایم و این مشارکت برای ما بسیار ارزشمند است.

وی تأکید کرد: ما اکنون با کشور چین برای بازسازی شرایط جدید در نیروگاه اراک مشارکت می‌کنیم، نیروگاه اراک بازطراحی و مدرن‌تر ساخته می‌شود، ما همچنین در زمینه ایزوتوپ‌های پایدار در فردو با روسیه همکاری می‌کنیم از سوی دیگر در زمینه ساخت سوخت با روسیه همکاری می‌کنیم همچنین در ساخت راکتور قدرت و دیگر امور از جمله آب سنگین و کیک زرد که در حال خرید و فروش هستیم بنابراین تمام این تجارت‌ها و معاملاتی که در حال انجامش هستیم و طرح‌هایی که دیروز افتتاح شد برخی از آنها با مشارکت برخی از کشورها بود که انجام گرفت مثلاً رادیوداروهایی که برای پت‌اسکن دیروز افتتاح شد این با مشارکت برخی کشورها انجام گرفت بنابراین در زمینه هسته‌ای با دنیا در حال مشارکت هستیم و می‌خواهیم این مشارکت ادامه یابد و بر سر تعهدات خود ایستاده‌ایم اما اگر مطلبی گفته می‌شود برای این است که اگر یک روزی طرف مقابل بخواهد تعهدات را زیر پا بگذارد و بخواهد این توافق را بر هم بزند آن وقت شاهد خواهد بود که این کار، کار نادرستی است و پشیمان می‌شود و اعجابی که ایشان (صالحی) گفته‌اند وابسته به فکر دانشمندان ما است و وابسته به تلاش جوانان اندیشمند ما است که همیشه در همه زمینه‌های علمی جهانیان را متعجب کردند و باز هم متعجب خواهند کرد.