فعلاً ثریایی وجود ندارد/ مگر هولوکاست است که حرف نزنیم؟

صراط: گروه «ثریا» بی‌تردید یکی از رویشهای بارز رسانه‌ای انقلاب اسلامی است. مسیر این گروه شباهتهای بسیار زیادی با شرایط گروه سید مرتضی آوینی دارد. همان بحثها، همان تنگناها، همان بایکوتها، همان مشکلات، همان فتوح و بالا رفتنها با همان نگاه و همت انقلابی.

بی‌دلیل نیست که طی پنج سال از آغاز تولد این برنامه، رهبر فرزانه انقلاب سه نوبت نسبت به این برنامه تفقد و تشویق کردند؛ گذشته از دلگرمی و شوق وافر این گروه از این تشویقها، شاید یکی از دلایل اصلی عدم تعطیلی برنامه، همین مراقبت آقا باشد؛ در جای‌جای‌ این مصاحبه خواهیم دید معاندان گرچه طراحی پیچیده‌ای برای تعطیلی ثریا داشته‌اند اما به مدد نیم‌نگاه رهبری، این افراد را یارای تعطیلی ثریا نیست.

اگر رهبر انقلاب زمان شهادت مرتضی آوینی هم پیام نمی‌دادند و در تشییع پیکر مطهرش شرکت نمی‌کردند قطعاً او هم ناشناخته و مهجور می‌ماند.

گفت‌و‌گوی مفصل چند ساعته‌ای با محسن مقصودی، مجری و تهیه‌کننده شناخته شده ثریا انجام شد. هنگام پیاده‌کردن مصاحبه، به نظر می‌آمد که بند به بند این گفت‌و‌گو می‌تواند نماد و تیتر برای همه مطلب باشد؛ گفت‌و‌گویی با دهها تیتر جذاب. از دغدغه‌های منظومه هنری و رسانه‌ای، باید و نباید رسانه‌های انقلاب و تریبونهای عدالتخواه تا فشارهای شدید غربگراها که در این سالها تلاش کردند «ثریا» گرچه رسماً تعطیل نشود؛ اما بی‌خاصیت شود و انقلابی نماند.

مهمترین محورهای مصاحبه تسنیم با محسن مقصودی عبارتند از:

بخش اول؛ رسانه تراز انقلاب اسلامی

روایت سه نوبتی که رهبر انقلاب نسبت به «ثریا» تفقد کردند.
این تعبیر آقا که می‌فرمایند «من از چپ و راست شمشیر می‌زنم» تعبیر عجیبی است؛ در عین حال ما آرایش کشورمان را در مسائل اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی یک آرایش جنگی نمی‌بینیم. ویژگی اهالی هنر و رسانه این است که این موارد را هشدار بدهند؛ شهید آوینی در همان مقطع اول انقلاب چقدر خوب آرمانهای انقلاب را می‌فهمد که «خوان گَزیده‌ها» را می‌سازد. به این دلیل که ایشان قبل از اینکه یک رسانه‌ای باشد یک متفکر است.
اگر «ثریا»یی وجود دارد حاصل اعتماد چند مدیر در صداوسیما به نیروهای جوان و انقلابی بوده است. نیاز جدی سازمان، «نیروسازی» و «پرورش نیروهای انقلابی در حوزه رسانه» است. کما اینکه در حکمی که آقا به آقای دکتر علی‌عسگری دادند بر این تأکید می‌کنند. البته الآن از این نیروها فراوان داریم، اما پراکنده‌اند و منسجم نیستند. ما در رسانه ملی مدیران حزب‌اللهی خوب داریم، اما باید متوجه باشیم مجریان و کارگردانها و فیلمنامه‌نویسها سازمان را اداره می‌کنند و کار با بخشنامه درست نمی‌شود؛ برنامه‌سازها بلدند چطور حرفشان را بزنند.
اگر به حرفهای آقا و گفتمان انقلاب اسلامی برگردیم فقط به آرمانهای انقلاب برنگشتیم؛ به جذابیت هم برگشتیم. وقتی به پیگیری حرف حق مردم نمی‌پردازی دیگر جذابیتی نداری. بنده خدا گرفتار نان شب است تو فانتزی می‌سازی؛ خوب؛ می‌رود سراغ رسانه‌ای که حرف او را بزند؛ آن‌وقت مجبوریم خیلی کارها بکنیم برای اینکه جذابیت را به‌زور برگردانیم. ما مزیت رقابتی خود را از دست داده‌ایم. در رسانه‌ها کارمان تهی شده است.
در دهه عدالت و پیشرفت در حوزه‌های مختلف مسائل پیشرفت کشور از اقتصاد و فناوری تا فرهنگی جای رسانه خالی است. مهمترین مسئله ما این است که عموم رسانه‌های ما باید یک رسانه منفعل و پیرو باشد یا یک رسانه متفکر و فعال که جامعه را بر مبنای گفتمان رهبر انقلاب جامعه را آگاهی بخشی و جهت‌دهی کند؟
یکی از بحثهای ریشه‌ای وابستگی بودجه سازمان به دولت در تصویب و تخصیص است؛ ضمن اینکه باعث می‌شود به بنگاههای اقتصادی وابسته شویم.

بخش دوم؛ برنامه «ثریا»

از ابتدا می‌خواستیم ثریا صراحت داشته باشد؛ عینک سیاسی و جناحی نداشته باشد؛ انقلابی و پژوهشی و بر مبنای آرمانهای انقلاب اسلامی باشد و در حوزه مسائل مهم پیشرفت کشور ساخته شود.
قسمتهای اولیه ثریا یک برنامه خلاقانه، جذاب و ترکیبی بود؛ سبد مخاطب داشت؛ انیمیشن داشت؛ مباحث سخت را این‌طور برای مردم می‌گفتیم؛ همچنین مستندسازی؛ با زبان مردمی 40 تا 50 دقیقه پلی‌بک پخش می‌کردیم که رکورد بود؛ اما به سمتی رفت که اینها را تعطیل کردند.
اینکه ثریا 5 سال ماند و تمدید شد، فقط به‌خاطر انگیزه‌های خاص انقلابی بود. یادم است که همیشه دغدغه بچه‌ها بود که نکند این علَمی که بلند شده و اعتمادی که به بچه‌های ثریا شده جواب ندهد و بگویند ثریا پا نگرفت. لذا بچه‌ها شبانه‌روزی کار می‌کردند و هیچ کجا نامی هم از آن افراد برده نشده است.
درباره «سیاسی و جناحی عمل نکردن ثریا» مردم باید قضاوت کنند؛ ولی سابقه 5 ساله ثریا نشان می‌دهد که در دولت قبل هم که خیلی با این دولت فرق می‌کرد ادبیاتمان همین بوده که الآن هست.

بخش سوم؛ «ثریا در محاق»

مردم می‌بینند که سه هفته است برنامه پخش نشده است؛ مجموعه فرایند به اینجا رسید که آنتن ثریا مبهم است. البته بحث بر حذف کامل ثریا نیست؛ بحث این است که ثریا چه باشد؛ باید یک ثریای انقلابی بماند و باید این شرایط فراهم بشود. اگر قرار باشد فقط لوگو باشد، نبودنش بهتر از بودنش است.
ثریا رسماً تعطیل نشده ولی فعلاً ثریایی وجود ندارد؛ در واقع امکان برنامه‌سازی را از ما گرفته شده؛ هیچگاه نمی‌گویند تعطیلید اما شرایط طوری است که امکان پخش برنامه به شیوه قبلی و با رویکرد قبلی فعلاً میسر نیست؛ ان‌شاالله این مسائل حل بشود و ثریا بتواند به آنتن برگردد.
15 تا 20 نفر حقوق‌بگیر داریم؛ حقوق بچه‌ها حقوق بسیار معمولی در حد یک معلم است؛ اکثر بچه‌ها در خانه‌های50 تا 60 متری مستأجرند. اخیراً 4 نفر از بهترین بچه‌هایمان را به دلایل مالی از دست دادیم.
به‌صورت کلی باید گفت رسانه‌های مستقل و انقلابی همیشه در معرض خطر و فشار هستند. اگر با باندهای قدرت و ثروت درگیر شوی و آرمانهای انقلاب را پیگیری کنی حتماً در هر رسانه‌ای که باشی مخالف خواهی داشت. غربگراها و محافظه‌کاران به‌صورت مستقیم و غیرمستقیم طراحی‌‌های پیچیده‌ای می کنند تا رسانه‌ها و برنامه‌های انقلابی را از حیّزانتفاع بیندازند. درخصوص تعلیق فعلی ثریا، مجموعه‌ای از عوامل دخیل است؛ من الآن نمی‌توانم بگویم که پشت صحنه چه اتفاقی دارد می‌افتد؛ خیلی هم اطلاع دقیقی ندارم. نمی‌توانم صریح بگویم چه شده است. درباره برنامه‌ای که بخواهد مسائل راهبردی کشور را بدون مصلحت‌اندیشیهای کاذب بیان کند، طبیعتاً خیلیها واکنش نشان می‌دهند. اما درباره ثریا بعضاً این واکنشها علنی بوده است؛ برخی‌ها علنی هم علیه ثریا مصاحبه کردند و رسانه‌های متعددی از جریان غرب‌گرا علیه روشنگری‌های ثریا موضع گرفتند؛ این نشان می‌دهد که چه فشاری وجود دارد.
قبلاً در حد یک تذکر هیئت دولت به آقای ضرغامی باقی می‌ماند؛ خیلی ترکشش به ما نمی‌خورد؛ اینکه برنامه تعطیل بشود اصلاً سابقه نداشت. اما در سه سال اخیر مکرر برنامه داشتیم که روز قبل از برنامه کنسل شده است.
در سه سال گذشته ثریا خیلی مشکلات جدی داشته است. متاسفانه در دولت فعلی به محض پخش اولین برنامه انتقادی، در بحث هسته‌ای و در زمان توافق ژنو تمام مجموعه‌هایی که به ما کمک می‌کردند به‌شدت بازخواست شدند و مورد سؤال جدی قرار گرفتند.
هولاکاست که نیست؛ مثل هولوکاست معتقدند حرف نزنید؛ کاری کردند که عذر ثریا را از فلان مجموعه خواستند. الآن قصد ندارم باز کنم، فقط اشاره می‌کنم؛ دو سه ماه آواره بودیم؛ اصلاً انتظار نداری دولتی که شعار آزادی بیان می‌دهد اینگونه شما را در تنگنا بگذارد.
حجم طلبی که ثریا از سازمان دارد در بین برنامه‌های مشابه رکورد‌دار است؛ در حالی که می‌گویند این موضوعات اولویت دارند؛ حالا اولویت هیچ؛ رکورددار نباشیم لااقل!
اصلاً خجالت می‌کشیم اینها را بگوییم؛ 4 ماه حقوق نگرفتن ما در برابر کسی که در عراق و سوریه دارد می‌جنگد و بدون سر برمی‌گردد، شوخی است.
درخواست جلسه با مدیران ارشد سازمان را داشته‌ایم و هنوز منتظریم که ان‌شاالله جلسه‌ای برگزار شود و با نگاه مثبت مدیران و حمایتهای آنان ان‌شاالله ثریا بتواند به‌زودی به آنتن برگردد. ان‌شاء‌الله مسئولان ارشد سازمان تدبیری کنند که حل شود. این پرچمی که با همت خود مدیران سازمان برافراشته شده بتواند استمرار پیدا کند.