صراط: صبح نو نوشت: دقیقاً پارسال همین زمان‌ها بود که توجه به پدیده‌ای به‌نام «دیوار مهربانی» در میان مردم گل کرد و مورد توجه رسانه‌ها و شبکه‌های اجتماعی قرار گرفت. آنقدر این اتفاق خوشایند بود و به مذاق بسیاری خوش آمد که بازتاب عجیبی هم در رسانه‌های جهانی پیدا کرد. هر روز به تعداد این دیوارها اضافه می‌شد و به جز دیوار مهربانی کلبه مهربانی، ماشین مهربانی، یخچال مهربانی، میز مهربانی، سبد مهربانی، کتابخانه مهربانی و... به آن اضافه شد تا هر چه مهربانی است را در خود جای دهد. اما سوالی که در اینجا مطرح می‌شود اینکه؛ حالا که نزدیک به یک سال از آن ماجرا و تب و تاب گسترده‌اش می‌گذرد چه خبر از دیوارهای مهربانی؟ دیوارهایی که الان به هر یک از آنها سر بزنید انگار سال‌ها روی آنها گرد فراموشی پاشیده‌اند. دیوارهای خاک‌خورده‌ای که فقط چند میخ و دو کلمه دیوار مهربانی از آن باقی مانده و خبری از لباس‌هایی که قرار بود روی آنها باشد تا کسانی که نیازمند هستند از آنها استفاده کنند نیست. آیا ما مردم جوگیری هستیم؟ آیا دیوار مهربانی که آنقدر بازخورد داشت باید به این زودی تب آن فروکش می‌کرد؟ مگر این ایده، ایده خوب و جانانه‌ای نبود؟ پس ما را چه شد که دیگر هیچ‌کس رغبت نمی‌کند لباس‌هایی که شاید نیاز به آنها ندارد روی میخ‌های دیوار مهربانی آویزان کند؟
«نیاز نداری بذار، نیاز داری بردار» همین عبارت 6 کلمه‌ای، پاییز سال گذشته قند در دل مردم آب می‌کرد. دیوارهای دوست‌داشتنی با این نوشته رنگ و بوی دیگری گرفته بودند و دیگر به شکل خود‌جوش دیواری بیکار احساس می‌شد به آن رنگ و لعابی می‌زدند و چند میخ برآن می‌زدند تا هر کس می‌خواهد لباس‌هایی که مورد نیازش نیست را در آنجا بگذارد و کسانی که نیاز دارند از آنها استفاده کنند. ایده آنقدر جالب بود که خیلی سریع به شهرهای دیگر هم راه پیدا کرد و حتی کشورهایی مثل افغانستان و پاکستان این ایده را در کشور خودشان پیاده کردند. رسانه‌های بین‌المللی بسیار تحت تأثیر این اتفاق قرار گرفتند و برای نخستین‌بار دویچه‌وله فارسی به آن پرداخت و بعد از آن «بی‌بی‌سی انگلیسی» و هفته‌نامه آلمانی «اشپیگل» گزارش‌هایی از دیوار مهربانی با آب‌و‌تاب منتشر کردند. روزنامه انگلیسی دیلی‌تلگراف هم اینگونه نوشت: «ایرانی‌ها دیوارهای مهربانی برپا کرده‌اند. مردم (با این ابتکار) به راحتی می‌توانند کت و لباس‌های گرم خود را به افراد بی‌خانمان و بی‌بضاعت -درحالی که ایران دارای زمستان‌های بسیار سردی است- اهدا کنند. مفهوم بسیار ساده است، چند آویز و چوب لباسی روی یک دیوار رنگ شده که روی آن نوشته شده است «اگر نیاز نداری بگذار و اگر نیاز داری آن را بردار.» همچنین تارنمای روزنامه ایتالیایی «لارپوبلیکا» هم در یک گزارش تصویری از این دیوارها نوشت: «بخش‌هایی از دیوارهای شهرهای گوناگون ایران به نیازمندان اختصاص یافت.»
حرف و حدیث‌های بعد از دیوار مهربانی
چرا هنوز یک سال از راه اندازی دیوار مهربانی نگذشته مردم آن را فراموش کرده‌اند؟ این موضوع از نگاه بسیاری می‌تواند دلایل گوناگونی داشته باشد. نخستین دلیل آن نحوه نگهداری این دیوارها بود که بعد از راه‌اندازی آنها به امان خدا رها می‌شدند و کسی نه به دیوار و نه لباس‌هایی که روی آن آویخته می‌شد کاری داشت و برای همین ممکن بود زیر باد و باران و گرد و خاک و... از بین بروند. به طوری که می‌گفتند اگر سازمان یا یک نهاد رسمی یا ان‌جی‌او از این دیوارها حمایت می‌کرد شاید به این زودی عمر دیوارها به سر نمی‌آمد. نکته دیگر درباره خود لباس‌ها بود که عده‌ای معتقد بودند این لباس‌ها از نظر بهداشتی مناسب نیستند و از کجا معلوم چنین لباس‌هایی عاری از میکروب و بیماری‌های واگیر‌دار باشد؟ دلیل بعدی که البته از همه عجیب‌تر بود وجود سودجویانی است که به هر نحو سعی می‌کنند تا از آب گل‌آلود ماهی بگیرند. گفته می‌شد کسانی که در کار فروش لباس‌های دست دوم هستند، کارشان شده بود سر زدن به این دیوارهای مهربانی و برداشتن لباس‌هایی بود که آنها را به قیمت‌های گوناگون بفروشند؛ کاری که بارها و بارها از طریق شبکه‌های اجتماعی به حالت طنز مورد انتقاد قرار گرفت.
سرآمدن عمر مهربانی
دوم دی‌ماه نیز «عصر ایران» درباره از رونق افتادن دیوار مهربانی به صورت یک یادداشت به آن پرداخت و نوشت: «این روزها از دیوار مهربانی فقط دیوارش مانده و انگار مهربانی‌اش کوچ کرده. چند میخ کج و کوله یا حفره‌های باقی‌مانده از رخت‌آویزی که آن را هم عده‌ای کنده‌اند. آیا همه نیازمندان صاحب لباس شدند؟ کارتن‌خواب‌ها به گرمخانه‌ها منتقل شدند و این شب‌های سرد کسی در خیابان تناش نمی‌لرزد؟ چرا یک کار خوب و انسانی را نیمه‌تمام رها کردیم؟ آن همه شور و اشتیاق چرا این همه زود در بسیاری از شهرها فرونشست؟ به دیوار اگر اعتقاد نداریم، به مهربانی که هنوز باور داریم.»
چندی پیش نیز در یک یادداشت کوتاه به این موضوع پرداخته شد که در بخشی از آن آمده بود: «زنی می‌گذرد، نگاهش به دست‌های من است که از دیوار خالی عکس می‌گیرم. می‌گوید: خانم تمام شد، عمر مهربانی هم سرآمد. جمله‌اش بارها در سرم تکرار می‌شود. واقعاً کجاست آن همه ذوق، شور و استقبال از این ایده. عمرش تمام شد؟ چرا کسی این روزها ایده‌ای که میلیون‌ها نفر را جذب کرده بود دنبال نمی‌کند. چرا کسی به فکر سر و سامان دادنش نیست؟ شاید فصل سرما مردم را بی‌علاقه کرده یا وضع آشفته و نابسامان دیوارها. آیا به‌راستی عمر مهربانی سر آمده؟»
آیا ما ملت جوگیری هستیم؟
کاربران شبکه‌های اجتماعی درباره تمام شدن زود هنگام عمر دیوار مهربانی نظرات متفاوتی دارند که مهم‌ترین آن را جوگیری مردم دانسته‌اند. یکی از کاربران در یک کلام می‌گوید: «ملت جوگیری هستیم.» کاربر دیگر هم تاکید دارد: «ملت افراط و تفریطیم.» کاربر منتقد دیگری نیز معتقد است: «دیوار مهربانی به درد نمی‌خورد. از قدیم گفته‌اند از آنچه که دوست داری به مردم ببخش؛ نه لباسی که می‌خواهیم دور بیندازیم آن را روی این دیوار آویزان کنیم.»
کاربر دیگر می‌گوید: «ما در یک جلسه‌ای گفتیم چرا این دیوارها جمع شدند؟ یکی از افراد نسبتاً مسوول در شهر گفت یک عده لباس‌ها را برمی داشتند و در مغازه‌های 9تومانی می فروختند! می‌خواهم بگویم اگر لباس کهنه هم دارید بازهم بیاورید احتمال آنکه به‌دست نیازمند واقعی‌اش برسد بیشتر است.» با تمام این حرف‌ها عمر دیوار مهربانی به سر آمده است. اتفاقی که شاید اگر ادامه‌دار می‌شد می‌توانست اتفاقات بهتر و زیباتری را رقم بزند اما تا اطلاع ثانوی دیوار مهربانی نشست کرده است...
«نیاز نداری بذار، نیاز داری بردار» همین عبارت 6 کلمه‌ای، پاییز سال گذشته قند در دل مردم آب می‌کرد. دیوارهای دوست‌داشتنی با این نوشته رنگ و بوی دیگری گرفته بودند و دیگر به شکل خود‌جوش دیواری بیکار احساس می‌شد به آن رنگ و لعابی می‌زدند و چند میخ برآن می‌زدند تا هر کس می‌خواهد لباس‌هایی که مورد نیازش نیست را در آنجا بگذارد و کسانی که نیاز دارند از آنها استفاده کنند. ایده آنقدر جالب بود که خیلی سریع به شهرهای دیگر هم راه پیدا کرد و حتی کشورهایی مثل افغانستان و پاکستان این ایده را در کشور خودشان پیاده کردند. رسانه‌های بین‌المللی بسیار تحت تأثیر این اتفاق قرار گرفتند و برای نخستین‌بار دویچه‌وله فارسی به آن پرداخت و بعد از آن «بی‌بی‌سی انگلیسی» و هفته‌نامه آلمانی «اشپیگل» گزارش‌هایی از دیوار مهربانی با آب‌و‌تاب منتشر کردند. روزنامه انگلیسی دیلی‌تلگراف هم اینگونه نوشت: «ایرانی‌ها دیوارهای مهربانی برپا کرده‌اند. مردم (با این ابتکار) به راحتی می‌توانند کت و لباس‌های گرم خود را به افراد بی‌خانمان و بی‌بضاعت -درحالی که ایران دارای زمستان‌های بسیار سردی است- اهدا کنند. مفهوم بسیار ساده است، چند آویز و چوب لباسی روی یک دیوار رنگ شده که روی آن نوشته شده است «اگر نیاز نداری بگذار و اگر نیاز داری آن را بردار.» همچنین تارنمای روزنامه ایتالیایی «لارپوبلیکا» هم در یک گزارش تصویری از این دیوارها نوشت: «بخش‌هایی از دیوارهای شهرهای گوناگون ایران به نیازمندان اختصاص یافت.»
حرف و حدیث‌های بعد از دیوار مهربانی
چرا هنوز یک سال از راه اندازی دیوار مهربانی نگذشته مردم آن را فراموش کرده‌اند؟ این موضوع از نگاه بسیاری می‌تواند دلایل گوناگونی داشته باشد. نخستین دلیل آن نحوه نگهداری این دیوارها بود که بعد از راه‌اندازی آنها به امان خدا رها می‌شدند و کسی نه به دیوار و نه لباس‌هایی که روی آن آویخته می‌شد کاری داشت و برای همین ممکن بود زیر باد و باران و گرد و خاک و... از بین بروند. به طوری که می‌گفتند اگر سازمان یا یک نهاد رسمی یا ان‌جی‌او از این دیوارها حمایت می‌کرد شاید به این زودی عمر دیوارها به سر نمی‌آمد. نکته دیگر درباره خود لباس‌ها بود که عده‌ای معتقد بودند این لباس‌ها از نظر بهداشتی مناسب نیستند و از کجا معلوم چنین لباس‌هایی عاری از میکروب و بیماری‌های واگیر‌دار باشد؟ دلیل بعدی که البته از همه عجیب‌تر بود وجود سودجویانی است که به هر نحو سعی می‌کنند تا از آب گل‌آلود ماهی بگیرند. گفته می‌شد کسانی که در کار فروش لباس‌های دست دوم هستند، کارشان شده بود سر زدن به این دیوارهای مهربانی و برداشتن لباس‌هایی بود که آنها را به قیمت‌های گوناگون بفروشند؛ کاری که بارها و بارها از طریق شبکه‌های اجتماعی به حالت طنز مورد انتقاد قرار گرفت.
سرآمدن عمر مهربانی
دوم دی‌ماه نیز «عصر ایران» درباره از رونق افتادن دیوار مهربانی به صورت یک یادداشت به آن پرداخت و نوشت: «این روزها از دیوار مهربانی فقط دیوارش مانده و انگار مهربانی‌اش کوچ کرده. چند میخ کج و کوله یا حفره‌های باقی‌مانده از رخت‌آویزی که آن را هم عده‌ای کنده‌اند. آیا همه نیازمندان صاحب لباس شدند؟ کارتن‌خواب‌ها به گرمخانه‌ها منتقل شدند و این شب‌های سرد کسی در خیابان تناش نمی‌لرزد؟ چرا یک کار خوب و انسانی را نیمه‌تمام رها کردیم؟ آن همه شور و اشتیاق چرا این همه زود در بسیاری از شهرها فرونشست؟ به دیوار اگر اعتقاد نداریم، به مهربانی که هنوز باور داریم.»
چندی پیش نیز در یک یادداشت کوتاه به این موضوع پرداخته شد که در بخشی از آن آمده بود: «زنی می‌گذرد، نگاهش به دست‌های من است که از دیوار خالی عکس می‌گیرم. می‌گوید: خانم تمام شد، عمر مهربانی هم سرآمد. جمله‌اش بارها در سرم تکرار می‌شود. واقعاً کجاست آن همه ذوق، شور و استقبال از این ایده. عمرش تمام شد؟ چرا کسی این روزها ایده‌ای که میلیون‌ها نفر را جذب کرده بود دنبال نمی‌کند. چرا کسی به فکر سر و سامان دادنش نیست؟ شاید فصل سرما مردم را بی‌علاقه کرده یا وضع آشفته و نابسامان دیوارها. آیا به‌راستی عمر مهربانی سر آمده؟»
آیا ما ملت جوگیری هستیم؟
کاربران شبکه‌های اجتماعی درباره تمام شدن زود هنگام عمر دیوار مهربانی نظرات متفاوتی دارند که مهم‌ترین آن را جوگیری مردم دانسته‌اند. یکی از کاربران در یک کلام می‌گوید: «ملت جوگیری هستیم.» کاربر دیگر هم تاکید دارد: «ملت افراط و تفریطیم.» کاربر منتقد دیگری نیز معتقد است: «دیوار مهربانی به درد نمی‌خورد. از قدیم گفته‌اند از آنچه که دوست داری به مردم ببخش؛ نه لباسی که می‌خواهیم دور بیندازیم آن را روی این دیوار آویزان کنیم.»
کاربر دیگر می‌گوید: «ما در یک جلسه‌ای گفتیم چرا این دیوارها جمع شدند؟ یکی از افراد نسبتاً مسوول در شهر گفت یک عده لباس‌ها را برمی داشتند و در مغازه‌های 9تومانی می فروختند! می‌خواهم بگویم اگر لباس کهنه هم دارید بازهم بیاورید احتمال آنکه به‌دست نیازمند واقعی‌اش برسد بیشتر است.» با تمام این حرف‌ها عمر دیوار مهربانی به سر آمده است. اتفاقی که شاید اگر ادامه‌دار می‌شد می‌توانست اتفاقات بهتر و زیباتری را رقم بزند اما تا اطلاع ثانوی دیوار مهربانی نشست کرده است...
