به گزارش جوان، روزهای زمستانی مجلس شورای اسلامی در حالی می‌گذرد که چالش اصلی در ساختمان هرمی میدان بهارستان غیبت‌ها و تأخیرهای مکرر نمایندگان در جلسات است؛ جلساتی که قرار است در آن برنامه ششم توسعه به عنوان مهم‌ترین سند اداره و راهبری کشور در پنج سال آینده بررسی و تصویب شود. این اتفاق در حالی می‌افتد که مجلس شورای اسلامی بررسی و تصویب لایحه بودجه را که آذر ماه توسط دولت به مجلس ارائه شد، نیز به پس از تصویب برنامه ششم توسعه موکول کرد.
اما چالش اصلی این است که نمایندگان جدید بهارستان میل
کمی به مشارکت در مباحث مربوط به تصویب برنامه ششم توسعه دارند، به گونه‌ای
که روز گذشته در شروع جلسه عصر مجلس 70 نفر از نمایندگان مجلس غایب بودند
یا با تأخیر خود را به نشست فوق‌العاده عصر مجلس رساندند. این موضوع باعث
شد که هیئت رئیسه مجلس اقدام به انتشار و قرائت نام 70 نماینده متأخر در
صحن علنی کند. همچنین در جلسه فوق‌العاده روز یک‌شنبه مجلس نیز که با هدف
بررسی بندهای لایحه ششم توسعه برگزار شد، قریب به 136 نماینده غایب بودند.
جایگاه مهم برنامه ششم توسعه
اما برنامه‌های توسعه کشور، سند راهبردی اقتصادی، اجتماعی، آموزشی و فرهنگی است که سیاست‌های کلان را در بازه زمانی پنج ساله برای دولت‌ها مشخص می‌کند و دولت‌ها و مجالس نیز موظف به تهیه و تدوین قوانین سالانه براساس این برنامه‌ها هستند. به عبارتی می‌‌توان گفت برنامه‌های پنج ساله توسعه اهداف و استراتژی‌های کلان کشور را مشخص می‌کنند. حال برنامه ششم توسعه نسبت به تمامی برنامه‌های توسعه دیگر از اهمیت بیشتری برخوردار است. دلیل این اهمیت بیشتر آن است که کشور از سال 1387 به بعد با تحریم‌های سنگین و غیرانسانی غرب مواجه بوده، تحریم‌هایی که حوزه اقتصادی کشور را هدف قرار داده و باید پذیرفت که چالش‌های زیادی نیز در این حوزه برای کشور به وجود آورده است، به گونه‌ای که تحقق اهداف بخشی از برنامه چهارم توسعه و سپس برنامه پنجم توسعه را با مشکل روبه‌رو کرد. از این رو برنامه ششم توسعه در حالی تدوین می‌شود که دولت مدعی است به واسطه برجام بخش‌های بزرگی از تحریم‌ها را برداشته و همین موضوع این امکان را در اختیار دولتمردان قرار خواهد داد که عقب ماندگی‌های مربوط به عدم اجرای کامل برنامه‌های چهارم و پنجم توسعه را در برنامه ششم توسعه جبران نمایند. بنابراین عدم مشارکت نمایندگان در بررسی و تصویب دقیق برنامه ششم توسعه می‌تواند چالش‌های زیادی را برای کشور به وجود بیاورد.
این نکته تا به حدی بود که مقام معظم
رهبری در دیداری که خردادماه امسال با نمایندگان مجلس دهم داشتند، پیرامون
اهمیت برنامه ششم توسعه فرمودند: « برنامه ششم فوق‌العاده مهم است؛ در
مورد این برنامه کوتاهی و اغماض و کم گذاشتن، هیچ جایز نیست؛ یعنی واقعاً
باید برنامه را کامل و خوب و دقیق تمام بکنید. خب اوضاع اوضاع خاصی است؛ هم
از لحاظ اقتصادی، هم از لحاظ سیاسی؛ برای کشور الان اوضاع ویژه‌ای است و
باید برنامه‌ای که شما برای پنج سال می‌گذارید، یک برنامه به‌معنای واقعی
کلمه کامل باشد. خب، طبعاً وقتی این برنامه تنظیم شد، این شد جزو اسناد
بالادستی؛ قانون که می‌خواهید بگذارید، با این برنامه یا با برنامه‌های
[دیگر] مثلاً فرض کنید [سیاست‌های کلی] اصل 44 و امثال اینها باید تطبیق
بکند.»
دغدغه رهبری در خصوص تأخیر نمایندگان
معظم‌له، همچنین پیشتر در خصوص تأخیرهای نمایندگان تذکرات مهمی را به
ادوار مختلف مجلس داده بودند. ایشان در تاریخ هشتم خرداد 1384 و در دیدار
رئیس و نمایندگان وقت مجلس با ذکر این مسئله که «به نظر من چیزى که در مجلس
مهم است، حضور نمایندگان محترم سر پُست‌هاست» به مسئله نظم و رعایت آن در
مجلس توسط نمایندگان تأکید کردند. ایشان سپس ادامه دادند «در همان بخشى که
غیرتعطیل و وقت کار است، حضور باید منضبط، سر وقت و با رعایت دقیقه و ثانیه
باشد؛ هم در داخل صحن مجلس و هم در کمیسیون ها. کار کمیسیون‌هاى تخصصى هم
خیلى مهم است. حضور در کمیسیون‌ها، سر وقت در کمیسیون‌ها حاضر شدن، کار
کردن، واقعاً مطالعه‌کردن، پیش‌مطالعه‌کردن، لوایح را دیدن، طرح‌ها را
سنجیدن، با افرادى که لازم است مشورت شود، مشورت کردن، حتى مباحثه کردن در
داخل مجلس قبل از اینکه انسان به مرحله تصمیم گیرى برسد - چه در کمیسیون و
چه در صحن مجلس - لازم است.»
آیا نمایندگان مستعفی می‌شوند؟
در نهایت این نکته را نیز باید ذکر کرد که بر اساس ماده 90 آیین‌نامه
داخلی مجلس نماینده اى که بیش از یکصد ساعت متوالى یا 250 ساعت غیرمتوالى
از اوقات رسمى جلسات مجلس و کمیسیون را بدون عذر موجه در یک سال غیبت
نماید، مستعفى شناخته خواهد شد. همچنین در ماده 99 همین آیین‌نامه نیز
تصریح شده است که « نمایندگان باید در روزى که قبلاً براى تشکیل جلسه رسمى
معین مى‌شود در مجلس حاضر شوند. در صورت تأخیر بدون عذر موجه از طرف هیئت
رئیسه توبیخ خواهند شد. همچنین، هر یک از نمایندگان که در موقع أخذ رأى با
اعلام قبلى رئیس مجلس مبنى بر منع خروج از جلسه بدون عذر موجه خارج شود،
مستحق توبیخ خواهند بود و در صورت تکرار تأخیر و غیبت، مقررات آیین نامه
از طرف هیئت رئیسه درباره او اجرا خواهد شد. اسامى نمایندگانى که سه بار
غیبت غیرموجه در یک ماه داشته باشند در روزنامه‌ها درج خواهد شد.»
حال باید منتظر ماند و دید که آیا این غیبت‌های ادامه‌دار نمایندگان باعث توبیخ و در نهایت مستعفی معرفی شدن آنان خواهد شد یا خیر.
