صراط: عبدالرضا هلالی از معدود مداحانی است که می‌توان تحولات هیأت‌های مذهبی دهه اخیر را در او مشاهده کرد. جوانی خوش‌صدا که سال‌های دور توانست نماد یک موج جدید در مداحی باشد و در طول همه این سال‌ها در مسیر پختگی گام برداشته و حالا از آن جوان خوش‌صدا به مداحی تبدیل‌شده که دغدغه‌هایی فراتر از عزاداری دارد و از مقاومت و تحولات جهان اسلام می‌گوید. در ادامه گپ و گفت ما با عبدالرضا هلالی را می‌خوانید.
جایگاه هیأت‌ها و مداحی در حفظ و تقویت نظام اسلامی چقدر و چگونه است؟ آیا اساساً هیأت‌ها چنین ظرفیتی دارند؟
هیأت‌ها نه فقط در حفظ و بالا بردن قدرت کشور جایگاه ویژه دارند، بلکه در
اصل به وجود آمدن انقلاب هم مهم‌ترین نقش را داشتند. مهم‌ترین بازوی امام
خمینی(ه)، هیأت‌ها بودند. حتی می‌شود گفت همین دسته‌های عزاداری شاه را
سرنگون کردند. هیأت‌ها چطور توانستند به انقلاب کمک کنند؟ امروز هیأت‌ها در
مهم‌ترین و تأثیرگذارترین حرکت اجتماعی در کشورند. ده‌ها سازمان و نهاد
فرهنگی و اجتماعی در کشور وجود دارد، اما هیچ یک نتوانسته‌اند به اندازه
هیأت‌ها در جامعه تأثیرگذار باشند. این در حالی است که مسوولان مختلف در
دولت‌های مختلف، حمایت آنچنانی از هیأت‌ها نمی‌کنند.
هزینه پول در هیأت‌ها چقدر اثر گذار است؟
امروز هیأت‌ها با کم‌ترین هزینه، بیشترین خروجی را دارند. با کم‌ترین هزینه
بیشترین جذب را داشته‌اند. دشمن از همه وسایل اعم از ماهواره و شبکه‌های
اجتماعی و... به اعتقادات مردم و جوانان حمله می‌کند، کدام نهاد و سازمان
است که می‌تواند ادعا کند جلوی این هجمه‌ها ایستاده؟ فقط هیأت‌ها هستند که
با همه کم لطفی‌های مسوولان، نقش اصلی را در جنگ نرم ایفا می‌کنند.
جنگ نرم یعنی نفوذ به ذهن و شخصیت یک جوان. به نظرم نمی‌رسد هیچ نهاد و
سازمانی فرهنگی مثل هیأت‌ها اینطور جوانان را پای کار اسلام و انقلاب نگه
داشته باشد. شاید دلیلش هم این باشد که چون حرکتی مردمی است و توسط خود
جوانان اداره می‌شود، اینطور توانسته تاثیرگذار باشد. پس هیأت‌ها دارای یکی
از مهم‌ترین نقش‌ها در زمینه سرمایه اجتماعی انقلاب اسلامی‌اند. بالاخره
این جوانان مهم‌ترین سرمایه کشور به حساب می‌آیند.
از نقش هیأت‌ها در زمانه‌ای که جریان
مقاومت در منطقه درگیر است بگویید. آن هم زمانی که هر روز این شهر شاهد
پیکر شهدای مدافع حرم است.
یک نکته مهم دیگر جایگاهی است که هیأت‌ها در خارج از مرزهای کشور پیدا
کرده‌اند. بحث به وجود آمدن جریان تکفیری داعش، منجر به واکنش از سوی
مذهبی‌ها شد. چون بالاخره مقدساتمان را نشانه گرفته بودند. شاید هنوز خیلی
از مسوولان و رسانه‌ها نمی‌دانستند چگونه باید با این مساله برخورد و آن را
در رسانه‌ها مطرح کنند. در آن زمان دوستان برنامه‌ای تحت عنوان مدافعان
حرم برگزار کردند.
بنا بود به صورت نمادین از داوطلبان اعزام به سوریه برای دفاع از حرم حضرت
زینب(س) ثبت‌نامی صورت بگیرد. جمعیتی که برای ثبت‌نام آمده بودند همه ما را
متعجب کرد. چند هزار نفر برای ثبت‌نام آمده بودند. برخی تا مدتی اصرار
می‌کردند که ما را به سوریه بفرستید.
حالا که بحث به مدافعان حرم رسید از اجتماعاتی که در طول سال با همین عنوان برگزار شد و جمعیت زیادی را هم جذب کرد بگویید.
عنوان مدافعان حرم برای عزیزانی که در سوریه و عراق شهید می‌شوند، عنوانی
بود که از سوی مردم در همین جلسات انتخاب شد. آنقدر مردم در جلسات مذهبی
این عنوان را تکرار کردند که به صدا و سیما راه پیدا کرد و به طور رسمی
اعلام شد. بعد از آن جلسات متعددی با همین نام برگزار شد. در یکی از
اجتماعاتی که برگزار کردیم، شبکه العربیه که وابسته به عربستان است و همه
می‌دانیم شبکه معاندی است، گزارشی از این مراسم پخش کرد. طبیعتاً شبکه
العربیه برای تبلیغ و ترویج این مراسم تصویر این جلسه را پخش نکرد، این به
این معناست که آنها از این مساله احساس خطر کردند و طبیعی است که احساس خطر
کنند. اجتماعاتی چند هزار نفره که اغلب هم جوان هستند برگزار می‌شود، برای
اعزام به سوریه، برای دفاع از حرم اهل بیت(ع)، برای دفاع از مقدسات و
مبارزه با جریان تکفیری؛ چنین پشتوانه‌ای برای رزمندگان و متولیان سیاست
خارجی در دنیا بی نظیر است.
این پشتوانه را هیچ کشوری در دنیا ندارد. از این نظر هم نقش هیأت‌ها بسیار پر رنگ است.
عزاداری‌ها باید چه نتیجه و اثری داشته
باشد؟ به عنوان مثال عده‌ای هم غفلت، اشتباه یا گناه می‌کنند و هم در مجالس
سیدالشهدا(ع)شرکت می‌کنند؛ این دو مقوله چطور قابل جمع است؟ اشکال از
کجاست؟
هر فرد مشکل خودش را دارد و نمی‌شود یک حکم کلی داد که اشکال کار افراد
کجاست. اما به نظرم می‌شود گفت کسی که سعی کند در خانه اهل بیت باشد، روزی
نجات پیدا می‌کند. به پیامبر گفتند یک جوانی، فلان گناه را انجام می‌دهد.
حضرت پرسیدند آیا نماز می‌خواند؟ گفتند بله. حضرت فرمود بالاخره روزی نمازش
او را نجات می‌دهد.
بحث هیأت‌ها هم همین است. الحمدالله بیشتر کسانی که با دستگاه حضرت
سیدالشهدا(ع)آشنا می‌شوند، اگر تا آن روز کاهل الصلاه بودند، نمازشان را
سعی می‌کنند سر وقت بخوانند. برنامه اکثر هیأت‌ها از نماز جماعت برگزار
می‌شود. یکی، دو نفر هم نبودند که رفاقتشان با مجلس امام حسین(ع) باعث شده
زندگی‌شان را تغییر دهند. حضرت سیدالشهدا(ع) هزاران نفر را منقلب کرده.
رسول ترک یکی از آن هزاران نفر بود.
بالاخره این اعتقاد ماست که إن الحسین مصباح الهدی و سفینة النجاة. کسی که
درِ خانه امام حسین(ع)نوکری کند، یک روزی این توسل و عرض ارادت‌ها از او
دستگیری می‌کند. از آن طرف فردی که تا قبل از این جای دیگری بوده، وقتی با
امام حسین(ع) انس پیدا می‌کند، معارف و اعتقاداتش هم قوی می‌شوند.
الحمدالله امروز مشکل منبری خوب و با سواد نداریم.
سخنرانان خوش بیان با محتوای خوب زیادند و در حال انجام وظیفه‌شان هستند.
عموماً بلدند چطور با ظرافت، هم تذکر بدهند و هم اینکه جوانان را مأیوس
نکنند. همان حالت بین خوف و رجا که معصومین(ع)هم توصیه کرده‌اند.
تأثیر هیأت به عنوان یک نهاد فرهنگی- اجتماعی در خارج از ایران چگونه می‌تواند باشد؟
وضعیت انقلاب نسبت به 20 سال قبل متفاوت است. اگر 30 سال قبل کلیات مفهوم
انقلاب اسلامی برای دیگر کشورها الگو بود، امروز جزئیات فرهنگی - سیاسی و
اجتماعی ماست که برای جهان اسلام الگوست. پس همین جلسات عزاداری به این
شیوه‌ای که امروز در کشور رایج شده، الگوی بسیاری از جوانان در عراق و
لبنان و افغانستان شده است. در عاشورا مفاهیمی وجود دارد که برای غیر
شیعیان و غیر مسلمانان هم شنیدنی است. به عنوان نمونه امام حسین(ع)
می‌فرمایند اگر دین ندارید، آزاده باشید. این مفهوم و این سخن مخصوص
مسلمانان و شیعیان نیست.
مهم نیست چه ملیتی داشته باشی، این مفهوم بالاتر از یک مذهب است و برای هر
انسان آزاده‌ای می‌تواند جذاب باشد، حتی اگر اصلاً دین نداشته باشد. و این
صحبت‌ها و مفاهیم می‌تواند زمینه شناخت بیشتر امام حسین(ع) باشد. به نظرم
می‌شود این مفاهیم را به صورت جهانی مطرح کرد و قطعاً مورد استقبال واقع
می‌شود.
منبع: صبح نو
