چهارشنبه ۰۵ دی ۱۴۰۳ - ساعت :
۲۱ شهريور ۱۳۹۰ - ۱۴:۲۵

موسیقی مدرن در سنتی ایرانی

خسروي درباره موسيقي سريال سي‌امين روز گفت: براي ايجاد حس تعليق و كمك به انتقال مفهوم قصه سريال، از سازهاي الكترونيك و سازهاي سنتي در كنار يكديگر استفاده شده است.
کد خبر : ۳۲۶۲۹

به گزارش صراط نیوز به نقل از ايلنا: بیش از یک دهه است که با فرارسیدن ماه مبارک رمضان اهالی موسیقی پاپ كشورمان، آثاری را با مضمون این ماه تهیه می‌کنند. هر ساله و در این ماه سریال‌ها و برنامه‌های تلویزیونی بعضا دارای تیتراژهای با کلام موسیقایی در آغاز و یا پایان خود همراه هستند و به همین دلیل این ماه موجب می‌شود برخی قطعات و خوانندگان با استقبال مخاطبان مواجه شوند. به هر حال پخش یک ماهه یک اثر آن هم از رسانه ملي تلویزیون می‌تواند باعث شود آهنگساز و خواننده آن، ارتباطی گسترده و مناسب با شنوندگان برقرار كنند و اگر تاكنون ناشناخته بوده‌اند، به هنرمنداني پرطرفدار تبديل شوند.

امسال نیز، مانند سالیان گذشته، شاهد پخش سريال‌هاي مناسبتي از تلويزيون بوديم كه تعدادي از آنها با ترانه پاياني همراه بودند. رمضان 90 هم اين فرصت را فراهم كرد تا چند تن از خوانندگان موسیقی پاپ بتوانند در این تیتراژها حضور داشته و توانايي خود را به معرض نمايش و عرضه بگذارند. يكي از اين سريال‌ها كه با موسيقي قوي خود در تيتراژ آغازين، متن سريال و تيتراژ پاياني كه آنهم با صداي يكي از خوانندگان جوان و شعر عبدالجبار كاكايي، همراه بود، توانست مورد توجه مخاطبان قرار بگيرد.

سریال سی امین روز ساخته جواد افشار از آغاز ماه مبارک رمضان 90، به روی آنتن شبکه دو سیما رفت و علیرغم اطلاع رسانی ضعیف و البته جابجایی که در زمان پخش آن صورت گرفت، پس از پخش قسمت‌های ابتدایی به سریالی پرمخاطب بدل شد. یکی از نقاط قوت این مجموعه که موجب جذب بیشتر بينندگان و برقراری ارتباط آنان با قصه سریال شد، تاثیر موسیقی صحنه‌های مختلف بود که این نکته از همان قسمت‌های نخست سریال قابل مشاهده بود.

موسیقی مجموعه تلویزیونی سی امین روز را "رضا خسروی"، آهنگسازی که آثار خوبی را در کارنامه کاری خود به ثبت رسانده، ساخته است. او با ساختاری تلفیقی از سنت و مدرنيته به سراغ توليد موسيقي اين سريال رفت كه وجود سازهاي اركسترال و اواهاي انساني نيز در اين راه بي تاثير نبوده‌اند.

خسروی درباره موسیقی سریال شب‌های رمضان امسال می‌گوید: فضاي تيتراژ آغازين برگرفته از تم‌هاي اصلي داستان سريال است، ابتدا تعليق و فضاسازي كه تداعي كننده‌ي حضور فرستاده‌هاي آسماني بر شخصيت اصلي داستان(سياوش) است و سپس تم ملوديك كار كه با آواي مرد همراه است و همين ملودي علاوه بر حضور در صحنه‌هاي مختلف سريال در قالب اركسترال در تيتراژ با كلام پايان نيز حضوري جدي ولي تغيير شكل يافته دارد.

خسروی در بكار گيري سازهاي كوبه‌اي به غير از تيمپاني از سازهاي ايراني از قبيل دُهُل، دايره، دف، دسر كتن و ... بهره جسته است، وی با تایید این نکته می‌افزاید: داستان این سريال به گونه‌اي بود كه با يك شوك كه همان به دارآويختن شخصیت اصلی قصه بود، آغاز شد. این حس تعلیق و دلهره‌آور پس از آن نیز همچنان در طول سريال ادامه داشت. پس نياز بود كه سازها و نوع موسيقي به گونه‌اي انتخاب شود كه بتواند اين حس تعليق و اظطراب را به بيننده منتقل كند.

خسروی ادامه می‌دهد: من براي ايجاد اين حس و كمك به انتقال مفهوم قصه سريال، تصميم گرفتم از سازهاي الكترونيك و سازهاي سنتي در كنار يكديگر استفاده كنم و تلفيقي از اين دو را به كار گيرم. براي اين منظور در کنار سازهای متنوع، نوای سه تار و گيتار الكتريك را درهم آمیختم.

آهنگساز سریال سی‌امین روز با اشاره به اهمیت نقش موسیقی در انتقال مفاهیم عرفانی به مخاطبان اضافه می‌کند: در توليد موسيقي سي‌امين روز، به اين نكته توجه خاص داشتيم كه موسيقي نبايد به متن، موضوع و مكالمات شخصيت‌هاي قصه لطمه وارد كند و به اصطلاح مزاحم نباشد اما در عين حال هم هميشه حضور داشته و بیش از هشتاد درصد صحنه‌ها را همراهی کند.

در اين سريال صحنه‌هايي كه يك فرشته در آن حضور دارد تقريبا در هر قسمت ديده مي‌شود، اين نكته‌اي است كه خسروي با بيان آن مي‌افزايد: باتوجه به اين موضوع، بايد به گونه‌اي موسيقي را مي‌ساختم كه به روند انتقال مفهوم مورد نظر كارگردان و همچنين ايجاد فضايي روحاني و غير زميني ، كه لازم بود در اين پلان‌ها از سوي بيننده دريافت شود، كمك كند. و با توجه به چند نقدي كه راجع به موسيقي اين سريال خواندم فكر مي‌كنم كه در اين زمينه منطقي عمل كردم.

خسروي، آماده بودن همه قسمت‌هاي سريال را يكي از مزيت‌‌هاي اين كار برشمرده و مي‌افزايد: سي‌امين روز، سال گذشته ساخته شده بود و كار ساخت موسيقي آن نيز پاييز سال 89 به من سپرده شد. بنابراين توانستم پس از تماشاي كامل سريال و با دست باز روي موسيقي آن كار كنم، اين درحالي است كه بيشتر سريال‌هاي مناسبتي ماه‌رمضان وقتي روي آنتن مي‌روند، هنوز فيلمبرداري و تدوين آنها ادامه دارد و اين امر ممكن است، توليد موسيقي سريال‌ها را براي همكاران من كمي با سختي و خستگي همراه كند. گرچه بايد اينجا ياد كنم از موسيقي بسيار زيبا و خلاقانه دوست هنرمند و عزيزم محمد مهدي گورنگي كه در تيتراژ اغازين سريال سه دونگ سه دونگ انصافا خود نمايي مي‌كرد.

آهنگساز سريال سي‌امين روز در توضيح اين سوال كه چرا از يك خواننده ناآشنا استفاده كرده است، مي‌گويد: ابتدا نظر و تصميم بر اين بود كه از خوانندگان مطرح كشور كه در بيشتر سريال‌هاي تلويزيوني، صداي آنان را مي‌شنويم براي تيتراژ اين كار استفاده كنيم و در اين مورد هم با چند نفر از خوانندگان مذاكراتي انجام داديم. اما درنهايت به "مهدي هدايي" رسيديم. من قبلآ هم با او كار كرده بودم و به توانايي ايشان ايمان داشتم و پس از ضبط صداي او و ارائه به مديران موسيقي صدا و سيما با استقبال آنان نيز مواجه شدم. اين خواننده جوان، صدا و تكنيك خوبي دارد و مي‌توان پيش بيني كرد كه در آينده نه چندان دور به يكي از خوانندگان مطرح موسيقي كشورمان بدل خواهد شد." و در انتها تاكيد مي كنم بر لذت كار كردن با تهيه كننده اي حرفه اي و كار بلد چون رضا جودي و همچنين كارگرداني خلاق و خوش ذوق به نام جواد افشار كه اطمينانش بر سليقه ي من نقطه قوت كارم بود.

به طور کلی می‌توان به موسیقی سریال سی امین روز نمره خوبي داد ، چراكه همراهي آن با تصاوير و تم‌هاي مختلف داستان و انتخاب و استفاده بجا از سازهاي استفاده شده در كنار موسيقي الكترونيك تلفيقي خوش صدا به گوش بيننده مي نشاند.

مهدي هدايي، خواننده جوان تيتراژ پاياني سريال سي‌امين روز درباره نخستين تجربه خود در زمينه خواندن ترانه تيتراژ يك سريال مناسبتي مي‌گويد: من براي خواندن ترانه تيتراژ اين سريال جريانات زيادي را پشت سرگذاشتم، چراكه خواندن ترانه تيتراژ سريال‌هاي تلويزيوني براي بسياري از خوانندگان جذاب بوده و هنرمندان مي‌توانند با اين آثار بيشتر ديده و شنيده ‌شوند. به طور كلي، خواندن براي تيتراژ اينگونه مجموعه‌ها، نوعي تضمين براي شنيده شدن آثار بعدي آنان محسوب مي‌شود.

وي به بازخورد‌‌هاي خوب پخش اين ترانه اشاره كرده و ادامه‌ مي‌دهد: به غير از دوستان و آشناياني كه مي‌دانستند من اين ترانه را خوانده‌ام و با نام و صداي من آشنا بودند، از ديگر مخاطبان سريال كه براي نخستين بار ترانه را شنيده بودند نيز واكنش‌هاي خوبي ديديم.

"عليرغم اينكه ساعت پخش سريال سي‌امين روز خوب نبود اما خوشبختانه ترانه تيتراژ آن خوب شنيده شد و بازخوردهايي كه از سوي مردم مي‌بينيم نيز گواه اين ادعا است." اين جمله‌اي بود كه هدايي با بيان آن اضافه مي‌كند: از بازتاب‌هاي اين ترانه مي‌توانم به اين نكته اشاره كنم كه روزهاي اخير ماه رمضان، از واحد موسيقي صدا و سيما نيز با من تماس گرفتند و اعلام كردند كه مي‌توانم، با اين مركز همكاري مستمر داشته باشم و اين نشان مي‌دهد كه اصحاب و مديران موسيقي نيز كار را شنيده و آنرا پسنديده‌اند و اين باعث خوشحالي است.

هدايي به تجربه‌هاي قبلي خود در تلويزيون اشاره كرده و اضافه مي‌كند: پيش از اين نيز براي تيتراژ حدود پنج كار تلويزيوني خوانده بودم. كه تعدادي از آنها تله فيلم و بقيه هم برنامه تلويزيوني بودند. از ميان برنامه‌ها مي‌توانم از "هشتمين عاشق" و "شب از خورشيد پر مي‌شه" به تهيه‌كنندگي و اجراي رضا رشيدپور نام ببرم. "كيلومتر 14" كاري از "جواد افشار" نيز يكي از تله فيلم‌هايي بود كه براي تيتراژ آن از صداي من استفاده شد.

اين خواننده جوان درباره ارائه آلبوم آثار خود مي‌گويد: من هميشه در انتظار يافتن فرصتي براي شنيده شدن بودم تا بتوانم از اين امكان استفاده كرده و خودم را آنگونه كه شايسته است به مخاطبان معرفي كنم. اكنون كه مي‌بينم مردم صداي مرا دوست دارند، دلگرم شده و مي‌توانم آلبومي به بازار موسيقي ارائه كنم كه قابليت فروش و استقبال قابل توجه را داشته باشد. پيش بيني مي‌كنم كه اولين آلبوم من تا 6 ماه ديگر آماده عرضه باشد.

عبدالجبار كاكايي، شاعر و ترانه‌سراي معاصر كشورمان كه ترانه تيتراژ سريال سي‌امين روز را سروده است نيز با تاكيد بر اينكه ترانه تيتراژ بايد به تم اصلي داستان نزديك باشد مي‌گويد: به عقيده من لزومي ندارد كه ترانه‌سرا، مقيد به متن فيلمنامه باشد، ترانه بايد به گونه‌اي سروده شود تا عليرغم اينكه از فيلمنامه جدا نيست و با آن در ارتباط است، امكان جداسازي آن از فيلم هم وجود داشته باشد و بتوان آن را به عنوان اثري مستقل نيز ارائه كرد. با توجه به اين موضوع ما در ترانه تيتراژ سريال سي‌امين روز تلاش كرديم كه اين هدف محقق شود.

وي از موسيقي و ترانه مجموعه مناسبتي سي‌امين روز به عنوان اثري مورد قبول و خوب ياد كرده و مي‌افزايد: با اينكه تلاش كرده بودم تا اين اثر ويژه و منحصربفرد باشد اما؛ به دليل روندي كه در شوراي شعر سازمان صدا و سيما طي شد، واژه‌هاي اصلي شعر و به طور كلي 30 درصد از شعر تغيير كرد و به صورت بداهه كلمات ديگري جايگزين آنها شد، كه همين موضوع موجب شد تا از نظر كلامي به ترانه ضربه وارد شود اما در در نهايت به اثري قابل قبول تبديل شد.