اگر روحانی بخواهد ظریف کاندیدا می‌شود

گروه سیاسی صراط: ماجرای احتمال عدم کاندیداتوری روحانی در انتخابات 96، روز به روز شکل جدی تری به خود می گیرد. البته شواهد در حال حاضر نشان نمی دهد که او قصد کناره گیری داشته باشد اما به نظر می رسد این احتمال نیز به عنوان یکی از گزینه های موجود در گوشه ذهن او وجود دارد.

به گزارش صراط، چند ماه قبل صورت مسئله به گونه ای دیگر بود؛ معدودی از اصلاح طلبان با پیشتازی صادق زیباکلام بدون آنکه دلیل مشخصی را اعلام کنند، معتقد بودند که روحانی باید اعلام کند با برجام کار خود را انجام داده و عرصه را به عارف یا ظریف واگذارد.

این نظریه، در ابتدا در میان اصلاح طلبان و حامیان دولت روحانی، مخالفان زیادی پیدا کرد و حتی عده ای آن را توطئه خواندند و به جناح منتقد دولت نسبت دادند. با این وجود، با گذر زمان، این استراتژی کم کم هواداران دیگری هم در میان حامیان دولت پیدا کرد. دلیل مشترک همه آنها هم احتمالا کاهش محبوبیت و مقبولیت حسن روحانی میان مردم و احتمال بروز یک فاجعه سیاسی در جناح اعتدالگرا و اصلاح طلب با شکست روحانی در انتخابات 96 است؛ گرچه به طور طبیعی، هیچ یک از تحلیلگران اصلاح طلب و اعتدالگر حاضر نشده اند پشت پرده این تئوری را به این صراحت بیان کنند.

با گذر زمان، شکل ماجرا اندکی تغییر کرد و این بار به جای برنامه حامیان مبنی بر انصراف روحانی، حرف از عدم تمایل روحانی هم به میان آمد. مسیح مهاجری از نزدیکان هاشمی رفسنجانی، به صراحت موضوع تردید روحانی برای کاندیداتوری را مطرح کرد و گفت: "ایشان مقداری دچار تردید بودند؛ ولی به این نتیجه رسیده‌اند که حضور داشته باشند."

اکنون، محسن غرویان، روحانی حامی دولت روحانی حتی یک گام هم جلوتر رفته و از ظریف خواسته تا در انتخابات ریاست جمهوری 96 ثبت نام کند. اظهارات او البته کمی مبهم است چراکه اعتقاد دارد هم روحانی و هم ظریف باید در این انتخابات ثبت نام کنند. غرویان توضیح بیشتری درباره چرایی این نظر خود نداده اما بدون اشاره به شخص خاصی، این نظر را به برخی از دیگر شخصیت ها نیز نسبت داده و گفته است: "برخی از روحانیون قم اعم از مدرسین و علما با محمدجواد ظریف برای کاندیداتوری در دور دوازدهم ریاست جمهوری رایزنی کرده‌اند."


مجموع مقدمه چینی های حامیان دولت نشان می دهد که آنها اولا در رای آوری روحانی در سال 96 دچار تردید شده اند و در ثانی، رایزنی ها برای کاندیداتوری ظریف را آغاز کرده اند. اما مشکل اساسی برای این دسته از حامیان دولت، اعلام موضع قاطع ظریف مبنی بر کاندیدا نشدن است. وزیر خارجه دولت روحانی چندی پیش به صراحت کاندیداتوری خود در انتخابات ریاست جمهوری حتی بعد از سال 1400 را هم رد کرده بود.

ظریف درباره احتمال کاندیداتوری اش در سال 1400 پاسخ داده بود: "به ضرس قاطع می‌گویم خیر." او در مقابل اصرار خبرنگار که پرسیده بود "‌لبخند شما هنگام «خیر» گفتن برای حضور در انتخابات سال 1400 را می‌توان این‎گونه تعبیر کرد که می‌توانیم محمدجواد ظریف را در قامت یک رئیس‌جمهور در آینده ببینیم؟" نیز گفته بود "بازهم خیر، از خدا می‌خواهم به من در همین مسئولیت و جایگاهی که هستم کمک کند تا بخشی از محبت‌های مردم را پاسخ بگویم. فعلا تمام تلاش من و همکارانم در همین زمینه است."

با این وجود، تاکید ظریف روی اینکه "فعلا" تلاش خود را در جایگاه فعلی به کار بسته نشان می دهد که شاید در آینده به جایگاه های دیگری نیز فکر کند.

از طرفی، به نظر می رسد ظریف همین مواضع ظاهرا قاطع خود را برای پذیرش پست وزارت خارجه دولت روحانی هم داشت؛ آنجا که او در مقابل نمایندگان در جلسه رای اعتماد خود در مجلس به صراحت اعلام کرد تمایلی برای تصدی وزارت خارجه نداشته و صرفا به این دلیل که روحانی بر او "تکلیف" کرده، این پیشنهاد را پذیرفته است.

این موضوع نشان می دهد موضع ظریف می تواند با توصیه یا خواست شخصی مانند روحانی تغییر کند. به بیان ساده تر اگر خود حسن روحانی هم به هر دلیلی به این نتیجه برسد که ظریف باید کاندیدای انتخابات ریاست جمهوری در سال 96 شود، چه بسا همچون ماجرای پذیرش وزارت خارجه، ظریف کاندیداتوری را هم بپذیرد.