بانک‌های خارجی چگونه به ایران خواهند آمد؟

این مدیر ارشد نظام بانکداری خصوصی ایران که در جمع اعضای انجمن مدیران صنایع صحبت می‌کرد سایه‌ها و ترس‌ها و امیدها و روشنی‌های فعالیت بانکداری ایران و تعامل با دنیا را بازگو کرد. عقیلی گفت: من در سفرهای خارجی که همراه با هیات‌های ایرانی دارم با مدیران بانک‌ها درباره ضرورت حضور آنها در بازار پولی ایران و همچنین برطرف کردن معضلات برای باز شدن راه ایران در بانکداری جهانی پس از برجام نکاتی را یادآور می‌شوم. آنها نیر دز پاسخ به نکاتی اشاره می‌کنند که باید در کانون توجه مراکز و نهادهای تصمیم‌گیری قرار گیرد.

مدیرعامل بانک خاورمیانه گفت یکی از دلایل احتیاط بانک‌های بزرگ برای گسترش همکاری با ایران در بخش‌های مختلف شاید به یک گزارش ارایه شده از سوی یک موسسه پژوهشی مستقر در فرانسه باشد. این موسسه که کارش رتبه‌بندی و رصد ریسک‌های فعالیت بانکداری جهانی در کشورهای مختلف است به فاصله بسیار کوتاهی از امضای برجام گزارشی تهیه کرد و در آن به بانکداران توصیه کرد که به ایران نروند.

این موسسه و سایر بانک‌های بزرگ دنیا الان به دو نکته بسیار حساس هستند و باید به این نکات توجه کرد. آنها می‌خواهند به طور کامل از لایه‌های پشت سر هم و کسانی که پشت یک انتقال پولی هستند برایشان معلوم باشد. این مساله که امروز به نام پولشویی و مبارزه با آن مشهور شده است یک عنصر بسیار تعیین‌کننده در همکاری بانک‌های بزرگ با بانک‌های کشورهای دیگر از جمله بانک‌های ایران است.

من در گفت‌وگوهایی که با مدیران بانک‌ها و مدیران موسسه‌های پژوهشی داشتم به آنها تاکید کردم که ایران از ۸ سال پیش قانون مبارزه با پولشویی را تدوین و تصویب کرده و آن را اجرا می‌کند. با این همه، بانک‌های خارجی برایشان بسیار مهم است که قانون مبارزه با پولشویی در ایران درست و کامل اجرا شود. می‌توان از نمایندگان سیاسی مرتبط با سیاست خارجی خواست که در گفت‌وگوهای خود این نکته را به روشنی توضیح دهند.

نکته دوم و حساسیت دیگر بانک‌های خارجی در همکاری یاعدم همکاری با سایر بانک‌ها این است که از این بنگاه‌ها برای تامین مالی جریان تروریسم استفاده نشود. خوشبختانه ایران در این باره نیز قانون دارد و ان را مراعات می‌کند. با توجه به میزان حساسیت بانک‌های بزرگ جهان در باره دو نکته یاد شده تلاش ما این بوده است که بگوییم و اثبات کنیم که بانکداری ایران از این شرایط دور است.

عقیلی تصریح کرد جا انداختن این مسایل بسیار اهمیت دارد و باید از همه نیروی فکری و مادی و تبلیغاتی برای کسب اطمینان خارجی ‌ها استفاده کنیم. برای اینکه روشن شود چه می‌گویم یادآور می‌شوم که ماموران ورزیده پولی و مالی و بانکی رد پای تروریست‌های منفجرکننده برج‌های دوقلوی امریکا را دنبال کرده و به این نتیجه رسیدند که خلبانان ۴ هواپیما هزینه آموزش خلبانی را از یک بانک در دوبی دریافت کرده‌اند.

کارهایی که باید انجام شود

مدیرعامل بانک خاورمیانه با تاکید بر اینکه اکنون در بانک خاورمیانه یک اداره بسیار با اهمیت تاسیس کرده‌ایم که کار ان تطبیق مقررات خارجی بانکداری با فعالیت‌های داخلی است. ما همه تلاش خود را به کار گرفته‌ایم که از مقررات جهانی تبعیت کنیم و نظارت‌های خود را بر گردش پول و سپرده‌های مشتریان تا جایی که ممکن است را افزایش می‌دهیم تا دچار اشتباه نشویم.

در حال حاضر وضع گونه‌ای است که مدیران اجرایی بانک‌ها و مدیران عامل از نظر رتبه سازمانی در پله‌های پایین‌تر از مدیران نظارتی قرار دارند. این مدیران نظارتی قدرتی فوق‌العاده دارند تا معلوم نکنند که منشا پول‌های ورودی به بانک‌ها از کجاست اجازه همکاری با مشتریان صادر نمی‌شود. برای اینکه خارجی‌ها از این مساله مطمئن باشند که در ایران مبارزه با پولشویی جدی است و بانک‌های ایرانی مواظب همه چیز هستند از نهاد معتبر بانکی در جهان درخواست کرده‌ایم یک تیم ورزیده به ایران بفرستد و گردش کار بانک خاورمیانه را خوب بررسی کند و امیدوارم بعد از ماه رمضان به ایران بیایند تا شرایط همکاری با بانک‌های ایرانی از گردنه سخت عبور کند.

بانک‌های کشور باید هر بهانه‌ای که راه ورود برای همکاری را سد می‌کند برطرف کنند که می‌کنند. یادمان باشد که در دنیای امروز توزیع قدرت گونه‌ای است که مدیران شرکت‌های بزرگ از جمله مدیران بانک‌ها زیر بار حرف و توصیه دولت‌ها نمی‌روند و این مساله‌ای است که باید به آن توجه کنیم. بانک‌های خارجی تا زمانی که اعتماد نکنند زیر بار هیچ توصیه ای حتی توصیه رییس‌جمهور امریکا هم نمی‌روند.

نظام بانکی امروز دنیا با ۱۵ سال پیش تفاوت‌های بنیادین کرده است و مدیران بانک‌ها دستشان باز نیست که هر تصمیمی را بدون اجازه نهادهای نظارتی اتخاذ کنند، تا جایی که از اخبار و گزارش‌های ارسالی استنباط می‌شود کرد می‌توان فهمید که مردان سیاسی امریکا تمایل دارند بانک‌های خارجی با ایران همکاری کنند تا برجام آسیب نبیند.

بردبار باشیم

مدیرعامل بانک خاورمیانه گفت: با توجه به آنچه من توضیح دادم و واقعیت امروز است نباید انتظار داشته باشیم در یک مدت کوتاه منابع پولی و ارزی خارجی به ویژه از طرف بانک‌ها به ایران سرازیر شود. ما باید فعالیت‌های پرکاری انجام دهیم تا شرایط مناسب باشد. در اقتصاد ایران نیز باید کارهایی انجام شود که خوشبختانه تا امروز دولت و بانک مرکزی خوب عمل کرده‌اند.

رساندن تورم به نزدیک ۱۰ درصد کامیابی بزرگی است. دولت باید برای بدهی ۵۳۰ هزار میلیارد تومانی خود فکری کند ه به نظرم بهترین کار توسعه بازار بدهی است. با توجه به اینکه بدهی خارجی ایران فقط ۵ میلیارد دلار است و بدهی دولت نزدیک به ۳۵ درصد تولید ناخالص داخلی است می‌توان توسعه بازار بدهی‌ها را در دستور کار قرار داد.

بازار بدهی‌ها زمانی موفق می‌شود که دولت به وعده‌هایش عمل کند و این مستلزم تمرکز در مدیریت بدهی‌هاست. وزارتخانه‌ها نباید بودجه خود را گونه‌ای تنظیم کنند که بدهی بالا بیاورند و نتوانند سروقت پرداخت کنند. در لایحه بودجه ارایه شده دولت به مجلس برای سال ۱۳۹۵ انتشار معادل ۴۰ هزار میلیارد تومان پیش‌بینی شده بود که نمایندگان مجلس نهم آن را نپذیرفتند و کار دولت را سخت کردند. نکته مهم این است که اوراق بدهی باید توسط بخش خصوصی انجام شود که سازوکار آن چندان سخت نیست.

منبع: ساعت 24