صراط: هر روز خبر تازهای از تجاریسازی به گوش میرسد، گویا قرار است هر مکانی با هر عملکردی به سوددهی برسد.
روزنامه شرق نوشت: روز پیش، علیاصغر فانی، وزیر آموزشوپرورش در گفتوگو با فارس در پاسخ به سؤالی به این شرح «در گذشته بحثهایی مبنی بر درآمدزایی از حیاط مدرسه مانند ایجاد مغازه به نفع مدرسه، مطرح شده بود؛ آیا این موضوع بررسی شد؟» اظهاراتی کرد که در خوشبینانهترین حالت میتوان، عنوان مدرسهخواری به شیوه قانونی را بر آن گذاشت.
او در سخنان خود گفت: «ممکن است یک مدرسه حیاط خیلی بزرگی داشته باشد که برِ خیابان هم باشد؛ مثلا فرض بفرمایید ما چهار مغازه از گوشه مدرسه به سمت بیرون احداث کنیم و منافعش را خرج مدرسه کنیم. این یکی از پیشنهادهایی هست که حتی مجلس شورای اسلامی، به ما اجازه این کار را داده است، منتها ما هنوز عملیاتی نکردیم و در حال مطالعه هستیم؛ یعنی هیچ منع قانونی ندارد».
اگر چه فانی در ابتدای صحبتهای خود دراینباره گفت: «دراینخصوص پیشنهادات زیادی مطرح است و نامههای متعددی به دست ما میرسد؛ افرادی نیز وقت میگیرند و با پیشنهاداتی به وزارتخانه میآیند، اما خیلی از پیشنهادها عملیاتی و اجرائی نمیشود؛ البته نه اینکه ما نخواهیم، بلکه احساس میکنیم این پیشنهاد یک بُعد را حل کرده و چهار بُعد را خراب میکند».
بااینحال پرسشهای بسیاری در زمینه این اظهارنظر وزیر به میان میآید که به نظر میرسد قبل از هر چیز باید به آنها پاسخ داده شود. پرسشهایی به این شرح: «خودکفاکردن مدارس قرار است با چه هدف و قیمتی در دستور کار قرار گیرد؟ این کار چه مقدار از سرانه فضای آموزشی کشور را که در شرایط کنونی هم بسیار اندک است خواهد کاست؟ با فرض انجام این کار قرار است در این مجتمعهای تجاری که از مدارس بیرون میزنند چه کالایی به فروش برسد که ساحت مدرسه را به چالش نکشد؟
وزیر آموزشوپرورش چندی پیش اعلام کرده بود: طرحی را مد نظر داریم تا از امکانات و فضای مدارس در زمینه تبلیغات متناسب با فرهنگ حاکم بر مدارس استفاده کنیم. این گفته فانی بلافاصله با عنوان تبدیل دیوارهای مدارس به بیلبوردهای تبلیغاتی منتشر شد. حالا هم قرار است مدارس تجاریسازی شوند.
مهدی بهلولی، مدرس و فعال صنفی در گفتوگو با «شرق»، با اشاره به اینکه خصوصیسازی مدارس از دیرباز مطرح بوده، میگوید: «پیش از این هم گفته بودند بشود از ظرفیت تجاری مدارسی که در لبه خیابان قرار دارند، استفاده کرد.
حتی مطرح شده بود اگر مدارسی در مراکز تجاری قرار دارند، تبدیل به پاساژ شوند و ساختمان مدرسه به محل ارزانتری منتقل شود. این بحث متعلق به امروز و دیروز نیست و باید دید وزارت آموزشوپرورش چه سازوکاری برای اجرای آن در نظر گرفته است».
وی با تأکید بر اینکه تأسیس مغازه در مدارس فضای آنها را کوچک میکند گفت: «تا جایی که من اطلاع دارم مدارسی که در اماکن تجاری هستند حیاط بزرگی ندارند. من خودم در مدرسهای بودم که در مکان تجاری بوده و ٥٠٠ نفر دانشآموز داشته و حیاط و فضایش خیلی کم بود. به نظر میرسد این کار یکجور گرفتن فضای بازی و تفریح و زنگ ورزش از دانشآموزان است».
این فعال صنفی تأکید کرد: «به نظر من بزرگترین ضربهای که این مسئله خواهد زد کوچککردن فضای دانشآموزان است. در مدارسی که در مراکز تجاری واقع شدهاند، چون با استانداردهای سابق ساخته شدهاند، فضا بسیار کوچک است و بنابراین با این کار کوچکتر هم خواهند شد. من فکر میکنم هدف اصلی آموزشوپرورش صرفهجویی است و میخواهد برای خودش درآمدزایی کند، این دید به آموزش کیفی نخواهد رسید و به آموزشوپرورشی میرسد که ما چیزی به نام آموزش داریم تا به آن مدرک بدهیم، اما بحث امکاناتی که به وسیله آن فرد فرهیخته تربیت شود، کلا فراموش میشود. مسئولان باید مدرسهها را بزرگتر کنند و شاد کنند تا مدرسه جذاب شود. وقتی در مدرسهای با حیاط ٣٠متری یکچهارمش را مغازه میکنید، مدرسه تبدیل به واحدهای آپارتمانی مثل مدارس خصوصی میشود».
روزنامه شرق نوشت: روز پیش، علیاصغر فانی، وزیر آموزشوپرورش در گفتوگو با فارس در پاسخ به سؤالی به این شرح «در گذشته بحثهایی مبنی بر درآمدزایی از حیاط مدرسه مانند ایجاد مغازه به نفع مدرسه، مطرح شده بود؛ آیا این موضوع بررسی شد؟» اظهاراتی کرد که در خوشبینانهترین حالت میتوان، عنوان مدرسهخواری به شیوه قانونی را بر آن گذاشت.
او در سخنان خود گفت: «ممکن است یک مدرسه حیاط خیلی بزرگی داشته باشد که برِ خیابان هم باشد؛ مثلا فرض بفرمایید ما چهار مغازه از گوشه مدرسه به سمت بیرون احداث کنیم و منافعش را خرج مدرسه کنیم. این یکی از پیشنهادهایی هست که حتی مجلس شورای اسلامی، به ما اجازه این کار را داده است، منتها ما هنوز عملیاتی نکردیم و در حال مطالعه هستیم؛ یعنی هیچ منع قانونی ندارد».
اگر چه فانی در ابتدای صحبتهای خود دراینباره گفت: «دراینخصوص پیشنهادات زیادی مطرح است و نامههای متعددی به دست ما میرسد؛ افرادی نیز وقت میگیرند و با پیشنهاداتی به وزارتخانه میآیند، اما خیلی از پیشنهادها عملیاتی و اجرائی نمیشود؛ البته نه اینکه ما نخواهیم، بلکه احساس میکنیم این پیشنهاد یک بُعد را حل کرده و چهار بُعد را خراب میکند».
بااینحال پرسشهای بسیاری در زمینه این اظهارنظر وزیر به میان میآید که به نظر میرسد قبل از هر چیز باید به آنها پاسخ داده شود. پرسشهایی به این شرح: «خودکفاکردن مدارس قرار است با چه هدف و قیمتی در دستور کار قرار گیرد؟ این کار چه مقدار از سرانه فضای آموزشی کشور را که در شرایط کنونی هم بسیار اندک است خواهد کاست؟ با فرض انجام این کار قرار است در این مجتمعهای تجاری که از مدارس بیرون میزنند چه کالایی به فروش برسد که ساحت مدرسه را به چالش نکشد؟
وزیر آموزشوپرورش چندی پیش اعلام کرده بود: طرحی را مد نظر داریم تا از امکانات و فضای مدارس در زمینه تبلیغات متناسب با فرهنگ حاکم بر مدارس استفاده کنیم. این گفته فانی بلافاصله با عنوان تبدیل دیوارهای مدارس به بیلبوردهای تبلیغاتی منتشر شد. حالا هم قرار است مدارس تجاریسازی شوند.
مهدی بهلولی، مدرس و فعال صنفی در گفتوگو با «شرق»، با اشاره به اینکه خصوصیسازی مدارس از دیرباز مطرح بوده، میگوید: «پیش از این هم گفته بودند بشود از ظرفیت تجاری مدارسی که در لبه خیابان قرار دارند، استفاده کرد.
حتی مطرح شده بود اگر مدارسی در مراکز تجاری قرار دارند، تبدیل به پاساژ شوند و ساختمان مدرسه به محل ارزانتری منتقل شود. این بحث متعلق به امروز و دیروز نیست و باید دید وزارت آموزشوپرورش چه سازوکاری برای اجرای آن در نظر گرفته است».
وی با تأکید بر اینکه تأسیس مغازه در مدارس فضای آنها را کوچک میکند گفت: «تا جایی که من اطلاع دارم مدارسی که در اماکن تجاری هستند حیاط بزرگی ندارند. من خودم در مدرسهای بودم که در مکان تجاری بوده و ٥٠٠ نفر دانشآموز داشته و حیاط و فضایش خیلی کم بود. به نظر میرسد این کار یکجور گرفتن فضای بازی و تفریح و زنگ ورزش از دانشآموزان است».
این فعال صنفی تأکید کرد: «به نظر من بزرگترین ضربهای که این مسئله خواهد زد کوچککردن فضای دانشآموزان است. در مدارسی که در مراکز تجاری واقع شدهاند، چون با استانداردهای سابق ساخته شدهاند، فضا بسیار کوچک است و بنابراین با این کار کوچکتر هم خواهند شد. من فکر میکنم هدف اصلی آموزشوپرورش صرفهجویی است و میخواهد برای خودش درآمدزایی کند، این دید به آموزش کیفی نخواهد رسید و به آموزشوپرورشی میرسد که ما چیزی به نام آموزش داریم تا به آن مدرک بدهیم، اما بحث امکاناتی که به وسیله آن فرد فرهیخته تربیت شود، کلا فراموش میشود. مسئولان باید مدرسهها را بزرگتر کنند و شاد کنند تا مدرسه جذاب شود. وقتی در مدرسهای با حیاط ٣٠متری یکچهارمش را مغازه میکنید، مدرسه تبدیل به واحدهای آپارتمانی مثل مدارس خصوصی میشود».