صراط: «پاسپورت آمریکا 90 میلیون تومان بدون چونه!»، اشتباه نکنید با مشاور یا وکیل مهاجرتی صحبت نمی‌کنید. «ناصر کلاغ‌پَرکن» یکی از فروشندگان پاسپورت اصل کشورهای مختلف در یکی از محله‌های مرکزی شهر است.
روزنامه «وقایع اتفاقیه» در ادامه نوشت: برای اینکه اطمینان پیدا کند مشتری واقعی هستم، دو هفته انواع آزمون‌های مختلف را پشت سر گذاشتم تا از طریق واسطه‌ها به او برسم. خیلی از جوانان یا خانواده‌هایی که فکر می‌کنند در کشورهای اروپایی و آمریکا، برایشان فرش قرمز پهن کرده‌اند یا هر کسی که به هر دلیلی نمی‌تواند در ایران زندگی کند، مشتری ناصر است. کار ناصر و همکاران او جعل نیست بلکه معمولا پاسپورت‌های گردشگران اروپایی یا آمریکایی را در کشورهای دیگر می‌دزدند و برای فروش به ایران می‌آورند.
ناصر می‌گوید: «بیشتر پاسپورت‌ها از هند میان، هم ارزون می‌فروشن هم تنوعش بیشتره!» در حال حاضر که راه زمینی سفر به اروپا و حتی ویزای کشورهای اروپایی سخت شده، مشتریان ناصر هم بیشتر شده است از او قیمت‌ها را می‌پرسم: «پاسپورت خام آمریکا 90 تا 120 میلیون تومان، آلمان 80 میلیون تومان، فرانسه 50 میلیون، بقیه کشورهای اروپایی‌ها هم زیر 40 میلیون تومان ولی اگر بخوای روش عکس هم بذاریم یا رابطمون تو ترکیه بیاد برای گریم و رد‌کردنت از گیت فرودگاه، 30 میلیون بذار رو قیمت‌ها».
با توجه به بیومتریک‌شدن اکثر پاسپورت‌ها، تمام اطلاعات شما مانند وزن، قد، رنگ چشم و مو و حتی اثر انگشت شما در تراشه الکترونیکی زیر جلد پاسپورت ثبت می‌شود؛ بنابراین استفاده از این پاسپورت‌ها خیلی ریسک دارد ولی ظاهراً ناصر و همکاران فکر همه‌چیز را کردند و شمارا تا جایی که بتوانند با پاسپورت مطابقت می‌دهند تا مأمور فرودگاه به شما شک نکند.
از او می‌پرسم معمولا این پاسپورت‌های دزدی را چند می‌خرد؛ غر می‌زند و می‌گوید: «خریداری یا اومدی تفتیش؟» ولی ظاهرا بدش نمی‌آید در‌این‌باره صحبت کند و می‌گوید: پاسپورت‌هایی که از هند میان 10هزار دلار برام آب می‌خوره ولی پاسپورت‌هایی که از تایلند یا مالزی میان، گرون‌ترن ولی بعضی وقتای سال چون فصل سفر به هند کم می‌شه، مجبوریم از مالزی و تایلند سفارش بدیم».
اصرار دارد کار او جعل نیست و پاسپورت اصل را به مشتری تحویل می‌دهد: «همین دو تا کوچه پایین‌تر یه نفر هست همین پاسپورت را (منظورش پاسپورت آمریکایی روبه‌روش است)، بهت 10 میلیون هم می‌فروشه ولی اون جعیلیه تا بری فرودگاه از کاغذش می‌فهمن؛ می‌گیرنت و پوستت رو می‌کنن». برخلاف تصور عمومی و سکانس‌هایی که ما از فیلم‌های ایرانی می‌بینیم، ناصر دفتر تقریبا موجهی دارد و انواع سیستم‌های رایانه‌ای در آن وجود دارد. خودش هم اطلاعات کافی از قوانین مهاجرتی و فرودگاه‌های کشورهایی دارد که مسافر را به قول خودش از آنجا «می‌پراند».
او می‌گوید: «خیلی از مشتری‌های من حتی اونجا که رسیدن، اعلام پناهندگی نمی‌کنن و با همین پاسپورت‌ها کار و زندگی می‌کنن. پول خوب بده تا آخر عمر یه مدرک می‌دم خیالت تخت باشه». از او میزان مشتریان و طبقه اجتماعی‌شان را می‌پرسم: «معلوم نمی‌کنه، بعضی وقتا ماهی 10تا بعضی وقتا هیچی، البته پاسپورت هم باید باشه؛ بعضی از مسافرا اگر پاسپورت نباشه، صبر نمی‌کنن». از او قیمت پاسپورت کانادا را می‌پرسم: «کانادا پاسپورتش خاصه؛ حتی اگر بخریم هم نمی‌تونیم مطابقت بدیم. قیمت هم بالای 50 هزار دلاره، همون پاسپورت آمریکا رو بگیر با همون برو کانادا». او درباره پاسپورت سوئیس هم همین توضیح را می‌دهد و ظاهرا با این روش نمی‌توانید صاحب پاسپورت سوئیس شوید.
از او درباره ارزان‌ترین پاسپورت‌ها می‌پرسم. می‌گوید: «مجارستان و رومانی رو می‌شه با 30میلیون تومن هم جور کرد». ناصر در آخر می‌گوید: «اگر بخوای پناهنده شی، باید پاسپورت سوری برات بخرم؛ قیمتش هم 40میلیونه و اونجوری راحت‌تر می‌تونی پرونده‌ات رو تو کشور مربوطه پیگیری کنی ولی باید عربی بلد باشی و گرنه بهت شک می‌کنن». جالب است پاسپورت کشوری که در آن جنگ است، در حد قیمت پاسپورت‌های بعضی از کشورهای اروپایی دادوستد می‌شود.
شناسنامه و کارت ملی‌های میلیونی
یکی دیگر از کارهایی که ناصر انجام می‌دهد، فروش کارت ملی و شناسنامه است. خودش می‌گوید: «بیشتر مشتری‌هام افغانی‌ها یا افرادی هستند که از زندان آزاد می‌شوند یا تحت تعقیب هستند». او قیمت کارت ملی را یک میلیون تومان با استعلام و شناسنامه را پانصد هزار تومان اعلام می‌کند و باز هم اصرار می‌کند که اصل هستند و قابل استعلام. به نظر نمی‌رسد استفاده از کارت ملی‌هایی که ناصر صادر می‌کند هم به این سادگی باشد. به‌زودی تمام کارت‌های ملی الکترونیکی می‌شود و حتی شناسنامه‌های جدید هم عوض شده و بعید است تا چند سال دیگر بتوان از شناسنامه یا کارت‌های ملی حال حاضر استفاده کرد.
بعد از دیدن ناصر، با یک وکیل مهاجرت تماس می‌گیرم. دکتر مهاجری می‌گوید: «اصلا این روش رو به هیچ‌کس توصیه نمی‌کنم؛ اول اینکه فردی که پاسپورتش رو گم می‌کنه، سریعاً اقدام مفقودی می‌کند و احتمال دارد تا شما پرواز کنید، در همان فرودگاه دستگیر شوید و در ضمن به‌هیچ‌عنوان شما نمی‌توانید با هویت یک فرد اروپایی یا آمریکایی در آن کشور کار کنید؛ چون در آنجا همه افراد یک کد شناسایی ملی دارند و در همه فعالیت‌ها ثبت می‌شود و حتی اگر فرد خارجی که شما پاسپورتش را می‌خرید، اعلام مفقودی هم نکرده باشد، وقتی به‌عنوان‌مثال اطلاعات شما در دو جا ثبت بشود، سریعا پلیس به هر دو جا مراجعه و هر دو نفر را دستگیر می‌کند تا معلوم شود کدام‌یک از هویت جعلی استفاده می‌کنند».
پس معلوم است آن‌طور‌که ناصر می‌گفت، به این سادگی‌ها هم نیست که شما فقط با خرید یک پاسپورت بتوانید به راحتی و قانونی در یک کشور دیگر زندگی کنید. هنوز هم به نظرم یک جای کار می‌لنگد ولی ناصر اصرار دارد مشکلی پیش نمی‌آید. بعد از یک تحقیق ساده در اینترنت متوجه شدم، نزدیک به 300 ایرانی در یونان به دلیل استفاده از پاسپورت‌های جعلی، در زندان به سر می‌برند و تا هفت سال هم باید در زندان بمانند و تا آخر عمر در لیست سیاه اینترپل قرار می‌گیرند. ناصر، بعد از اینکه من را دلسرد می‌بیند، سعی می‌کند به من دلگرمی بدهد؛ البته من را که قانع نمی‌کند ولی مطمئن هستم بسیاری از هموطنان از همین طریق گمراه می‌شوند و ...
روزنامه «وقایع اتفاقیه» در ادامه نوشت: برای اینکه اطمینان پیدا کند مشتری واقعی هستم، دو هفته انواع آزمون‌های مختلف را پشت سر گذاشتم تا از طریق واسطه‌ها به او برسم. خیلی از جوانان یا خانواده‌هایی که فکر می‌کنند در کشورهای اروپایی و آمریکا، برایشان فرش قرمز پهن کرده‌اند یا هر کسی که به هر دلیلی نمی‌تواند در ایران زندگی کند، مشتری ناصر است. کار ناصر و همکاران او جعل نیست بلکه معمولا پاسپورت‌های گردشگران اروپایی یا آمریکایی را در کشورهای دیگر می‌دزدند و برای فروش به ایران می‌آورند.
ناصر می‌گوید: «بیشتر پاسپورت‌ها از هند میان، هم ارزون می‌فروشن هم تنوعش بیشتره!» در حال حاضر که راه زمینی سفر به اروپا و حتی ویزای کشورهای اروپایی سخت شده، مشتریان ناصر هم بیشتر شده است از او قیمت‌ها را می‌پرسم: «پاسپورت خام آمریکا 90 تا 120 میلیون تومان، آلمان 80 میلیون تومان، فرانسه 50 میلیون، بقیه کشورهای اروپایی‌ها هم زیر 40 میلیون تومان ولی اگر بخوای روش عکس هم بذاریم یا رابطمون تو ترکیه بیاد برای گریم و رد‌کردنت از گیت فرودگاه، 30 میلیون بذار رو قیمت‌ها».
با توجه به بیومتریک‌شدن اکثر پاسپورت‌ها، تمام اطلاعات شما مانند وزن، قد، رنگ چشم و مو و حتی اثر انگشت شما در تراشه الکترونیکی زیر جلد پاسپورت ثبت می‌شود؛ بنابراین استفاده از این پاسپورت‌ها خیلی ریسک دارد ولی ظاهراً ناصر و همکاران فکر همه‌چیز را کردند و شمارا تا جایی که بتوانند با پاسپورت مطابقت می‌دهند تا مأمور فرودگاه به شما شک نکند.
از او می‌پرسم معمولا این پاسپورت‌های دزدی را چند می‌خرد؛ غر می‌زند و می‌گوید: «خریداری یا اومدی تفتیش؟» ولی ظاهرا بدش نمی‌آید در‌این‌باره صحبت کند و می‌گوید: پاسپورت‌هایی که از هند میان 10هزار دلار برام آب می‌خوره ولی پاسپورت‌هایی که از تایلند یا مالزی میان، گرون‌ترن ولی بعضی وقتای سال چون فصل سفر به هند کم می‌شه، مجبوریم از مالزی و تایلند سفارش بدیم».
اصرار دارد کار او جعل نیست و پاسپورت اصل را به مشتری تحویل می‌دهد: «همین دو تا کوچه پایین‌تر یه نفر هست همین پاسپورت را (منظورش پاسپورت آمریکایی روبه‌روش است)، بهت 10 میلیون هم می‌فروشه ولی اون جعیلیه تا بری فرودگاه از کاغذش می‌فهمن؛ می‌گیرنت و پوستت رو می‌کنن». برخلاف تصور عمومی و سکانس‌هایی که ما از فیلم‌های ایرانی می‌بینیم، ناصر دفتر تقریبا موجهی دارد و انواع سیستم‌های رایانه‌ای در آن وجود دارد. خودش هم اطلاعات کافی از قوانین مهاجرتی و فرودگاه‌های کشورهایی دارد که مسافر را به قول خودش از آنجا «می‌پراند».
او می‌گوید: «خیلی از مشتری‌های من حتی اونجا که رسیدن، اعلام پناهندگی نمی‌کنن و با همین پاسپورت‌ها کار و زندگی می‌کنن. پول خوب بده تا آخر عمر یه مدرک می‌دم خیالت تخت باشه». از او میزان مشتریان و طبقه اجتماعی‌شان را می‌پرسم: «معلوم نمی‌کنه، بعضی وقتا ماهی 10تا بعضی وقتا هیچی، البته پاسپورت هم باید باشه؛ بعضی از مسافرا اگر پاسپورت نباشه، صبر نمی‌کنن». از او قیمت پاسپورت کانادا را می‌پرسم: «کانادا پاسپورتش خاصه؛ حتی اگر بخریم هم نمی‌تونیم مطابقت بدیم. قیمت هم بالای 50 هزار دلاره، همون پاسپورت آمریکا رو بگیر با همون برو کانادا». او درباره پاسپورت سوئیس هم همین توضیح را می‌دهد و ظاهرا با این روش نمی‌توانید صاحب پاسپورت سوئیس شوید.
از او درباره ارزان‌ترین پاسپورت‌ها می‌پرسم. می‌گوید: «مجارستان و رومانی رو می‌شه با 30میلیون تومن هم جور کرد». ناصر در آخر می‌گوید: «اگر بخوای پناهنده شی، باید پاسپورت سوری برات بخرم؛ قیمتش هم 40میلیونه و اونجوری راحت‌تر می‌تونی پرونده‌ات رو تو کشور مربوطه پیگیری کنی ولی باید عربی بلد باشی و گرنه بهت شک می‌کنن». جالب است پاسپورت کشوری که در آن جنگ است، در حد قیمت پاسپورت‌های بعضی از کشورهای اروپایی دادوستد می‌شود.
شناسنامه و کارت ملی‌های میلیونی
یکی دیگر از کارهایی که ناصر انجام می‌دهد، فروش کارت ملی و شناسنامه است. خودش می‌گوید: «بیشتر مشتری‌هام افغانی‌ها یا افرادی هستند که از زندان آزاد می‌شوند یا تحت تعقیب هستند». او قیمت کارت ملی را یک میلیون تومان با استعلام و شناسنامه را پانصد هزار تومان اعلام می‌کند و باز هم اصرار می‌کند که اصل هستند و قابل استعلام. به نظر نمی‌رسد استفاده از کارت ملی‌هایی که ناصر صادر می‌کند هم به این سادگی باشد. به‌زودی تمام کارت‌های ملی الکترونیکی می‌شود و حتی شناسنامه‌های جدید هم عوض شده و بعید است تا چند سال دیگر بتوان از شناسنامه یا کارت‌های ملی حال حاضر استفاده کرد.
بعد از دیدن ناصر، با یک وکیل مهاجرت تماس می‌گیرم. دکتر مهاجری می‌گوید: «اصلا این روش رو به هیچ‌کس توصیه نمی‌کنم؛ اول اینکه فردی که پاسپورتش رو گم می‌کنه، سریعاً اقدام مفقودی می‌کند و احتمال دارد تا شما پرواز کنید، در همان فرودگاه دستگیر شوید و در ضمن به‌هیچ‌عنوان شما نمی‌توانید با هویت یک فرد اروپایی یا آمریکایی در آن کشور کار کنید؛ چون در آنجا همه افراد یک کد شناسایی ملی دارند و در همه فعالیت‌ها ثبت می‌شود و حتی اگر فرد خارجی که شما پاسپورتش را می‌خرید، اعلام مفقودی هم نکرده باشد، وقتی به‌عنوان‌مثال اطلاعات شما در دو جا ثبت بشود، سریعا پلیس به هر دو جا مراجعه و هر دو نفر را دستگیر می‌کند تا معلوم شود کدام‌یک از هویت جعلی استفاده می‌کنند».
پس معلوم است آن‌طور‌که ناصر می‌گفت، به این سادگی‌ها هم نیست که شما فقط با خرید یک پاسپورت بتوانید به راحتی و قانونی در یک کشور دیگر زندگی کنید. هنوز هم به نظرم یک جای کار می‌لنگد ولی ناصر اصرار دارد مشکلی پیش نمی‌آید. بعد از یک تحقیق ساده در اینترنت متوجه شدم، نزدیک به 300 ایرانی در یونان به دلیل استفاده از پاسپورت‌های جعلی، در زندان به سر می‌برند و تا هفت سال هم باید در زندان بمانند و تا آخر عمر در لیست سیاه اینترپل قرار می‌گیرند. ناصر، بعد از اینکه من را دلسرد می‌بیند، سعی می‌کند به من دلگرمی بدهد؛ البته من را که قانع نمی‌کند ولی مطمئن هستم بسیاری از هموطنان از همین طریق گمراه می‌شوند و ...
