رئیس سازمان انرژی اتمی در این برنامه گفت: ما در حال حاضر حق انتخاب پیدا کرده ایم برای ساخت نیروگاه های هسته ای که البته برای کشورهایی که قبلا با ما همکاری کرده اند امتیازات ویژه قایل می شویم.
وی افزود: از نظر سوخت نیروگاه های بزرگ تر سوخت راکتور باید با دقت بیش تر ساخته شود که بعد از برجام این فرصت برای ما پیش آمده تا با کشورهای صاحب فناوری این سوخت را بسازیم.
رئیس سازمان انرژی اتمی اضافه کرد: فرصت بعدی در مورد ساخت نیروگاه آب هسته ای است. الان فقط 5 کشور صاحب بمب هسته ای هستند که بعد از ام پی تی کشورهای دیگه جلویش گرفته شد برای داشتن بمب. ما قصد ساخت بمب هیچوقت نداشتیم اما تجربه ی این را داشتیم که هر چه خواستیم به ما ندادند پس متوجه شدیم که در زمینه های استراتژیک مثل رادار هواپیما و ... باید روی پای خود بایستیم. در مورد ساخت نیروگاه هم به این فکر کردیم که سوختش را به ما نمی دهند پس باید خودمان بسازیم بنابراین به سمت غنی سازی رفتیم. البته کشورهای قدرتمند حق غنی سازی را به هیچ کشوری نمی دهند و ما توانستیم این حق را برای خودمان تثبیت کنیم. الان می توانیم حتی آب سنگین خود را به بازار عرضه کنیم.
صالحی در ادامه گفت: چالش هایی که طرف مقابل می تواند ایجاد کند عدم اجرای تعهداتشان است که ما هم تدابیری اندیشیده ایم که البته برای اجازه ندادن به سواستفاده ی آنها فعلا قابل بیان نیست.
رئیس سازمان انرژی اتمی گفت: رهبری فرمودند اگر سوتفاهمی پیش آمد مرجع خود برجام باید باشد و ما همین را به آژانس اعلام کردیم. در برجام در مورد راکتور اراک گفته شده که آن ها متعهدند که یک سند رسمی ارایه دهند که وزرای 5 +1 و ما و خانم موگرینی باید ان را امضا کنند. هر چند این یک تعهد سیاسی است اما ما از باب محکم کاری گفتیم یک قرارداد تجاری هم داشته باشیم مابین یک شرکت ایرانی و یک شرکت چینی که قبلا تجربه اش را با روس ها داستیم. ابتدا 70 _ 80 صفحه بود بعد تبدیلش کردیم.
وی در این مصاحبه گفت: یکی از کارهایی که مسئولین ما اندیشده اند که اگر نیروگاه بوشهر تکمیل شود و سوخت آن را به ما ندهند با چه چالشی مواجه خواهیم شد لذ مسئولین وقت تصمیم گرفتند که حتما به دنبال تولید سوخت هسته ای برویم. فرانسوی ها 50 تن اورانیوم غنی سازی شده را به ما نداده اند و امیدواریم که پس از این توافق آن را به ما بدهند.
صالحی گفت: ما به عنوان تنها کشور در حال توسعه هستیم که حق خود برای غنی سازی و تولید آب سنگین را برای خود تثبیت کرده و اعتراف جهانی را به همراه داشته و شورای امنیت سازمان ملل این موضوع را پذیرفته است. در عرصه مبادلات تجاری اورانیوم غنی شده قدم برداشته و آب سنگین خود را در بازارهای جهانی عرضه کردیم. زمانی که ما آب سنگین را در بازار عرضه کردیم آنها آن را تست کرده و اعلام شد که آب سنگین ما شرایط بسیار بسیار عالی دارد.
وی درباره چالش های عدم اجرای
تعهدات طرف مقابل گفت که اتگر تعهداتی که آنها در چارچوب برجام اعلام کرده
اند عمل نکنند که در زمینه تحریم و تجاری و بازرگانی می تواند باشد، ما
باید واکنش مناسب و متناسب در مقابل بد عهدی آنها بیاندیشیم و ما این موضوع
را اندیشده ایم اما قابل بیان ینست
اگر طرف مقابل هر بد عهدی بکند و
جایی خلاف آن چیزی که در برجام آمده عمل کرده ما هم متقابلا اقدام خواهیم
کرد که عمدتا در بحث فنی بوده و پیش بینی های لازم را در اقدام غیر احتمالی
آنها اندیشیده ایم.
صالحی درباره قرارداد نوسازی اراک قبل از روز اجرای برجام گفت: آن چیزی که در برجام مکتوب شده و به عنوان سند در اختیار آژانس قرار گرفته این است که مرجع رفع اختلاف، متن صریح برجام است لذا برجام در ارتباط با رآکتور اراک اعلام شده که آنها متعهدند یک سند رسمی مبنی بر التزام خودشان در همکاری با ایران برای مدرن سازی رآکتور اراک عمل کنند و این سند رسمی به امضای 7 وزیر کشورهای 1+5 در آمد و این سند امضا شده است. زمانی که یک تعهد سیاسی و حکومتی است ما از باب محکم کاری اعلام کردیم که یک قرارداد تجاری داشته باشیم که میان یک شرکت ایرانی و یک شرکت چینی انجام شده و این قرارداد یک قرداد 90 صفحه ای است.با چینی ها تصمیم گرفتیم که آن را 3 صفحه کنیم و دو طرف به این نتیجه رسیدند که این 3 صفحه شامل موارد زیادی نیست و نتیجه گرفتیم که از این موضوع عدول کنیم و چون مدیر این پروژه ایران است و این متخصصان ایرانی طراحی آن را انجام می دهند. ما هیچ مشکل در مدرن سازی اراک نداریم و کارهای فراوانی انجام شده که ساخت تجهیزات و جزئیات طراحی را ایران انجام داد و در این زمینه در طراحی رآکتور بسیار پیشرفته هستیم. ما سه مخزن در چاله ای که قلب راکتور در آن گذاشته می شود قرار می دهیم. ما سطح درونی را در آورده ایم و می خواهیم یک سطح دیگر قرار دهیم چون طراحی را عوض کرده ایم چون این مخزن انتهای آن سوراخ هایی قرار دارد که سوخت در آن قرار داده می شود و مخزنی با مکان سوراخ های متفاوتی قرار داده می شود اما ما علاقه مند هستیم که طراحی ما مورد تایید کشورهای دارای فناوری بلندمدت در زمینه طراحی راکتور انجام شود. این تایید طراحی برای ما بسیار با ارزش بوده و امتیاز آور است. بنابراین قرارداد میان یک شرکت ایرانی و یک شرکت ایرانی که قبلا فعالیت های رآکتور اراک را انجام میداده با چین بسته شده است. اما این مانع کار نشده و چینی ها دو سه روز دیگه می آیند و طراحی مفهومی ما برای آنها ارسال شده و جواب آنها را گرفتیم و توصیه های درباره طراحی به ما ارائه داده اند به خصوص در بعد سوخت توصیه هایی داده اند و با متخصصان ما نشست عملی در هفته آینده خواهند داشت.
وی گفت: امیدواریم دو نیروگاه در دهه فجر کلنگ زنی شود و همه اقدامات آن انجام شده و بحث تضمین های آن انجام شده است و هر کدام 1050 مگاوات است و هر دو نیروگاه را همزمان شروع نخواهیم گرد این دو نیرگاه را در فاصله دو یا سه ساله شروع خواهیم کرد و تلاش داریم که این نیروگاه در دهه فجر یا نهایتا تا پایان سال شروع شود و نیروگاه سوم بعد از دو یا سه سال بعد از نیروگاه دوم کلنگ زنی شود لذا اولی 8 سال طول می کشد که ساخته شود و نیروگاه سومی 10 سال بعد به بهره برداری می رسد.
صالحی در ادامه گفت: بعد از 37 سال، تجربه خوبی نسبت به رفتار آمریکا با خودمان نداریم . هیچگاه جنگ تحمیلی و انفجار هواپیمای مسافربری در هوا را فراموش نخواهیم کرد. هیچگاه کودتای 28 مرداد را فراموش نخواهیم کرد و ملت ما هوشیار بوده و سعی می کند که از دشمنی طرف مقابل بکاهد و از آن دور شود و هم اینکه هیچگاه فراموش نکند که دشمن کیست و اینکه همیشه بیدار باشد. بنابراین هیچ اعتمادی به مجموعه غرب نداریم چون هیچ خاطره خوبی از آنها نداشته و آنها فقط به منافع خود فکر می کنند و فقط به دنبال بازگرداندن ایران به مدار سیاسی خودشان است. ایران نمی خواهد غلام حلقه به گوش کسی باشد و برای اینکه اینگونه نباشد باید هزینه بدهد امروز یک دولتی اگر بخواهد مستقل باشد باید بسیار هزینه کند. ایران یک کشور در حال توسعه است و در خیلی از زمینه ها در حد مناسب در شان ملت خودمان جلو نرفته ایم ما در صنعت و در مسائل اقتصادی هنوز کار داریم اما این کشور در حال توسعه در تعاملات بین المللی و سیاسی همانند یک کشور توسعه یافته عمل می کند. ما با 6 کشور دنیا که دارای 95 درصد قدرت نظامی و اقتصادی جهان هستند در حال تعامل بوده و این حاصل نمی شد مگر با انسجام دولت و ملت و جز با صبر و استقامت مردم. الان ایران به عنوان یک الگو در جهان شناخته می شود.
صالحی در ادامه گفت: همه لحظات مذاکرات سخت بود بنده بهمن 93 بود که ورود مستقیم به مذاکرات کردم. آقای ظریف در جلسه ای اعلام کردند که با بن بست مواجه شدیم آنها چیدمانی برای تاسیسات هسته ای مطرح کرده بودند که مقام معظم رهبری با آن مخالف بودند و آنجا بود که خواسته شد به مذاکرات ورود کنیم و کار سختی بود چون آنها می خواستند که هر آنچه امتیاز ممکنی است از ایران بگیرند. وزیر انرژی آمریکا با تعدادی از کارشناسان خود آمده بود و ما نیز با تعدادی از دوستان در مقابل آنها قرار گرفتیم و ما بحث و استدلال می کردیم و طرف مقابل می گفت که محاسبات ما را قبول ندارد و حاضر نبودند که محاسبات خود را نیز ارائه دهند. من به همتای خود گفتم که من با اختیار کامل آمده و می توانم تصمیم بگیرم و آیا شما نیز با اختیار کامل آمده اید که ایشان گفتند که من نیز با اختیار کامل آمده ام. من پیشنهاد می دهم که شما یک جا در دنیا را نشان دهید که غنی سازی را به شیوه ای که آمریکا به ما توصیه می کنید انجام دهد و اگر شما یک جا را به ما نشان دهید ما انجام خواهیم داد و وی پذیرفت که شیوه پیشنهادی آنا قابلیت اجرا نداشت و این اولین شکست در بن بست آمریکایی ها بود. یک مورد دیگر این بود که دوبار مذاکره نمی کنیم. ما گفتیم که ما با آمریکا مذاکره می کنیم و این آمریکا است که باید با 5 کشور دیگر مذاکره کند مثلا ما درباره یک موضوع توافق می کردیم اما آنها می رفتند و بر می گشتند و می گفتند که نمی شود. از این موارد خیلی داشتیم که مذاکرات طولانی که تاپاسی از شب و یک بار تا نماز صبح طول کشید. مذاکرات خیلی سخت بود و ما مجاز به اشتباه نبودیم ما منویات رهبری را می دانستیم ما حداقل ها را می دانستیم و در بسیاری از موارد حداکثرها را در نظر گرفتیم.
صالحی گفت: ایران بعد از 37 سال درس های سنگینی را گرفته و آموختیم که با هوشیاری و هوشمندی امور مملکت را به پیش ببریم و غفلت از دشمن نتایج سنگینی را برای ما به همراه خواهد داشت. این نشان از یک توطئه فراگیر است. ما باید همانند یک قلعه بان مواظب آن باشیم که دشمن به کشور نزدیک نشود.
رئیس سازمان انرژی اتمی گفت: برای مقابله به مثل فنی پیش بینی ها لازم شده
است ما زمانی که مذاکره می کردیم همواره مترصد این مسئله بودیم که اگر بد
عهدی و بد قولی کردند ما چگونه در فرصت حداقلی بتوانیم برگردیم به شرایط
حتی بهتر از اول.
وی گفت: در سازمان انرژی اتمی کمیته ای اتفاقاتی
که در ارتباط با مسئله برجام و تحولات در این زمینه در کشورهای 1+5 روی می
دهد را رصد می کنند و می بینیم که در کجا چه کاری انجام می دهند تا در یک
زمان قابل قبول واکنش ها را انجام دهیم.
