حجاب بردگی يا آزادگی؟

رعايت حجاب از منظر قرآن امری مهم و ضروری به شمار می آيد تا جايی كه خداوند متعال در چند سوره از قرآن به اين امر تاكيد كردند. خداوند متعال در قرآن کریم دو بار دستور صریح به حفظ حجاب و پوشش داده است. یکی در سوره نور آیه ۳۱ و دیگری در آیه ۵۹ سوره احزاب.

"و به زنان با ایمان بگو چشمهاى خود را (از نگاه هوس ‏آلود) فروگیرند و دامان خویش را حفظ کنند و زینت خود را -جز آن مقدار که نمایان است- آشکار ننمایند و (اطراف) روسرىیهاى خود را بر سینه خود افکنند (تا گردن و سینه با آن پوشانده شود)، و زینت خود را آشکار نسازند مگر براى شوهرانشان، یا پدرانشان، یا پدر شوهرانشان، یا پسرانشان، یا پسران همسرانشان، یا برادرانشان، یا پسران برادرانشان، یا پسران خواهرانشان، یا زنان هم‏کیششان، یا بردگانشان (کنیزانشان‏)، یا افراد سفیه که تمایلى به زن ندارند، یا کودکانى که از امور جنسى مربوط به زنان آگاه نیستند و هنگام راه رفتن پاهاى خود را به زمین نزنند تا زینت پنهانیشان دانسته شود و همگى بسوى خدا بازگردید اى مؤمنان، تا رستگار شوید."

اين روزها و با شيوع رسانه های غربی در قلب منازل و استفاده بيش از اندازه در فضاهای مجازی كه برخی از آن ها هيچ حد و حدودی را رعايت نمی كنند، متاسفانه در بسياری از الگوهای رفتاری افراد و خصوصا جوانان تاثير منفی گذاشته تا جايی كه به اندازه ای در نوع نگرش آن ها در خصوص پوشش نيز تغيير كرده است.

در همين راستا از جمله مسائلی که دشمنان اسلام روی آن بسیار سرمایه گذاری کرده اند، رواج بی حجابی و برداشتن چادر و یا روسری از سر خانم ها بوده است. دشمنان با استفاده از دلایل پوچ و بی ارزش، این پوشش الهی را زیر سوال می برند و آن را نوعی زندانی کردن زن می دانند.

یكی از مهم ترين مسائلی که غربی ها و مخالفان حجاب به دنبال آن هستند، مسئله آزادی زن است و تحت اين عنوان كه رعايت حجاب محدوديت بسياری را برای بانوان با خود به همراه دارد، زنان را ترغيب می كنند تا با عدم داشتن حجاب نوعی آزادی را برای خود به دست آورند.

برخى افراد معتقدند رعايت حجاب و پوشش اسلامى، مانع حضور زنان در اجتماع بوده و فعاليت هاى سياسى، فرهنگى و اجتماعى آنان را محدود مى سازد كه در ذيل به چند نمونه از اين تفكر غلط اشاره می كنيم:

1-حجاب مانع حضور زن در اجتماع

عده اى رعايت حجاب و پوشش اسلامى را مانع حضور زنان در اجتماع تلقى كرده و مدعى هستند كه رعايت حجاب براى خانم ها، دست و پاگير بوده و مانع فعاليت هاى آنها در عرصه هاى سياسى، اجتماعى و فرهنگى مى شود و از اين ناحيه آسيب هاى اقتصادى به جامعه و پيامدهاى روحى و روانى براى خانم ها به ارمغان مى آورد

2-حجاب مغاير اصل آزادی و دموکراسی

برخى ديگر، قانون حجاب را مغاير اصل آزادى و دموكراسى معرفى کرده و با جديت تمام با آن مخالفت مى كنند و با كسانى كه با ميل و رغبت، حجاب و پوشش شان را به عنوان يك وظيفه و تكليف رعايت كرده و در اجتماع ظاهر مى شوند با شدت برخورد كرده و از امتيازات اساسى و مهم اجتماعى مثل رفتن به مدرسه، دانشگاه، استخدام در ادارات دولتى و گرفتن گذرنامه و... محروم مى كنند، آن هم دركشورهايى كه خود را مهد فرهنگ و تمدن مي دانند.

و در مقابل اين تفكر هستند افرادی كه معتقدند عدم رعايت حد و حدود حجاب اسلامی برايشان مشكلاتی را همچون ايجاد ناامنی و سلب آرامش ، ترويج رذائل اخلاقی،کم رنگ شدن حضور مثبت زنان در جامعه ،دگرگونی ارزش ها، الگوهای ناهنجار و ... را به همراه خواهد داشت.

در اين ميان نيز هستند افرادی كه رعايت حجاب را تنها براي زنان می دانند و مردان را مستثنی از رعايت حجاب بر می شمارند در همين راستا بايد بيان كرد كه نخستین آيات حجاب برای مردهاست. نخست دستوراتی راجع به رعايت حريم خانه ديگران می دهد به اينكه هر كسی می خواهد وارد خانه ديگری شود بايد اجازه بگيرد و بر اهل خانه سلام كند و بعد وارد شود و نيز می فرمايد اگر به در خانه ای بدون اطلاع رفتيد و صاحب خانه گفت بازگرديد بدون ناراحتی بازگرديد. سپس می فرمايد: (ای پيامبر گرامی به مردان مومن بگو ديدگان خود را فرو پوشند، دامن های خود را حفظ كنند كه برای آن ها موجب پاكی و طهارت بيشتر روح و جسم است. به درستی كه خدا به آنچه می سازند آگاه است )

زن در بسياری از جوامع در فعاليت های اجتماعی، فرهنگی، اقتصادی، سياسی و... شرکت می کند و سهم بسزايی در اين زمينه ها دارد. بنابراين، حضور زنان در جامعه امری انکارکردنی نيست و روز به روز به اين فعاليت ها اضافه می شود و زنان دوش به دوش مردان در تمامی زمينه ها به فعاليت می پردازند كه داشتن حجاب و پوشش اسلامی نمی تواند و نبايد آن ها را از انجام فعاليت اجتماعی باز دارد البته در ميان هستند افرادی كه حجاب و رعايت آن را نوعی محدوديت به حساب آورده و بدحجابی را تجدد و آزادی زن می دانند.

در همين راستا مسئولان كشوری بر آن شدند تا با تمهيدات ويژه زنان و مخصوصا جوانان را به طرق مختلف به رعايت حجاب ترغيب كنند.

شهیندخت مولاوردی معاون رئیس‌جمهور در امور زنان و خانواده در اين باره مي گويد: جزیره‌ای در زمینه پوشش اسلامی عمل می‌شود، به عنوان نمونه شهرداری تهران، وزارت ارشاد در این زمینه جداگانه کار می‌کنند این در حالیست که اگر همه دستگاه‌ها با هم کار کنند نتایج بهتری حاصل می‌شود.

وی افزود: آسیب شناسی انجام شده در زمینه توسعه فرهنگ عفاف و حجاب نشان می‌دهد که یکی از دلایل مشکلات این حوزه عدم دسترسی به پوشش مناسب و ارزان در سطح وسیع است و آنچه که تحت عنوان مدل و لباس اسلامی هرچند از گاهی عرضه می‌شود یا کاربردی نیست یا به علت بالا بودن قیمت برای همگان قابل استفاده نیست.

معاون رئيس جمهور در ادامه گفت: به همین علت یکی از سیاست‌های دولت عرضه گسترده و مناسب پوشش اسلامی است. این کار با همکاری وزارت صنعت،معدن و تجارت، اتحادیه‌های صنفی و معاونت امور زنان و خانواده انجام می‌شود البته نقش معاونت زنان پیگیری‌ انجام اقدامات لازم در این زمینه است که در این زمینه چندین جلسه را تشکیل داده‌ایم.

آسیب شناسی انجام شده در زمینه توسعه فرهنگ عفاف و حجاب نشان می‌دهد که یکی از دلایل مشکلات این حوزه عدم دسترسی به پوشش مناسب و ارزان در سطح وسیع است و آنچه که تحت عنوان مدل و لباس اسلامی هرچند از گاهی عرضه می‌شود یا کاربردی نیست یا به علت بالا بودن قیمت برای همگان قابل استفاده نیست.

مولاوردي تصریح کرد:‌ ما به جای اینکه اقدامات سلبی کنیم،‌ اقدامات ایجابی را در دستور کار خود قرار داده‌ایم تا جوانان را برای روی آوردن به پوشش مناسب اقناع کنیم.

وی با بیان اینکه معاونت امور زنان در قانون راهکارهای اجرایی گسترش فرهنگ عفاف و حجاب، وظایف محدودی دارد، گفت: 5 تا 6 بند این قانون به وظایف معاونت امور زنان و خانواده می‌پردازد و در مقایسه با دستگاه و نهاد‌های فرهنگی که بودجه‌های زیادی دریافت می‌کنند صحیح نیست که از ما درباره گسترش فرهنگ عفاف و حجاب پرسیده شود و دستگاه‌های عریض و طویل باید پاسخگوی این موضوع باشد البته معاونت امور زنان و خانواده در حد قانون پیگیری‌های لازم را انجام داده و برنامه‌های متعددی را در دو سال اخیر اجرا کرده است.

معاون رئیس جمهور در امور زنان و خانواده درباره اقدامات این معاونت برای گسترش فرهنگ عفاف و حجاب، اظهارکرد: برای ارایه الگو به نسل جوان،‌ شهیده‌ها را شناسایی کردیم و برای گرامیداشت آنان برنامه‌های متعددی را اجرا می‌کنیم مانند شهیده محبوبه دانش و یا دو شهیده‌ای که جزو شهدای 45 روزه مقاومت خرمشهر بودند. زندگینامه شهیده‌ها منتشر و سردیس برخی از آنان در بعضی میادین برای نخستین بار نصب شده است.

مولاوردی گفت: تا حد امکان قوانین موجود در حوزه عفاف و حجاب را آسیب‌شناسی، نظرات خود را منعکس و برای به روز کردن و اصلاح قوانین و مقررات مربوط به گسترش فرهنگ عفاف و حجاب، اعلام آمادگی کرده‌ایم.

حضرت آیت الله خامنه ای يك نمونه از نگاه های غرب نسبت به زن و مقايسه آن با دين اسلام را مطرح كردند و در اين باره می فرمایند:" در همین کشور‌های غربی، تا چند سال قبل از این، زنانی که در مراکز آموزش عالی تحصیل می‏ کردند، حق نداشتند مدرک کتبی تحصیلات عالی خودشان را بگیرند!

در همین اواخر، در بعضی از کشور‌های غربی – از جمله در انگلستان – یکی از مجلاتّ یکی از کشور‌های غربی – که نمی‏ خواهم از آن کشور و از آن مجلّه اسم بیاورم – پیرزنی را معرفی کرده بود که در سال ۱۹۱۷ – یعنی تقریباً هفتاد سال قبل – در حدّ دکترا تحصیلات عالیه کرده است؛ لیکن به او مدرک تحصیل نداده ‏اند! بعد سؤال می‏ کند، چرا مدرک تحصیل نداده ‏اند؟ می‏ گوید که چون تا سال ۱۹۴۷ در انگلستان، به زنانی که تحصیل می‏ کردند، مدرک تحصیلی نمی‏ دادند و می ‏گفتند که زن نباید مدرک تحصیلی بگیرد! این‌ها امروز آمده ‏اند و در مقابل جمهوری اسلامی، مدّعی حقوق زن شده ‏اند! در همان سالهایی که چنین حقارتهایی در فرهنگ غربی مشاهد می ‏شد، در ایران اسلامی، "بانوی اصفهانی" اجازه اجتهاد از مجتهدان درجه اوّلِ آن روز اسلام داشت و در اصفهان، حوزه تدریس فلسفه و فقهش دایر بود! اسلام، این است."

در پايان می توان بيان كرد كه رعايت حجاب تنها مختص خانم ها نیست و آقايان نيز موظف هستند برای رعايت پوشش تلاش كنند.